نامۍ: شێخ سەعید
نازنام: پیران
نامۊ تاتەی: شېخ مەحمووڎ
ساڵۊ پېڎابېیەی: 1865ز
ڕۊ مەرڎەی: #27-06-1925ز#
یاگۊ پېڎابېیەی: #پاڵۆ#
یاگۊ مەرڎەی: #ئامەد#
$ژیۋاینامە$
شېخ سەعید کوڕو شېخ مەحمووڎ کوڕو شېخ عەلی، ساڵەو (1860 ز) کوردەسانو سەرنیشتی ئامان دنیاوە. شېخ سەعید چېرو دەسا تاتەیش و موریدەکاشەنە فېرو ۋانای و نویستەی بېیەن و زانستو فیقە و شەرعی ئیسلامی و تاریخیش وانان، دمای تەمامنای ۋانای ئیجازەی شەرعیش وەرگېرتەنو وانەی شەرعیش بە فېروازا واتەنۆ. دمای مەردەی تاتەیش کاروبارو خەڵکو ئا ناوچەیشە بەردەن ڕاوە، هەم بېیەن بە ڕابەرو تەریقەتو نەقشبەڼی جە (پالو) ، زیاتەر جە هەزار موریداش بیېنۍ کە فرەکېشا کوردۍ بیېنۍ. شېخ سەعید پېسە زانێوە نامڎاری نەک هەر شارەزاو شەریعەت و تەریقەتی بېیەن، بەڵکوم بە تازەکەرەو (مجدد) ئیسلامی نامبانگش لوان، شۑخ سەعید هەرگیز ناستەنش موریدەکېش دەسش ماچکەران، وېبەزلزانیش نەبېیەن چەنە. وەختێ ڕېکۋزیێ و کۊمەڵە ڕامیارییەکۍ ساڵەکانو (1908ز) و (1923ز) مەرزیێرە، ئاڎییچ سەرگەرموو سیاسەتی بېیەن و پېوەڼییش چەنی بنەیانە نامڎارەکا ئاوەختەیە بېیەن.
دمای هۊروەشېیای خەلافەتی عوسمانی، شېخ سەعید نامێوە درېژەش بە نامۍ وېش و سەرخېڵە کوردەکاوە پەی کەمال ئەتاتورکی کیاستېنە، چەنەش نویسیابۍ: کورد دلۍ خەلافەتو ئیسلامینە چېرو سایەو ئا دۆڵەتێنە ژیوان، بەڵام کە ئا دۆڵەتە نەمەن کوردیچ پېسە فارس و تورک و عەرەبی مافو وېشەن چارەنوېسو وېش دیاری کەرۊن، بەڵام نەتەوە پەرەسە تورکەکۍ هیچ حیسابێشا پەی شېخ سەعیدی و میللەتو کوردی نەکەرد، ئانەبۍ ڕاپەڕین دەسش پەنەکەرد، کوردەکۍ چن ناوچەو شارێشا ڕزگارۍ کەردۍ، بەڵام چوونکوم چەکو تورکەکا بەهېز و تازە بۍ، دەرەقەت نامێ. دماتەر تاریخو (07-03-1925ز) ئەتاتورک ڕاش دا بە وەڵاتو فەرەنسای کە هېرش بکەرۊن سەرو کوردەسانی، ئانەبۍ تاواشان شېخ و هامڕاکاش کە ژمارەشان (89) کەسۍ بېنۍ دەسگیرېشان بکەران، ئینجا گردشان دێ قەنارە. شېخ سەعید تاریخو (27-06-1925ز) دریا قەنارە، چېرو پەتەو قەنارەینە ماچۊ:
من قەڎ پەشیمان نېیەنان، ڕاو نیشتیمان و میللەتەکەیمەنە گېیانم مەبەخشوون، ئاڼەم وەسېن کە گەلەکەم و نەوەکېشا وەراوەر دژمەناشاوە شەرمەزارۍ و خەجاڵەتۍ نەبانۍ و شانازی بکەران بە تاریخو وېشاوە.
ئەسعەد ڕەشید.[1]