ڕۊ زوانی ئەڎایی موبارەک
جە ڕو زوانو ئەڎێنە پیروزبایی جە گرد خیڵ و قۆمو عەشرەتاو دنیێ کەرو، کەگرکەس مەنەیۊ تەواجدو شناسیش بینیان پا شیوە ئاخافتنیە کە ڕوژانە بەکارش مارو. بەکار ئاردەو زوانیچ بە شیویوی سروشتی جە بیشکینە جەراو گەورەترین ماموسایۆ کە ئەڎانە ئینسانەکی فیرو زوانو ئا ئەڎێ با. کەواتە ممکن نېیا ھیچ زوانیو دوی ئەڎێش با. چی مناتەکەللەنە حەزکەرو ئی ھەلیە قوزنوەو عەرزکەرو خزمەتتانە کە گر تایفەو ھوزو خیڵ و تاقمیو ئەر بە یەک جوور قسیکەرا ئێتر ئا خیڵو ھوز و تایفە و عەشرەت و نەتەوە زوان و ویشاشا ھەن، لاکین ئەر دلی ئا گروپە خەڵکانە شیویوی تەر جە بریو وشانە یان ڕستانە بەکاربارا ئاوەختە ئاجورە ئاخافتنە دلی یا زوانېیەنە پەنەش ماچا (دیالیکت) یان زاراوە. نمونە:
سۆرانېیەنە ھۆلیر ماچا «کوە دەرێی براکەت نایەت بۆ ئێرە؟« بەلام لە سێمانی دەوترێ (چۆنە دەڵێی براکەت نایەت بۊ ئیرە؟) تەماشە کەرمی مانا ھەر یوەن لاکین دەنگە کی جیاوازینە. کە واتە دیالیکت پەیوەندیش ئینا دەنگیۆ دلی زوانەکەیەنە. نیمەو ھۆرامانی ماچو: چنی بوو ھەنارێ نەوەرمی ئیساڵ، نیمەکەی تەرش کە کەرو بەڵخەو سەر ماچا« چەنی بوو ھەناریو نەوەرمی ئیساڵ« . بەڵام من کاتیو بلو قامیشلی بە ھۆرامی قسی کەرو ، چکونە زوانو من و کابراو قامیشلیەیی یوگیراوە؟
ھەرپاسە ئەر من بە ھۆرامیانە دیاربەکر قسی کەرو چەنی دیاربەکریوی چەنی چەنەم حالیبو ؟ کەواتە چی بونەو ڕو زمانو ئەدێوە من ماچو ئیمە کوردستانەنە زوانیوما نېیا تاک بە نامی زوانی (کوردی)، بەڵکوم مشیوم واچمی (زوانە کوردیەکی کوردستانی) بە جمع.
زوانی ھۆرامیچ ھەرگیز مەلونە چیرو پێناسەو دیالیکتی یان زاراوەی، بەگرد پێوەریوی عیلمی کە چینە دەرفەتو ئا سەلەمنایە نیا. تکا کەرو جە ڕوشنفکرا جە گرد چین و توېژەکاو کۊمەڵگا کوردواری زوانی ھۆرامی بە زاراوە نارا گۊ.
عەبدولڕەحمان هۆرامان.[1]