مێژووی سەرهەڵدانی ڕۆژنامەگەری لە #کەرکووک#؛ بەشی حەوتەم
شوان خورشید

لاپەڕەکانی ڕۆژنامە و ڕۆژنامەگەری گرنگی خۆیان هەبوو، بەتایبەت بەر لە پێشکەوتن و فراوانبوونی تەکنەلۆجیا و بڵاوبوونەوەی سۆسیال میدیا بەو شێوە چڕوپڕەی کە ئێستا هەیە، ئەوێ ڕۆژێ کە هۆکارەکانی گەیاندن بە پەنجەی دەست دەژمێردرا بایەخی خۆی هەبوو، لەلایەکی تریشەوە ئەو پاشەگەردانیەی ئەمڕۆ سۆسیال میدیا تەنیویەتی نەبوو، بە جۆرێکی تر (مسداقیەت) لە پێشی هەموو ئەگەرەکانەوە بوو، بەڵام دەرکەوتنی سوسیال میدیا وای کردووە ئەو بەها بەنرخانەی خستووەتە خانەی گومانەوە بە تایبەت لەلایەن بەکاربەرانی کوردەوە، کە حیزب ڕۆڵی لەو پشێوییەدا هەیە و هەر یەکە بەقازانجی خۆی بەکاری دەهێنێت بێ بیرکردنەوە لە بەرژەوەندیە گشتییەکەی، بۆیە لە کەرکووکیش ڕۆڵی ڕۆژنامە کەمتر نەبوو لە شار وناوچەکانی تری دەوروبەری، لەم بەشەش دا هەوڵ ئەدەین خوێنەران بە چەندین ڕۆژنامە و گۆڤار و بڵاوکراوەی ناوچەی کەرکووک ئاشنا بکەین کە بۆ ئەمڕۆ بووە بە مێژویەکی ڕابردوو.

ڕۆژنامەی (السبورة)
هەفتانەیەکی گشتی بووە، دەزگای ڕاگەیاندنی ڕەعد دەریدەکرد، خاوەنی ئیمتیازی عیرفان کەرکووکلی و سەرنووسەرەکەی سەلوان ئەلکیلانی بووە، ژمارە یەکی لە 23-04-2004بڵاوکراوەتەوە.

ڕۆژنامەی (الحویجة)
ڕۆژنامەیەکی گشتی کۆمەڵایەتی سەربەخۆی ڕەنگاوڕەنگ بووە، بەقەبارەی 8 لاپەڕە دەردەچوو، ژمارە سفری لە 25-04-2004 کەوتووەتە بەر دیدەی خوێنەران بە زمانی عەرەبی، سەرنووسەرەکەی محەمەد شاهین و جێگری سەرنووسەر نزار ئەلسلامی بووە.

ڕۆژنامەی (الفیصل الریاضي)
دەزگای ڕاگەیاندنی (الفیصل) دەری دەکرد، وەک ڕۆژنامەیەکی هەفتانەی وەرزشی ژمارە یەکی لە 07-04-2004 بە پەرتووکخانەی شارەکە گەیشتووە، خاوەنی ئیمتیاز و سەرۆکی بەڕێوەبەری دەزگای (الفیصل) محەمەد شاهین بووە. سەرنووسەرەکەشی (سامی شهاب الجبوری) و دەستەی نووسەرانی (سائر شهاب، ایهاب عسمان، احمد الوکیل) بوونە.

ڕۆژنامەی (کرکوک)
ڕۆژنامەیەکی ئەدەبی ڕۆشنبیری گشتی بووە. یەکێتی نووسەرانی تورکمان لە کەرکووک پانزە ڕۆژ جارێک دەریان دەچواند، سەرنووسەری (استبرق یازار اوغلو) بووە، بەڕێوەبەری نووسینی (ایدن کرکوکلي) بووە.

(صدی #داقوق#)
بڵاوکراوەیەک بووە لە شاروچکەی داقوق، ژمارە سفری لە 30-06-2003 بڵاوکراوەتەوە، سەرنووسەری (صدی داقوق) ئەحمەد ڕەشید بەیاتی و سەرۆکی ئەنجوومەنی کارگێڕی ئیبراهیم عەزەدین وەنداوی بووە.

ڕۆژنامەی تروسکە
تەڤگەری ژنانی ئازادیخوازی کوردستان وەک ڕۆژنامەیەکی گشتی ژنان دەریان دەکرد، بەقەبارەی 8 لاپەڕە، ژمارە سفری لە 20-06-2004 کەوتووەتە بەر دەست خوێنەران، خاوەنی ئیمتیازی ئەستێرە عەبدولجەبار و سەرنووسەرەکەی ستارە عارف بوون.

ڕۆژنامەی (صوت القری)
ڕۆژنامەیەکی ڕۆشنبیری گشتی سەربەخۆ بووە، هەفتەی جارێک دەردەچوو، ژمارە یەکی لە 2004 بەقەبارەی 16 لاپەڕەی ڕەناوڕەنگ چاپ دەکرا، خاوەن ئیمتیازی ڕۆژنامەکە (علي طە النعیمي) و سەرنووسەری سەبری سەلام بوون، هەریەک لە مقداد مستەفا و خالید مەحمود و شەهلا قوتب و حەسەن عەتییە و زیاد خەلیل دەستەی نووسەرانی بوون.

ڕۆژنامەی (الحرە)
ڕۆژنامەیەکی گشتی سیاسی ڕۆشنبیری سەربەخۆ بووە، خاوەن ئیمتیاز و سەرنووسەری خالید ئەحمەد حەسەن و سکرتێری سەرنووسەر یشار خالید ڕەئوف و فازل عەباس مەجید بوون، ژمارە یەکی لە 2004 بەقەبارەی 8 لاپەڕەی ڕەنگاوڕەنگ چاپ و بڵاو دەکرایەوە.

گۆڤاری (التضامن)
گۆڤارێکی گشتییە لەلایەن (جمعیة التضامن الخیریة) مانگانە دەریان دەکرد، بەقەبارەی بچووکی 64 لاپەڕەیی ڕەنگاوڕەنگ، گۆڤارەکە بریتی بوو لە دەنگی هۆزەکانی شیشان و داغستان و شەرکەسە لە ئێراق، سەرنووسەرەکەی محەمەد حسێن داغستانی بوو، ژمارە یەکی لە ساڵی 2004 چاپ و بڵاوکرایەوە، گۆڤارەکە سەرەتا مانگانە بوو پاشان سێ مانگ جارێ ژمارەیەکی لێ دەردەچوو.

گۆڤاری (الغد)
گۆڤارێکی ڕۆشنبیری گشتی تایبەت بە لاوان بووە، بەشێوەی ڕەنگاوڕەنگ بە کوردی و عەرەبی بڵاودەکرایەوە، ژمارە یەکی لە 2004 و ژمارە سێی لە شوباتی 2005 دەرچووە، خاوەنی ئیمتیاز و سەرنووسەری بێستون جەلال و جێگری سەرنووسەری سینان ئیسماعیل و عەلی مالڵڵا بوون، کۆمەڵێک نووسەریش وەک محەمەد فەقێ و کامەران سوڵتان و خەڵات ئیحسان و محەمەد عەلی و ئەیاد محەمەد لە دەستەی نووسەرانی بوون.

ڕۆژنامەی (قارداشلق یولو)
زمانحاڵی (حیزبی الاخاء الترکماني) یە، خاوەنی ئیمتیازی وەلید شەریکە و سەرنووسەری (طلال بریقدار) بوون، وەک ڕۆژنامەیەکی سیاسی ڕۆشنبیری، بەهەشت لاپەڕەی ڕەنگاوڕەنگ هەموو نیو مانگ جارێک دەردەچوو.

سەرمایەگوزاری
پاشکۆیەکی ئابووری بووە، لەلایەن ڕۆژنامەی (هەوڵ) ەوە بە زمانی کوردی دەردەچوو، ژمارە یەکی لەکانونی دووەمی 2004 بە چوار لاپەڕە بە سەرپەرشتی موعتەسەم نەجمەدین بڵاودەکرایەوە.

(الحیاة الیوم)
ڕۆژنامەیەکی سیاسی ڕۆشنبیری سەربەخۆ بووە، بە عەرەبی و ئینگلیزی لەلایەن ڕێکخراوی (المنظمة الحیاة الاعمار والمساعدات الانسانیة) وه، ژمارە یەکی لە 19-01-2004 بڵاوکرایەوە، سەرنووسەری (سهر سعداللە النعیمي) و بەڕێوەبەری نووسینی سەلام سەبری بوون.

پاشکۆی باران
بەسەرپەرشتی شەهلا محەمەد، ڕۆژنامەی هەواڵ دەری دەکرد، بە چوار لاپەڕە، ژمارە یەکی لە 24-01-2004 بڵاوکرایەوە.

ڕۆژنامەی (البشیر)
ڕۆژنامەیەکی هەفتانەی سیاسی بووه، بەقەبارەی گەورە بەهەشت لاپەڕەی ڕەنگاوڕەنگ، بە زمانی عەرەبی بڵاو دەکرایەوە، سەرۆکی ئەنجوومەنی ئیدارە و سەرنووسەرەکەی (صباح عبداللە کرکوکلی) بووه، دەستەی نووسەرانیشی بریتی بوون لە (د.عصمت عبدالمجید و د.صبحي ناظم توفیق و ابراهیم آوجي) .

(صون شعر)
گۆڤارێکی مانگانەی ئەدەبی بووە بە زمانی تورکمانی، لە #خورماتوو# بەقەبارەی 44 لاپەڕە چاپ دەکرا، سەرنووسەری گۆڤارەکە یاڵچین خەیروڵڵا بلو بوو، ژمارە یەکی لە کانونی دووەمی 2004 کەوتە سەر ڕەفەکانی پەرتووکخانەکانی شارەکە.

ڕۆژنامەی باباگوڕگوڕ
مەکتەبی کەرکووکی ناوەندی بزووتنەوەی ئیسلامی تورکمانی ئێراقی بە زمانی عەرەبی و تورکمانی دەریاندەکرد، ژمارە یەکی لە شوباتی 2004 بە 8 لاپەڕە بڵاوکراوەتەوە، سەرنووسەری ڕۆژنامەکەش فەوزی ئەکرەم تەرزی ئۆغڵو بووە.

ڕۆژنامەی (الرواف)
ڕۆژنامەیەکی ڕۆژانەی ڕەنگاوڕەنگی سەربەخۆ بووە، بە 8 لاپەڕە چاپ دەکرا، خاوەنی ئیمتیازی ئیحسان دلێمی و سەڕۆکی ئەنجومەی ئیداری موحسین سەبهان خەلەف بوون.

گۆڤاری هەشتا و هەشت
گۆڤارێکی ڕۆشنبیری وەرزی بووە بە زمانی کوردی بڵاودەکرایەوە، ژمارە یەکی لەبەهاری 2004 بەچاپ گەیشتووە و بڵاوکراوەتەوە، خاوەنی ئیمتیازی #مەحمود سەنگاوی# و سەرنووسەرەکەی #سالار مەحمود# بوون.

گۆڤاری (اریج القانون)
وەک گۆڤارێکی یاسایی کۆمەڵێک مامۆستای کۆلێژی یاسای زانکۆی کەرکووک دەریان دەکرد لە ساڵی 2004.

گۆڤاری باباگوڕگوڕ
گۆڤارێکی ڕۆشنبیری گشتی بووە، کۆمەڵەی باباگوڕگوڕی ڕۆشنبیری و کۆمەڵایەتی لە کەرکووک بڵاویان دەکردەوە، ژمارە یەکی لە ساڵی 2003 لە #هەولێر# بڵاوبوویەوە بە زمانی کوردی و عەرەبی، سەرنووسەری گۆڤارەکە کامەران محەمەد سابیر بووە.

ڕۆژنامەی خەڵک
لە #گەرمیان# مانگانە وەک بڵاوکراوەیەکی ئازاد بەقەبارەی 10 لاپەڕە بڵاو دەکرایەوە، ژمارە یەکی لە نیسانی 2004 کەوتووەتە بەردەستی خوێنەرانی، خاوەنی ئیمتیازی عەلی ئەحمەد کەریم و سەرنووسەر تەها سلێمان بووە.

پەیامی کەرکووک
ڕۆژنامەیەکی ڕۆشنبیری سیاسی گشتی بووە، لەلایەن لقی سێی #پارتی دیموکراتی کوردستان# لە کەرکووک دەریان دەکرد، خاوەنی ئیمتیازی لقی سێی پارتی بووە، سەرنووسەری لوقمان عەبدوڵڵا لەتیف و جێگری سەرنووسەری وریا جاف بوون. ژمارە یەکی لە حوزەیرانی 2004 بڵاوبوویەوە.

ڕۆژنامەی (العراق)
(الجبهة العربیة الموحدة) هەفتانە دەریاندەکرد، ژمارە یەکی لە نیسانی 2004 بە 8 لاپەڕە بڵاودەکرایەوە، نووسەرەکەشی (ڕعد مطشر) بووه.

گۆڤاری (الفلکة)
مانگانەیەکی ڕۆشنبیری سەربەخۆ بووس لە دوز خورماتوو دەردەچوو، ژمارە یەکی لە مایسی 2004 بڵاوبوویەوە، بەقەبارەی بچووک بە زمانی عەرەبی و تورکمانی، سەرنووسەری جاسم فەرەج و بەڕێوەبەری نووسینی ئەنوەر حەسەن موسا بووە.

(الولاء)
بڵاوکراوەیەکی زمانحاڵی زیندانە سیاسییەکانی لقی کەرکووک بووه، بە چوار لاپەڕە بە شێوەی ڕۆژنامە، ژمارە یەکی لە مایسی 2004 بڵاوکراوەتەوە، سەرنووسەری بڵاوکراوەکەش هاشم قەنبەر بووە.

ڕۆژنامەی (الاصلاح)
وەک ڕۆژنامەیەکی هەفتانەی ڕۆشنبیری گشتی بنکەی کەرکووکی حیزبی ئیسلامی ئێراق دەریان دەکرد، بە زمانی عەرەبی، ژمارە سفری لە مایسی 2004 بەچوار لاپەڕە بڵاویان کردەوە، سەرنووسەریشی (مقداد فیض الله) بووه.

ڕۆژنامەی (الجوهر)
حیزبی شروقی تورکمانی ئێراقی، پانزە ڕۆژ جارێک، بەقەبارەی 8 لاپەڕە، ژمارە سفری لەمایسی 2004 دەریان دەکرد، خاوەنی ئیمتیازی موەفەق مەحەمەد قوریالی و سەرنووسەری (طلال بیرقدار) بوون، بە زمانی عەرەبیش چاپ و بڵاو دەکرایەوە.

پردێی ئازاد
بڵاوکراوەیەکی مانگانەی ڕۆشنبیری بوو، بنکەی ڕۆشنبیری پردێ بە زمانی کوردی و عەرەبی بڵاویان دەکردەوە، ژمارە یەکی لەحوزەیرانی 2004 بە چوار لاپەڕە بڵاوکرایەوە.

ڕۆژی وڵات
هەفتەنامەیەکی سیاسی گشتی بووە، پارتی چارەسەری دیموکراتی کوردستان دەریدەکرد، خاوەنی ئیمتیاز و سەرنووسەری ئەحمەد ئەنوەر و بەڕێوەبەری کارگێڕی ڕەسوڵ حەسەن بوون، ژمارە یەکی لە تەمموزی 2004 دەرچووە.

کەنار
ڕۆژنامەیەکی سەربەخۆی مانگانە بووە، کۆمەڵێک گەنجی #کەلار#، ژمارە یەکی لەناوەڕاستی تەمموزی 2004 بە چوار لاپەڕە بڵاویان کردەوە، خاوەن ئیمتیاز و سەرنووسەری بێستوان ژاژڵی و بەڕێوەبەری نووسینی فەریق حەمە ساڵح بوون.

دۆستایەتی
ڕۆژنامەیەکی کۆمەڵایەتی بێلایەن بووە، کۆمەڵەی دۆستایەتی کوردی-تورکمانی دەریان دەکرد، بە کوردی و عەرەبی و تورکمانی، ژمارە سفری ساڵی یەکەمی لە ئابی 2004 بڵاوکراوەتەوە، بە ئیمتیازی (جمعیة الصداقة الکردیة-الترکمانیة) ، سەرنووسەری ئەحمەد محەمەد کەرکووکلی بووە.

ڕۆژنامەی (الینبوع)
کۆمەڵەی ڕۆشنبیری و پەرەپێدانی کۆمەڵایەتی کەرکووک، وەک ڕۆژنامەیەکی ڕۆشنبیری کۆمەڵایەتی گشتی دەریان دەکرد، بەشێوەی ڕەنگاوڕەنگ و بە 8 لاپەڕە، بە کوردی و تورکمانی و عەرەبی، ژمارە سفری لە ئەیلولی 2004 بەچاپ و بڵاوکردنەوە گەیشتووە، خاوەنی ئیمتیازی سمکۆ جەباری و سەرنووسەری تەها زەنگەنە بوون.

گۆڤاری شار
بەڕێوەبەرایەتی شارەوانی کەرکووک بە زمانەکانی کوردی و عەرەبی و تورکمانی و سریانی دەریان کرد، ژمارە سفری لە ئەیلولی 2004، وەک گۆڤارێکی ڕووناکبیری مانگانە، خاوەنی ئیمتیازی شارەوانی کەرکووک و بەڕێوەبەری گشتی جەمال شکور بوو پاشان چەند کەسێکی تر ئەو ئەرکەیان لە ئەستۆ گرت لە بەڕێوەبردنی گۆڤارەکە.

(الترجمان)
ڕۆژنامەیەکی ڕەنگاوڕەنگی سیاسی ڕۆشنبیری گشتی بووە، پانزە ڕۆژ جارێک دەردەچوو بە عەرەبی و تورکمانی، ژمارە یەکی لە ئەیلولی 2004 دەرچووە، خاوەنی ئیمتیازی (حزب العدالة الترکماني العراقي) و سەرنووسەری ئیسماعیل ئەحمەد ئۆغڵو بووە.

ڕۆژنامەی (الصادق)
ڕۆژنامەیەکی سیاسی ڕۆشنبیری گشتی ڕەنگاوڕەنگ بووە. بە عەرەبی و تورکمانی دوو هەفتە جارێک دەردەچوو، خاوەنی ئیمتیاز و سەرنووسەری (خضر غالب کهیه) بووە، ژمارە یەکی لە ئەیلولی 2004 بڵاوکراوەتەوە.[1]