کورد دلۍ چەرخەکا تاریخینە
بەشۍ: سەڎ و پەنجاهەمە
نویستەی: #هاوڕێ باخەوان#
ساڵەو (1830ز):
* دەرەبەگە گۆرە کوردەکۍ پېسە (سەلیم پاڎشاو ئەخالی، بالوول پاڎشاو بایەزیدی، ئەمین پاڎشاو مووش)ی پاڵشان دان پاڵو ڕووسەکاوە، پانەیچە بەشێ فرەو کوردی چېرو دەساڵاتو تورکەکانە ڕزگارشان بی.
* ئەچی ساڵېنە شۆڕشو چیاو ژەنگاری دلۍ پانیشتو کوردەسانینە خېزیان، کە یەرۍ ساڵېش خواینان.
* ئەچی ساڵېنە پاڎشاو کۆرەی جاڕو سەربەۋېییش دان و جە عوسمانیەکا جیابېیەنۆ.
* پاڎشاو کۆرەی ئەچی ساڵېنە لەشکەرێ گۆرەش بە سەرداری میر ئیبراهیمی کیاستەن سەرو سووریای زڎو سوڵتان مەحمووڎی دوەمی.
* شۆڕشو ئیسماعیل پاڎشاو بادینانی ئەچی دساڵېنە خېزیان، دلۍ ناوچەکانو ئامێدی و ئاکرێ و دهۊکینە.
ساڵەو (1831ز): چن تۊمارێ پېوەس پی ساڵېوە پەی ئېمە مەنېنێ:
* مەلای جەباری شاعېر ئەچی ساڵېنە تاتەش مەردەن، هەر پۆکەی وازش جە ۋانای ئاردەن و خەریکو وێکەردەی خانەواڎەکەیش بېیەن.
* قەشە ا.ن.گرۆڤەر ئەچی ساڵېنە گەشتێش پەی کوردەسانی کەردەن.
* ئەچی ساڵېنە، یام ساڵەی دماینەنە پاڎشاو کۆرەی بە فیتو مەلا یەحیای مزوری هېرشش کەردەن پەی سەرو ئێزیدییە کوردەکا، سەرەنجام ژمارێ فرۍ کوردۍ ئێزیدیۍ کوشیێنۍ.[1]