Qanate kurdo
Kanate Kurdo, (Rusça: Курдоев, Канат Калашевич / Kanat Kalaşeviç Kurdoev, Kürtçe: Qanatê Kurdo; 1909–31 Ekim 1985), Sovyet Kürdü yazar, dilbilimci, akademisyen, Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi Şarkiyat Enstitüsü Kürdoloji bölümü başkanı.(1961-1985)
Biyografi
1909'da Rus İmparatorluğu'na bağlı Kars Oblastı'nın Susuz köyünde doğdu. İlköğrenimini Tiflis'teki bir Kürt okulunda tamamladı. 1928 yılında Ermenistan Komünist Partisinin tavsiyesi üzerine Sankt-Peterburg Üniversitesi Doğu Dilleri Fakültesi Ulusal Azınlıklar Bölümü'ne gönderildi. 1931 yılında buradaki eğitimini tamamlanmasının ardından sonra aynı üniversitenin Tarih, Felsefe, Dilbilim ve Edebiyat Enstitüsü'ne başladı. 1936-1939 yılları arasında Leningrad Devlet Üniversitesi, Dilbilim Fa-kültesi'nde doktorasını tamamladı. 1939-1941 yılları arasında, Sovyet Bilimler Akademisi, Etnografya Enstitüsü'nde akademisyen olarak çalıştı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Kürtçe dersleri vermeye başladı. 1961 yılında üniversitede kurduğu Kürdoloji bölümünün başına geçti. 1942-1943 yılları a-rasında Leningrad Topçu Okulu'nda öğrenciydi. 1943'ten 1945 yılına kadar 2. Baltık Cephesi'nde savaştı. Savaştaki başarılarından dolayı Kızıl Yıldız Nişanı'la ödüllendirildi. Irak Bilimler Akademisi öğretim üyeliğine ve Paris Kürt Enstitüsü'nün şeref üyesi seçilmiştir. 1990 yılına kadar 10 kitabı Er-menistan'daki Kürt okullarında ders kitabı olarak okutuldu. Sovyetler Birliği'nde yetişmiş en büyük Kürdologlardan birisi olarak kabul edilmektedir. 31 Ekim 1985'te Leningrad'ta yaşamını yitirdi. 100. doğum günü nedeniyle 2009 yılı tüm Kürtler arasında Prof. Qanatê Kurdo yılı olarak belirlendi.
Eserleri
Qanate Kurdo Kürt dili üzerine 100'den fazla monograf, kitap ve makale yazmıştır. Aynı zamanda 20'den fazla Kürdoloğa danışmanlık yapmıştır. Çalışmalarının bir bölümü:[1]
• Kürt Dili Grameri (Kurmanci) Fonetiği ve Morfolojisi, 1957 (Mihail Nikolaeviç Bogolyubov ile)
• Kürt Halk Şiirleri. 2002, (Jaklina Surenovna Musaelyan ile)
• XIX. yüzyılın ortalarından 1917 yılına kadar Rus Şarkiyat Tarihi, (1997)
• Kürtçe Üzerine Bibliyografya (Derleyen:J.S. Musaelyan, editör: Kanat Kurdoev), 1963
• Kürtçe - Rusça Sözlük, 1960.
• Kürtçe-Rusça sözlük (Soranice), 1983. (Jaklina Surenovna Musaelyan ile)
• Kürt Edebiyatı Tarihi I, II (1983, 1985)
• Kurmanci ve Sorani Materyallerine Göre Kürtçe Dilbilgisi, 1965
• Kürtçe’de Özel İsimler, 1985
• Duwanzdeh varîant, Mem û Zîn (Twelve versions of Mam and Zin), 1996.
• Mela Mahmud Beyazidi, Tavarih-i Kadim-i Kurdistan (Kürdistan'ın Kadim Tarihi), Şeref-name,Şerefhan Bitlisi, 1986 (J.S.Musaelyan ile)
• Kürt dili, 1961,
• Asya Müzesi, 1972.
• Kürtler - Küçük Asya halkları, 1957
• Kürt atasözleri ve deyimler, 1961 (M.B. Rudenko ile)
• Irak'taki Kürt edebiyatı çalışmaları, 1975
• 3-4. sınıflar için Kürt dili grameri, 1979
• 6. sınıflar için Kürt dili grameri, 1979
• Lise için Kürt dili gramerı, I960.
• (Ortaöğretim okulları için) Kürt dili gramerı, 1956
• Kürt dilinin kısa dilbilgisi, Erivan-Tiflis
• Kürt aşiretleri incelemesi (XVI-XX yüzyıllar arası), 1977, (Jaklina Surenovna Musaelyan ile)
• Kürt Dilinin Süleymaniye Lehçesi, 1985
• Gramatika Zımane Kurmanciya Kurt, 1949
• Мame u Аyşe - Seva Aci - Dimdim, epik Kürt masalları, 1961
• Kürt dili- Modern İran, 1957