Di dema Stalîn de polîtîkaya tehcîrê û rewşa Kurdan.
kovar: Nûbihar 2012 №119 P. 19-24, Istanbul.
nivîskar: Angelika O. Pobedonostseva-Kaya
Rûdanên ku di destpêka sedsala XXan de qewimîn tenê bando reke neyînî li ser împaratoriya Rûsyayê nekirin , pergala dewlet û hikûmetê jî guherand û ban doreke mezin li ser qedera gelê Rûsyayê jî kir . Polîtîkaya Sovyetê ya heta sala 1953yan , du dem in : Di dema yekem de , xweseriya neteweyî û rêvebiriya herêmî hate dameziran din û personelên neteweyî gihiş tin . Di dema duyem de jî , ji bo pirsgirêka neteweyî helwesta dewletê guherî , bi vê guherînê di salên 1930an de koçberiyên komî û îskanên zerûrî derketin holê . Di vê demê de , ev polîtîkayên tecrîdê li cihên cuda yên dinyayê dihatin dîtin . Yekitiya Amerîkayê zorê koçê kir , Brîtanyayê Almanya ji qoloniyên xwe qewirandin . Piştî şer Rojhilata Ewropayê jî Alman sirgûn kiribûn , wekî din Tirkan Yunan , Yunanan jî Tirk ji cihên xwe rakiribûn . Koçên li Sovyetê jî , ji 1920an dest pê kir heta 1955an berdewam kir . Sovyetê netewên ku pê bawer nebûn ji sînoran koç dikirin . Di serî de sînorê Gurcis tan , Azerbaycan , Ermenîstan , Ta cîkistan , Uzbekistan û Turkmenis tan , li nêzîkê 40 herêmên sînor koç pêk hat . Di ser de , nezîkê nîv sedsal derbas bû , lê zordestiyên Stalin , sûcên ku ji hêla rejîma totaliter û otorîter pêk hat , hêj jî derne ketine holê , bandorên wan hêj li ser nûjenkirin û nûkirina civaka Rûsyayê berdewam e . Heke li ser otonomiya Kurd û tehcîra Kur dan lêkolîn were kirin , sedem û encamên wan dê derkeve holê , wê bi giştî kiryariyên ku ewê demê qewimîne bên fêmkirin . Herêma Kurdistanê Rûsyayê operasyonên leşkerî girt ber çavan û di encama xwes tina firekirina axa xwe ve Kurd nas kirin . Kurd bi şiklek sîstematîk di sînorê Tirk - Îran , Rûs - Tirk û Rûs - Îran de hatine bicihkirin . Gelek gundên Kurdan di çaryeka pêşî û duyema XIX sedsalê de hatin koçkirin . Rûsya di sala 1828an de bi peymana Turkmençayê ve sînorê xwe yê Îranê , di sala 1919an de girt.. [1]