Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Çand û Civak
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Zanista Civakê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Mîtolojiya sumer
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Hûnera Empatîyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Civaknasî, dîrok û felsefe
26-06-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 519,743
Wêne 105,225
Pirtûk PDF 19,553
Faylên peywendîdar 97,936
Video 1,414
Kurtelêkolîn
Kurmancî_Horamî
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Mirî Ranazin
Pirtûkxane
MEMÊ BÊ ZÎN
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
Tawiq Wahby
Hevkarên Kurdîpêdiya êş û serkeftinên jinên Kurd ên hevdem di databasa xwe ya neteweyî de arşîv dike.
Pol, Kom: Jiyaname | Zimanê babetî: English
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Tawfiq Wahby

Tawfiq Wahby
Mr. Taufiq Wahby (Kurdish: Tewfíq Wehbí, ته‌وفیق وه‌هبی), was born in 1891 in Cuwar Ta village of Silemaní district in Baban province/Kurdistan. Wehby was the champion of the codification of the central dialect of Kurdish language in 1920’s. He was the Kurdish philologist and army officer. Colo-nel Tofiq Wahby served as a colonel of the army in the Ottoman Empire. After the fall of the Otto-man Empire and creation of the new state of Iraq under British supervision, Wahby become an influ-ential member of the new Iraqi army. His scientific and highly remarkable efforts were met with re-fusal when confronted with the Arab rule nationalistically oriented Iraqi Ministry of Culture. The rea-son given was that no ‘foreign accents’ or Kurdish “caps” could be placed on the ‘holy Arabic letters’, the letters in which the Qur’an (Koran) is written.
It is worth mentioning that the so-called Arabic letters originally were neither Arabic nor Islamic. They already existed in pre-Islamic times, and were derived from the Old Aramaic script, i.e. from the ancient language of the Jews. Despite of the fact that the Kurdish press, and the schoolbooks which were printed for Kurdish primary schools by the Iraqi government could not employ this al-phabet until the end of the 1950’s, this alphabet, which was modernised and adapted for the Kurdish language, was nevertheless known amongst the Kurds.
There was something else the abovementioned Wahby at his time heal endeavored to do. It was in the early 1920’s when he enlisted the Latin alphabet for the use of Kurdish in a form that leaned heavily an English linguistic usage. His efforts then were also unsuccessful, because the Iraqi gov-ernment, using Islamic religious arguments likewise forbade the dissemination of a “European-Christian” script in Muslim Iraq. ln connection with this, it should be pointed out that Wahby held eight ministerial posts in the Iraqi government. It should be noted that Wahby’s Latin alphabet, like that of J. Bedir Khan (whose alphabet relied less on English linguistic use than on that of the French and Turkish alphabets), displayed several flaws. Had these two scholars collaborated, the Kurdish people today would in all probability have a better Latin alphabet.
Regarding to this J. Bedir Khan reply to a reader’s enquires about unification of Kurdish alphabet and cooperation with T. Wahby in HAWAR issues 9, 30 Sep 1932 –the first Kurdish paper written in adapted Latin (French and Turkish) based alphabet by J. Bedir Khan in French Syria– that
“Yes, we are aware that the distinguished linguist, dear Tewfiq Wehbi Bey has also codified an alphabet based on Latin characters. We met once in Damas-cus, introduced our proposed alphabets to each other and compared them together. There were some differences in them. We both were interested in unifying and publishing our alphabets as one version but at the time my dear beloved brother indicated his alphabet was not ready yet and some more work was needed to complete it. Therefore the unification of both alphabets was delayed.
Tewfiq Wehbi Bey then returned to Iraq where, as you all know, unpleasant events took place. In spite of all difficulties I sent him several letters, but I did not hear from him. Later I realized that my letters have not reached him. In-deed the publication of Hawar was delayed for this reason. Hawar came out in May but I have had permission to publish since 26 October 1931 and was ready for the publication of the first issue by February. On four occasions I waited so the dear brother (T. Wehbi) and I could together introduce such a version of alphabet that would prevent any future disagreements. As I said above I did not get any response. I could not wait any longer. “
T. Wahbi was a gifted linguist personality who promoted the Kurdish language and culture. T. Wahby continued his linguistic ambitions in many years to come and he published several books and article in this line. Some of his best known publications are the Kurdish Grammar (Baghdad 1929) and the Kurdish-English Dictionary (Oxford press 1966) which he co-published with C.J. Edmonds.
T. Wahbi held several government posts, including director-general of irrigation and director of land survey (1942). He was appointed minister of the economy in 1944. He later become become a member of the Iraqi Senate. At the time of the Iraqi revolution of 1958 Wahbi was in the UK and remained in London until his death in 1982. He was an active member of Baghdad PEN Club. T. Whabi will always remembered among the first pioneers of Kurdish codification and orthography. Wahby died in 1984 at age of 93.[1]

Publications
1. 1925 – “Kurdiyekeman be con hirúfék ú con binúsín?” (In what character and how should we write our Kurdish?), Diyarí Kurdistan, No. 5, pp. 5-6, No. 6, pp. 5-6.
2. 1929 – “Destúrí Zimaní Kurdí”(Grammar of the Kurdish language). Baghdad: Dar al-Tiba’a al-Haditha.
3. 1933 – “Xiwéndewariy Baw”, Baghdad: Dar al-Tiba’a al-Haditha.
4. 1965 – “The origins of the Kurds and their language,” Kurdistan (KSSE), No. IX and X, July, pp. 23-28.
5. 1966 – “A Kurdish-English dictionary”, [T. Wahby and Cecil John Edmonds], Oxford Press
6. 1973 – “Esllí píte qalibí “e”:y ú shéwey Silémaní” (Origins of the inflectional “e” in Sulay-mani dialect), GKZK (Govarí Korrí Zanyarí Kurd), 1973, Vol. 1, Part I, pp. 9-34.
7. 1973 – “Haul Maqal ‘Mas’uliyya al-Adib al-Kurdi al-Kubra’ lil-Ustad ‘Abd al-Majid Lutfi ” (On the article “The Great Responsibility of the Kurdish Literary Men” by Professor Abd al-Majid
Ev babet bi zimana (English) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
This item has been written in (English) language, click on icon to open the item in the original language!
Ev babet 1,321 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | کوردیی ناوەڕاست | kurdishacademy.org
Gotarên Girêdayî: 1
Dîrok & bûyer
Pol, Kom: Jiyaname
Zimanê babetî: English
Rojbûn: 01-01-1891
Dîroka Mirinê: 05-01-1984 (93 Sal)
Asta perwerdehiyê: Zanko (Bekelorya)
Cihê jidayikbûnê: Silêmanî
Cureyên Kes: Dîrokzan
Cureyên Kes: Zimanwan
Cureyên Kes: Eqademî, Danişgayî
Cureyên Kes: Nivîskar
Dereceya leşkerî: Serheng
Hîna dijî?: Na
Netewe: Kurd
Welatê jidayikbûnê: Başûrê Kurdistan
Zayend: Nêr
Ziman - Şêwezar: Turkî
Ziman - Şêwezar: Înglîzî
Ziman - Şêwezar: Farsî
Ziman - Şêwezar: Erebî
Ziman - Şêwezar: Kurdî ,Başûr - Soranî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 22-01-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Hawrê Baxewan ) ve li ser 22-01-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Hawrê Baxewan ) ve li ser 22-01-2022 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 1,321 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.16 KB 22-01-2022 Hejar KamelaH.K.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Ûsivê Hersan Nivêsakarê HAWAR ê yê dawî ye
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Kurtelêkolîn
Nêrînek derbarê tevgera Kurd li başûr rojavayê Kurdistanê û asoyên çareserkirina qeyrana heyî
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Hin sedemên nebûna nasnameya kurdî li sûriyê
Kurtelêkolîn
Rapora Bêkir û Hamilton ne tenê li dijî gelê Kurd de
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Kurtelêkolîn
Pirjimarî di Kurmancî de
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Çand û Civak
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Cihên arkeolojîk
Dalamper

Rast
Kurtelêkolîn
Kurmancî_Horamî
30-05-2024
Sara Kamela
Kurmancî_Horamî
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
23-06-2024
Sara Kamela
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Mirî Ranazin
25-06-2024
Burhan Sönmez
Mirî Ranazin
Pirtûkxane
MEMÊ BÊ ZÎN
25-06-2024
Burhan Sönmez
MEMÊ BÊ ZÎN
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Li ser hebûna malatê
Babetên nû
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Çand û Civak
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Zanista Civakê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Mîtolojiya sumer
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Hûnera Empatîyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Civaknasî, dîrok û felsefe
26-06-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 519,743
Wêne 105,225
Pirtûk PDF 19,553
Faylên peywendîdar 97,936
Video 1,414
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Ûsivê Hersan Nivêsakarê HAWAR ê yê dawî ye
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Kurtelêkolîn
Nêrînek derbarê tevgera Kurd li başûr rojavayê Kurdistanê û asoyên çareserkirina qeyrana heyî
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Hin sedemên nebûna nasnameya kurdî li sûriyê
Kurtelêkolîn
Rapora Bêkir û Hamilton ne tenê li dijî gelê Kurd de
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Kurtelêkolîn
Pirjimarî di Kurmancî de
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Çand û Civak
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Dosya
Jiyaname - Zayend - Nêr Şehîdan - Zayend - Nêr Jiyaname - Zayend - Mê Jiyaname - Netewe - Kurd Şehîdan - Netewe - Kurd Cih - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.406 çirke!