Kitabxana Kitabxana
Axtar

Kurdipedia Dev Kürtçe məlumat mənbəyidir


Axtarış Seçimləri





Ətraflı Axtarış      Klaviatura


Axtar
Ətraflı Axtarış
Kitabxana
Kürd adları
Hadisələrin xronologiyası
Resurslar
Tarix
İstifadəçi kolleksiyası
Hadisələr
Kömək istəyin
Kurdipedi nəşrləri
Video
Təsnifatlar
Hadisə ilə əlaqəli olan məsələ
Element qeydiyyatı
Yeni başlıq qeyd
Şəkil göndərin
Anket
Şərhlər
Ünsiyyət
Bizə nə cür məlumat lazımdır!
Standartlar
İstifadə qaydaları
Məhsulun Keyfiyyəti
Alətlər
Haqqında
Kurdipedi arxivçiləri
Bizim haqqımızda məqalələr!
Veb saytınıza Kurdipedia əlavə edin
E-poçt əlavə / sil
Ziyarətçi statistikası
Məqalə statistikası
Şrift çeviricisi
Təqvim - Dönüstürücü
Yazım yoxlaması
Səhifələrin dili və dili
Klaviatura
İstifadə olunan bağlantılar
Google Chrome için Kurdipedia uzantısı
Kurabiye
Dillər
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Mənim Hesabım
Daxil ol
Dəstəklənmə
Şifrəni unutdum
Axtar Element qeydiyyatı Alətlər Dillər Mənim Hesabım
Ətraflı Axtarış
Kitabxana
Kürd adları
Hadisələrin xronologiyası
Resurslar
Tarix
İstifadəçi kolleksiyası
Hadisələr
Kömək istəyin
Kurdipedi nəşrləri
Video
Təsnifatlar
Hadisə ilə əlaqəli olan məsələ
Yeni başlıq qeyd
Şəkil göndərin
Anket
Şərhlər
Ünsiyyət
Bizə nə cür məlumat lazımdır!
Standartlar
İstifadə qaydaları
Məhsulun Keyfiyyəti
Haqqında
Kurdipedi arxivçiləri
Bizim haqqımızda məqalələr!
Veb saytınıza Kurdipedia əlavə edin
E-poçt əlavə / sil
Ziyarətçi statistikası
Məqalə statistikası
Şrift çeviricisi
Təqvim - Dönüstürücü
Yazım yoxlaması
Səhifələrin dili və dili
Klaviatura
İstifadə olunan bağlantılar
Google Chrome için Kurdipedia uzantısı
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Daxil ol
Dəstəklənmə
Şifrəni unutdum
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Haqqında
 Hadisə ilə əlaqəli olan məsələ
 İstifadə qaydaları
 Kurdipedi arxivçiləri
 Şərhlər
 İstifadəçi kolleksiyası
  Hadisələrin xronologiyası
 Hadisələr - Kurdipedia
 Kömək
Yeni başlıq
Biyografi
Həjar Şamil oğlu
27-08-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Nadir Nadirov
25-06-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kitabxana
Tarikh-i Alam Ara-yi Abbasi, I CİLD
03-06-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
İosif Orbeli
09-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Yılmaz Güney
09-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Haciye Cindi
07-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Kanat Kürdoyev
07-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kitabxana
XIX əsr və XX əsrin əvvəllərində Kiçik Qafqazın cənub-şərq bölgəsinin tarixi-etnorrafik tədqiqi
08-11-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kitabxana
Azərbaycan dilçiliyi problemlari cild 1
25-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kitabxana
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, SOYQIRIMI, İŞĞAL TARİXİ
24-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Məqalə 521,763
Şəkil 105,560
Kitab PDF 19,658
Əlaqəli fayllar 98,457
Video 1,419
Kitabxana
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, ...
Kitabxana
Azərbaycan dilçiliyi proble...
Biyografi
Kanat Kürdoyev
Biyografi
Haciye Cindi
Biyografi
Yılmaz Güney
Восстание шейха Саида
Kurdipedia sayəsində təqvimimizin hər günündə nələrin baş verdiyini bilirsiniz!
Grup: Qısa təsvir | Başlıq dili: Pусский
Paylaş
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Qiymətləndirmə
Mükəmməl
Çox yaxşı
Orta
Kötü deyil
Kötü
Favoritlərimə əlavə et
Bu məqaləyə şərh yazın!
Əşyanın tarixi
Metadata
RSS
Mövzunun şəklini Google-da axtarın!
Seçilmiş mövzunu Google-da axtarın.
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Восстание шейха Саида

Восстание шейха Саида
Восстание шейха Саида
Турецкие солдаты окружают район восстания. Рисунок из газеты «Cumhuriyet», 30 марта 1925 года
Турецкие солдаты окружают район восстания. Рисунок из газеты «Cumhuriyet», 30 марта 1925 года
Дата 13 февраля — 27 апреля 1925
Место Турецкий Курдистан
Противники
Турция

Курдские повстанцы

Логотип Викисклада Медиафайлы на Викискладе
Восстание Шейха Саида — курдское (зазское) восстание в Турции, произошедшее в 1925 году под руководством шейха Саида[1]. Восстание было реакцией курдских племенных групп заза, придерживавшихся строгих религиозных суннитских традиций, в ответ на секуляризационную политику, проводимую правительством недавно образованной на тот момент Турецкой республики[2][3][4].


Содержание
1 Предыстория
2 Ход восстания
2.1 Курдское наступление
2.2 Турецкое контрнаступление
3 Последствия
4 Примечания
5 Библиография
Предыстория
См. также: Гражданин, говори по-турецки!
Подготовка к восстанию началась ещё в 1924 году. С упразднением халифата Мустафой Кемалем-пашой существовавшее до того времени относительное турецко-курдское политическое и идеологическое единство прекратило своё существование. Кроме того, в том же году курдский язык был запрещён к употреблению в общественных местах. Курдская организация «Азади» активно занималась антитурецкой националистической пропагандой. После мятежа военнослужащих-курдов в 7-м армейском корпусе была арестована большая часть членов руководства «Азади». Тогда шейх Саид взял на себя руководство подготовкой восстания, однако 13 февраля 1925 года в деревне Пиран под Эгилом в иле Диярбакыр произошёл вооружённый конфликт, что привело к преждевременному началу восстания.

Поскольку турецкое правительство хотело решением Мосульского вопроса оставить местное курдское население в пределах Турции, оно было готово выполнить некоторые из их требований, приближавшихся к требованиям автономии. 1 августа 1924 года в Диярбакыре были проведены переговоры для определения количества требований курдов, которые возможно будет удовлетворить. В ходе них курдам была обещана всеобщая амнистия, специальные платежи из бюджета, освобождение от налогов на пять лет и восстановление деятельности шариатских судов. Представители курдов согласились на это и взамен обещали поддержать Турцию в её претензиях на Мосул. Однако до того, как соглашение могло быть ратифицировано в Великом Национальном Собрании Турции, началось восстание, которое, таким образом, сыграло на руку англичанам, поскольку Турции пришлось задействовать немалую часть своих вооружённых сил для его подавления, что сделало невозможным её гипотетическое вторжение в северный Ирак[5].

Идеологической основой восстания курдов под руководством Шейха Саида были курдский национализм и приверженность исламу. Он также имел контакты со многими видными курдскими деятелями того времени, такими как Алишан из Кохгири, Сеид Риза из Тунджели, Симко Шикак из Восточного Курдистана и Махмуд Барзанджи из Сулеймании в Ираке.

Ход восстания
Курдское наступление
После начала восстания курды постепенно захватывали окружающие города. 17 февраля 1925 года губернатор Генча был захвачен в плен в иле Бингол. Отряды под непосредственным командованием шейха Саида Генч, Маден и Сиверек, а затем вступил в Диярбакыр. Другие отряды захватили Варто в иле Муш, а затем вошли в город Муш. 23 февраля в стране было введено военное положение, 24 февраля был захвачен Элязыг. Несколькими днями позже брат Шейха Саида Эбдуррехим захватил город Чермик и получил подкрепления от Шейха Эйба и людей из района Сиверек. Совместными силами они заняли Эргани[6].

Турецкое контрнаступление
25 февраля правительство издало «Закон об укреплении порядка» (Takrir-i Sükûn Kanunu) с чрезвычайными полномочиями для себя. 27 февраля турецкая армия начала авиаудары и развернула большое наземное наступление; всего было мобилизовано 50 тысяч хорошо оснащённых турецких солдат. 27 апреля шейх Саид был захвачен с 47 бойцами в своём штабе в Генче, приговорён к смертной казни турецким «трибуналом независимости» и был повешен 4 сентября[7]. Тысячи менее влиятельных курдов были убиты без суда, а население всего района оказалось депортировано[7].

На стороне турок против восставших сражались представители трёх алевитских курдских племён: хормек[8], хайдаран и лолан. Причиной была старая вражда с суннитским племенем сибрана, сражавшимся на стороне повстанцев[9]. Эти племена, в частности, помешали захвату Эрзинджана и Эрзурума[10].

Последствия
Восстание против турецкой армии не могло продолжаться долго из-за отсутствия у повстанцев тяжёлого вооружения. После поражения восстания тысячи курдов были депортированы в западную часть Турции. Малые отряды, которым удалось спастись бегством, продолжали вести партизанскую войну. Стычки с правительственными войсками в регионе продолжались до 1927 года.

Примечания
1.Klaus Kreiser, Christoph Neumann Kleine Geschichte der Türkei, 2009, S. 388
2. Şeyh Said’in torunundan ilginç iddia — Son Dakika Haberler
3. Архивированная копия (недоступная ссылка). Дата обращения: 10 января 2018. 4.Архивировано 3 декабря 2013 года.
Архивированная копия (недоступная ссылка). Дата обращения: 10 января 2018. Архивировано 30 января 2016 года.
5. Mim Kemâl Öke. Belgelerle Türk-İngiliz ilişkilerinde Musul ve Kürdistan sorunu, 1918–1926 (тур.). — Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, 1992. — C. III, num. A—33. — S. 159. — ISBN 975-456-052-8.
6. Martin van Bruinessen: Agha, Scheich und Staat. Berlin 1989, S. 415
Martin van Bruinessen: Agha, Scheich und Staat Berlin 1989, S. 418
Vgl. Mehmet Şerif Fırat: Doğu İlleri ve Varto Tarihi. Ankara 1970 (Reprint). Dort auch ein Brief von Scheich Said an die Xormek-Führer.
7. Martin van Bruinessen: Agha, Scheich und Staat Berlin 1989, S. 411
Martin Strohmeier, Lale Yalçin-Heckmann: Die Kurden. Geschichte, Politik, Kultur. Beck Verlag, München 2003, S. 97


Библиография
1.Martin van Bruinessen: Agha, Scheich und Staat — Politik und Gesellschaft Kurdistans. ed.Parabolis, Berlin 2003, ISBN 3-88402-259-8 (Neuauflage).
2.Yaşar Kalafat: Şark meselesi ışıgında Şeyh Sait olayı, karakteri, dönemindeki iç ve dış olaylar// Boğaziçi ilmî araştırmalar serisi; 11. Boğaziçi Yayınları, Ankara 1992, ISBN 975-451-083-0, S. 407.
3.Robert Olson: The Emergence of Kurdish Nationalism and the Sheikh Said Rebellion. University of Texas Press, Austin TX 1989, ISBN 978-0-292-77619-7, P. 229
[1]
Bu məqalə (Pусский) dilində yazılmışdır, məqalələri orijinal dilində redaktə etmək üçün simvoluna vurun!
Этот пункт был написан в (Pусский) языке, нажмите на значок , чтобы открыть элемент на языке оригинала!
Bu mövzuya 2,070 dəfə baxılıb
HashTag
Resurslar
[1] İnternet səhifəsi | کوردیی ناوەڕاست | wiki.ru
əlaqəli məqalələr: 3
Başlıq dili: Pусский
Ləhcə : Rusça
Məzmun kateqoriyası: Tarix
Sənəd növü: Orijinal dili
Texniki meta məlumatlar
Bu maddənin müəllif hüququ məqalənin sahibi tərəfindən Kurdipediyaya verilib!
Məhsulun Keyfiyyəti: 96%
96%
Bu başlıq ڕاپەر عوسمان عوزێری tərəfindən 16-12-2021 qeyd edilib
Bu məqalə هاوڕێ باخەوان tərəfindən göz-dən redaktə və yayımlanmışdır
Bu mövzu sonuncu dəfə ڕاپەر عوسمان عوزێری tərəfindən 18-12-2021 tarixində nəzərdən keçirilmişdir
Başlıq ünvanı
Kurdipedia Standartlar-a görə bu başlıq natamamdır, redaktəyə ehtiyacı var
Bu mövzuya 2,070 dəfə baxılıb
əlaqəli fayl - Sürüm
Tip Sürüm Editör Adı
Şəkil faylı 1.0.183 KB 16-12-2021 ڕاپەر عوسمان عوزێریڕ.ع.ع.
Kurdipedia Dev Kürtçe məlumat mənbəyidir
Qısa təsvir
Azərbaycan kürdləri
Kitabxana
Tarikh-i Alam Ara-yi Abbasi, I CİLD
Kitabxana
XIX əsr və XX əsrin əvvəllərində Kiçik Qafqazın cənub-şərq bölgəsinin tarixi-etnorrafik tədqiqi
Kitabxana
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, SOYQIRIMI, İŞĞAL TARİXİ
Kitabxana
Azərbaycan dilçiliyi problemlari cild 1

Gerçek
Kitabxana
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, SOYQIRIMI, İŞĞAL TARİXİ
24-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, SOYQIRIMI, İŞĞAL TARİXİ
Kitabxana
Azərbaycan dilçiliyi problemlari cild 1
25-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Azərbaycan dilçiliyi problemlari cild 1
Biyografi
Kanat Kürdoyev
07-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kanat Kürdoyev
Biyografi
Haciye Cindi
07-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Haciye Cindi
Biyografi
Yılmaz Güney
09-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Yılmaz Güney
Yeni başlıq
Biyografi
Həjar Şamil oğlu
27-08-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Nadir Nadirov
25-06-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kitabxana
Tarikh-i Alam Ara-yi Abbasi, I CİLD
03-06-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
İosif Orbeli
09-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Yılmaz Güney
09-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Haciye Cindi
07-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Kanat Kürdoyev
07-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kitabxana
XIX əsr və XX əsrin əvvəllərində Kiçik Qafqazın cənub-şərq bölgəsinin tarixi-etnorrafik tədqiqi
08-11-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kitabxana
Azərbaycan dilçiliyi problemlari cild 1
25-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kitabxana
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, SOYQIRIMI, İŞĞAL TARİXİ
24-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Məqalə 521,763
Şəkil 105,560
Kitab PDF 19,658
Əlaqəli fayllar 98,457
Video 1,419
Kurdipedia Dev Kürtçe məlumat mənbəyidir
Qısa təsvir
Azərbaycan kürdləri
Kitabxana
Tarikh-i Alam Ara-yi Abbasi, I CİLD
Kitabxana
XIX əsr və XX əsrin əvvəllərində Kiçik Qafqazın cənub-şərq bölgəsinin tarixi-etnorrafik tədqiqi
Kitabxana
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, SOYQIRIMI, İŞĞAL TARİXİ
Kitabxana
Azərbaycan dilçiliyi problemlari cild 1
Folders
Qısa təsvir - Məzmun kateqoriyası - Kürd Səbəbi Qısa təsvir - Məzmun kateqoriyası - Tədqiqat Qısa təsvir - Məzmun kateqoriyası - Tarix Qısa təsvir - Sənəd növü - Orijinal dili Qısa təsvir - Nəşrin növü - Born-digital Qısa təsvir - Ləhcə - Azerî Qısa təsvir - Şəhərlər - Yerevan Qısa təsvir - Folders - Qısa təsvir - Muxtar - Ermenistan Biyografi - Təhsil sahəsi - Profesör

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Ünsiyyət | CSS3 | HTML5

| Səhifə yaratma müddəti: 0.438 saniyə!