پەرتوکخانە پەرتوکخانە
لێ گەڕیان

کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!


گەریانا دەست نیشانکری





لێ گەڕیانا هویر      کیبورد


لێ گەڕیان
لێ گەڕیانا هویر
پەرتوکخانە
ناونامە بو زاروکێن کورد
کرونولوژیا ڕویدانا
ژێدەر
پاش
کومکری
چالاکی
چەوا لێ بگەڕهم؟
بەلاڤوکێن کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
دارشتنا پولا
بابەت ب هەلکەفتێ
ڤڕێکرن
ڤڕێکرنا بابەتی
ڤرێکرنا وێنەی
ڕاپرسی
بوچوونێن هەوە
پەیوەندی
کوردیپیدیا پێدڤی ب چ زانیاریانە!
ستاندارد
رێسایێن بکار ئینانێ
کوالیتیا ڤی بابەتی
ئامراز
دەربارێ مە
ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
دەربارەی مە چ گوتیە؟
کوردیپیدیایێ بکە د مالپەرێ خودا
تومارکرن / ڤەمراندنا ئیمێلی
ئامارێن مێهڤانا
ئامارا بابەتا
وەرگێرێ فونتا
گهوڕینا دیرۆکان
کۆنترلکرنا ڕاست نڤیسینێ
زمان و شێوەزارێ لاپەرا
کیبورد
لینکێت پێدڤی
ئێکستێنشنا کوردیپێدیا بو گوگڵ کروم
کوکیز
زمان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هژمارا من
چوونا ژوور
دێ بمە هەڤکارێ هەوە
پەیڤا نهێنە تە ژبیر کریە!
لێ گەڕیان ڤڕێکرن ئامراز زمان هژمارا من
لێ گەڕیانا هویر
پەرتوکخانە
ناونامە بو زاروکێن کورد
کرونولوژیا ڕویدانا
ژێدەر
پاش
کومکری
چالاکی
چەوا لێ بگەڕهم؟
بەلاڤوکێن کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
دارشتنا پولا
بابەت ب هەلکەفتێ
ڤڕێکرنا بابەتی
ڤرێکرنا وێنەی
ڕاپرسی
بوچوونێن هەوە
پەیوەندی
کوردیپیدیا پێدڤی ب چ زانیاریانە!
ستاندارد
رێسایێن بکار ئینانێ
کوالیتیا ڤی بابەتی
دەربارێ مە
ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
دەربارەی مە چ گوتیە؟
کوردیپیدیایێ بکە د مالپەرێ خودا
تومارکرن / ڤەمراندنا ئیمێلی
ئامارێن مێهڤانا
ئامارا بابەتا
وەرگێرێ فونتا
گهوڕینا دیرۆکان
کۆنترلکرنا ڕاست نڤیسینێ
زمان و شێوەزارێ لاپەرا
کیبورد
لینکێت پێدڤی
ئێکستێنشنا کوردیپێدیا بو گوگڵ کروم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونا ژوور
دێ بمە هەڤکارێ هەوە
پەیڤا نهێنە تە ژبیر کریە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارێ مە
 بابەت ب هەلکەفتێ
 رێسایێن بکار ئینانێ
 ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
 بوچوونێن هەوە
 کومکری
 کرونولوژیا ڕویدانا
 چالاکی - کوردیپێدیا
 هاریکاری
بابەتێ نوی
کەسایەتی
نادیە موراد پسی تەها
08-08-2024
ڤەژەن کشتۆ
کەسایەتی
کەیوان کەوسەری
05-08-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
یوسف محەمەدی ئەسڵ
05-08-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
ڕەزا ئیبراهیمی
05-08-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
ڕەحیم محەمەدزادە ئەقدەم
05-08-2024
کاروان م. ئاکرەیی
شوینوار و جهێن کەڤنار
مزگەفتا مەزنا ئامەدێ
05-08-2024
کاروان م. ئاکرەیی
پەڕتووکخانە
پەرکانێ و گوستیرا عەفریتی (شانۆنامە)
04-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
ئەڤینی د فیشەکا بی کەی سی یێ دا
04-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
ئیڤلین; یان (زڤڕینا ئەشتارێ)
04-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گوڕلیس; شەمهەرۆزێ ئەجنە
04-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ئامار
بابەت
  531,232
وێنە
  107,596
پەرتوک PDF
  20,020
فایلێن پەیوەندیدار
  101,113
ڤیدیۆ
  1,475
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
303,386
Kurmancî - Kurdîy Serû 
89,005
هەورامی 
65,853
عربي 
29,431
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,084
فارسی 
9,002
English 
7,423
Türkçe 
3,612
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,495
Pусский 
1,134
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
46
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
балгарская 
1
ترکمانی 
1
پول
کرمانجی - کوردیی سەروو
ئەنفالکری 
5,358
کەسایەتی 
4,529
شەهیدان 
2,534
پەڕتووکخانە 
1,291
وشە و دەستەواژە 
914
کورتەباس 
839
جهـ 
585
وێنە و پێناس 
367
هۆزان 
237
ئامار و راپرسیا 
161
بەلگەنامە 
65
بەلاڤوک (گوڤار، روژنامە و ...) 
38
شوینوار و جهێن کەڤنار 
32
نڤیسێن ئایینی 
29
پارت و رێکخراو 
27
موزەخانە 
19
ڤیدیۆ 
13
پەند و ئیدیۆم 
10
ناڤێن کوردی 
8
كلتوور - پێکەنین 
7
کارا هونەری 
7
رێکەوت و رووداو 
4
نەخشە 
3
هەمەجۆرە 
3
لێنانگەها کوردی 
1
ژینگەها کوردستانێ 
1
هوز - تیرە - بنەماڵ 
1
گیانلبەرێن کوردستانێ 
1
MP3 
323
PDF 
30,566
MP4 
2,399
IMG 
196,801
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
ئەڤریم ئالاتاش
کەسایەتی
خالد بەگێ جبری
جهـ
ڕەمبوسی
کەسایەتی
ئیبراهیم ئەمین باڵدار
نبذة تأريخية عن الكورد والآشوريين والعلاقة بينهم (40) – أسلاف الكورد: الميديون..ديانة الميديين ومعتقداتهم
هەڤکارێن کوردیپێدیا، ل هەمی بەشێن کوردستانێ، زانیاری یێن گرنگ ژبو هەڤ زمانێن خوە ئەرشیڤ دەکەن.
پول: کورتەباس | زمانێ بابەتی: عربي
هەڤپشکی کرن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
هەلسەنگاندنا بابەتی
نایاب
گەلەك باشە
ناڤنجی
خراب نینە
خراب
بو ناڤ لیستا کومکریا
ڕایا خو دەربارەی ڤی بابەی بنڤێسە!
گهوڕنکاریێن بابەتی!
Metadata
RSS
گووگلا وێنا بو بابەتێ هەلبژارتی!
گوگل دەربارەی بابەتێ هەلبژارتی!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Cebuano0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
балгарская0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ქართველი0
中国的0
日本人0

نبذة تأريخية عن الكورد والآشوريين والعلاقة بينهم

نبذة تأريخية عن الكورد والآشوريين والعلاقة بينهم
نبذة تأريخية عن الكورد والآشوريين والعلاقة بينهم (40) – أسلاف الكورد: الميديون..ديانة الميديين ومعتقداتهم
د. مهدي كاكه يي

2. تواصل الدين اليزداني بعد إنهيار الإمبراطورية الميدية
بعد أن أصبحت الزردشتية الدين الرسمي للمملكة الأخمينية، ظل الدين اليزداني سائداً بين سكان المملكة. بعد إستلام الحُكم الأخميني من قِبل (أَرتَخششتا الثاني أَردشير الثاني)، الذي كان إبن دارا الثاني (404 – 359 قبل الميلاد)، أصبح (ميثرا Mithra) إله العدل والإخلاص إلى جانب الإله (أهورامزدا)، حيث يقول (أَرتَخششتا الثاني): {أنا أصنع صور مهر (ميثرا) وناهيد، وأضعها في هذا القصر}. (ناهيد) هي الإلهة (آناهيدا Anahide) التي تَمنح الخصب والنجاح. هكذا كان (ميثرا) إلهاً شعبياً خلال الحُكم الأخميني، يتضرع إليه الملوك الأخمين في النقوش، وكان الملوك والعامّة يُركّبون أسماءَهم منه، مثل (مِيثرادتيس)10.
يصف زردشت دينه الجديد (مَزْديَسْنا) بأنه دين إله النور الأوحد (أَهُورامَزْدا)، وقام بمحاربة الدين اليزداني، فألغى قسماً من معتقدات هذا الدين، وقام بتعديل القسم الأخر وجعله جزءاً من الزَّردشتية، وجعل إله الشمس (ميثرا) أحدَ كبار الملائكة الذين يساعدون الإله (أهورامَزدا) في الحرب ضد إله الظّلام (أهريمان). في إطار هجومه على الأديان الآريانية السابقة، إعتبر زردشت أنّ عبادةَ (ڤارونا Varona) الذي كان الإله المحارب للآريين في الهند، وعبادةَ الإله (ميثرا) والإله (آَهُورا) هي عبادة الجِنّ والشيطان.
بعد وفاة زردشت، ترك أكثرية معتنقي الزردشتية دينهم وإعتنقوا الدين اليزداني من جديد وتحالفوا مع اليزدانيين، حيث أن الديانة الزردشتية لم تكن راسخة في نفوس الأشخاص الذين لبّوا دعوة زردشت وإعتنقوا الزردشتية.
بعد إنتصار (الإسكندر المكدوني) على آخر ملوك الأخمين (دارا الثالث) في سنة 331 قبل الميلاد وإسقاط الإمبراطوريةَ الأخمينية في معركة (گُوگاميلا Gaugamela) التي دارت في سهل أربيل، حاول (الإسكندر المكدوني) التقريب بين الشرق والغرب ودمج الثقافتَين الشرقية والغربية. كانت الديانة الزردشتية آيديولوجية الإمبراطورية الأخمينية الفارسية في ذلك الوقت، حيث كانت تُشكّل عقبة في تنفيذ مشروع (الإسكندر المكدوني) الهادف الى التقريب والدمج بين الثقافة الشرقية والغربية. لذلك أمر (الإسكندر المكدوني) بِحرق الكتاب المقدس (آڤيستا).
بعد إختفاء المملكة الأخمينية وإلغاء الزردشيتة كَدين رسمي للبلاد، استعادت الديانة اليزدانية مكانتها المرموقة، حيث أصبح (ميثرا) من جديد إلهاً للشمس (مِهِر) وأخذت الناس يمارسون طقوس وشعائر الديانة اليزدانية ويحتفون بمناسباتها وأعيادها. إستمرت الديانة اليزدانية في إزدهارها خلال حُكم (السلوقيين Seleucids) الإغريق (سنة 312 – 63 قبل الميلاد). في عهد المملكة الپارثية (سنة 249 قبل الميلاد - 226 بعد الميلاد)، حدث تقارب بين الديانة القديمة والجديدة وإستمرت معتقدات الديانة اليزدانية، حيث أن بعض ملوك المملكة الپارثية كانوا يحملون إسم (ميثرادات).
في القرن الأول قبل الميلاد، في ظلّ الإمبراطورية الرومانية، ظهر (ميثرا) كَنبي ومُجسِّد للإله وسادت الميثرائية بين سكان المنطقة، حتى أنها إنتشرت في صفوف الجيش الروماني، حيث يذكر (أرنولد توينبي) بأنّ الجنود الرومان قد حملوا (ميثرا) من الفرات إلى بريطانيا11.
كان جميع ملوك المملكة الكوردية (پونْت Pontus) الواقعة في آسيا الصغرى، يحملون لقب (ميثريدات) وهذا يدلّ على أن سكّان هذه الممالك كانوا أيضاً يعتنقون الديانة اليزدانية أو كانوا يعيشون تحت تأثيرها. في عهد الملِك (ميثريدات Mithridates) العظيم (سنة 120 – 63 قبل الميلاد)، الذي كان ملِكاً لِمملكة (پونت)، إمتدّ نفوذ هذه المملكة من اليونان إلى جنوبي أُوكرانيا. من الجدير بالذكر أنّ الرومان قضوا على هذه المملكة وقضوا كذلك على المملكتَين الكورديتَين (كاپادوكيا Cappadocia) و(كوماجينCommagene ) اللتين كانتا تقعان أيضاً في آسيا الصغرىe.
عند إستحواذ الساسانيين على السلطة (سنة 226-656 ميلادية)، تمسكوا بالسلطتين الدينية والقومية وقاموا بِفرض الديانة الزردشتية بالقوة على سكان المنطقة. أدت هذه السياسة الى حدوث صراعٍ بين الديانة اليزدانية والزردشتية. كان الملوك الساسانيون يقومون بين وقتٍ وآخر بِحملات عسكرية على كوردستان للقضاء على المعتقدات اليزدانية. لِكون الزردشتية كانت الديانة الرسمية للملوك الساسانيين، كانت فرصة إنتشارها أوفر حظاً وعمد أتباعها بإلصاق تُهمة عبادة قوى الشر (أهريمن) على أتباع الديانة اليزدانية. هذه التهمة التي روّجها الملوك الساسانيون وأتباع الدين الزردشتي ضد معتنقي الديانة اليارسانية، شاع إلتصاقها بهم في المنطقة بأسرها وعُرفوا من قِبل الأقوام المجاورة بأتباع وعبدة (أهريمن) أي الشرّ. بعد ظهور الديانتين المسيحية والاسلامية، ظل هذا الإتهام رائجاً، في حين أن معتنقي الديانة اليزدانية كانوا ينظرون الى آلهة الميتانيين التي كانت الآلهة القديمة للشعوب الهندو – الآريانية، بأنها آلهة الخير. إستمرت الديانة اليزدانية وقاوم معتنقوه تأثير الديانات الزردشتية والمسيحية والاسلامية على دينهم ومعتقداتهم.
خلال السنوات (816 – 837 ميلادية) قام (بابَك الخورامي) بِثورة عارمة ضد الدولة العباسية، والتي شملت معظم مناطق جنوب وشرق كوردستان، حيث أنها إمتدت من لورستان جنوباً الى آذربيجان شمالاً، واستمرّت 22 سنة12. كان أحد أهداف هذه الثورة هو رفض الدين الإسلامي والعودة إلى الدين اليزداني، ولذلك عُرِفوا في المصادر العربية باسم (خُرّميين) أي (خوراميين) أي (أتباع الدين الشمساني اليزداني).
المصادر
10. جفري بارندر (1992). المعتقدات الدينية لدى الشعوب، ترجمة د. إمام عبدالفتاح إمام، مراجعة د. عبدالفتاح مكاوي هامش 29، صفحة 396.
11. أرنولد توينبي (2011). مختصر دراسة التاريخ. ترجمة: فؤاد محمد شبل، مراجعة: محمد شفيق غربال، تقديم: عيادة كحيلة، الجزء الثاني، المركز القومي للترجمة، القاهرة.
12. الطبري. تاريخ الرُّسل والملوك، الجزء التاسع، صفحة 50.
المراجع
e. Izady, Mehrdad R (1992). The Kurds: A concise handbook. Washington, London, Taylor & Francis Publishers, p. 39. ISBN 978-0-8448-1727-9.
[1]
ئەڤ بابەت ب زمانا (عربي) هاتیە نڤیساندن، کلیک ل ئایکۆنا بکە ژ بو ڤەکرنا ڤی بابەتی ب ڤی زمانا کو پی هاتیە نڤیساندن!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەڤ بابەتە 160 جار هاتیە دیتن
ڕایا خو دەربارەی ڤی بابەی بنڤێسە!
هاشتاگ
ژێدەر
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://akhbaar.org/ - 07-03-2024
بابەتێن پەیوەستکری: 56
کورتەباس
کەسایەتی
زمانێ بابەتی: عربي
روژا تمام کرنێ: 10-11-2017 (7 سال)
جوڕێ دۆکومێنتێ: زمانی یەکەم
جوڕێ وەشانێ: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وەڵات - هەرێم: کوردستان
کاتەگۆریا ناڤەڕۆکێ: وتار و دیمانە
کاتەگۆریا ناڤەڕۆکێ: مێژوو
تایبەتمەندی یێن تەکنیکی
کوالیتیا ڤی بابەتی: 99%
99%
ئەڤ بابەتە ژ لایێ: ( ئاراس حسۆ ) ل: 07-03-2024 هاتیە تومارکرن
ئەڤ بابەتە ژ ئالێ: ( زریان سەرچناری ) ل : 08-03-2024 پێداچوون ژبوو هاتییە کرن و ڕەها بوویە
ناڤ و نیشانێن بابەتی
ئەڤ بابەتە ب ستانداردی کوردیپێدیا هێشتا نە دروستە و پێدڤی ب داڕشتنەکا بابەتی و زمانی هەیە!
ئەڤ بابەتە 160 جار هاتیە دیتن
کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!
وێنە و پێناس
کۆمەڵەکا دانعەمرێن ئێزدی ل لالش، ساڵا 1976
کورتەباس
پەیەدە و یەپەگە و پەکەکە
کەسایەتی
بلند محەمەد
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
وێنە و پێناس
نەورۆزا ساڵا 1972
کەسایەتی
عەیشان هەسن دەروێش حەمۆ
کەسایەتی
عەبدوڵا ساڵح ئاکرەیی
کورتەباس
(بیکاسۆ زڤری وڵاتی خۆ)
شوینوار و جهێن کەڤنار
پرا دەلال
کورتەباس
سەرهاتیێت کەڤن-سەرهاتیا حەمکێ ئاکرەیی
وێنە و پێناس
زەلامێن کورد ل دەمێ یاریا تاولێ ل باژێڕۆکێ کۆیە، ساڵا 1963
کورتەباس
راوەستیانەک ل نک داڤنشی و مۆنالێزا
پەڕتووکخانە
ئەڤینی د فیشەکا بی کەی سی یێ دا
پەڕتووکخانە
گوڕلیس; شەمهەرۆزێ ئەجنە
کورتەباس
ژن ئینان لە کوردستانێ دە
شوینوار و جهێن کەڤنار
شکەفتا گوندێ گوندکی ل ئاکرێ
کەسایەتی
فادیا فێسەڵ ڕەڤۆ حسێن
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها سارتکە
پەڕتووکخانە
پەرکانێ و گوستیرا عەفریتی (شانۆنامە)
وێنە و پێناس
مستەفا بارزانی ل دەمێ پێشکێشکرنا گۆتارەکێ ل کۆیە، ساڵا 1963
کەسایەتی
فایزا دربۆ حسێن
کەسایەتی
سەید عەبدولواحید بەرزنجی
کەسایەتی
عومەر مەسلەحەتی بیلوکە
کەسایەتی
داود موراد خەتاری
پەڕتووکخانە
تاڤگە; (لێگەڕیان ل رۆناهییا پرا جینۆتێ)
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها کوردا
پەڕتووکخانە
ئیڤلین; یان (زڤڕینا ئەشتارێ)
کەسایەتی
نادیە موراد پسی تەها
وێنە و پێناس
لالش ل ساڵا 1976

روژەڤ
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
21-02-2024
زریان سەرچناری
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
ئەڤریم ئالاتاش
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئەڤریم ئالاتاش
کەسایەتی
خالد بەگێ جبری
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
خالد بەگێ جبری
جهـ
ڕەمبوسی
24-04-2024
ڤەژەن کشتۆ
ڕەمبوسی
کەسایەتی
ئیبراهیم ئەمین باڵدار
12-07-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئیبراهیم ئەمین باڵدار
بابەتێ نوی
کەسایەتی
نادیە موراد پسی تەها
08-08-2024
ڤەژەن کشتۆ
کەسایەتی
کەیوان کەوسەری
05-08-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
یوسف محەمەدی ئەسڵ
05-08-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
ڕەزا ئیبراهیمی
05-08-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
ڕەحیم محەمەدزادە ئەقدەم
05-08-2024
کاروان م. ئاکرەیی
شوینوار و جهێن کەڤنار
مزگەفتا مەزنا ئامەدێ
05-08-2024
کاروان م. ئاکرەیی
پەڕتووکخانە
پەرکانێ و گوستیرا عەفریتی (شانۆنامە)
04-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
ئەڤینی د فیشەکا بی کەی سی یێ دا
04-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
ئیڤلین; یان (زڤڕینا ئەشتارێ)
04-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گوڕلیس; شەمهەرۆزێ ئەجنە
04-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ئامار
بابەت
  531,232
وێنە
  107,596
پەرتوک PDF
  20,020
فایلێن پەیوەندیدار
  101,113
ڤیدیۆ
  1,475
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
303,386
Kurmancî - Kurdîy Serû 
89,005
هەورامی 
65,853
عربي 
29,431
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,084
فارسی 
9,002
English 
7,423
Türkçe 
3,612
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,495
Pусский 
1,134
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
46
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
балгарская 
1
ترکمانی 
1
پول
کرمانجی - کوردیی سەروو
ئەنفالکری 
5,358
کەسایەتی 
4,529
شەهیدان 
2,534
پەڕتووکخانە 
1,291
وشە و دەستەواژە 
914
کورتەباس 
839
جهـ 
585
وێنە و پێناس 
367
هۆزان 
237
ئامار و راپرسیا 
161
بەلگەنامە 
65
بەلاڤوک (گوڤار، روژنامە و ...) 
38
شوینوار و جهێن کەڤنار 
32
نڤیسێن ئایینی 
29
پارت و رێکخراو 
27
موزەخانە 
19
ڤیدیۆ 
13
پەند و ئیدیۆم 
10
ناڤێن کوردی 
8
كلتوور - پێکەنین 
7
کارا هونەری 
7
رێکەوت و رووداو 
4
نەخشە 
3
هەمەجۆرە 
3
لێنانگەها کوردی 
1
ژینگەها کوردستانێ 
1
هوز - تیرە - بنەماڵ 
1
گیانلبەرێن کوردستانێ 
1
MP3 
323
PDF 
30,566
MP4 
2,399
IMG 
196,801
کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!
وێنە و پێناس
کۆمەڵەکا دانعەمرێن ئێزدی ل لالش، ساڵا 1976
کورتەباس
پەیەدە و یەپەگە و پەکەکە
کەسایەتی
بلند محەمەد
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
وێنە و پێناس
نەورۆزا ساڵا 1972
کەسایەتی
عەیشان هەسن دەروێش حەمۆ
کەسایەتی
عەبدوڵا ساڵح ئاکرەیی
کورتەباس
(بیکاسۆ زڤری وڵاتی خۆ)
شوینوار و جهێن کەڤنار
پرا دەلال
کورتەباس
سەرهاتیێت کەڤن-سەرهاتیا حەمکێ ئاکرەیی
وێنە و پێناس
زەلامێن کورد ل دەمێ یاریا تاولێ ل باژێڕۆکێ کۆیە، ساڵا 1963
کورتەباس
راوەستیانەک ل نک داڤنشی و مۆنالێزا
پەڕتووکخانە
ئەڤینی د فیشەکا بی کەی سی یێ دا
پەڕتووکخانە
گوڕلیس; شەمهەرۆزێ ئەجنە
کورتەباس
ژن ئینان لە کوردستانێ دە
شوینوار و جهێن کەڤنار
شکەفتا گوندێ گوندکی ل ئاکرێ
کەسایەتی
فادیا فێسەڵ ڕەڤۆ حسێن
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها سارتکە
پەڕتووکخانە
پەرکانێ و گوستیرا عەفریتی (شانۆنامە)
وێنە و پێناس
مستەفا بارزانی ل دەمێ پێشکێشکرنا گۆتارەکێ ل کۆیە، ساڵا 1963
کەسایەتی
فایزا دربۆ حسێن
کەسایەتی
سەید عەبدولواحید بەرزنجی
کەسایەتی
عومەر مەسلەحەتی بیلوکە
کەسایەتی
داود موراد خەتاری
پەڕتووکخانە
تاڤگە; (لێگەڕیان ل رۆناهییا پرا جینۆتێ)
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها کوردا
پەڕتووکخانە
ئیڤلین; یان (زڤڕینا ئەشتارێ)
کەسایەتی
نادیە موراد پسی تەها
وێنە و پێناس
لالش ل ساڵا 1976
فۆڵدەر
کەسایەتی - جوڕێ کەسی - قوربانیێ شەڕێ دەولەتا ئیسلامی - داعش کەسایەتی - زمان - شێوەزار - ک. باکوور کەسایەتی - باژار و باژارۆک (ژدایکبوون) - شنگال کەسایەتی - جهێ ئاکنجی - کوردستان کەسایەتی - فۆڵدەر - جینۆسایدا کوردێن ئێزیدی کەسایەتی - نەتەوە - کورد کەسایەتی - وڵات - هەرێم (ژدایکبوون) - باشوورێ کوردستانێ کەسایەتی - ڕەگەز - پیاوان کەسایەتی - ئۆل و ئایین - ئێزدی کەسایەتی - جوڕێ کەسی - بێسەروشوێن

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.75
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| دروستکرنا لاپەری 0.735 چرکە!