پەرتوکخانە پەرتوکخانە
لێ گەڕیان
  

کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!


گەریانا دەست نیشانکری


لێ گەڕیانا هویر      کیبورد


لێ گەڕیان
لێ گەڕیانا هویر
پەرتوکخانە
ناونامە بو زاروکێن کورد
کرونولوژیا ڕویدانا
ژێدەر
گەڕان لدیف ناڤەڕوکێ دە
پاش
کومکری
چالاکی
چەوا لێ بگەڕهم؟
بەلاڤوکێن کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
دارشتنا پولا
بابەت ب هەلکەفتێ
ڤڕێکرن
ڤڕێکرنا بابەتی
ڤرێکرنا وێنەی
ڕاپرسی
بوچوونێن هەوە
پەیوەندی
کوردیپیدیا پێدڤی ب چ زانیاریانە!
ستاندارد
رێسایێن بکار ئینانێ
کوالیتیا ڤی بابەتی
ئامراز
دەربارێ مە
ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
دەربارەی مە چ گوتیە؟
کوردیپیدیایێ بکە د مالپەرێ خودا
تومارکرن / ڤەمراندنا ئیمێلی
ئامارێن مێهڤانا
ئامارا بابەتا
وەرگێرێ فونتا
گهوڕینا دیرۆکان
کۆنترلکرنا ڕاست نڤیسینێ
زمان و شێوەزارێ لاپەرا
کیبورد
لینکێت پێدڤی
ئێکستێنشنا کوردیپێدیا بو گوگڵ کروم
کوکیز
Dark Mode
زمان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هژمارا من
چوونا ژوور
دێ بمە هەڤکارێ هەوە
پەیڤا نهێنی تە ژبیر کریە!
لێ گەڕیان ڤڕێکرن ئامراز زمان هژمارا من
لێ گەڕیانا هویر
پەرتوکخانە
ناونامە بو زاروکێن کورد
کرونولوژیا ڕویدانا
ژێدەر
گەڕان لدیف ناڤەڕوکێ دە
پاش
کومکری
چالاکی
چەوا لێ بگەڕهم؟
بەلاڤوکێن کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
دارشتنا پولا
بابەت ب هەلکەفتێ
ڤڕێکرنا بابەتی
ڤرێکرنا وێنەی
ڕاپرسی
بوچوونێن هەوە
پەیوەندی
کوردیپیدیا پێدڤی ب چ زانیاریانە!
ستاندارد
رێسایێن بکار ئینانێ
کوالیتیا ڤی بابەتی
دەربارێ مە
ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
دەربارەی مە چ گوتیە؟
کوردیپیدیایێ بکە د مالپەرێ خودا
تومارکرن / ڤەمراندنا ئیمێلی
ئامارێن مێهڤانا
ئامارا بابەتا
وەرگێرێ فونتا
گهوڕینا دیرۆکان
کۆنترلکرنا ڕاست نڤیسینێ
زمان و شێوەزارێ لاپەرا
کیبورد
لینکێت پێدڤی
ئێکستێنشنا کوردیپێدیا بو گوگڵ کروم
کوکیز
Dark Mode
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونا ژوور
دێ بمە هەڤکارێ هەوە
پەیڤا نهێنی تە ژبیر کریە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2025
 دەربارێ مە
 بابەت ب هەلکەفتێ
 رێسایێن بکار ئینانێ
 ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
 بوچوونێن هەوە
 کومکری
 کرونولوژیا ڕویدانا
 چالاکی - کوردیپێدیا
 هاریکاری
بابەتێ نوی
کەسایەتی
فەتاح کاویان
18-01-2025
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
هەردی
17-01-2025
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
بەهمەن حاجی
17-01-2025
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
هۆگر نادر میرزا
15-01-2025
ڤەژەن کشتۆ
کەسایەتی
مەنال سەعدۆ خێرۆ خودێدا
15-01-2025
ڤەژەن کشتۆ
کەسایەتی
مارف عومەر گوڵ
15-01-2025
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
عومەر چاوشین
15-01-2025
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
حەبیبوڵڵا کەریمی
14-01-2025
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
کاوە شێخ
14-01-2025
کاروان م. ئاکرەیی
ڤیدیۆ
هاڤپەیڤین دگەل شڤان پەروەر ساڵا 2003
14-01-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت
  535,072
وێنە
  114,302
پەرتوک PDF
  20,750
فایلێن پەیوەندیدار
  110,484
ڤیدیۆ
  1,898
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
293,867
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,305
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,520
عربي - Arabic 
33,422
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
20,742
فارسی - Farsi 
11,797
English - English 
7,899
Türkçe - Turkish 
3,700
Deutsch - German 
1,848
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پول
کرمانجی
کەسایەتی 
7,105
ئەنفالکری 
5,970
شەهیدان 
2,594
پەڕتووکخانە 
1,325
وشە و دەستەواژە 
914
کورتەباس 
913
جهـ 
705
وێنە و پێناس 
483
هۆزان 
237
ئامار و راپرسیا 
162
بەلگەنامە 
68
پارت و رێکخراو 
46
بەلاڤوک (گوڤار، روژنامە و ...) 
38
شوینوار و جهێن کەڤنار 
37
نڤیسێن ئایینی 
29
فەرهەنگ 
25
موزەخانە 
19
ڤیدیۆ 
17
کارا هونەری 
11
رێکەوت و رووداو 
10
پەند 
9
ناڤێن کوردی 
8
كلتوور - پێکەنین 
7
نەخشە 
3
هەمەجۆرە 
3
لێنانگەها کوردی 
1
ژینگەها کوردستانێ 
1
هوز - تیرە - بنەماڵ 
1
گیانلبەرێن کوردستانێ 
1
کۆگەها فایلان
MP3 
551
PDF 
32,702
MP4 
3,090
IMG 
210,934
∑   رێژە 
247,277
گەڕان لدیف ناڤەڕوکێ دە
کەسایەتی
ڕۆژگار کەرکووکی
کەسایەتی
پێشڕەو دزەیی
کەسایەتی
غەنی بلووریان
رێکەوت و رووداو
16-01-2025
جهـ
بەنداڤا تشرین
TARİHE JİNEOLOJİ İLE BAKMAK
ئارمانجا مە ئەڤەیە وەکە هەر نەتەوەیەکێ دن خوەدیێ داتابەیسەکا نەتەوییا خوە بین..
پول: کورتەباس | زمانێ بابەتی: Türkçe - Turkish
هەڤپشکی کرن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
هەلسەنگاندنا بابەتی
نایاب
گەلەك باشە
ناڤنجی
خراب نینە
خراب
بو ناڤ لیستا کومکریا
ڕایا خو دەربارەی ڤی بابەی بنڤێسە!
گهوڕنکاریێن بابەتی!
Metadata
RSS
گووگلا وێنا بو بابەتێ هەلبژارتی!
گوگل دەربارەی بابەتێ هەلبژارتی!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

TARİHE JİNEOLOJİ İLE BAKMAK

TARİHE JİNEOLOJİ İLE BAKMAK
Zamanın mekandan kopuk, yaşandığı an’la izah edildiği, bu an’ın sadece yazı, tablet, duvar kabartmaları ile bugüne taşındığı bir tarih anlayışına itirazımız var. Elbette bu birikimi önemsiyoruz. Ama biz ayrıca tarihin tıpkı zaman gibi canlı olduğuna inanıyoruz. Zaman nasıl akıyorsa tarih de tıpkı zaman gibi akıyor. Zaman nasıl bir önceki anın sonucu ve bir sonraki anın köküyse tarihin de dünden bugüne toplumsal hafızamıza işlendiğini ve genetik haritamızda bir süreklilik halinde aktığını düşünüyoruz. Tarihi sıkı belirlenmiş bir olgu olmaktan ziyade tam da yaşamımızın akışında bize yön veren bir zaman, bir mekan, bir hafıza olarak değerlendiriyoruz. Birbiri ardına düz çizgisel şekilde eklemlenmiş olaylar ve olgular yığını olan tarih anlayışının zamanın ruhuna ters olduğunu iddia ediyoruz. Eril düz-çizgisel zaman anlayışına karşı dişil döngüsel zaman diyoruz. An’da yaşamın akışına anlam katmak kadar, zamanın kaynağında bir kazıya girişerek geleceğe akmak istiyoruz. Anafatma kültlerinde, peri masallarında, Mem u Zin aşkında, dengbejlerin stranlarında, yeni yıl ritüellerinde ve daha nice gerçekte kaybolan hakikatimizi bulmayı, evren ile olan bağımızı yeniden kurmayı hedefliyoruz. Böylesi bir kazıya Jineoloji ile hep birlikte başlamamızın anlamlı ve özgür yaşama atılacak adımlardan biri olduğuna candan inanıyoruz.

Nitekim toplumsal, zamansal, mekânsal bütünlüğün hücrelerine kadar parçalandığı bir çağda yaşıyoruz. Bilim adı altında parçalanan bu bütünlük toplumsal yaşamın mekan ve zamanla olan bölünmezliğini de tehdit ediyor. Hakikatinden kopartılan yaşam adeta alarm veriyor. Sadece insan yaşamında değil, tüm canlı ve cansız doğa yaşamında bu çığlığı duyuyoruz. Tükenen kaynaklar, aşırı nüfus artışı, zaman ve mekandan kopan yaşam, nükleer silah stokları, anlamını yitiren ahlaki bağlar, tükenen canlılar, tükenen diller, birbirine yabancılaşan insanlar yığını… Daha da sayabileceğimiz tüm bu felaketlerin kaynağında matematiğe ve yasaya dayalı mantığın yer aldığı ise aşikar. Evreni ve onun akışı olan zamanı canlı bir organizma olarak ele almaktan ziyade hükmedilmesi ve kesin yasalarla kontrol edilmesi gereken bir olgu olarak ele alan zihniyetin kaynağını doğru çözümlemek büyük önem taşıyor. Özellikle tarihi yazının bulunmasıyla birlikte başlatan ve bunu Sümerlere dayandıran, ondan önce ilk toplumsallaşmayı da içeren insanlık tarihinin yüzde 98’lik bölümünü görmezden gelen yaklaşımın bugün bilimci zihniyetin de temelini oluşturduğu bir gerçek. Sümer rahiplerinin zihniyetinin bugün bilim adamların da sürdüğü ise tartışma götürmez. Yoksa aslında evren için çok kısa sayılabilecek böylesi bir zaman diliminde yaşanan felaketleri başka nasıl anlatabiliriz!!

Zira toplumlar için bu zaman binlerle ifade edilirken evrenin milyarlarca yıllık bir oluşunun olduğu biliniyor. Canlıları, özelde de insanı konu alan tarih bu yönlü gelişimin zamanını ifade ettiği gibi mevsimler başta olmak üzere çeşitli zaman döngülerinin canlıların oluşumları için zaruri olduğu biliniyor. Zamanı olmayan hiçbir varoluş olmadığı gibi zamanın da bir oluş olduğu artık tüm farklı düşünceler tarafından kabul ediliyor. Yine her varoluşun kendine ait bir zamanının olduğu da biliniyor. Ama bu farklı oluşların birliğinin olmadığı yada olmayacağı anlamına gelmiyor.

Mekan açısından ise zengin bitki örtüsü, su kaynakları ve hayvanların varlığına beşiklik eden toplumlar daha güçlü bir zemini oluşturuyor. İnsanlığın bugün kaybolan hakikatini kutuplarda değil de Mezopotamya’da araması da mekanın zaman ile olan birliğini ve belirleyiciliğini ortaya koyuyor. Nitekim bugün tüm dünya güçlerinin savaş stoklarıyla yığıldığı Mezopotamya’da esas savaşın, hakikatini arayan demokratik uygarlık güçlerinin yani kadınların, halkların, kültürlerin, inançların ve daha bir çok gücün tarihte ilk defa kendi sistemini oluşturmaya doğru gidişine engel olmak temelinde olduğunu belirtmekten çekinmiyoruz. Sayın Abdullah Öcalan öncülüğünde Demokratik Modernite adı altında bir sisteme kavuşmanın arifesinde olan bunun mücadelesini her alanda veren demokratik uygarlık güçlerinin bu direnişinin bastırılmasını esas hedef olduğu ise bir gerçek.

Hakikatini mitolojilerden dinlere, felsefeden bilimlere kadar tarihin her döneminde farklı yöntemlerle arayan insanın özgür yaşamdan bu denli uzaklaşmasını doğru izah etmek önemli. İnsan düşüncesine hükmeden ya/yada bağlacı dahi kendi başına öznel-nesnel, idealist-materyalist gibi bölünmeleri ifade ediyor. Bunun yerine ve/veya şeklinde birbiri ile bağlantılandıran ve ikilemlerin ayrılıklarının derinleştirilmesinden ziyade bağlantılarının güçlendirilmesini esas alan yaklaşımlar daha belirleyicidir. Kapitalist uygarlığın kendisini sistemleştirmesinde büyük rol oynayan bu ikilemlerin soyut bir tarih şeklinde ele alınması da mevcut iktidarlarına hizmet etmektedir. Ancak Demokratik Modernite’nin tarih anlayışının yaşamın içinden, iktidarların değil kültürel tüm değerlerin biriktiği somut bir tarih anlayışı olduğunu düşünüyoruz. Bunun etkin zihniyet ve irade formlarının yaratılmasının da Sayın Abdullah Öcalan’ın “Özgürlük tarihi (toplumsal tarih)” olarak ifade ettiği tarih anlayışı ile mümkün olduğuna inanıyoruz. Tarihi toplum üstü bireylerin eseri olarak ortaya koymaktan ziyade toplumları zamansal ve mekânsal gerçekliği ile buluşturmayı esas alan ve doğayla birlik olan bir kapsamda ele alıyoruz.

Jineoloji olarak ayrıca demokratik uygarlık güçlerinin özelde de kadının karanlıkta kalan, tüm değerlerini yeniden gün yüzüne çıkarmayı, her varoluşun farklılıklarına saygı duymak kadar aralarındaki bağlantıyı güçlü kurmayı ve kapsayıcı bir yerden tarihe bakmayı hedefliyoruz. Doğru bir yerde durduğumuza dair sezgimizi de en çok kadının doğayla olan bağında, evrensel eril zamanın dışına adet döngüleri ile hissediyoruz. Nitekim canlıların yaşamına baktığımızda döngüsel zamanın dişiliği ifade ettiğini, çizgisel zamanın ise erilliği ifade ettiğini görürüz. Döngüselliğin kökeni kadının adet döngüsü olurken, evrensel eril zamanın dışına kadının ay ile birlik olan adet döngüleri ile çıktığını hissederiz. Tam bilmesek de döngüselliğin kökeninin menestrasyonu ifade ettiğini sezeriz. Kesin, belirlemeci ve ilerlemeci olan eril zaman anlayışına karşı böylesi bir zaman anlayışı hayata, doğaya, topluma dair herşeyi kapsadığı gibi onların farklılıklarını da en çok koruyacak ve geleceğe akıtacak bir nehir olacaktır diye düşünüyoruz.

Kadının tarihini yeniden yazmak gibi bir amacımız olduğu gibi bunu ne kadınları varolan tarihçiliğe eklemek şeklinde yapacağız ne de sadece kadınları tarihe yazmak temelinde ele alacağız. Esasında varolan tarihsel çerçeveyi sorgulayarak, bugüne kadar kadının varolan tüm birikimlerini esas alarak toplumun ve yaşamın yeniden inşasını Jineoloji olarak üstleneceğiz. Yanlış anlaşılmasın Jineoloji derken sadece belli kesimlerin denetiminde olan bir bilim anlayışından bahsetmiyoruz. Bilakis her şeyi kendinde merkezileştiren ve toplumdan tarihten kopan bilim anlayışının yarattığı felaketleri hep birlikte teşhir edeceğiz. Burada Jineoloji derken yaşamın içinde olan, toplumsal hafızanın şifrelerini çözme kararlılığı ve arayışında olan, bu konuda doğduğu yörede var olan bir kültün, bir geleneğin, bir ritüelin tarihin yaşayan bir hücresi olduğunun bilincinde olan, tarihe kadınların gözünden bakmayı başaran ve bunun anlamın ta kendisi olduğunu hisseden her bireyin, her birimin, her grubun, her klanın ve her araştırmanın Jineoloji’nin bir parçası olduğunu belirtmek istiyoruz.

Sitemize bu yönlü araştırma yazılarını beklediğimiz gibi, canlı tarihin, sözlü tarihin bizde devam ettiğinin bilinciyle bu yönlü birikimin çok değerli olduğunu belirtmek istiyoruz. Ruhları bedenleri toprağa karışan ve soy ağacımızın kökünü besleyen insanların ardılı olduğumuzu ve toplumsal hafızanın bizde devam ettiğini unutmayalım. Çünkü yaşadığımız anın gerçek anlamını ancak böyle verebiliriz. Bu şekilde Jineoloji öncülüğünde girişeceğimiz kazıda zaman, mekan ve toplum ile birlik olan insanlar olarak ne kadar değerli olduğumuzu daha derinden hissedeceğiz.
Her şey hakkında fikri olan ama hiçbir şeyi tam bilmeyen kuşakların çoğaldığı bir çağda yaşıyoruz. Bu yüzden zamana en fazla anlam yükleme sorumluluğu olan kuşaklarız. Diğer yandan çağları, kuşakları iç içe tanıma, hissetme ve anlamlandırma şansını yakalayabileceğimiz gelişkin bir tekniğe ve bilme imkânlarına sahibiz. Eğer arayışın tılsımlı kanatlarıyla uçmayı öğrenebilirsek! Tarih yaşadığımız anda sürüyor. Bunu en derinden Ortadoğulular bilir, hisseder ve yaşar. Anda tarih, tarihte an ve her ikisinde geleceğe yolculuğa herkesi davet ediyoruz. Sevgiden, özgürlükten, barış ve kardeşlikten, adaletten yana umudunu yüreğinde ve beyninde büyütmekten vazgeçmeyen herkesi…[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە ل ناڤەڕۆکا ئەڤێ تۆمارێ و خودیێ وێ ژێڕە بەرپرسیارە. کوردیپێدیا ب مەرەما ئەرشیڤکرنێ تۆمار کرییە.
ئەڤ بابەت ب زمانا (Türkçe) هاتیە نڤیساندن، کلیک ل ئایکۆنا بکە ژ بو ڤەکرنا ڤی بابەتی ب ڤی زمانا کو پی هاتیە نڤیساندن!
Bu makale (Türkçe) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
ئەڤ بابەتە 1,315 جار هاتیە دیتن
ڕایا خو دەربارەی ڤی بابەی بنڤێسە!
هاشتاگ
ژێدەر
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | jineoloji.org
بابەتێن پەیوەستکری: 6
زمانێ بابەتی: Türkçe
روژا تمام کرنێ: 01-03-2022 (3 سال)
جوڕێ دۆکومێنتێ: زمانی یەکەم
جوڕێ وەشانێ: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: تورکی
وەڵات - هەرێم: کوردستان
وەڵات - هەرێم: دەرڤە
کاتەگۆریا ناڤەڕۆکێ: راپۆرت
کاتەگۆریا ناڤەڕۆکێ: ژنان
تایبەتمەندی یێن تەکنیکی
کوالیتیا ڤی بابەتی: 99%
99%
ئەڤ بابەتە ژ لایێ: ( سارا کامەلا ) ل: 05-10-2022 هاتیە تومارکرن
ئەڤ بابەتە ژ ئالێ: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری ) ل : 05-10-2022 پێداچوون ژبوو هاتییە کرن و ڕەها بوویە
ئەڤ بابەتە بو دویماهیک جار ژ لایێ: ( سارا کامەلا )ڤە: 05-10-2022 هاتیە ڕاست ڤەکرن
ناڤ و نیشانێن بابەتی
ئەڤ بابەتە ب ستانداردی کوردیپێدیا هێشتا نە دروستە و پێدڤی ب داڕشتنەکا بابەتی و زمانی هەیە!
ئەڤ بابەتە 1,315 جار هاتیە دیتن
QR Code
فایلێن پەیوەست کری - ڤێرشن
جور ڤێرشن ناڤێ تومارکەری
فایلا وێنەیی 1.0.168 KB 05-10-2022 سارا کامەلاس.ک.
کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!
کەسایەتی
مەنال سەعدۆ خێرۆ خودێدا
وێنە و پێناس
ئیدریس بارزانی، محمد ساڵح گۆمەی و نیزامەدین کایا و مەلا مستەفا بارزانی و حەسەن شەتەوی
کەسایەتی
هۆگر نادر میرزا
کورتەباس
کوشتارا گوندێ صوريا ل 16ی ئەیلوولا 1969 د بیرئینانێن خەلکێ وێ دا
کورتەباس
سیاسەتا راگوهاستنا ب خورتی یا کوردان ل باکوورێ کوردستانێ ل سەردەمێ مستەفا کەمال (1923-1938) – خواندنەکا مێژوویی
وێنە و پێناس
کۆمەڵەکا دانعەمرێن ئێزدی ل لالش، ساڵا 1976
کورتەباس
جەژنا بێلندێ
کەسایەتی
ڕێناس ئەمین بەرکات ڕەشۆ
پەڕتووکخانە
ڕێبەرێ دەزگەهێن ڕاگەهاندنێ ل پارێزگەها دهۆکێ 1
پەڕتووکخانە
نمەباران
کورتەباس
مژارا جینۆسایدێ د ئەدەبیاتێدا – کۆمکوژیێن ئێزدییان د رۆمانا چیرۆکا گزیرتەدا یا (یاشار کەمال) وەکو نموونە
کەسایەتی
سامر سەعید قاسم حەیدەر
پەڕتووکخانە
یاسایێن گرێدای رۆژنامەڤانیێ ل هەرێما کوردستانێ -عیراق
شوینوار و جهێن کەڤنار
پرا دەلال
کورتەباس
کوشتارا گوندێ دەکان ل 18ی تەباخا 1969 د بیرئینانێن خەلکێ وێ دا
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها سارتکە
کەسایەتی
عامر خێری بەرکات شەمۆ
کەسایەتی
مادلین میرزا خەلیل سینۆ
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها کوردا
وێنە و پێناس
باژێڕوکێ ڕواندز ساڵێن حەفتێیا یێن سەد ساڵا بیستێ
کەسایەتی
فائیزە سەعید قاسم حەیدەر
وێنە و پێناس
نەورۆزا ساڵا 1972
شوینوار و جهێن کەڤنار
شکەفتا گوندێ گوندکی ل ئاکرێ
کەسایەتی
گولێ خدر موراد عەلی
کەسایەتی
زیاد خەلەف خەرتۆ فەرەج
کەسایەتی
لەیلێ حسێن شەمۆ حسێن
پەڕتووکخانە
بێدەر 01
وێنە و پێناس
عەلی خان سەردارێ موکری تەڤی هەڤژینا خوە
پەڕتووکخانە
بێدەر 02

روژەڤ
کەسایەتی
ڕۆژگار کەرکووکی
18-03-2023
ئەمیر سراجەدین
ڕۆژگار کەرکووکی
کەسایەتی
پێشڕەو دزەیی
18-01-2024
ئەمیر سراجەدین
پێشڕەو دزەیی
کەسایەتی
غەنی بلووریان
12-01-2025
کاروان م. ئاکرەیی
غەنی بلووریان
رێکەوت و رووداو
16-01-2025
17-01-2025
کاروان م. ئاکرەیی
16-01-2025
جهـ
بەنداڤا تشرین
17-01-2025
کاروان م. ئاکرەیی
بەنداڤا تشرین
بابەتێ نوی
کەسایەتی
فەتاح کاویان
18-01-2025
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
هەردی
17-01-2025
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
بەهمەن حاجی
17-01-2025
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
هۆگر نادر میرزا
15-01-2025
ڤەژەن کشتۆ
کەسایەتی
مەنال سەعدۆ خێرۆ خودێدا
15-01-2025
ڤەژەن کشتۆ
کەسایەتی
مارف عومەر گوڵ
15-01-2025
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
عومەر چاوشین
15-01-2025
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
حەبیبوڵڵا کەریمی
14-01-2025
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
کاوە شێخ
14-01-2025
کاروان م. ئاکرەیی
ڤیدیۆ
هاڤپەیڤین دگەل شڤان پەروەر ساڵا 2003
14-01-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت
  535,072
وێنە
  114,302
پەرتوک PDF
  20,750
فایلێن پەیوەندیدار
  110,484
ڤیدیۆ
  1,898
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
293,867
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,305
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,520
عربي - Arabic 
33,422
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
20,742
فارسی - Farsi 
11,797
English - English 
7,899
Türkçe - Turkish 
3,700
Deutsch - German 
1,848
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پول
کرمانجی
کەسایەتی 
7,105
ئەنفالکری 
5,970
شەهیدان 
2,594
پەڕتووکخانە 
1,325
وشە و دەستەواژە 
914
کورتەباس 
913
جهـ 
705
وێنە و پێناس 
483
هۆزان 
237
ئامار و راپرسیا 
162
بەلگەنامە 
68
پارت و رێکخراو 
46
بەلاڤوک (گوڤار، روژنامە و ...) 
38
شوینوار و جهێن کەڤنار 
37
نڤیسێن ئایینی 
29
فەرهەنگ 
25
موزەخانە 
19
ڤیدیۆ 
17
کارا هونەری 
11
رێکەوت و رووداو 
10
پەند 
9
ناڤێن کوردی 
8
كلتوور - پێکەنین 
7
نەخشە 
3
هەمەجۆرە 
3
لێنانگەها کوردی 
1
ژینگەها کوردستانێ 
1
هوز - تیرە - بنەماڵ 
1
گیانلبەرێن کوردستانێ 
1
کۆگەها فایلان
MP3 
551
PDF 
32,702
MP4 
3,090
IMG 
210,934
∑   رێژە 
247,277
گەڕان لدیف ناڤەڕوکێ دە
کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!
کەسایەتی
مەنال سەعدۆ خێرۆ خودێدا
وێنە و پێناس
ئیدریس بارزانی، محمد ساڵح گۆمەی و نیزامەدین کایا و مەلا مستەفا بارزانی و حەسەن شەتەوی
کەسایەتی
هۆگر نادر میرزا
کورتەباس
کوشتارا گوندێ صوريا ل 16ی ئەیلوولا 1969 د بیرئینانێن خەلکێ وێ دا
کورتەباس
سیاسەتا راگوهاستنا ب خورتی یا کوردان ل باکوورێ کوردستانێ ل سەردەمێ مستەفا کەمال (1923-1938) – خواندنەکا مێژوویی
وێنە و پێناس
کۆمەڵەکا دانعەمرێن ئێزدی ل لالش، ساڵا 1976
کورتەباس
جەژنا بێلندێ
کەسایەتی
ڕێناس ئەمین بەرکات ڕەشۆ
پەڕتووکخانە
ڕێبەرێ دەزگەهێن ڕاگەهاندنێ ل پارێزگەها دهۆکێ 1
پەڕتووکخانە
نمەباران
کورتەباس
مژارا جینۆسایدێ د ئەدەبیاتێدا – کۆمکوژیێن ئێزدییان د رۆمانا چیرۆکا گزیرتەدا یا (یاشار کەمال) وەکو نموونە
کەسایەتی
سامر سەعید قاسم حەیدەر
پەڕتووکخانە
یاسایێن گرێدای رۆژنامەڤانیێ ل هەرێما کوردستانێ -عیراق
شوینوار و جهێن کەڤنار
پرا دەلال
کورتەباس
کوشتارا گوندێ دەکان ل 18ی تەباخا 1969 د بیرئینانێن خەلکێ وێ دا
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها سارتکە
کەسایەتی
عامر خێری بەرکات شەمۆ
کەسایەتی
مادلین میرزا خەلیل سینۆ
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها کوردا
وێنە و پێناس
باژێڕوکێ ڕواندز ساڵێن حەفتێیا یێن سەد ساڵا بیستێ
کەسایەتی
فائیزە سەعید قاسم حەیدەر
وێنە و پێناس
نەورۆزا ساڵا 1972
شوینوار و جهێن کەڤنار
شکەفتا گوندێ گوندکی ل ئاکرێ
کەسایەتی
گولێ خدر موراد عەلی
کەسایەتی
زیاد خەلەف خەرتۆ فەرەج
کەسایەتی
لەیلێ حسێن شەمۆ حسێن
پەڕتووکخانە
بێدەر 01
وێنە و پێناس
عەلی خان سەردارێ موکری تەڤی هەڤژینا خوە
پەڕتووکخانە
بێدەر 02

Kurdipedia.org (2008 - 2025) version: 16.17
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| دروستکرنا لاپەری 0.484 چرکە!