Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 522,458
Wêne 105,717
Pirtûk PDF 19,691
Faylên peywendîdar 98,578
Video 1,419
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQER...
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîr...
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî...
Jiyaname
Elî Şemdîn
سبایا سنجار
Mebesta me ew e ku em wek her gelî bibin xwedî bingeheke niştimanî û netewî.
Pol, Kom: Pirtûkxane | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست1
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی1
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

سبایا سنجار

سبایا سنجار
سليم بركات
رواية بركات الجديدة «سبايا سنجار» هي على قياس عنوانها الواسع الذي يشمل نكبة شديدة الوحشية، ظننَّا أنها من تقاليد الحروب في التاريخ القديم. فإذا كان العنوان يبدو محصورا في الضحايا من الفتيات الأيزيديات في جبل سنجار في العراق، إلاَّ أن الوقائع تنتشر على امتداد الجغرافيا بين العراق وسوريا، حيث ظهور تنظيم «الدولة الإسلامية» (لا تشير الرواية إلى التنظيم باسم داعش، بل باسمه الكامل)، وتواجُدِه، وأفعاله وعوامل نشوئه. يترافق ذلك بنقد لاذع للأنظمة، وباستعراض لفهم الجهاديين لمشروعهم الديني.
تقع الرواية في تركيبها على مستويات عديدة. فهي وإن كانت في أساسها عن رسام سوري كردي في السويد، يفكر طوال الوقت بوضع لوحة يستوحيها من عملية السبي المتوحشة، إلاَّ أنها تمضي مباشرة إلى حوار متشعب مع شخصيات ربما يفكر الرسام أن يجعل منها نماذج للرسم، وهي خمس فتيات أيزيديات تتفاوت أعمارهن بين 11 و17 سنة، يلتقيهن في الدرب بين غابة قريبة من بيته، وعلى ضفة بحيرة في منطقته جنوب العاصمة السويدية.
إنهن متخيَّلات أو شخصيات موثقة من أخبار الوقائع منذ غزو تنظيم «الدولة الإسلامية» لسنجار سنة 2014. وهن يعرفن أن الرسام يفكر بهن لتصميم لوحته، فيما الرسام ينكر أنه اتخذ قرارا بالرسم بعدُ، وأن الأمر مجرد خاطر خطر له، لأنه لم يعثر على مدخل إلى تصوُّر لشكل جبل حزين، وكيف يكون جبل ما حزينا من هيئة صخوره. تلك هي حيرته: «لا أظن أن واقعية جبل سنجار هي الملحة على خيالي في تفصيل جبل اسمه سنجار، بمقصات اللون، بعد نكبة الأيزيديين. حزنُ أرضٍ صخرٍ مرتفعة عن المُنْبَسط من حولها بدفعٍ من يديِّ الجوف المصهور لكوكبنا هو الذي يهمني توثيقه، بلا اهتداء إلى آلةٍ لتوثيق الحزن ظاهرا على صخور الجبل». لقد طلى الرسام قماشا باللون الأبيض لكنه لا يعرف كيف يبدأ. وهو يحاور ذلك البياضَ ويحاوره البياض للوصول إلى مخرج لحيرته، فيهتدي إلى حلٍّ بسيط: «سنجار جبل حزين».
في كل فصل تظهر على الرسام شخصية من الفتيات السبايا، هكذا يعرف من كل واحدة منهن سيرتها: إنهن من قرية واحدة، وقد قُتِلن بعد السبي في عرض سرديٍّ بليغ البناء وشديد التفصيل، ومن خلال حوارات ووصف واسع. وفي خلفية كل سيرة من حكايات هؤلاء الفتيات السبايا عرض لمفاصل من المعتقدات الأيزيدية، بشكل روحاني. فهم مثل غيرهم من أمم الشرق مزيج من خلاصات الأديان القديمة، والمنابع الأسطورية لفهم الخلق والأعمال، مع اتصال بالدين الإسلامي بسبب وجودهم في محيط إسلامي أكثري من سُنة وشيعة معا. وهذا العرض المقسم على فصول خمسة مترافق مع ظهور الفتيات على الرسام، كثير التركيز، يعطي امتدادا للشخصيات الضحايا في العصور الأقرب والأبعد.
الرسام «سارات»، الذي تأتي الحكاية مروية على لسانه، هو أيضا شخصية موغلة في عصور المرارة. إنه متوحِّد قليل الاختلاط بالناس، مقيم في بيت منعزل على مقربة من بحيرة. سوري مثخن بالجراح مما يجري في بلده: «منذ أنجز المهندسون، بأيدي صُنَّاعهم اللهبيين، تشييد الجحيم كاتدرائياتٍ من نَسَب العمارة المذهلة في سوريا بلدي، أدركتُ أنَّ لي قلوبا كُثرا على عدد الموت حين يستقرُّ الموت بمبشِّريه، وبمعابده، وبمراكز إعاناته الطافحة بالمؤن، على أرض كأرضِ بلدي». وتتفرع من مرارته على سوريا كميات هائلة من الغضب على الأنظمة، من إيران إلى تركيا، إلى النظام في بلده طبعا، وكذلك على الأمريكي، والروسي، وأصدقاء سوريا «المخذولين الخاذلين»، وعلى التقاعس اللاأخلاقي في كل مكان. لهذا السبب ولغيره قدرُه العزلة مع رسومه: «أنا محاط بخلْقٍ كثير، لكل واحد منهم عزلته، على الأرجح، في رسومي. الجبل في عزلة. السحاب في عزلة. النهر في عزلة. كثرةٌ مدهشة من العزلات في عزلتي».
في مقابل عزلة الرسام ومرارته وإحباطه، وفي مقابل الفصول الخمسة المخصصة للفتيات السبايا، هناك خمسة فصول أخرى أيضا لشخصيات تظهر على الرسام من تنظيم الدولة الإسلامية كي تقترح عليه كيف يرسمها حين يبدأ لوحته. وهي نماذج موزعة بين مقاتل، وانتحاري وداعية.. الخ. كل فصل من فصول الفتيات يعقبه فصل من فصول جنود الدولة الإسلامية. ونرى في الخطوط كيف تتصل المصائر. فهؤلاء الرجال هم من اشتروا هؤلاء الفتيات. ولكل واحد حكايته التي تُعرض بالتفاصيل الأكثر إيحاء في مفاصلها، عبر حوارات بسيطة لكنها شديدة العمق تعكس الكثير جدا من فهم هذا التنظيم لدوره وعلاقاته وسلوكه، وإيمانه بطرق جهاده العنيفة ونظرته إلى المجتمعات، مع مشاهد مستوحاة من أخبار المجازر والإعدامات الوحشية، وتربية الأطفال على منهج القتل بتركيز واختصار قادريْنِ على رسم صورة كبيرة لما جرى للمنطقة من نكبة هي الأكبر في التاريخ الحديث.
كل الشخصيات التي من تنظيم «الدولة الإسلامية» قتلى (عراقي. سوري. شيشاني. ليبي. أفريقي لا يصرح بموطنه) لأسباب يتصل بعضها بالطرافات الدموية داخل مجتمع دولة التنظيم: الأخطاء، والهفوات والفكاهات قد تقود إلى الإعدام. وفي هذه الفصول الخمسة المخصصة لشخصيات من التنظيم توسُّع كبير لشرح الأفكار واختيار المَشاهد، كأنها توثيق بعين خاصة من لغة بركات الثرية الغزيرة.
لكن في جانب آخر تبدو «سبايا سنجار» استعراضا بارعا وبليغا لمعرفة الكاتب بفن الرسم. (بركات رسام أيضا يفضِّل الإنكار). ففي كل فصل من الفصول العشرة تظهر على جلد الرسام لوحة من لوحات الرسم العالمية مثل وشم. لديه مجلد ضخم قرب سريره. يتصفحه قبل النوم، واللوحة التي تكون أكثر قساوة وكابوسية وعنفا في تاريخ الرسم، تظهر على جلد صدره في الصباح التالي. وتظل ملتصقة بالجلد منطبعة عليه حتى المساء فتتلاشى. وقد اختار بركات عشر لوحات يصفها وصفا تفصيليا قويّا. كأنما يحاول الإيحاء بوجود علاقة بينها وبين الواقع الدموي المجنون المتوحش في بلدان المجازر.
كل تفصيل في «سبايا سنجار» مدروس بعناية المهندس،في اختيار وقائع بعينها وفي وضع الحوارات الدالة. أما نهايتها فهي اختصار رمزي مثير جدا وكثيف الإيحاء:
على مرِّ الفصول الخاصة برجال تنظيم «الدولة الإسلامية» هناك واحد منهم يتجول ومعه كلاب. إنه موقف ربما يستوحيه المؤلف من قيام بعض الفتيان والفتيات بالتجول مع كلاب لا يجد أصحابها الوقت الكافي لذلك فيدفعون لهم نقودا، هنا في السويد وربما في أمكنة أخرى.
هنالك تعليقات تتم عبر الفصول على طريقة كسب هذا الشاب الذي من التنظيم لمعاشه، من خلال العمل متجولا بالكلاب. في الفصل الختام يلتقي هو ورفاقه بالرسام ومعهم كلاب غريبة جدا كأنها من أساطير الجحيم اليونانية والرومانية. يظهر شخص جديد نصف ملثم واضح أنه على موعد معهم لعمل عاجل. يطلب منهم إفلات الكلاب والمغادرة معه.
كلب من تلك الكلاب يتبع الرسام إلى بيته بطريقة مخيفة (ينبغي قراءة النص والوصف). يهاجم نافذة المشغل الذي يستخدمه الرسام للعمل فيقتحمها ويحطمها. يهشم كل شيء فيه، ثم يقفز من النافذة مغادرا كما دخلها، ويركض إلى البحيرة فيغوص في الماء.
يعمد الرسام بعد الحادثة إلى رشْق جدران بيته كلها بالدهان من العلب المخزَّقة والمكسورة بفعل عض الكلب لصفيحها. يحوِّل بيته إلى ما يشبه لوحة تجريدية، ثم يغادر البيت ليلا للقاء الفتيات على ضفة البحيرة.
مشهد يستحوذ بقوة على القراءة في دعوتهن له إلى المشي على الماء. نهاية على شكل رمزي يختصر الكثير من المأساة: خيام تُضاء فجأة على سطح البحيرة الشاسعة كبحر صغير: «خيام مضاءة لا تُحصر أو تحصى، على امتداد تعجز العيون عن بلوغ نهايته. مدٌّ من الخيام. سيلٌ من الخيام. غمْرٌ من الخيام».
إنها خيام اللاجئين التي لم يعد يتسع لها سطح الأرض فغطت سطح البحيرة أيضا، وأمام كل خيمة يجلس رسام منهمك في رسم قاطني تلك الخيام. «سبايا سنجار» ستكون علامة فارقة في كل ما سيُكتب عن هذه الفترة المنكوبة من تاريخنا المنكوب دائما. من إصدار المؤسسة العربية للدراسات والنشر، 445 صفحة.
Xandinê Pirtûkê: سبایا سنجار
243 cara hatiye dabezandin
Daxwazê ji nvêser , wergêr û dezgehên belavkirinê dkeyin eger bu hewe baş nîne pertuka hewe li vêrê bît , dxwazîn me agehdar biken.
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 11,469 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
Gotarên Girêdayî: 5
Pol, Kom: Pirtûkxane
Zimanê babetî: عربي
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Kategorîya Naverokê: Roman
PDF: Erê
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Hawrê Baxewan ) li: 24-10-2016 hatiye tomarkirin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( ڕۆژگار کەرکووکی ) ve li ser 31-07-2022 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet 11,469 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.126 KB 08-03-2018 بەناز جۆڵاب.ج.
Fayla PDF 1.0.15 MB 446 31-07-2022 ڕۆژگار کەرکووکیڕ.ک.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
Ferhad Merdê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
Rastîhevhatina du waniyan: Feqiyê Teyran û Yaşar Kemal
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Zaro Axa di çapemeniya Swêdî de
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Têkilîya Nefs û Bedenê

Rast
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Li ser hebûna malatê
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
03-07-2024
Burhan Sönmez
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
05-07-2024
Sara Kamela
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
05-07-2024
Sara Kamela
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Elî Şemdîn
Babetên nû
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 522,458
Wêne 105,717
Pirtûk PDF 19,691
Faylên peywendîdar 98,578
Video 1,419
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
Ferhad Merdê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
Rastîhevhatina du waniyan: Feqiyê Teyran û Yaşar Kemal
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Zaro Axa di çapemeniya Swêdî de
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Têkilîya Nefs û Bedenê
Dosya
Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Enfalkirî - Cihê jidayikbûnê - Çemçemal Enfalkirî - Cureyên Kes - Enfakirin Enfalkirî - Cureyên Kes - Qurbaniyên Enfalê Enfalkirî - Laş hat dîtin? - Na (li gorî qeydkirinê - rastkirina vî babetî) Enfalkirî - Netewe - Kurd

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.563 çirke!