دناڤ گەلێ مەیێ کوردێ موسلمان دا ب درێژاهیا دیروکێ مشە کەسێن زانا و شارەزاپەیدا بوینه، نە خاسمە زانایێن ئایینی کو خلمەتەکا مەزن پێشکێشی ئیسلامێ کریە و دێ، کوئەف زانایێن بەرکەفتی ب (پێشڕەوێن مللەتی) دهێنە نییاسین، لێ مخابن گەلەک ژوان بەس ناڤ هاتیە و ژیانناما وان نەهاتیە بەرچاڤکرن و روناهیا بەڵاڤکرنێ نە دیتی یه، بەلێ شکاندنا وان قەیدان دێ ب دویفچونێن مە بیت، زانایێ ناڤدارێ شێلادزێ(مەلا فەتاح نێروەکی) ژی ئێک ژ وان یێن کو چ ل سەر نەهاتیە نڤێسین و بەحس لێ نەهاتیە کرن، کو ئەڤە دبیتە ئێکەم ڤەکۆلین ل سەر ڤی زانایێ بەرکەفتی، ئەوژی ڤەڕێژا نامەکا کوڕێ وی هێژا (محسن مەلا فەتاح)ە، یاکو ل رۆژا (22-11-2005) بو من هنارتی، چەندەک ژ ژیانا وی تێدا دیارکری یە کو من گە لە ک مفا ژێ وەگرتیە، دیسان دگەل دا پەرتوکا ژ نڤێسین ودەست خەتێ (نێروەکی) یە گەهاندیە من ئەز ژی ژدل سوپاسدارێ وی مه. - ناڤێ وی(مەلا فەتاح کوڕێ سەبری کوڕێ قادر)ە، ل رۆژا (01-07-1917)ێ ل گوندێ (نێروەکی) سە ر ب هۆزا(دوسکی ژووریان)ڤە هاتیە دونیایێ. - هەر ژبچوکاتی دەست هاڤێتییە قورئانا پیرۆز ول دەف مامێ خو(مەلا محەمەد قادر) خاندی یه، پاشی چوویە بەر فەقاتیێ ل خواندنگە ها (قوپەهان-ئامێدیێ) ل نک (مەلا شوکری ئەفەندی) (1938-1868) مفتیێ ئامێدیێ وژ دەستێ وی وەرگرتیە دیسان هەر ب مەرەما خاندن و پتر شەهرەزایێ دفقهێ و زانیاریێن شەرعی دا بو ماوێ (12)دوازدە سالان ل چەندین گوندێن دەڤەرا بەهدینان وە ک (زاویته، ئێکمالێ، مەمانێ، کەمەکا، بێسڤکێ) و هەیامەکێ ل دهوکێ خاندیه. -ل سالێن سیهان ڤەگەڕیایەڤە گوندێ خو(نێروەک)وبوویە پێشنڤێژ و گوتار خوین. -ل سالا(1971)ێ بویە بەرپرسێ لێژنا(فە توایێ) یا سە رب (ئێکە تیا زانیێن ئیسلامی/کوردستان) ڤە ل دەڤەرا (نێروه- رێکان) و (دوسکی ژووریان)ئانکو بوویە مفتیێ دەڤەرێ. -دوجاران چوویە حەجا پیرۆز، جارا ئێکێ ل سالا (1977)ێ وجارا دووێ ل سالا (1979)ێ.-ل سالا (1988)ێ ئاوارەی تورکیا و ئیرانێ بوویە ول رۆژا (05-10-1991)ێ زڤڕیەڤە کوردستانێ ول باژێرکێ (شێلادزێ) جهوار بوویه. - بەرهەمێوی پەرتوکا(کتاب و ئاداب الحج)ە، دەستخەتە ل (18-06-1980) بەرامبەر هەیڤا(شەعبانێ) نڤیسی یە ژ(65) لاپەڕان پێک دهێت. -ل رۆژا (28-10-1994)ێ ل شێلادزێ چوویە بەر دلوڤانیا خودێ و هەرل وێرێ هاتیە ڤەشارتن.