یادەوەرییەکان
مستەفا چاوڕەش
وتم نان و چای بەیانی دەبەینە دێی گاپێڵۆن. ملی ڕێگەمان گرت. لە دوورەوە هەر دەنگی وەڕینی سەگ دەهات. نزیک دێی گاپێڵۆن بووینەوه. تازە خەریکە ڕووناک دەبێتەوە. چۆمێکی بچووک لەبەر دێیەکەدا هەبوو، پەڕیینەوه و ڕۆژ بووەوە. ڕووناک بووەوه، من خۆم لە پێشەوە بووم. کە نزیک ناو ماڵەکانی گاپێڵۆن بووینەوە، پڕ بوو لە سەرباز، بۆمان دامەزرابوون. خۆم بینیم. یەکسەر بە پێشمەرگەکانم وت بگەڕێنەوە بۆ دواوە، پشتاوپشت گەڕاینەوه، کە ئەمەیان بینی، لە هەموو لایەکەوە تەقەیان لێکردین. هەرچۆنێک بوو، خۆمان گەیاندە ناو چەمەکە، لە هەندێ جێگە گولله نەیدەگرتینەوه. خۆ ناکرێ هەر لەوێدا بمێنینەوە. ناوبەناو بەدەم خۆدەربازکردنەوە تەقەمان دەکرد بۆ خۆڕزگارکردن، بۆئەوەی نەیەنە سەرمان، جێگەکەمان خراپ بوو، ڕوومان کردە گەڕەدێ، دیار بوو سەربازەکان ئەویش گیرابوو. لەوێشەوە تەقەیان لێکردین، هەرچی بەرزایی هەبوو، گرتبوویان. هەندێک لە پێشمەرگەکان کۆڵەپشتیان پێبوو، لە سەردەشت شتیان بۆ منداڵەکانیان کڕیبوو. هەموو کۆڵەپشتەکانیان لە چەمەکەدا فڕێ دا، بۆ ئەوەی دەستیان کراوە بێت و باریان سوک بێ. ڕوومان کردە مالومە و به دەستی چەپدا بەدەم تەقەکردنەوە ڕۆیشتین بۆ ئەوەی دەستمان بگاتە شاخەکە. باش بوو ئەوێ نەگیرابوو، ئێمەش خۆمان قایم کرد و ڕزگارمان بوو. ترسمان نەما، ئیتر کەوتینە شەڕ لەگەڵ سوپا و جاشەکان، تۆپبارانیش دەکرێین.
ئەمە لە بەیانییەوە حساب بکەن وا خەریکە دەبێ بە ئێواره. ئێمە بەم هێزە ماندووەی خۆمان لە شەڕداین لەگەڵیان، ورەمان بەرزە. لە دەوری عەسردا مەفرەزەیەکی حیزبی سۆشیالیست کە خوالێخۆشبوو شێرکۆی شێخ عەلیی خەڵکی سەرگەڵوو سەرپەرشتیی دەکردن، هاتن بە هانامانەوه. شێرکۆ زۆر برادەرم بوو لە شۆڕشی ئەیلوولدا، بەڵام ناکۆکی و شەڕی ناوخۆ هەموومانی لەیەک کردبوو. زۆرم پێخۆش بوو، نەک هەر لەبەر شەڕەکه، بەڵکو لە دڵی خۆمدا وتم دەرگایەک بێت بۆ نزیکبوونەوە له یەکتر. ئەمەش ماوەیەکی کورتی خایاند. لە دەمەدەمی ئێوارەدا سوپاکە کشانەوە و من سوپاسی کاک شێرکۆم کرد، کە هاتوون به دەنگمانەوە. ئێوارە هاتینەوە ناو دێی گاپێڵۆن. ئه و پێشمەرگانەی کۆڵەپشتەکانیان فڕێ دابوو، چوون دۆزییانەوە و هێنایانەوه. ئێوارە نانمان خوارد، هەر دوای نانخواردن ڕۆیشتین بەره و دۆڵە ڕووت. لە قوڵەجاغ و سنکرەوە بە شاخەکەدا بەره و هەناران سەرکەوتین. چووینە ماڵی کوێخا حسێن و نانی نیوەڕۆمان لەوێ خوارد. کوێخا حسێن وەک هەموو جارەکان دەروێشی کوردایەتی بوو، منی زۆر خۆش دەویست، خزمەتی باشی کردین. دیارە لەگەڵ ئازاد هەورامی پێکەوەین، هەروەها مام دەروێشمان لەگەڵ بوو، پێشمەرگەیەکی ئازا بوو، خەڵکی دێی سیارەی لای دەربەندیخانە.
لە دۆڵی شێرکوژەوە هاتین بۆ قولەڕەیسی بۆ ئەوەی بمێنینەوە تا شه و دابێت، شەویش لە جادەی سلێمانی-کەرکووک بپەڕینەوە بۆ قەرەداغ. هەرواشمان کرد. هاتینە قولەرەیسی. لە ماڵی حاجی لەتیف ماینەوە. من و کاک ئازاد نانمان خوارد. پاش نانخواردن لەگەڵ پێشمەرگەکان هەموومان یەکمان گرتەوە. موختارەکەمان بانگ کرد، ناوەکەیم لەبیر چووەتەوە. چاوساغی لەگەڵ ناردین بەره و قلیاسان و سەر پردەکەی قلیاسان بۆ پەڕینەوە. هاتینە ناو باخی بەختیارییەوه، چووینە چەمەکەی قلیاسانەوە لەوێشەوە بۆ دێی عەواڵ. پشوویەکمان دا و ڕێگەمان گرتە بەر بەره و شاخی جێشانە و دێ کۆن. دەبوایە هەر ئه و شەوە بگەینەوە دیوی قەرەداغ. ئەمەی من باسی دەکەم، بە نووسین و گێڕانەوە زۆر ئاسانه، بەڵام حسابی ئه و سەردەمە بکەن و ماندووبوون و هیلاکیی چەندین ڕۆژ ڕێگە و کەمینی دوژمن بهێننە بەرچاوی خۆتان، بەڵام بڕوامان بە مەسەلەی میللەتەکەمان بەهێز بوو.
دوایی بۆ دێی قەڵاسوورە هەڵگەڕاین. لەوێش ئیسراحەتمان کرد و شۆڕ بووینەوە بۆ دێی تەنگی سەر. هەڤاڵ ئازاد هەورامی یەکەمجارە لەگەڵ من دێتە قەرەداغ و بووە بە لێپرسراوی لقی دووی کەرکووک. لە دواتر باسی دەوری ئازاد هەورامی دەکەم.