ژنانی #هەورامان# کە بە هەموو تواناکانیانەوە بەردەوامن لە پاراستنی کوڵتوری مێژویی خۆیان، ئێستاش بە دەسڕەنگینی خۆیانەوە لە کارە کڵاشچنین هەمان هەوڵوێستی هونەری خۆیان دەنوێنن.
کڵاشچنین پیشەیەکی مێژوویی سەلیقەدارانەی هەورامییانەیە، سەردەمێکە هەورامییەکانی پێ ئەناسرێتەوە و ڕازی چنینی کڵاشی هەورامییانە چووەتە نێو چەندین داستان و پەرتووک و فیلم و گێڕانەوە وە. جگە لە دیوە ماددی و بازرگانییەکەی دیوێکی ئیستاتیکی و هونەرییشی هەیە. سەردەمانێک کاری پیاوان بووە بەڵام ئێستاکە ژنانیش بە هاوبەشی دەستیان داوەتێ و سەلیقە و نەخشی ژنانەی خۆیان بە پیشەکەوە دیارە و جوانی و ڕەهەندێکی تری هونەرییان بەخشیوەتە پیشەکە. ژنە دەسڕەنگینێکی هەورامانی ڕۆژهەڵات کە خەڵکی گوندی دزڵییە، ماوەی 20 ساڵە کڵاش دەچنێ، بەم شیوەیە باسی کارەکەی دەکات:
زەمانە ڕەحیمی لە سەرەتای قسەکانی ئاماژە بە چۆنییەتی ئاشنابوون لەگەڵ ئەم پیشەیە کرد و وتی: سەرەتا بە کڵاشی بچووک منداڵانە دەستم پێ کرد و دواتر فێری دەورچنین و ساکار و ئێستاکە کڵاشچنێکی باشم و بەوردی کڵاشی گەورانەش دەچنم.
لەبارەی سەرەتای جۆری ئیشکردنەکەوە ژنە هەورامییەکە وەها ڕوونی کردەوە: کڵاش لە جاری یەکەمدا پارچەیە، دەیهێنن و ڕەنگی دەکەن بە ڕەنگی شین و سوور، پارچەکە بە پیێ ئەندازە دەبڕن و تیکەتیکەی دەکەن لە بنەکەیدا. تا دەگاتە دەستی ئێمەی ژنان، سێ قۆناغی گرنگی دەمێنێت کە دەسڕەنگینی و هونەرکارییە بەزۆری، ئەویش قۆناغەکانی دەورچنین ژنێک دەیکاتت و ساکارچنین ژنێکی تر دوا قۆناغ کە دامگەڕە، ژنێکی تر.
کڵاش پێڵاوێکی خۆمانەی ڕەسەنە و لەگەڵ جلی کوردیدا تەواو دێتەوە
زەمانە ڕەحیمی، ژنە دەسڕەنگینەکە جەختی خستە سەر پاک و خاوێنبوونی کاری کڵاشچنین و وتی: سەردەمێکە ژنان لەتەک هاوژینەکانیاندا دەسیان داوەتێ و دەرامەدێکی باشی بۆ ژنان هەیە، من کە بیست ساڵێکە کڵاشچنم سوودی زۆرم لێ بینیوە و فریای خۆم و ماڵ و منداڵم کەوتووە و زۆرێک لە کۆسپەکانی ژیانم پێ چارە کردووە. لە ڕووی کولتوورییشەوە کڵاش پێپۆشێکی خۆمانەی ڕەسەنە و لەگەڵ جلی وەک ڕانکوچۆغە و کەواوپانتۆڵدا تەواو دێتەوە و تەنسیقە و بۆن و بەرامەی نییە و ڕاست و چەپیشی نییە. لەبارەی زۆربوونی ئیشەکەوە وتی ئێستا بە بۆنەی زۆربوونی دانیشتووانەوە پیشەکە زۆر بووە و کڵاش دەنێررێتە زۆر شوێن و ئەم زۆرییەش بڕێک کاری کردووەتە سەر دەرامەتی ئیشەکەمان، جگە لەوەش ئێستا بە بۆنەی دۆخی دارایی و پارەوە کەمتر جێگە دەگرێت بەڵام جاران باشتر بوو.
کڵاشچنین بووەتە پیشەی سەدا پەنجای ژنانی #مەریوان#
ئەم ژنە کڵاشچەنەکە ڕایگەیاند کە سەردەمانێک 100 شاگردی هەبووە و 200-300 جووت کڵاشی داوەتە چنین و وتی: خەڵکی مەریوان لە سەدا پەنجای ژەنەکانیان کڵاش دەچنن و بنەماڵەی وا هەیە ژنەکە و هاوژینەکەشی ئەم پێشەیەیان هەیە و گوزەرانی پێ دەکەن. بە جۆرێک ناوبانگی چنینی هەورامییانەی کڵاش لە کوردەوار و ئێراق و ئەوروپایشا ڕۆشتووە و خواستی کڵاشی هەورامییانەیان هەیە.
وەستاکارە هەورامییەکە نەیشاردەوە، ئەگەر کارەکە هیی خۆت بێ باشترە و داهاتەکەی زۆرترە و وەها کۆتایی بە قسەکانی هێنا: ئێستا داهاتەکە بەشە فرەکەی بۆ خاوەن کڵاش بازرگانەکەیە و کەمتر بۆ کڵاشچنەکانە، جگە لەوەی کڵاشچنینیش بەشی خۆی گرفتی هەیە بۆ کڵاشچنەکان، لە نموونەی کزبوونی چاو، ملئێشە، قۆڵئێشە و سەرێشە.
ﮪ . ب[1].