Kürt Uygarlığında Alevilik
yazar: Cemşîd Bender
Istanbul
Yayınları: Kaynak Yayınları
1991
[1]
İslam dininin ilk çıkışı döneminde Kur'ana ve Peygambere bağlılığın güçlü olması nedeniyle fikir ve inançlarda birlik ve bütünlük görülüyordu. Bu birlik ve beraberlik ilk iki Halife zamanında da vardı. Ancak imam Osman hilafeti üstlendikten sonra huzursuzluklar başladı. Halifenin soyu olan Ümeyyeoğullan yönetime bütünüyle el koydular. Devlet malını diledikleri gibi kullandılar. Zevk sefa ve servet edinme temayülleri belirdi ve su yüzüne çıktı. Karşı gelenler ise öldürülüyor ya da işkenceye uğruyorlardı. Bize göre Islamda ilk mezheplerin çıkışı tamamen ekonomik, sosyal ve siyasal nedenlerden kay-nâklanır. Dini görüşlerdeki ayrıcalıkların, dini yorumlamaktan neşet eden uyuşmazlıkların hiç mi hiç rolü olmamıştır. Bu savımızın en isabetli örneği İslam’daki ilk mezhep olan Haricilikte kendisini apaçık gösterir:
Hariciler:
Hz. Ali halifeliğe getirildiğinde ona biat etmeyen Şam Valisi Muaviye halkı kışkırtmaya başladı. Amacı bu makamı ele geçirmekti. Güçlüydü, paralıydı. Üstelik Hz. Ali'ye kendi soyundan gelen aile bireylerini.