پەرتوکخانە پەرتوکخانە
لێ گەڕیان

کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!


گەریانا دەست نیشانکری





لێ گەڕیانا هویر      کیبورد


لێ گەڕیان
لێ گەڕیانا هویر
پەرتوکخانە
ناونامە بو زاروکێن کورد
کرونولوژیا ڕویدانا
ژێدەر
پاش
کومکری
چالاکی
چەوا لێ بگەڕهم؟
بەلاڤوکێن کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
دارشتنا پولا
بابەت ب هەلکەفتێ
ڤڕێکرن
ڤڕێکرنا بابەتی
ڤرێکرنا وێنەی
ڕاپرسی
بوچوونێن هەوە
پەیوەندی
کوردیپیدیا پێدڤی ب چ زانیاریانە!
ستاندارد
رێسایێن بکار ئینانێ
کوالیتیا ڤی بابەتی
ئامراز
دەربارێ مە
ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
دەربارەی مە چ گوتیە؟
کوردیپیدیایێ بکە د مالپەرێ خودا
تومارکرن / ڤەمراندنا ئیمێلی
ئامارێن مێهڤانا
ئامارا بابەتا
وەرگێرێ فونتا
گهوڕینا دیرۆکان
کۆنترلکرنا ڕاست نڤیسینێ
زمان و شێوەزارێ لاپەرا
کیبورد
لینکێت پێدڤی
ئێکستێنشنا کوردیپێدیا بو گوگڵ کروم
کوکیز
زمان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هژمارا من
چوونا ژوور
دێ بمە هەڤکارێ هەوە
پەیڤا نهێنە تە ژبیر کریە!
لێ گەڕیان ڤڕێکرن ئامراز زمان هژمارا من
لێ گەڕیانا هویر
پەرتوکخانە
ناونامە بو زاروکێن کورد
کرونولوژیا ڕویدانا
ژێدەر
پاش
کومکری
چالاکی
چەوا لێ بگەڕهم؟
بەلاڤوکێن کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
دارشتنا پولا
بابەت ب هەلکەفتێ
ڤڕێکرنا بابەتی
ڤرێکرنا وێنەی
ڕاپرسی
بوچوونێن هەوە
پەیوەندی
کوردیپیدیا پێدڤی ب چ زانیاریانە!
ستاندارد
رێسایێن بکار ئینانێ
کوالیتیا ڤی بابەتی
دەربارێ مە
ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
دەربارەی مە چ گوتیە؟
کوردیپیدیایێ بکە د مالپەرێ خودا
تومارکرن / ڤەمراندنا ئیمێلی
ئامارێن مێهڤانا
ئامارا بابەتا
وەرگێرێ فونتا
گهوڕینا دیرۆکان
کۆنترلکرنا ڕاست نڤیسینێ
زمان و شێوەزارێ لاپەرا
کیبورد
لینکێت پێدڤی
ئێکستێنشنا کوردیپێدیا بو گوگڵ کروم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونا ژوور
دێ بمە هەڤکارێ هەوە
پەیڤا نهێنە تە ژبیر کریە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارێ مە
 بابەت ب هەلکەفتێ
 رێسایێن بکار ئینانێ
 ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
 بوچوونێن هەوە
 کومکری
 کرونولوژیا ڕویدانا
 چالاکی - کوردیپێدیا
 هاریکاری
بابەتێ نوی
پەڕتووکخانە
رەوشا خواندنێ ل کەمپا میردینێ 1988-1992
09-06-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
ژانێن خەریبییێ
01-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
کەسایەتی
دانا جەلال
30-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
بێهۆدەییا جانی
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گۆگەمێلا، چەپا کەنیزەکێن پایتۆنان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
کەسایەتی
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
25-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
فەیروز ئازاد
25-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئامار
بابەت 519,307
وێنە 105,005
پەرتوک PDF 19,459
فایلێن پەیوەندیدار 97,734
ڤیدیۆ 1,402
جهـ
تل قەسەب
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
ئەڤریم ئالاتاش
کەسایەتی
خالد بەگێ جبری
جهـ
ڕەمبوسی
الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (13)
زانیارییان ل هەردوو ئالیێ بابەتی و زمانزانیدە پوخت و پولین دەکەین و بەشێوازەکێ سەردەمییانە ل بەردەستێ وە دادنێین!
پول: کورتەباس | زمانێ بابەتی: عربي
هەڤپشکی کرن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
هەلسەنگاندنا بابەتی
نایاب
گەلەك باشە
ناڤنجی
خراب نینە
خراب
بو ناڤ لیستا کومکریا
ڕایا خو دەربارەی ڤی بابەی بنڤێسە!
گهوڕنکاریێن بابەتی!
Metadata
RSS
گووگلا وێنا بو بابەتێ هەلبژارتی!
گوگل دەربارەی بابەتێ هەلبژارتی!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية

الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية
الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (13)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6890 - 2021-05-06 - 23:49
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات

187. موز: مأخوذة من الكلمة الپهلوية (مۆز Moz) والتي هي نفس الإسم في اللغة الكوردية.
188. نازك: أصل هذه الكلمة العربية هو الكلمة الميدية (ناسوكا Nasûka) أو (نازوكا Nazûka) التي تعني (رقيق) أو (ناعم). أصبحت هذه الكلمة في اللغة الكوردية (نازك Nazik) أو (ناسك Nasik).
189. ناي: هذه هي إسم آلة موسيقية كوردية قديمة، إقتبسها العرب وأدخلوها الى لغتهم.
190. نعاس: وهي مأخوذة من الكلمة الكوردية (وەنەوس Wenews) التي متغيرة الى كلمة (وەنەس Wenes) ثم متحولة الى (وەسەنWesen).
191. نموذج: هذه الكلمة مأخوذة من الكلمة الكوردية (نموونه Nimûne) التي هي بِدورها متأتية من كلمة (نمێنه Nimêne) التي تعني (إظهار صورة). في اللغة الپهلوية هذه الكلمة هي بِصيغة (نموذگ Nimûzig) [135].
192. نوح: يذكر الأستاذ أسعد قرداخي أنّ إسم (نوح) هو كلمة كوردية التي تُدّعى أنها كلمة آرامية بالرغم من أنّ الكورد أقدم من الآراميين بكثير. إسم (نوح) متأتي من الكلمة الكوردية (نووك Nûk)، حيث يُقال باللغة الكوردية (نووكە نووك Nûkenûk) أي (البكاء والتعبير عن الشقاء بِصوتٍ ذليل، طالباً الحصول على شيء مُعيّن). يُقال أنّ (نوح) كان بإستمرار خلال حياته يدعو ويبكي ويتضرّع الى الله ليكون في عونه وأن ينقذه هو وأصحابه من الطوفان. لذلك يجعل الله (نوح) أن يتعلم النجارة ويبني سفينة كبيرة بحيث تسع له ولجميع مريديه وقسم من الكائنات الحيّة لكي ينجوا من الغرق.
193. نيشان: هذه الكلمة العربية متأتية من الكلمة الكوردية (نيشان).
194. هزة: هذه الكلمة مُقتبسة من الكلمة الكوردية (هەژین Hejîn) التي تعني (الحركة والهزة) والكلمة متأتية من صوت الهزة.
195. هلال: أصل هذه الكلمة العربية هو (هەڵ Heł) التي تأتي كلاحقة في بداية بعض الكلمات الكوردية للدلالة على (الصعود والظهور والشروق)، مثل (هەڵات Hełat) التي تعني (شروق) و (ڕۆژهەڵات Řojhełat) التي تعني (الشرق) و (هەڵپەركێ Hełperkê) التي تعني (رقص) الدال على (الرفع).
196. هلهلة: هذه الكلمة العربية قد تكون متأتية من الكلمة السومرية (húl - la) التي تعني (مسرور جداً) أو (مُبتهِج) والتي أصبحت في الكوردية (هەڵهەڵە Hełhełe) التي تدل على الرفع والعلو (في الصوت). هناك كلمات كوردية كثيرة تبدأ بِكلمة (هەڵ Heł) للدلالة على الإرتفاع، سواءً في الصوت أو الحركة أو العلو، مثل (هەڵبەزین Hełbezîn)، أي (قفز) و (هەڵسان Hełsan) التي تعني (نهوض) وهكذا.
197. هندسة: هذه الكلمة مأخوذة من الكلمة الكوردية (هەندازه Hendaze) التي تعني (قياس)، حيث أن (هەند Hend) تعني (مقدار) وكلمة (ئازه Aze) هي بالأصل (ئاستە Aste) التي تعني (مستوى).
198. هور: يذكر الأستاذ محمد جميل روژبياني بأن كلمة (هور) هي مفردة كوردية. الكلمة الكوردية (هۆراو Horaw) التي تعني (مستنقعات)، حيث إقتبس العرب هذه الكلمة الكوردية وقاموا بجمعها أيضاً فأصبحت (أهوار).
199. هيكل: هذه الكلمة العربية مقتبسة من الكلمة السومرية المركبة (ئەی – كالEy Kal)، حيث أن كلمة (ئەی Ey) تعني (بيت) وكلمة (كال Kal) تعني (كبير) وبذلك فأن الكلمة السومرية (ئەی – كالEy Kal) تعني (بيت العبادة)، حيث أن (بيت العبادة) كان أكبر بيت في المدينة في بلاد سومر.
200. وجدان: هذه الكلمة مُقتبسَة من اللغة الكوردية (ویژدان Wîjdan) التي تعني (ضمير).
201. وَرِدْ: متأتية من الكلمة الآڤيستائية (الميدية) (ڤاردها Vardiha) و في اللغة الپهلوية أصبحت هذه الكلمة (ڤەردە Verde) أو (ڤەرتە Verte). في اللغة الكوردية، تحورت هذه الكلمة الميدية الى (گوڵ Guł).
202. ورق: هذه الكلمة مُقتبسَة من الكلمة الپهلوية (ڤەلگ Velg) التي تعني (دليل) أو (إثبات) الذي يُكتَب على الورق.
203. وزير: مأخوذة من الكلمة الكوردية (وەزیر Wezîr). هذه الكلمة هي بِصيغة (ڤەژیرVejîr ) في اللغة الپهلوية التي تعني (ناصِح) أو (مُستشار). دخلت هذه الكلمة الكوردية في القرآن بِمعنى (مُستَشار) أو (ناصِح)، (ربّي إشرح لي صدري ويسّرْ لي أمري وإحلل عقدةً من لساني يفقهوا قولي. واجعل لي وزيراً من أهلي، هارون أخي أشدد به أزري وأشركه في أمري) (سورة طه، ك 29/20).
204. وسن: وهي مأخوذة من الكلمة الكوردية (وەنەوس Wenews) التي متغيرة الى كلمة (وەنەس Wenes) ثم متحولة الى (وەسەنWesen).
[1]
ئەڤ بابەت ب زمانا (عربي) هاتیە نڤیساندن، کلیک ل ئایکۆنا بکە ژ بو ڤەکرنا ڤی بابەتی ب ڤی زمانا کو پی هاتیە نڤیساندن!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەڤ بابەتە 93 جار هاتیە دیتن
هاشتاگ
ژێدەر
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://www.ahewar.org/- 11-03-2024
بابەتێن پەیوەستکری: 15
زمانێ بابەتی: عربي
روژا تمام کرنێ: 06-05-2021 (3 سال)
جوڕێ دۆکومێنتێ: زمانی یەکەم
جوڕێ وەشانێ: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وەڵات - هەرێم: کوردستان
کاتەگۆریا ناڤەڕۆکێ: زمانزانی
کاتەگۆریا ناڤەڕۆکێ: وتار و دیمانە
تایبەتمەندی یێن تەکنیکی
کوالیتیا ڤی بابەتی: 99%
99%
ئەڤ بابەتە ژ لایێ: ( ئاراس حسۆ ) ل: 11-03-2024 هاتیە تومارکرن
ئەڤ بابەتە ژ ئالێ: ( زریان سەرچناری ) ل : 11-03-2024 پێداچوون ژبوو هاتییە کرن و ڕەها بوویە
ئەڤ بابەتە بو دویماهیک جار ژ لایێ: ( ئاراس حسۆ )ڤە: 11-03-2024 هاتیە ڕاست ڤەکرن
ناڤ و نیشانێن بابەتی
ئەڤ بابەتە ب ستانداردی کوردیپێدیا هێشتا نە دروستە و پێدڤی ب داڕشتنەکا بابەتی و زمانی هەیە!
ئەڤ بابەتە 93 جار هاتیە دیتن
کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!
کەسایەتی
بلند محەمەد
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
فایزا دربۆ حسێن
کورتەباس
ئەدەب بۆ بچیکا
کەسایەتی
عەیشان مجۆ بەرکات جۆمەر
کەسایەتی
خەیری ئادەم
شوینوار و جهێن کەڤنار
شکەفتا گوندێ گوندکی ل ئاکرێ
پەڕتووکخانە
رەوشا خواندنێ ل کەمپا میردینێ 1988-1992
کەسایەتی
عەیشان هەسن دەروێش حەمۆ
کەسایەتی
عیسا هادی شکور فارس
کورتەباس
بوهارا کوردستانێ
وێنە و پێناس
زەلامێن کورد ل دەمێ یاریا تاولێ ل باژێڕۆکێ کۆیە، ساڵا 1963
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها سارتکە
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
وێنە و پێناس
لالش ل ساڵا 1976
پەڕتووکخانە
ژانێن خەریبییێ
کەسایەتی
سەرهات ناریمان خەمۆ
کەسایەتی
عەبدوڵا ساڵح ئاکرەیی
وێنە و پێناس
کۆمەڵەکا دانعەمرێن ئێزدی ل لالش، ساڵا 1976
کورتەباس
چەند لایێت ڤەشارتی د سترانا کوردیدا
کەسایەتی
فادیا فێسەڵ ڕەڤۆ حسێن
وێنە و پێناس
نەورۆزا ساڵا 1972
شوینوار و جهێن کەڤنار
پرا دەلال
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها کوردا
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
وێنە و پێناس
مستەفا بارزانی ل دەمێ پێشکێشکرنا گۆتارەکێ ل کۆیە، ساڵا 1963
کورتەباس
مێهڤانداریا دوو هونەرمەندا
کورتەباس
بەراهیەک ژبو لێکۆلینەوەک ل فۆلکلۆرێ کوردی-ئەرکی فۆلکلۆر

روژەڤ
جهـ
تل قەسەب
01-02-2024
ڤەژەن کشتۆ
تل قەسەب
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
21-02-2024
زریان سەرچناری
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
ئەڤریم ئالاتاش
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئەڤریم ئالاتاش
کەسایەتی
خالد بەگێ جبری
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
خالد بەگێ جبری
جهـ
ڕەمبوسی
24-04-2024
ڤەژەن کشتۆ
ڕەمبوسی
بابەتێ نوی
پەڕتووکخانە
رەوشا خواندنێ ل کەمپا میردینێ 1988-1992
09-06-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
ژانێن خەریبییێ
01-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
کەسایەتی
دانا جەلال
30-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
بێهۆدەییا جانی
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گۆگەمێلا، چەپا کەنیزەکێن پایتۆنان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
کەسایەتی
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
25-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
فەیروز ئازاد
25-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئامار
بابەت 519,307
وێنە 105,005
پەرتوک PDF 19,459
فایلێن پەیوەندیدار 97,734
ڤیدیۆ 1,402
کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!
کەسایەتی
بلند محەمەد
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
فایزا دربۆ حسێن
کورتەباس
ئەدەب بۆ بچیکا
کەسایەتی
عەیشان مجۆ بەرکات جۆمەر
کەسایەتی
خەیری ئادەم
شوینوار و جهێن کەڤنار
شکەفتا گوندێ گوندکی ل ئاکرێ
پەڕتووکخانە
رەوشا خواندنێ ل کەمپا میردینێ 1988-1992
کەسایەتی
عەیشان هەسن دەروێش حەمۆ
کەسایەتی
عیسا هادی شکور فارس
کورتەباس
بوهارا کوردستانێ
وێنە و پێناس
زەلامێن کورد ل دەمێ یاریا تاولێ ل باژێڕۆکێ کۆیە، ساڵا 1963
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها سارتکە
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
وێنە و پێناس
لالش ل ساڵا 1976
پەڕتووکخانە
ژانێن خەریبییێ
کەسایەتی
سەرهات ناریمان خەمۆ
کەسایەتی
عەبدوڵا ساڵح ئاکرەیی
وێنە و پێناس
کۆمەڵەکا دانعەمرێن ئێزدی ل لالش، ساڵا 1976
کورتەباس
چەند لایێت ڤەشارتی د سترانا کوردیدا
کەسایەتی
فادیا فێسەڵ ڕەڤۆ حسێن
وێنە و پێناس
نەورۆزا ساڵا 1972
شوینوار و جهێن کەڤنار
پرا دەلال
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها کوردا
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
وێنە و پێناس
مستەفا بارزانی ل دەمێ پێشکێشکرنا گۆتارەکێ ل کۆیە، ساڵا 1963
کورتەباس
مێهڤانداریا دوو هونەرمەندا
کورتەباس
بەراهیەک ژبو لێکۆلینەوەک ل فۆلکلۆرێ کوردی-ئەرکی فۆلکلۆر
فۆڵدەر
کەسایەتی - ڕەگەز - پیاوان شەهیدان - ڕەگەز - پیاوان ئەنفالکری - ڕەگەز - پیاوان کەسایەتی - ڕەگەز - خانمان کەسایەتی - نەتەوە - کورد شەهیدان - نەتەوە - کورد ئەنفالکری - نەتەوە - کورد پەڕتووکخانە - وەڵات - هەرێم - باشوورێ کوردستانێ جهـ - وەڵات - هەرێم - رۆژئاوای کوردستان کەسایەتی - جوڕێ کەسی - نڤێسەر

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| دروستکرنا لاپەری 0.36 چرکە!