Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 524,687
Wêne 106,253
Pirtûk PDF 19,763
Faylên peywendîdar 99,357
Video 1,439
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
300,885

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,735

هەورامی 
65,728

عربي 
28,797

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,260

فارسی 
8,377

English 
7,162

Türkçe 
3,571

Deutsch 
1,456

Pусский 
1,123

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911...
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergê...
Weşanên
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
معاناة الکورد الإيزديين في ظل الحکومات العراقية..1921-2003
Kurdîpêdiya bûye Kurdistana mezin, hevkar û arşîvkarên wê ji her alî û zaravayan hene.
Pol, Kom: Pirtûkxane | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

معاناة الکورد الإيزديين في ظل الحکومات العراقية..1921-2003

معاناة الکورد الإيزديين في ظل الحکومات العراقية..1921-2003
دلشاد نعمان فرحان
كشفت دراسة اعدها باحث تناولت خطط ووسائل ترحيل وتهجير وتعريب الايزديين الى ان الحكومات العراقية منذ 1921 ولغاية 2003 كانت تهدف من وراء هذه السياسات ليس فقط تغير ديموغرافية مناطقهم بل الى تعريبهم وتشويه تاريخهم وانهائهم من وجودهم على اراضيهم .
الدراسة التي جاءت ضمن اصدارات مركز الدراسات الكردية وحفظ الوثائق في جامعة دهوك تناولت بالاسهاب ابرز الاساليب والوسائل المستخدمة في تعريب مناطق الايزديين والخلفية التاريخية لما تعرضت له مناطق تواجدهم في كوردستان الجنوبية منذ بداية القرن الماضي وما حصل من صراع بين الانكليز الذين اسسوا الدولة العراقية الحديثة والكورد بشكل عام والانكليز والايزديين بشكل خاص .
معاناة الكورد الايزديين في ظل الحكومات العراقية المتعاقبة 1921 – 2003 يستعرض مؤلفها دلشاد نعمان فرحان الحملات العسكرية التي شنت ضد الايزيدية من قبل الحكومات العراقية منذ الثلاثيات وصولا الى تسعينات القرن الماضي حيث اشتدت تلك الحملات جراء موقف الايزيدية ومشاركتهم في ثورة ايلول حيث يقول "ان اول حملة عسكرية عراقية جرت عليهم ( الايزيدية ) كانت في سنة 1925 حيث تم تسير قوة عسكرية كبيرة الى جبل شنكال تمهيدا لتنفيذ مشروع الجزيرة " ص 79 ،هذه الحملة التي كانت سببا في تهجير الايزيدية من قراهم واخلائها لاسكان العرب فيها ، مستعرضا موقف الايزيدية وتمرد داود الدواد زعيم الايزيدية في شنكال.
الدراسة التي تتناول العديد من الحملات والسياسات بالوثائق والادلة واستنادا الى مصادر علمية عديدة خاصة ما تعرض له الايزيدية من حملات تهجير وتعريب أبان الحكم الملاكي في العراق وخاصة اصدار الاحكام العرفية واصدار الاحكام في اكثر من ( 400 ) قضية واعدام تسع من زعماء حركة التمرد في شنكال بعد فشلها وجرح وهروب داود الدواد الى سوريا .
هذه المعلومات التي وردت متفرقة هنا وهناك جمعها دلشاد في كتاب يمكن اعتبارها اول دراسة وثائقية من نوعها تشير الى خطط الحكومات العراقية تجاه الايزيدية كانت تهدف تشويههم وتغير ديموغرافية مناطقهم وخاصة تلك السياسات في زمن حزب البعث.
الفصول والمواضيع العديدة للكتاب تصلح كل واحدة لان تكون دراسة بحد ذاتها ، فمن زحف العشائر العربية وبمساعدة الحكومة للسكن في مناطق الايزيدية في سنجار وشيخان منذ تأسيس الدولة العراقية وخاصة قرارات لجنة تصفية الاراضي التي عملت منذ 1940 – 1950 وكذلك تشجيع توطين العشائر العربية في المثلث الواقع بين اقضية شنكال- تلعفر والحضر هي مواضيع اول يكتب فيها .
حسب الدراسة التي اشار في مقدمتها ( أ . د عبد الفتاح بوتاني ) رئيس مركز الدراسات الكوردية وحفظ الوثائق في جامعة دهوك فانه " لم يكن للايزديين اية حقوق او امتيازات دينية في ظل الحكومات العراقية المتعاقبة خلال المدة ( 1920 -2003 ) وكانت تلك الحكومات تعاملهم كمعاملتها للكورد المسلمين ، بل اسوء أحيانا " ص7 .
ويضيف بوتاني في مقدمة الدراسة " انها ( الحكومة العراقية ) سجلتهم خلافا لرغبتهم عربا في احصائيات 1977 ، 1987 ، 1997 "
لذلك يقول عبد الفتاح ان " هذه الدراسة هي الاولى من نوعها في تسليط الضوء على محنة ومعاناة الكورد الايزيديين في ظل تلك الحكومات غير الديمقراطية"
ويشير انه و"لهذا السبب أرتأى المركز نشر هذه الدراسة بعد تدقيقها ومراجعتها ودعمها بالمعلومات وبالعديد من الوثائق خدمة للحقيقة التاريخية التي يجب على الجميع الحرص عليها".
لذا ليس من السهل تحديد المهم والاكثر اهمية في الدراسة حيث تشير بالتواريخ مثلا الى عدد القرى التي دمرت في حملات التعريب والتهجير التي قام بها حزب البعث مثلا بانه " تعرضت اكثر من ( 215 ) قرية ايزيدية خلال فترة الدراسة الى الترحيل والتدمير والتعريب ، منها مازالت معربة وغيرها لاتزال مدمرة واخرى سكنها الكورد المسلمون بعد تحريرها من العرب تحت حجج وذرائع متنوعة"ص111
الدراسة التي جاءت مدعمة بالوثائق والكتب الرسمية التي كانت تهدف الى تشويه تاريخ الايزيدية في الحركة التحررية الكوردية او التي تهدف الى تعريبهم وترحيلهم حملت ايضا وثائق على اصدار الاحكام على المئات بمصادرة اموالهم المنقولة وغير المنقولة او مصادرة دورهم وممتلكاتهم او ترحيلهم عنوة كما حصل في سنجار وشيخان حسب ماذهب اليه دلشاد نعمان في دراسته هذه.
الدراسة التي لخصت جملة من السياسات التي انتهجتها الحكومات العراقية المتعاقبة ضد الكورد الايزيدية اعتبرت ذلك بانه يدخل في باب "ان عمليات تعريب مناطق الايزديين اكتسبت استراتيجية مهمة ، بهدف تقليص حدود كوردستان العراق ومحاصرتها وبالتالي الوصول الى عمق كوردستان "
من هنا وحسب الدراسة فان " الحكومات العراقية استخدمت كافة الوسائل السياسية والعسكرية والاقتصادية للسيطرة على هذه المناطق ومن ثم جلب القبائل العربية اليها وتشجيعها الاستيطان فيها "
الى جانب ذلك تخرج الدراسة بوضوح الى ان " الحكومات العراقية المتعاقبة حاولت تشويه الهوية القومية للكورد الايزديين واعتبرتهم عربا ، مع انها كانت تنتهج في تعاملها مع الايزديين وخفية عين التعامل الذي كانت تسلكه مع بقية الكورد"
بقي القول انه وعلى ضوء ما خرجت به الدراسة من نتائج عن ممارسات الحكومات العراقية المتعاقبة فانها تشير بوضوح الى اشتداد تلك الممارسات في النصف الثاني من القرن الماضي حيث كانت تصر على ان الايزيدية ليسوا اكردا بل هم من اصل عربي وانهم من الناحية الدينية ليسوا سوى فرقة من المسلمين التي انشقت عن الاسلام وان عليهم العودة الى حضيرة الاسلام"ص145 .
وتستعرض الدراسة التي رغم حاجتها الى الكثير من المراجعة وخاصة كي تتلائم والواقع الحالي من تقسيمها الى اكثر من دراسة مستقلة ، تستعرض الاجراءات التي اتبعتها الحكومات بحق الايزيدية من اسكانهم في مجمعات قسرية او اقامة جوامع فيها ورفض تعليمهم باللغة الكوردية رغم انها لغتهم الام ولغة نصوصهم الدينية ضمت العديد من القرارات التي كانت تهدف تطبيق هذه السياسات ايضا ، اي انها – الدراسة – هذه رغم انها كانت ستكون اكثر اهمية لو صدرت قبل فترة توضح اهمية تطبيق المادة 140 من الدستور العراقي لانها تحافظ على وحدة لايزيدية ، حيث عانوا الكثير بسبب موقعهم الجغرافي لانهم كانوا الخط الفاصل بين اقليم كوردستان والاقليم العربي.
ويشير دلشاد ان الدراسة هي في سبيل تسليط الاضواء على بعض الجوانب المعتمة والمهمة من تاريخ الشعب الكوردي بشكل عام والكورد الايزديين بشكل خاص .
بقي ان نشير ان كتاب ( معاناة الكورد الايزديين في ظل الحكومات العراقية المتعاقبة1921 – 2003 – دراسة في خطط ووسائل ترحيل وتهجير وتعريب الايزديين ) تقديم ومراجعة أ. د . عبد الفتاح علي البوتاني من اصدارات مركز الدراسات الكوردية وحفظ الوثائق التابع لجامعة دهوك هي اول دراسة تحوى هكذا معلومات يتم جمعها وتدوينها وتوثيقها عن ترحيل وتعريب وتهجير الايزيدية في العراق
Xandinê Pirtûkê: معاناة الکورد الإيزديين في ظل الحکومات العراقية..1921-2003
1,077 cara hatiye dabezandin
Daxwazê ji nvêser , wergêr û dezgehên belavkirinê dkeyin eger bu hewe baş nîne pertuka hewe li vêrê bît , dxwazîn me agehdar biken.
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 5,193 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
Gotarên Girêdayî: 4
Pol, Kom: Pirtûkxane
Zimanê babetî: عربي
Kategorîya Naverokê: Dîrok
PDF: Erê
Welat- Herêm: Başûrê Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Hawrê Baxewan ) li: 01-07-2012 hatiye tomarkirin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( ڕێکخراوی کوردیپێدیا ) ve li ser 19-01-2016 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet 5,193 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.140 KB 01-07-2012 Hawrê BaxewanH.B.
Fayla PDF 1.0.17 MB 231 01-07-2012 Hawrê BaxewanH.B.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)

Rast
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
13-07-2024
Aras Hiso
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
13-07-2024
Sara Kamela
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Weşanên
Şerq û Kurdistan
17-07-2024
Burhan Sönmez
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
18-07-2024
Burhan Sönmez
Mahmûdê Kerem
Babetên nû
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 524,687
Wêne 106,253
Pirtûk PDF 19,763
Faylên peywendîdar 99,357
Video 1,439
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
300,885

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,735

هەورامی 
65,728

عربي 
28,797

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,260

فارسی 
8,377

English 
7,162

Türkçe 
3,571

Deutsch 
1,456

Pусский 
1,123

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Dosya
Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Navên Kurdî - Ziman - Şêwezar - Kurmanciya Bakur Navên Kurdî - Zayend - Bêl alî Şehîdan - Zayend - Nêr Şehîdan - Partî - Hêzên Parastina Gel - HPG Şehîdan - Netewe - Kurd

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.266 çirke!