Kitabxana Kitabxana
Axtar

Kurdipedia Dev Kürtçe məlumat mənbəyidir


Axtarış Seçimləri





Ətraflı Axtarış      Klaviatura


Axtar
Ətraflı Axtarış
Kitabxana
Kürd adları
Hadisələrin xronologiyası
Resurslar
Tarix
İstifadəçi kolleksiyası
Hadisələr
Kömək istəyin
Kurdipedi nəşrləri
Video
Təsnifatlar
Hadisə ilə əlaqəli olan məsələ
Element qeydiyyatı
Yeni başlıq qeyd
Şəkil göndərin
Anket
Şərhlər
Ünsiyyət
Bizə nə cür məlumat lazımdır!
Standartlar
İstifadə qaydaları
Məhsulun Keyfiyyəti
Alətlər
Haqqında
Kurdipedi arxivçiləri
Bizim haqqımızda məqalələr!
Veb saytınıza Kurdipedia əlavə edin
E-poçt əlavə / sil
Ziyarətçi statistikası
Məqalə statistikası
Şrift çeviricisi
Təqvim - Dönüstürücü
Yazım yoxlaması
Səhifələrin dili və dili
Klaviatura
İstifadə olunan bağlantılar
Google Chrome için Kurdipedia uzantısı
Kurabiye
Dillər
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Mənim Hesabım
Daxil ol
Dəstəklənmə
Şifrəni unutdum
Axtar Element qeydiyyatı Alətlər Dillər Mənim Hesabım
Ətraflı Axtarış
Kitabxana
Kürd adları
Hadisələrin xronologiyası
Resurslar
Tarix
İstifadəçi kolleksiyası
Hadisələr
Kömək istəyin
Kurdipedi nəşrləri
Video
Təsnifatlar
Hadisə ilə əlaqəli olan məsələ
Yeni başlıq qeyd
Şəkil göndərin
Anket
Şərhlər
Ünsiyyət
Bizə nə cür məlumat lazımdır!
Standartlar
İstifadə qaydaları
Məhsulun Keyfiyyəti
Haqqında
Kurdipedi arxivçiləri
Bizim haqqımızda məqalələr!
Veb saytınıza Kurdipedia əlavə edin
E-poçt əlavə / sil
Ziyarətçi statistikası
Məqalə statistikası
Şrift çeviricisi
Təqvim - Dönüstürücü
Yazım yoxlaması
Səhifələrin dili və dili
Klaviatura
İstifadə olunan bağlantılar
Google Chrome için Kurdipedia uzantısı
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Daxil ol
Dəstəklənmə
Şifrəni unutdum
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Haqqında
 Hadisə ilə əlaqəli olan məsələ
 İstifadə qaydaları
 Kurdipedi arxivçiləri
 Şərhlər
 İstifadəçi kolleksiyası
  Hadisələrin xronologiyası
 Hadisələr - Kurdipedia
 Kömək
Yeni başlıq
Yerlər
Təkab
07-08-2024
شادی ئاکۆیی
Biyografi
Şərəf xan Bitlisi
02-08-2024
شادی ئاکۆیی
Biyografi
Ciyərxun
27-07-2024
شادی ئاکۆیی
Biyografi
Baba Tahir Üryan
26-07-2024
شادی ئاکۆیی
Kitabxana
Kürdlər və Kürdüstan haqqında ümumi məlumat
18-07-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Həjar Şamil oğlu
27-08-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Nadir Nadirov
25-06-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kitabxana
Tarikh-i Alam Ara-yi Abbasi, I CİLD
03-06-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
İosif Orbeli
09-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Yılmaz Güney
09-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
İstatistika
Məqalə
  532,049
Şəkil
  107,792
Kitab PDF
  20,038
Əlaqəli fayllar
  101,351
Video
  1,475
Dil
کوردیی ناوەڕاست 
303,723
Kurmancî - Kurdîy Serû 
89,161
هەورامی 
65,873
عربي 
29,461
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,182
فارسی 
9,003
English 
7,434
Türkçe 
3,619
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,519
Pусский 
1,134
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
46
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
8
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
балгарская 
1
हिन्दी 
1
Čeština 
1
Lietuvių 
1
Catalana 
1
ترکمانی 
1
Grup
Azərbaycanca
Biyografi 
10
Qısa təsvir 
7
Kitabxana  
6
Yerlər 
1
Fayl saxlama
MP3 
323
PDF 
30,616
MP4 
2,403
IMG 
197,146
Məzmun axtarışı
Kitabxana
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, ...
Biyografi
Kanat Kürdoyev
Biyografi
Haciye Cindi
Biyografi
Yılmaz Güney
Biyografi
Şərəf xan Bitlisi
عشيرة (كاكەيي‌) و دين (يارسان)
Türk və Fars işğalçıları tərəfindən ölkənin şimal və şərqində KürdiPediyanın qadağan edilməsindən təəssüf edirik.
Grup: Qısa təsvir | Başlıq dili: عربي
Paylaş
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Qiymətləndirmə
Mükəmməl
Çox yaxşı
Orta
Kötü deyil
Kötü
Favoritlərimə əlavə et
Bu məqaləyə şərh yazın!
Əşyanın tarixi
Metadata
RSS
Mövzunun şəklini Google-da axtarın!
Seçilmiş mövzunu Google-da axtarın.
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Catalana0
Cebuano0
Čeština0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
балгарская0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
हिन्दी0
ქართველი0
中国的0
日本人0

مهدي كاكه يي

مهدي كاكه يي
عشيرة (كاكەيي‌) و دين (يارسان)
#مهدي كاكه يي#
الحوار المتمدن-العدد: 5549 - 2017-06-12 - 22:58
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات

من المرجح أن إسم (كاكەيي ‌Kakeyî) متأتي من كلمة (كێو Kêw) التي تعني بالكوردية (الجبل)، حيث أنّ الموطن الأصلي لأسلاف الكورد هو سلسلة جبال زاگروس. وكلمة (كێوى Kêwî) تعني (جبلي) والتي تكون هذه الكلمة قد تغيّر معناه بمرور الزمن الى (شجاع أو عظيم)، حيث أنّ الإنسان الجبلي يكون عادةً قوياً وشجاعاً وأن الكلمة نفسها تكون قد تغيّرت الى (كاك) في زمن أسلاف الكورد الكاشيين و(كاكا أو كيكا) وثمّ الى (كاهكاهي) وأخيراً تثبّت الإسم الحالي (كاكەيي).
تمتد جذور كلمة (كاكە‌) الى أعماق سحيقة من التأريخ، حيث أنّ عدداً من حُكّام كوردستان القدماء تلقبوا بِكُنية كاكه أو كيكا. أحد ملوك أسلاف الكورد الكاشيين والذين حكموا منطقة لورستان الحالية، كان إسمه (أكوم كاك ريمي) الذي إستطاع لأول مرة أن يحكم بابل، حيث أنه إنتهز فرصة الغزو الحثي، فأثبت حكمه هناك في حوالي سنة 1590 قبل الميلاد. كما أنّ أحد حُكّام مقاطعة (خوبوشكيا) كان إسمه (كاكي) الذي حكم خلال مطلع الألف الأول قبل الميلاد. كان الحكام الميديون (700 – 550 قبل الميلاد)، تسبق أسماءهم كلمة (كەی KEY) و التي تعني عظيم أو نبيل، مثل (كَي خسرَو KEYXESREW) وكَي كاوس KEYKAWIS) و غيرهما.
في سنة (934) ميلادية، أشار (المسعودي) في الجزء الرابع من كتابه (مروج الذهب)، الى الأقوام الكوردية التي كانت تقطن الجبال بإسم (كاهكاهي).
(يارسان) كلمة كوردية مركبة من (يار) و (سان). كلمة ( يار) تعني (العاشق أو الخليل أو الصديق أو الأليف). أما كلمة (سان)، تعني (الشاه أو الملِك أو السلطان) في اللغة الپهلوية القديمة واللهجة الگورانية الكوردية، وبهذه الصورة تعني كلمة (يارسان) (عاشق الشاه أو عاشق الملِك أو عاشق السلطان) وهذا يعني (مُحب يزدان، أي مُحِبّ الله). تفسير آخر لمعنى كلمة (سان) هو أن هذه الكلمة هي لاحقة مكانية مخففة من كلمة (ستان) التي تعني (مكان) أو (موطن)، وعلى ضوء هذا التفسير، تعني كلمة (يارسان) (موطن العشاق أي موطن مُحبي يزدان). هناك تفسير آخر لمعنى كلمة (يارسان) وهو أنه في بعض الحالات يتحول في اللغة الكوردية حرف ال(س) الى حرف ال(ك)، كما في تحول كلمة (كات) الى (سات). بناءاً على هذه الفرضية فأن كلمة (يارسان) كانت في الأصل (ياركان)، وذلك بِحلول حرف السين محل حرف الكاف. تعني كلمة (يارَكان) (العشاق أو المُحبّون)، حيث أن كلمة (يار) تعني (عاشق) واللاحقة (ان) هي أداة جمع في اللغة الكوردية. لهذا السبب، نرى أن (يارسان) مُستعمَلة بِصيغة الجمع.
هكذا نرى بأن الإسم (كاكەيي ‌Kakeyî) عبر التأريخ الكوردي، كان عبارة عن إسم شخص أو لقب ملِك الذي يُقابل لقب (صاحب الجلالة) أو (صاحب الفخامة) المُستعملَين في الوقت الحاضر كلقب للملِك و لقب رئيس الدولة على التوالي. في نهاية القرن العاشر الميلادي أصبح هذا الإسم إسماً للقبائل الكوردية الجبلية، كما يشير إليه المسعودي. من جهة أخرى، نرى أن إسم (يارسان) بكل تفسيراته مرتبط بِعشق يزدان (الله) وحُبّه.
لذلك فأن (كاكەيي) هو إسم عشيرة تعيش في إقليم جنوب كوردستان، يعتنق أفرادها الدين اليارساني، بينما (يارسان) هي إسم دينٍ كوردي قديم، تعتنقه عشائر كثيرة، وأكثرية معتنقي هذا الدين يعيشون في شرقي وجنوبي كوردستان ويُقدّر عددهم بِحوالي 5 – 6 ملايين نسمة. من الجدير بالذكر أن الدين اليارسي هو أحد فروع الدين اليزداني، الى جانب الإيزدية والهلاوية.
إن تحديد إسم هذا الدين الكوردي العريق مهم جداً لتحديد هويته، حيث إستخدام إسم واحد له وهو (يارسان)، يُعطي هذا الدين هوية واضحة له، به يُعرّف معتنقيه أنفسهم ودينهم للأديان الأخرى وشعوب العالم.[1]
Bu məqalə (عربي) dilində yazılmışdır, məqalələri orijinal dilində redaktə etmək üçün simvoluna vurun!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Bu mövzuya 110 dəfə baxılıb
Bu məqaləyə şərh yazın!
HashTag
Resurslar
[1] İnternet səhifəsi | عربي | https://www.ahewar.org/ - 17-04-2024
əlaqəli məqalələr: 2
Biyografi
Tarix və hadisələr
Başlıq dili: عربي
Yayımlanma tarixi : 12-06-2017 (7 İl)
Ləhcə : Arapça
Məzmun kateqoriyası: Sosial (Örf və adət)
Məzmun kateqoriyası: Din və Ateizm
Məzmun kateqoriyası: Məqalələr və müsahibələr
Muxtar: Kurdistan
Nəşrin növü: Born-digital
Sənəd növü: Orijinal dili
Texniki meta məlumatlar
Məhsulun Keyfiyyəti: 99%
99%
Bu başlıq ئاراس حسۆ tərəfindən 17-04-2024 qeyd edilib
Bu məqalə زریان سەرچناری tərəfindən göz-dən redaktə və yayımlanmışdır
Bu mövzu sonuncu dəfə زریان سەرچناری tərəfindən 22-04-2024 tarixində nəzərdən keçirilmişdir
Başlıq ünvanı
Kurdipedia Standartlar-a görə bu başlıq natamamdır, redaktəyə ehtiyacı var
Bu mövzuya 110 dəfə baxılıb
Kurdipedia Dev Kürtçe məlumat mənbəyidir
Kitabxana
XIX əsr və XX əsrin əvvəllərində Kiçik Qafqazın cənub-şərq bölgəsinin tarixi-etnorrafik tədqiqi
Kitabxana
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, SOYQIRIMI, İŞĞAL TARİXİ
Kitabxana
Tarikh-i Alam Ara-yi Abbasi, I CİLD
Kitabxana
Azərbaycan dilçiliyi problemlari cild 1
Qısa təsvir
Azərbaycan kürdləri
Kitabxana
Kürdlər və Kürdüstan haqqında ümumi məlumat

Gerçek
Kitabxana
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, SOYQIRIMI, İŞĞAL TARİXİ
24-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, SOYQIRIMI, İŞĞAL TARİXİ
Biyografi
Kanat Kürdoyev
07-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kanat Kürdoyev
Biyografi
Haciye Cindi
07-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Haciye Cindi
Biyografi
Yılmaz Güney
09-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Yılmaz Güney
Biyografi
Şərəf xan Bitlisi
02-08-2024
شادی ئاکۆیی
Şərəf xan Bitlisi
Yeni başlıq
Yerlər
Təkab
07-08-2024
شادی ئاکۆیی
Biyografi
Şərəf xan Bitlisi
02-08-2024
شادی ئاکۆیی
Biyografi
Ciyərxun
27-07-2024
شادی ئاکۆیی
Biyografi
Baba Tahir Üryan
26-07-2024
شادی ئاکۆیی
Kitabxana
Kürdlər və Kürdüstan haqqında ümumi məlumat
18-07-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Həjar Şamil oğlu
27-08-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Nadir Nadirov
25-06-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Kitabxana
Tarikh-i Alam Ara-yi Abbasi, I CİLD
03-06-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
İosif Orbeli
09-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biyografi
Yılmaz Güney
09-05-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
İstatistika
Məqalə
  532,049
Şəkil
  107,792
Kitab PDF
  20,038
Əlaqəli fayllar
  101,351
Video
  1,475
Dil
کوردیی ناوەڕاست 
303,723
Kurmancî - Kurdîy Serû 
89,161
هەورامی 
65,873
عربي 
29,461
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,182
فارسی 
9,003
English 
7,434
Türkçe 
3,619
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,519
Pусский 
1,134
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
46
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
8
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
балгарская 
1
हिन्दी 
1
Čeština 
1
Lietuvių 
1
Catalana 
1
ترکمانی 
1
Grup
Azərbaycanca
Biyografi 
10
Qısa təsvir 
7
Kitabxana  
6
Yerlər 
1
Fayl saxlama
MP3 
323
PDF 
30,616
MP4 
2,403
IMG 
197,146
Məzmun axtarışı
Kurdipedia Dev Kürtçe məlumat mənbəyidir
Kitabxana
XIX əsr və XX əsrin əvvəllərində Kiçik Qafqazın cənub-şərq bölgəsinin tarixi-etnorrafik tədqiqi
Kitabxana
ZƏNGƏZUR KÖÇ, DEPORTASİYA, SOYQIRIMI, İŞĞAL TARİXİ
Kitabxana
Tarikh-i Alam Ara-yi Abbasi, I CİLD
Kitabxana
Azərbaycan dilçiliyi problemlari cild 1
Qısa təsvir
Azərbaycan kürdləri
Kitabxana
Kürdlər və Kürdüstan haqqında ümumi məlumat
Folders
Biyografi - Təhsil sahəsi - Doktora (PHD) Biyografi - Təhsil - Kürd ədəbiyyatı Biyografi - Təhsil - Kürt dili Biyografi - Şəxsiyyət tipi - Dilçi Biyografi - Şəxsiyyət tipi - Müəllif Biyografi - Şəxsiyyət tipi - Akademik Biyografi - Ləhcə - Kürtçe - Kurmanci Biyografi - Ləhcə - Erməni Biyografi - Ləhcə - Rusça Biyografi - Doğum yeri - Kars

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.75
| Ünsiyyət | CSS3 | HTML5

| Səhifə yaratma müddəti: 1.188 saniyə!