پەرتوکخانە پەرتوکخانە
لێ گەڕیان

کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!


گەریانا دەست نیشانکری





لێ گەڕیانا هویر      کیبورد


لێ گەڕیان
لێ گەڕیانا هویر
پەرتوکخانە
ناونامە بو زاروکێن کورد
کرونولوژیا ڕویدانا
ژێدەر
پاش
کومکری
چالاکی
چەوا لێ بگەڕهم؟
بەلاڤوکێن کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
دارشتنا پولا
بابەت ب هەلکەفتێ
ڤڕێکرن
ڤڕێکرنا بابەتی
ڤرێکرنا وێنەی
ڕاپرسی
بوچوونێن هەوە
پەیوەندی
کوردیپیدیا پێدڤی ب چ زانیاریانە!
ستاندارد
رێسایێن بکار ئینانێ
کوالیتیا ڤی بابەتی
ئامراز
دەربارێ مە
ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
دەربارەی مە چ گوتیە؟
کوردیپیدیایێ بکە د مالپەرێ خودا
تومارکرن / ڤەمراندنا ئیمێلی
ئامارێن مێهڤانا
ئامارا بابەتا
وەرگێرێ فونتا
گهوڕینا دیرۆکان
کۆنترلکرنا ڕاست نڤیسینێ
زمان و شێوەزارێ لاپەرا
کیبورد
لینکێت پێدڤی
ئێکستێنشنا کوردیپێدیا بو گوگڵ کروم
کوکیز
زمان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هژمارا من
چوونا ژوور
دێ بمە هەڤکارێ هەوە
پەیڤا نهێنە تە ژبیر کریە!
لێ گەڕیان ڤڕێکرن ئامراز زمان هژمارا من
لێ گەڕیانا هویر
پەرتوکخانە
ناونامە بو زاروکێن کورد
کرونولوژیا ڕویدانا
ژێدەر
پاش
کومکری
چالاکی
چەوا لێ بگەڕهم؟
بەلاڤوکێن کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
دارشتنا پولا
بابەت ب هەلکەفتێ
ڤڕێکرنا بابەتی
ڤرێکرنا وێنەی
ڕاپرسی
بوچوونێن هەوە
پەیوەندی
کوردیپیدیا پێدڤی ب چ زانیاریانە!
ستاندارد
رێسایێن بکار ئینانێ
کوالیتیا ڤی بابەتی
دەربارێ مە
ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
دەربارەی مە چ گوتیە؟
کوردیپیدیایێ بکە د مالپەرێ خودا
تومارکرن / ڤەمراندنا ئیمێلی
ئامارێن مێهڤانا
ئامارا بابەتا
وەرگێرێ فونتا
گهوڕینا دیرۆکان
کۆنترلکرنا ڕاست نڤیسینێ
زمان و شێوەزارێ لاپەرا
کیبورد
لینکێت پێدڤی
ئێکستێنشنا کوردیپێدیا بو گوگڵ کروم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونا ژوور
دێ بمە هەڤکارێ هەوە
پەیڤا نهێنە تە ژبیر کریە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارێ مە
 بابەت ب هەلکەفتێ
 رێسایێن بکار ئینانێ
 ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
 بوچوونێن هەوە
 کومکری
 کرونولوژیا ڕویدانا
 چالاکی - کوردیپێدیا
 هاریکاری
بابەتێ نوی
کەسایەتی
حەبیب ڕەزایی
27-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
حامید فەرەج‌ پوور
27-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
حاسڵ کوورانی
27-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
جەلال سوهرابی
27-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
جەلال خزری
27-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
جهـ
نەوسود
27-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
جەبار وەیسی
26-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
پەیمان یوسفی
26-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
پەیمان ئەحمەدی
26-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
شانیا شەهاب
25-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئامار
بابەت 526,819
وێنە 106,608
پەرتوک PDF 19,800
فایلێن پەیوەندیدار 99,756
ڤیدیۆ 1,452
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
301,586
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,806
هەورامی 
65,781
عربي 
29,009
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,393
فارسی 
8,639
English 
7,180
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
پول
کرمانجی - کوردیی سەروو
ئەنفالکری 
5,274
کەسایەتی 
3,981
شەهیدان 
2,533
پەڕتووکخانە 
1,281
وشە و دەستەواژە 
914
کورتەباس 
832
جهـ 
585
وێنە و پێناس 
365
هۆزان 
237
ئامار و راپرسیا 
161
بەلگەنامە 
64
بەلاڤوک (گوڤار، روژنامە و ...) 
38
نڤیسێن ئایینی 
29
شوینوار و جهێن کەڤنار 
28
پارت و رێکخراو 
26
موزەخانە 
19
ڤیدیۆ 
12
پەند و ئیدیۆم 
10
ناڤێن کوردی 
8
کارا هونەری 
7
كلتوور - پێکەنین 
7
نەخشە 
3
هەمەجۆرە 
3
رێکەوت و رووداو 
2
لێنانگەها کوردی 
1
هوز - تیرە - بنەماڵ 
1
ژینگەها کوردستانێ 
1
گیانلبەرێن کوردستانێ 
1
MP3 
311
PDF 
30,001
MP4 
2,356
IMG 
194,830
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
ئەڤریم ئالاتاش
کەسایەتی
خالد بەگێ جبری
جهـ
ڕەمبوسی
کەسایەتی
ئیبراهیم ئەمین باڵدار
KERKUK YADA BABAGURGURA İLİŞKİN BAZI TARİHSEL GERÇEKLER
هەر کون و ڕیدانەکا وڵاتی، ل ڕوژهەڵات هەیا ڕوژئاڤا، ل باکوور هەیا باشوور... دبیتە چاڤکانیا کوردیپێدیا!
پول: کورتەباس | زمانێ بابەتی: Türkçe
هەڤپشکی کرن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
هەلسەنگاندنا بابەتی
نایاب
گەلەك باشە
ناڤنجی
خراب نینە
خراب
بو ناڤ لیستا کومکریا
ڕایا خو دەربارەی ڤی بابەی بنڤێسە!
گهوڕنکاریێن بابەتی!
Metadata
RSS
گووگلا وێنا بو بابەتێ هەلبژارتی!
گوگل دەربارەی بابەتێ هەلبژارتی!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

KERKUK YADA BABAGURGURA İLİŞKİN BAZI TARİHSEL GERÇEKLER

KERKUK YADA BABAGURGURA İLİŞKİN BAZI TARİHSEL GERÇEKLER
Son dönemlerde yine en çok tartışılan ve daha da tartışılacak olan sorun, Kerkuk ve bu tarihi şehrin geleceğine ilişkin olacak. Bölgedeki tüm Kürd ve Kürdistan düşmanları, varlıklarını ve geleceklerini Kürdlerin yokluğu üzerine inşa mantıklarının doğal bir sonucu olarak Kürdlere ilişkin en basit pozitif açılım karşısında hemen harekete geçerek şerh cephesini oluşturuyorlar.
Söz konusu güçler; Güney Kürdlerin son yıllarda ulaştıkları ulusal ve demokratik hakların önüne geçmek ve baltalamak için tüm güçlerini harekete geçirmelerine rağmen Kürd halkının özgürlük aşkı ve kararlığı karşısında husrana uğradılar. Asırlar dır ileri sürdürdükleri ‚Musluman kardeş‘, “kahraman“, “gazi“ ve ‚birinci sınıf vatandaş‘, “Selaheddin’ın torunları“ gibi safsataları Kürd halkı yüzlerine çarptı ve ‚gavurlar’larla soykırımın durdurulması ve kısmi de olsa özgürlüğü için işbirliğine geçti. Bu de facto durum, Kürdlerle bölgedeki Türk,Arap ve Fars islami, sahte solcu ve kanlı diktörlükleri arasına sınır çizgisi oldu. Bu güçler sağı ve soluyla Kürdlerin şahsında “2. İsrail“ devletini görmeye başladılar.

Kürdlerin halk olarak var olmasının önüne geçemeyen sömürgeciler, bu sefer Kürdleri ekonomik alt ve üst yapı zenginliklerinden yoksun bırakmak için harekete geçtiler. ‚Kürd analı‘ Özal dahi Çekiç Güç meselesi gündeme geldiğinde bölgenin bir haritasını istiyor ve Kerkuk, Xaniqin, Musul vb petrol alanlarının 36. Parelelin dışında olduğunu görünce ‚izin verelim bir şey çıkmaz‘( Çavit Çağlar) diye bu realiteyi açık bir şekilde ifade ediyor.
Güney Kürdistan ulusal Kurtuluş Hareketinin Irak yönetimleriyle en büyük ve anlaşmazlıkların en önemli sorunlarının başın da Kerkuk geliyordu. 1974 yıllnda çatışmaların bir gün öncesi İdris Barzaninın başın da bulunduğu Kürd delegasyonuyla Irak yönetimi arasındaki tek gündem maddesi vardı oda Kerkuka ilişkindi. ( Mouvement liberation Nationale Kurde Chris Kutschera bakınız).

Geçen yüzyıllın Güney Kurdistan Ulusal Kurtuluş Harekettinin en önemli mücadele şiyarlarından biri Kerkuk’a ilişkindi. Mücadelenin başını çeken iki büyük örgüt PDK için ‚Kerkuk dilê Kurdistan e‘, YNK için ‚Kerkuk Qudsa Kurdistan e‘ şeklinde tüm mücadele tarihine damgasını vurdu.

Faşist Baas yönetimi de boş durmuyordu. Germiyan ve özellikle de Kerkuke ilişkin özel bir program hayatta geçirerek şehrin demografik yapılanmasını değiştirmeye ve Kürd halkına karşı olan soykırımını sürdürdü.( konuya ilişkin resmi belgeleri çevirerek yayinlayacağız). Bu konuda Enfal katliamları boyunca katledilen 182.000 kürdün %80 Germiyan , Kerkuk ve kazaların da oturan Kürdler olduğunu gözönüne aldığımız da durum daha da anlaşılır hale gelir.

Kerkuk’un araplaştırma politikaları, Irak devletinin kuruluşundan günümüze kadar kesintisiz devam etti ve hala da sonuçları ortadan kaldırılmayan bir trajedi olarak güncelliğini koruyor. Krallık dönemin de 1930’lar da bazı arap aşiretleri Kerkuk ve çevresine yerleştirimeye çalışıldı. Ama bu siyaset başarısızlığa uğradı. Arapların Kerkuk şehrine ilişkin bağlantıları daha çok ticari bazdaydı. Kerkuk asılı büyük Kürd bilim adamı ve eski diller uzmanı Dr. Cemal Reşid : “Geçen yüzyıllın ortalarında Kerkuk ta hiç oturan araplara rastlanmadığını ve hayvan gübresini getirip satanlar olarak karşılaştığını“ vurguluyor.
Kerkuk’ta yapılan ve bir dizi handikapı da beraberinden taşıyan nüfus sayımlarına bir göz atmak gerekiyor. Verilen bu istatiklerde Kerkuk kürdlerine yapılan zulmün ve araplaştırmanın boyutları hakında az da olsa bir bilgi verecektir.

1947’de yapılan Kerkuk nüfus sayımın da Kürdlerin oranı: %52
yılında yapılan sayım da
Kürdler: 187593, %48.3
Araplar: 109620, %28.2
Türkmenler: 83371, %21.4
Hıristiyan ve diğerleri: 8328, 2.1

1965 yıllında yapılan sayımda ise
Kürdler: 170473, %36.1
Araplar: 184168, %39
Türkmenler: 92084 %19.5
Hıristiyan ve diğerleri: 25500, %5,4

1977 yıllında yapılan sayım da ise
Kürdler: 177556, %37.6
Araplar: 209668, %44.4
Türkmenler: 76972 %16.4
Hıristiyan ve diğerleri: 8027, %7.1

Irak devleti Kerkükte Kürd varlığını yok etmek için büyük bir araplaştırma kampanyasına girişti. Kürdlerin daha çok çocuk yapma yönündeki eğilimi( Türkiye de Genel Kurmay’in buna karşı gizli genelgeleri biliniyor)ne rağmen Kerkuk‘ te Kürd nüfus sürekli azaldı.
Bu durumun başlıca sebeplerini kısaca bir kaç madde halinde sıralamak gerekir.

Irak faşist Baas yönetimi, Kürtleri bir ikilem karşısında bırakıyordu: Ya Arap ol yada Kerkuke terket, ya Çahş ol yada şehri terket günlük yaşamın bir parçasıydı.(Belgeler tercume edilecek)
Şeyh, seyit olan yada bu ailellerden gelenler otomatik olarak Arap sayılıyordu. Çünkü onlar Peygamber’in sulalesinden geldiği farz ediliyordu. Bu hususta yaşanan canlı bir olayı anlatmakta yarar var. Baas rejiminin Kürd için çıkardığı silah alanları askerlikten muaf tutuğu yasadan yararlanmak için Ahmet adlı Kerkuklu bir Kürd askerlik şübesine baş vurur. Askerlik şübesi onu Nüfus dairesine gönderiyor ve orada Kürd olduğuna dair nüfus kayıt örneğini getirmesini söyler. Ahmet nüfus dairesin vardığında memurdan cevap karşısında şoke olur. Memur giden Kürde sen Kürd değil, Arapsın. Baban 1977 nüfus sayımında böyle yazdırdı. Ahmet eve döner ve babasına sorar. Babası, ben sayım esnasında Kürd milli giysilerini giymeme rağmen, memur başımdaki yeşil bezi görünce bana sordu: Sen seyit mısın? Bende olumlu cevap verdim. O da bana o zaman sen Arapsın diğerek bize Arap diye yazdırdı.
Arap çöllerinden getirilen ve her birine 10000 dinar ve ev verilerek (Kürdler onlara “Deh hezar dinarî“diyor)en iyi bir
meslek ve iş ortamı sunularak, yerinden ve yurdundan zorla güney Iraka yada diğer Kürdistan şehirlerine sürülen Kürdlerin evlerine yerleştirilen yüzbinlerce(1982’ye kadar 50 bine aşkın) baascı,ırkçı faşist Araplar …

1977’den sonra Kürdlerce alınan evlere ve iş yerlerine tapu verilmiyordu.
Başka şehirler de biriyle evlenen Kürd eşine Kerkuke götüremezdi, kendisinin Kerkuke terk etmesi gerekiyordu. Buna karşılık Araplarla evlenenler şehirde kalabiliyorlardı.
Şehrin tarihi kalesini tahrip etmekle yetinmeyen Arap ırkçıları, şehrin tarihsel mimarisini de ortadan kaldırdılar. Kerkuk’un tüm çevresine, Wahde, Risale, İştiraqi Saddam Huriye,Erebiye vb…mahalle adları altında tam bir Arap çemberini oluşturdular. Ayrıca var olan eski mahalleleri de yok etmek için çeşitli bahaneler uyduruluyordu.Örneğin Şoriçe mahalesi(Kürdlerin olduğu bir semt)ni şehrin modernizasiyonu adı altın da yollarla ikiye böldüler. Kısacası Danyel Peygamber’in türbesi hariç Araplara ait olmayan(zaten Araplara ait şehirde de bir şey yoktu) herşeyi yakıp, yıkıp yerle bir etiler.
Kifri, Kelar, Çemçemal, Xurmatu vb …. Kerkuk kaza, nahiye ve köylerini başka şehirlere bağlama….
Enfal’a uğrayan 182000’ün %80’i Germiyan ve özellikle de Kerkuk Kürdleridi. Bağdat, Basra , Felüce ve özellikle Rumadiye ye vb… Arap bölgelerinde; Güney Kürdistan’ın genelin de çok yoğun Kerkuk Awareleri yaşamaktadır. Avêsta Merkezine göre: 300000 Aware’nin yalnızca 32000’i şimdiye kadar dönebilmiş.
Yapılan hiç bir nüfus sayımı adil değildi. En basittin de 1957 yıllında Kerkuk nüfus sayımlarının açıklamaları arapça ve türkmence idi. Bilinçli bir şekil de Kürdçe yazılmıyordu. Ayrıca nüfus sayımı esnasında millete ilişkin değil, dile ilişkin soru soruluyordu. Güney Kürdistanın özellikle Musul ve Kerkük gibi alanlar da Kürdçe bilmeyen ama Kürdlüğü ile gurur duyan on binlerce insan mevcuttur. Bu insanlar ya Arap yada Türkmen olarak kayıt edilmiştir. Ayrıca yapılan nüfus sayımların da Kürd memurları görevlendirilmiyordu.
Akademik kariyeri olan veya devlet bünyesinde çalışan Kürdlere Kerkukta iş verilmiyordu, başka şehirlere tayin ediliyorlardı.[1]
ئەڤ بابەت ب زمانا (Türkçe) هاتیە نڤیساندن، کلیک ل ئایکۆنا بکە ژ بو ڤەکرنا ڤی بابەتی ب ڤی زمانا کو پی هاتیە نڤیساندن!
Bu makale (Türkçe) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
ئەڤ بابەتە 826 جار هاتیە دیتن
هاشتاگ
ژێدەر
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | Newroz.com
بابەتێن پەیوەستکری: 3
رێکەوت و رووداو
کورتەباس
زمانێ بابەتی: Türkçe
روژا تمام کرنێ: 09-05-2016 (8 سال)
باژێر و باژارۆک: کەرکووک
جوڕێ دۆکومێنتێ: زمانی یەکەم
جوڕێ وەشانێ: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: تورکی
وەڵات - هەرێم: باشوورێ کوردستانێ
کاتەگۆریا ناڤەڕۆکێ: مێژوو
کاتەگۆریا ناڤەڕۆکێ: دوزا کورد
کاتەگۆریا ناڤەڕۆکێ: جوگرافیا
تایبەتمەندی یێن تەکنیکی
کوالیتیا ڤی بابەتی: 99%
99%
ئەڤ بابەتە ژ لایێ: ( سارا کامەلا ) ل: 17-07-2022 هاتیە تومارکرن
ئەڤ بابەتە ژ ئالێ: ( ئاراس ئیلنجاغی ) ل : 17-07-2022 پێداچوون ژبوو هاتییە کرن و ڕەها بوویە
ئەڤ بابەتە بو دویماهیک جار ژ لایێ: ( ئاراس ئیلنجاغی )ڤە: 17-07-2022 هاتیە ڕاست ڤەکرن
ناڤ و نیشانێن بابەتی
ئەڤ بابەتە ب ستانداردی کوردیپێدیا هێشتا نە دروستە و پێدڤی ب داڕشتنەکا بابەتی و زمانی هەیە!
ئەڤ بابەتە 826 جار هاتیە دیتن
فایلێن پەیوەست کری - ڤێرشن
جور ڤێرشن ناڤێ تومارکەری
فایلا وێنەیی 1.0.1200 KB 17-07-2022 سارا کامەلاس.ک.
کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!
کورتەباس
پەزوشڤانەتی
کەسایەتی
سەرهات ناریمان خەمۆ
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
شوینوار و جهێن کەڤنار
شکەفتا گوندێ گوندکی ل ئاکرێ
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
خەیری ئادەم
کورتەباس
بەراهیەک ژبو لێکۆلینەوەک ل فۆلکلۆرێ کوردی-ئەرکی فۆلکلۆر
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
کەسایەتی
بلند محەمەد
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها کوردا
پەڕتووکخانە
کۆمێک وشەی کوردی کە عەرەب دەکاریان دەکات
پەڕتووکخانە
ژانێن خەریبییێ
کورتەباس
بشتەڤانیا چینا ریچبەر و ژار د شیعرا کوردی دا
وێنە و پێناس
زەلامێن کورد ل دەمێ یاریا تاولێ ل باژێڕۆکێ کۆیە، ساڵا 1963
وێنە و پێناس
مستەفا بارزانی ل دەمێ پێشکێشکرنا گۆتارەکێ ل کۆیە، ساڵا 1963
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها سارتکە
شوینوار و جهێن کەڤنار
پرا دەلال
کەسایەتی
عەیشان مجۆ بەرکات جۆمەر
پەڕتووکخانە
رەوشا خواندنێ ل کەمپا میردینێ 1988-1992
کەسایەتی
عیسا هادی شکور فارس
وێنە و پێناس
نەورۆزا ساڵا 1972
کەسایەتی
فایزا دربۆ حسێن
وێنە و پێناس
کۆمەڵەکا دانعەمرێن ئێزدی ل لالش، ساڵا 1976
کورتەباس
پەیەدە و یەپەگە و پەکەکە
کەسایەتی
عەیشان هەسن دەروێش حەمۆ
کەسایەتی
فادیا فێسەڵ ڕەڤۆ حسێن
کورتەباس
ژن ئینان لە کوردستانێ دە
کەسایەتی
عەبدوڵا ساڵح ئاکرەیی
وێنە و پێناس
لالش ل ساڵا 1976

روژەڤ
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
21-02-2024
زریان سەرچناری
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
ئەڤریم ئالاتاش
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئەڤریم ئالاتاش
کەسایەتی
خالد بەگێ جبری
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
خالد بەگێ جبری
جهـ
ڕەمبوسی
24-04-2024
ڤەژەن کشتۆ
ڕەمبوسی
کەسایەتی
ئیبراهیم ئەمین باڵدار
12-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئیبراهیم ئەمین باڵدار
بابەتێ نوی
کەسایەتی
حەبیب ڕەزایی
27-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
حامید فەرەج‌ پوور
27-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
حاسڵ کوورانی
27-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
جەلال سوهرابی
27-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
جەلال خزری
27-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
جهـ
نەوسود
27-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
جەبار وەیسی
26-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
پەیمان یوسفی
26-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
پەیمان ئەحمەدی
26-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
شانیا شەهاب
25-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئامار
بابەت 526,819
وێنە 106,608
پەرتوک PDF 19,800
فایلێن پەیوەندیدار 99,756
ڤیدیۆ 1,452
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
301,586
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,806
هەورامی 
65,781
عربي 
29,009
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,393
فارسی 
8,639
English 
7,180
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
پول
کرمانجی - کوردیی سەروو
ئەنفالکری 
5,274
کەسایەتی 
3,981
شەهیدان 
2,533
پەڕتووکخانە 
1,281
وشە و دەستەواژە 
914
کورتەباس 
832
جهـ 
585
وێنە و پێناس 
365
هۆزان 
237
ئامار و راپرسیا 
161
بەلگەنامە 
64
بەلاڤوک (گوڤار، روژنامە و ...) 
38
نڤیسێن ئایینی 
29
شوینوار و جهێن کەڤنار 
28
پارت و رێکخراو 
26
موزەخانە 
19
ڤیدیۆ 
12
پەند و ئیدیۆم 
10
ناڤێن کوردی 
8
کارا هونەری 
7
كلتوور - پێکەنین 
7
نەخشە 
3
هەمەجۆرە 
3
رێکەوت و رووداو 
2
لێنانگەها کوردی 
1
هوز - تیرە - بنەماڵ 
1
ژینگەها کوردستانێ 
1
گیانلبەرێن کوردستانێ 
1
MP3 
311
PDF 
30,001
MP4 
2,356
IMG 
194,830
کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!
کورتەباس
پەزوشڤانەتی
کەسایەتی
سەرهات ناریمان خەمۆ
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
شوینوار و جهێن کەڤنار
شکەفتا گوندێ گوندکی ل ئاکرێ
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
خەیری ئادەم
کورتەباس
بەراهیەک ژبو لێکۆلینەوەک ل فۆلکلۆرێ کوردی-ئەرکی فۆلکلۆر
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
کەسایەتی
بلند محەمەد
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها کوردا
پەڕتووکخانە
کۆمێک وشەی کوردی کە عەرەب دەکاریان دەکات
پەڕتووکخانە
ژانێن خەریبییێ
کورتەباس
بشتەڤانیا چینا ریچبەر و ژار د شیعرا کوردی دا
وێنە و پێناس
زەلامێن کورد ل دەمێ یاریا تاولێ ل باژێڕۆکێ کۆیە، ساڵا 1963
وێنە و پێناس
مستەفا بارزانی ل دەمێ پێشکێشکرنا گۆتارەکێ ل کۆیە، ساڵا 1963
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها سارتکە
شوینوار و جهێن کەڤنار
پرا دەلال
کەسایەتی
عەیشان مجۆ بەرکات جۆمەر
پەڕتووکخانە
رەوشا خواندنێ ل کەمپا میردینێ 1988-1992
کەسایەتی
عیسا هادی شکور فارس
وێنە و پێناس
نەورۆزا ساڵا 1972
کەسایەتی
فایزا دربۆ حسێن
وێنە و پێناس
کۆمەڵەکا دانعەمرێن ئێزدی ل لالش، ساڵا 1976
کورتەباس
پەیەدە و یەپەگە و پەکەکە
کەسایەتی
عەیشان هەسن دەروێش حەمۆ
کەسایەتی
فادیا فێسەڵ ڕەڤۆ حسێن
کورتەباس
ژن ئینان لە کوردستانێ دە
کەسایەتی
عەبدوڵا ساڵح ئاکرەیی
وێنە و پێناس
لالش ل ساڵا 1976
فۆڵدەر
کەسایەتی - ڕەگەز - پیاوان شەهیدان - ڕەگەز - پیاوان ئەنفالکری - ڕەگەز - پیاوان کەسایەتی - نەتەوە - کورد شەهیدان - نەتەوە - کورد ئەنفالکری - نەتەوە - کورد ئامار و راپرسیا - وەڵات - هەرێم - باشوورێ کوردستانێ کەسایەتی - جوڕێ کەسی - وەرزشڤان کەسایەتی - جوڕێ کەسی - خێرخواز کەسایەتی - جوڕێ کەسی - بێسەروشوێن

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| دروستکرنا لاپەری 0.296 چرکە!