Kitabxana Kitabxana
Axtar

Kurdipedia Dev Kürtçe məlumat mənbəyidir


Axtarış Seçimləri





Ətraflı Axtarış      Klaviatura


Axtar
Ətraflı Axtarış
Kitabxana
Kürd adları
Hadisələrin xronologiyası
Resurslar
Tarix
İstifadəçi kolleksiyası
Hadisələr
Kömək istəyin
Kurdipedi nəşrləri
Video
Təsnifatlar
Hadisə ilə əlaqəli olan məsələ
Element qeydiyyatı
Yeni başlıq qeyd
Şəkil göndərin
Anket
Şərhlər
Ünsiyyət
Bizə nə cür məlumat lazımdır!
Standartlar
İstifadə qaydaları
Məhsulun Keyfiyyəti
Alətlər
Haqqında
Kurdipedi arxivçiləri
Bizim haqqımızda məqalələr!
Veb saytınıza Kurdipedia əlavə edin
E-poçt əlavə / sil
Ziyarətçi statistikası
Məqalə statistikası
Şrift çeviricisi
Təqvim - Dönüstürücü
Yazım yoxlaması
Səhifələrin dili və dili
Klaviatura
İstifadə olunan bağlantılar
Google Chrome için Kurdipedia uzantısı
Kurabiye
Dillər
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Mənim Hesabım
Daxil ol
Dəstəklənmə
Şifrəni unutdum
Axtar Element qeydiyyatı Alətlər Dillər Mənim Hesabım
Ətraflı Axtarış
Kitabxana
Kürd adları
Hadisələrin xronologiyası
Resurslar
Tarix
İstifadəçi kolleksiyası
Hadisələr
Kömək istəyin
Kurdipedi nəşrləri
Video
Təsnifatlar
Hadisə ilə əlaqəli olan məsələ
Yeni başlıq qeyd
Şəkil göndərin
Anket
Şərhlər
Ünsiyyət
Bizə nə cür məlumat lazımdır!
Standartlar
İstifadə qaydaları
Məhsulun Keyfiyyəti
Haqqında
Kurdipedi arxivçiləri
Bizim haqqımızda məqalələr!
Veb saytınıza Kurdipedia əlavə edin
E-poçt əlavə / sil
Ziyarətçi statistikası
Məqalə statistikası
Şrift çeviricisi
Təqvim - Dönüstürücü
Yazım yoxlaması
Səhifələrin dili və dili
Klaviatura
İstifadə olunan bağlantılar
Google Chrome için Kurdipedia uzantısı
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Daxil ol
Dəstəklənmə
Şifrəni unutdum
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Haqqında
 Hadisə ilə əlaqəli olan məsələ
 İstifadə qaydaları
 Kurdipedi arxivçiləri
 Şərhlər
 İstifadəçi kolleksiyası
  Hadisələrin xronologiyası
 Hadisələr - Kurdipedia
 Kömək
Yeni başlıq
Biyografi
Həjar Şamil oğlu
27-08-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Nadir Nadirov
25-06-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kitabxana
Tarikh-i Alam Ara-yi Abbasi, I CİLD
03-06-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
İosif Orbeli
09-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Yılmaz Güney
09-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Haciye Cindi
07-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Kanat Kürdoyev
07-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kitabxana
XIX əsr və XX əsrin əvvəllərində Kiçik Qafqazın cənub-şərq bölgəsinin tarixi-etnorrafik tədqiqi
08-11-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kitabxana
Azərbaycan dilçiliyi problemlari cild 1
25-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kitabxana
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, SOYQIRIMI, İŞĞAL TARİXİ
24-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Məqalə 521,867
Şəkil 105,577
Kitab PDF 19,660
Əlaqəli fayllar 98,470
Video 1,420
Kitabxana
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, ...
Kitabxana
Azərbaycan dilçiliyi proble...
Biyografi
Kanat Kürdoyev
Biyografi
Haciye Cindi
Biyografi
Yılmaz Güney
تاريخ إنتشار الدين المسيحي في كوردستان (8) (الحلقة الأخيرة)
Kurdipedia məlumatı çox asanlaşdırdı! Mobil telefonlarınız sayəsində yarım milyondan çox qeyd cibinizdədir!
Grup: Qısa təsvir | Başlıq dili: عربي
Paylaş
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Qiymətləndirmə
Mükəmməl
Çox yaxşı
Orta
Kötü deyil
Kötü
Favoritlərimə əlavə et
Bu məqaləyə şərh yazın!
Əşyanın tarixi
Metadata
RSS
Mövzunun şəklini Google-da axtarın!
Seçilmiş mövzunu Google-da axtarın.
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

تاريخ إنتشار الدين المسيحي في كوردستان

تاريخ إنتشار الدين المسيحي في كوردستان
تاريخ إنتشار الدين المسيحي في كوردستان (8) (الحلقة الأخيرة)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6158 - 2019-02-27
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات

قبل أن نختتم الحديث عن إنتشار المسيحية في كوردستان ودور المسيحيين الكورد في هذا الإنتشار، نذكر في هذه الحلقة الأخيرة معلومات هامة أخرى عن دور الكورد في نشر المسيحية في كوردستان بشكل خاص و في منطقة الشرق الأوسط بشكل عام و إنخراط الكورد في هذا الدين والدور الكبير للكورد في الفكر والثقافة.
نتحدث في البداية عن أحد المسيحيين الكورد الذي ذاعت صيته وإشتهر في العالم المسيحي وهو الكاتب والمؤرخ المطران (توماس مەرگەیی) الذي أشغل منصب (ميتروپوليتان) مطران أي رئيس أساقفة بيت گرماي (كركوك الحالية). ولد (توماس) في سنة 832 ميلادية في شارزور، وهو إبن يعقوب الذي ينتمي إلى قبيلة (شێروانه). كان توماس راهباً بالأصل من الدير النسطوري الشهير (بيث آبهێ Beth Abhê) الذي يعني (بيت الغابة)[a]. تمّ تأسيس هذا الدير في نهاية القرن السادس الميلادي من قِبل يعقوب، ويقع على قمة جبل بين واديَين، على الضفة اليمنى لنهر الزاب الكبير(a). تمّ تعيينه أسقفاً لهذا الدير النسطوري، ثم إنتقل إلى (مرگه) الواقعة في وسط كوردستان، وأخيراً إستقر في كركوك وأصبح مطراناً لها(a).
في النصف الأول من القرن التاسع الميلادي، ألّف المؤرخ الأسقف (توماس مەرگەیی) كتاباً بعنون (كِتاب الحُكّام) المعروف بإسم (التاريخ الرهباني لِتوماس من مەرگە) والمكتوب باللغة السريانية. في كتابه، تناول توماس بِدقة ووضوح الكثير من المواضيع المتعلقة بِعمله ككاهن وأسقف وثم كمطران وعن عمل كنيسته والتاريخ السابق للمنطقة. من ضمن ما يضمه كتابه من مواضيع، هو إتصالات الكنيسة النسطورية بالملوك الفرس و صراعاتها معهم، إلقاء بعض الأضواء الجديدة على أحداث تاريخ تلك الحقبة التاريخية، تشتت الرهبان من جبل ايزلا، الإرسالية التبشيرية للبطرياركية النسطورية إلى هرقل، إرتداد الأسقف (ساهدونا Sahdona) عن الكنيسة النسطورية وإنتمائه للكنيسة السريانية الغربية، ركود الكنيسة النسطورية في القرن السابع الميلادي، تأسيس 60 مدرسة وإدخال الموسيقى الكنسية في منطقة مەرگە، إعتناق الدين المسيحي من قِبل الشعوب العائشة على الشواطئ الشرقية و الجنوبية لبحر قزوين، البعثات المُرسَلة إلى جنوب الجزيرة العربية وبلاد آريانا والصين للتبشير بالمذهب النسطوري، تراجع النفوذ الفارسي ونمو القوة العربية و غيرها من القضايا والأحداث(a).
في أواخر القرن الحادي عشر وأوائل القرن الثاني عشر الميلادي، كان الجنود الكورد المسيحيون يُشكلّون حوالي 2.7% من الجيش الذي تواجد في قلعة مدينة شيزر(b).
تحكي عدد من سجلات السفر المختلفة والتي تعود إلى القرن التاسع عشر والقرن العشرين عن عدد من القبائل المسيحية والمُسلمة الكوردية وكان غالبيَّة الكورد الذين إعتنقوا المسيحية من أتباع كنيسة المشرق[c]. كما أفاد باحثون من الجمعية الجغرافية الملكية في عام 1884، حول قبيلة كوردية في سيواس والتي إحتفظت ببعض الشعائر المسيحية(d). كما أنّ العديد من المسيحيين الكورد إنسلخوا عرقياً ولغوياً وثقافياً عن شعبهم الكوردي وأصبحوا من المسيحيين الناطقين باللغات السامية في بلاد ما بين النهرين، خاصةً بعد التوسعات الإسلامية في الشرق الأوسط(e). تمّ العثور على عدد من الصلوات المسيحية باللغة الكوردية والتي تعود إلى القرون السابقة(f).
يذكر المسعودي في كتابه (مروج الذهب ومعادن الجوهر) إسم (16) ستة عشر عشيرة كوردية، إثنتَين منها هما عشيرتان مسيحيتان وهما العشيرة (اليعقوبية) وعشيرة (جورقان) اللتين أفرادهما كانوا يسكنون في مناطق الموصل و جبال جودي(1)، الرحالة الإيطالي ماركو پولو (Marco Polo) المتوفي في سنة 1323 ميلادية، أشار أيضاً الى المسيحيين الكورد، حيث يقول عن الموصل في مخطوطته: يسكن الاجزاء الجبلية جنسٌ من الناس يُسمّون (كورد)، بعضهم مسيحيون من النساطرة أو اليعاقبة و بعضهم الآخر من المسلمين(2).
أنشأ الأسقف (يعقوب) الذي خلّف الأسقف ( يهوذا بن باثيرا)، مدرسةً ذات شأنٍ هام في مدينة نسيبين، التي كانت مركزاً لنشر اللاهوت اليوناني بين المسيحيين. توسعت هذه المدرسة بحيث أصبحت في القرن الخامس الميلادي أكبر مدرسة نسطورية تعمل على نشر المذهب النسطوري في كوردستان وإيران وغيرهما من بلدان الشرق. في بعض الأوقات، وصل عدد طلاب هذه المدرسة الى أكثر من (800) ثمانمائة طالب، ينتمون الى جنسيات مختلفة(3). في القرن السادس الميلادي، كانت هذه المدرسة تضمّ أيضاً بيمارستان (مستشفى)[4].
حكمت العائلة الأرمنيَّة (زاكارد) الأجزاء الشمالية للأراضي الأرمنية في القرن الثالث عشر الميلادي، ويعود أصول هذه العائلة إلى مسيحيين كورد،(g)(h). قامت هذه العائلة بِتنشيط الحركة الفكرية من خلال تأسيس أديرة جديدة(i).
يتطرق كتاب (داسنائي) لمؤلفه (المار يوخنا) الى ملِك مملكة كوردوئين في سنة 120 ميلادية والذي كان إسمه مانيزا روژ ويعنى (عبد الشمس). يصفه (المار يوخنا) بأنه كان وسيماً و على جانب عظيم من رجاحة العقل ورزانة الرأي والقوة، ولهذا أحبته إبنة ملِك الأرمن سيرانوش وتعلقت به و تزوّجت منه، لذلك فأنّ إستيلاء الأرمن على مملكة (كوردوئين) كان إسمياً فقط(5).
من خلال الحلقات السابقة التي تناولت إنتشار المسيحية في كوردستان، يظهر أنّ كوردستان كانت مركز إنتشار المسيحية في مختلف مناطق الشرق الأوسط وأن المسيحيين الكورد لعبوا دوراً رئيسياً في نشر الدين المسيحي في المنطقة وأنّ كوردستان كانت مركز الإشعاع الفكري والثقافي والديني في منطقة الشرق الأوسط. كما تؤكد هذه المعلومات بأن الكثير من المسيحيين الحاليين في كوردستان هم من أصولٍ كوردية.
المصادر
1. المسعودي. مروج الذهب ومعادن الجوهر، بيروت، دار الأندلس، 1984، الجزء الثاني.
2. ماركو پولو. رحلات ماركو پولو. ترجمة: وليم مارسدن من الإيطالية الى الإنگليزية، ترجمة عبد العزيز جاويد من الإنگليزية الى العربية، الهيئة المصرية العامة للكتاب، القاهرة، 2004، صفحة 37.
3. عبد الرقيب يوسف. الدولة الدوستكية في كردستان الوسطى، الجزء الثاني - القسم الحضاري. الطبعة الثانية، دار آراس، أربيل، 2001، صفحة 167.
4. المؤلف مجهول. التاريخ السعردي. تمّ نشر الكتاب من قِبل أدي شير.
5. انور المائي: الاكرد في بهدينان، الموصل 1961، صفحة 42.
a. THOMAS, BISHOP OF MARGȂ. THE BOOK OF GOVERNORS. EDITED FROM SYRIAC MANU-script-S IN THE BRITISH MUSEUM AND OTHER LIBRARIES. BY E. A. WALLIS BUDGE, Litt. D., F. S. A., FORMERLY SCHOLAR OF CHRIST S COLLEGE, CAMBRIDGE, AND TYRWHITT SCHOLAR, ACTING ASSISTANT-KEEPER IN THE DEPARTMENT OF EGYPTIAN AND ASSYRIAN NTIQUITIES, BRITISH MUSEUM.
b. 5. David Nicolle, Christa Hook, Saracen Faris, 1050-1250 AD, 64 pp., Osprey Publishing, 1994, ISBN 1-85532-453-9, p.7, Table A.
c. John Joseph, The Modern Assyrians of the Middle East: Encounters with Western Christian Missions, Archaeologists, & Colonial Powers, Brill Academic Publishers, 292 pp., 2000, ISBN 90-04-11641-9, p.61.
d. Proceedings of the Royal Geographical Society, 1884, p.313.
e. M.R. Izady, The Kurds: A Concise Handbook, Taylor & Francis, 1992, ISBN 0-8448-1727-9, pp.163,164.
f. Hervas, L. Saggio. (1787). Pratico delle lingue: con prolegomeni, e una raccolta di orazioni dominicali in piu di trecento lingue e dialetti... . Cesena: Per Gregorio Biasini, pp. 156-157.
g. T. F. Mathews, A. Taylor, The Armenian Gospels of Gladzor: The Life of Christ Illuminated, Getty Publications, 2001, ISBN 9780892366279, p.23 .
h. V. Minorsky, Studies in Caucasian History, 196 1957, ISBN 9780521057356 ( p.102.
i. A. Vauchez, R. B. Dobson, M. Lapidge, Encyclopedia of the Middle Ages: A-J, 1624 pp., Editions du Cerf, 2000, ISBN 0227679318, 9780227679319, see p.107
[1]
Bu məqalə (عربي) dilində yazılmışdır, məqalələri orijinal dilində redaktə etmək üçün simvoluna vurun!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Bu mövzuya 69 dəfə baxılıb
HashTag
Resurslar
[1] İnternet səhifəsi | عربي | https://www.ahewar.org/ - 12-04-2024
əlaqəli məqalələr: 10
Başlıq dili: عربي
Yayımlanma tarixi : 27-02-2019 (5 İl)
Ləhcə : Arapça
Məzmun kateqoriyası: Din və Ateizm
Məzmun kateqoriyası: Məqalələr və müsahibələr
Məzmun kateqoriyası: Tarix
Muxtar: Kurdistan
Nəşrin növü: Born-digital
Sənəd növü: Orijinal dili
Texniki meta məlumatlar
Məhsulun Keyfiyyəti: 99%
99%
Bu başlıq ئاراس حسۆ tərəfindən 12-04-2024 qeyd edilib
Bu məqalə زریان سەرچناری tərəfindən göz-dən redaktə və yayımlanmışdır
Bu mövzu sonuncu dəfə زریان سەرچناری tərəfindən 12-04-2024 tarixində nəzərdən keçirilmişdir
Başlıq ünvanı
Kurdipedia Standartlar-a görə bu başlıq natamamdır, redaktəyə ehtiyacı var
Bu mövzuya 69 dəfə baxılıb
Kurdipedia Dev Kürtçe məlumat mənbəyidir
Kitabxana
Azərbaycan dilçiliyi problemlari cild 1
Kitabxana
XIX əsr və XX əsrin əvvəllərində Kiçik Qafqazın cənub-şərq bölgəsinin tarixi-etnorrafik tədqiqi
Kitabxana
Tarikh-i Alam Ara-yi Abbasi, I CİLD
Kitabxana
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, SOYQIRIMI, İŞĞAL TARİXİ
Qısa təsvir
Azərbaycan kürdləri

Gerçek
Kitabxana
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, SOYQIRIMI, İŞĞAL TARİXİ
24-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, SOYQIRIMI, İŞĞAL TARİXİ
Kitabxana
Azərbaycan dilçiliyi problemlari cild 1
25-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Azərbaycan dilçiliyi problemlari cild 1
Biyografi
Kanat Kürdoyev
07-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kanat Kürdoyev
Biyografi
Haciye Cindi
07-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Haciye Cindi
Biyografi
Yılmaz Güney
09-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Yılmaz Güney
Yeni başlıq
Biyografi
Həjar Şamil oğlu
27-08-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Nadir Nadirov
25-06-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kitabxana
Tarikh-i Alam Ara-yi Abbasi, I CİLD
03-06-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
İosif Orbeli
09-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Yılmaz Güney
09-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Haciye Cindi
07-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Kanat Kürdoyev
07-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kitabxana
XIX əsr və XX əsrin əvvəllərində Kiçik Qafqazın cənub-şərq bölgəsinin tarixi-etnorrafik tədqiqi
08-11-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kitabxana
Azərbaycan dilçiliyi problemlari cild 1
25-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kitabxana
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, SOYQIRIMI, İŞĞAL TARİXİ
24-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Məqalə 521,867
Şəkil 105,577
Kitab PDF 19,660
Əlaqəli fayllar 98,470
Video 1,420
Kurdipedia Dev Kürtçe məlumat mənbəyidir
Kitabxana
Azərbaycan dilçiliyi problemlari cild 1
Kitabxana
XIX əsr və XX əsrin əvvəllərində Kiçik Qafqazın cənub-şərq bölgəsinin tarixi-etnorrafik tədqiqi
Kitabxana
Tarikh-i Alam Ara-yi Abbasi, I CİLD
Kitabxana
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, SOYQIRIMI, İŞĞAL TARİXİ
Qısa təsvir
Azərbaycan kürdləri
Folders
Kitabxana - Məzmun kateqoriyası - Kürd Səbəbi Kitabxana - Məzmun kateqoriyası - Qadınlar Kitabxana - Sənəd növü - Tərcümə Kitabxana - Nəşrin növü - Çap edilib Kitabxana - Ləhcə - Azerî Kitabxana - Bir neçə dəfə dərc olunub - Erê Kitabxana - Muxtar - Azerbaijan Kitabxana - Orijinal Dil - Rusca Kitabxana - PDF - Yox Qısa təsvir - Məzmun kateqoriyası - Tarix

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Ünsiyyət | CSS3 | HTML5

| Səhifə yaratma müddəti: 0.953 saniyə!