Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Çand û Civak
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Zanista Civakê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Mîtolojiya sumer
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Hûnera Empatîyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 521,258
Wêne 105,365
Pirtûk PDF 19,614
Faylên peywendîdar 98,350
Video 1,418
Pirtûkxane
MEMÊ BÊ ZÎN
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQER...
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîr...
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî...
كرد شمس الدينوف. ألجزء 1
Bi rêya kurdîpêdiya hûnê bizanin ku her roj ji rojên salnameyê çi bûyer diqewime!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

محمد علی احمد

محمد علی احمد
كرد شمس الدينوف. ألجزء 1
عمل مشترك بين موقع مدارات كرد و مجلة تاريخ الكرد Kürt Tarihi التركية
من تاريخ العلاقات الكردية – الروسية
بقلم روهات ألكوم Rohat Alakom
الترجمة عن اللغة التركية : محمد علي أحمد
عندما رأت روسيا القيصرية, في الربع الأول من القرن التاسع عشر, أن الكرد يشكلون قوة كبيرة في المنطقة , شكلت من كرد شمس الدينوف , حوالي منتصف القرن , منظمة نصف عسكرية و نصف إدارية , مما شكل الشرارة التي دفعت بالقوى و الجهات القاطنة في المناطق الحدودية بتنفيذ مخططاتها الكردية الخاصة .
كان موضوع كرد شمس الدينوف من المواضيع التي لفتت انتباهي خلال أبحاثي التي كنت أجريها عن كرد سرهاد في السنوات الماضية [1].
يبدو جلياً , أن كرد شمس الدينوف ( بالروسية Шамшадинов, , Şamşadinov) الذين يتكرر اسمهم بكثرة في تاريخ العلاقات الروسية – الكردية التي تطورت في بدايات القرن التاسع عشر و استمرت حتى عام 1917م , لم يحظوا بالبحث الوافي حتى الآن . و كما سنرى لاحقاً , فقد أولى الروس اهتماماً بالغاً بكرد شمس الدينوف من بين الكرد الذين وجدوا أنهم الأقرب إليهم . هذه المجموعة الكردية , و التي حملت فيما بعد ثلاثة هويات مختلفة متمثلة بكرد زيلان , و كرد شمس الدينوف و كرد تورن , خاضت صراعاً كبيراً للوجود , حين لعبت أدواراً مختلفة في بقعة تمركز فيها القياصرة و السلاطين في القرن التاسع عشر , أي في دولة ” سرهاد ” .
يشكل تاريخ كرد شمس الدينوف , صفحة هامة من تاريخ كرد سرهاد . عندما رأت روسيا القيصرية, في الربع الأول من القرن التاسع عشر, أن الكرد يشكلون قوة كبيرة في المنطقة , شكلت من كرد شمس الدينوف , حوالي منتصف القرن , منظمة نصف عسكرية و نصف إدارية , مما شكل الشرارة التي دفعت بالقوى و الجهات القاطنة في المناطق الحدودية بتنفيذ مخططاتها الكردية الخاصة . و قد كان لخبرة المائة عام التي اكتسبها كرد شمس الدينوف في روسيا , و تأسيس ألوية شمس الدينوف المكونة من الكرد , الأثر البالغ في مشروع العثمانيين المتعلق بتشكيل ألوية الحميدية المكونة من الكرد في أواخر القرن التاسع عشر .
يأتي أصل لقب شمس الدينوف , من الاسم المذكر الكردي المعروف بشمس الدين أو شمدين أو شامدين أو شمو . و قد كانت سلالة شمس الدين آغا الأكبر , تسمى – عطفاً عل اسم جدهم – في تاريخ العلاقات الروسية الكردية ب ” شمس الدينوف “. و شمس الدين آغا هو ابن سليمان آغا , و أبناء شمس الدين آغا هم : علي بك , خليل بك , حسن آغا , حسين آغا , محمد آغا , عثمان آغا و سعدون آغا . و أشهر هؤلاء , هو حسين آغا الذي كان يقيم في مملكة روان . و كان يعرف بين الناس باسم ” Husêyîn Axayê Çokdeve ” حسين آغا ركبة الجمل ” Çokdeve تعني باللغة الكردية ركبة الجمل , و حسب توصيف الكازمانيين , كان حسين آغا ذو قامة طويلة جداً , و حين جلوسه كانت ركبته تبقى عالية كركبة جمل “ [2] . كما هو معروف , انضمت مملكة روان ( 1747- 1828 ) إلى الأراضي الروسية بموجب معاهدة Türkmençay التي وقعت بالقرب من تبريز . و هكذا بدأ عهد جديد في حياة حسين آغا و عشيرة زيلان .
يرد ذكر هذه السلالة الكردية الشهيرة , في المصادر الروسية باسم ” آل شمس الدينوف عائلة البيك ” (бекское семейство Шамшадиновых ) أيضاً . و قد كان الكرد المنتمين لهذه الطبقة , يعرفون بهذه الكنية أو الشهرة أكثر من أسماء آبائهم . تقول جاندان بادم , في دراستها أوضاع ولاية قارس خلال سنوات روسيا القيصرية : ” يعد آل شمس الدينوف من الأمثلة النادرة المنتمية إلى السكان المحليين و الذين يستخدمون كنية “[3] . يطابق تاريخ كرد شمس الدينوف تاريخ العلاقات الروسية الكردية التي تطورت خلال القرن التاسع عشر و استمرت قرابة القرن ( 1828 – 1917 ) . كان كرد شمس الدينوف يسكنون Ramazankent , Orgov , Serdarbulak و أماكن أخرى في روسيا . و بشكل خاص , كانوا يقطنون ولاية قارس و جوبرناية يريفان خلال فترة حكم روسيا القيصرية ( 1877 – 1917 ) . و تناثروا في أرجاء قارس و آغري المختلفة , بعد انهيار روسيا القيصرية . فمثلاً , كانت قرية Orgov التابعة ل Iğdır تعرف قديماً بقرية حامد بك شمس الدينوف و عائلته . فيما بعد اتخذت العائلة كنية Güneş و شكلت مجموعة كبيرة في أنحاء Iğdır.
كان كرد شمس الدينوف ملاّك أراض واسعة . و يتحدث فصل بعنوان ” طلب مقدم من كرد شمس الدينوف من كرد كاغزمان ” عن مطالبة مجموعة من أعيان الكرد باسترجاع أراض ورثوها عن أجدادهم من الجهات الروسية المسؤولة , و يذكرمن بين هؤلاء الأعيان , ورثة شريف شمس الدينوف أيوب و حسن بيك [4] .
لفت كرد شمس الدينوف انتباه الرحالة و الباحثين الأجانب الذين جابوا المنطقة أيضاً . و الباحث البريطاني لينش( Lynch) يذكر , في معرض حديثه عن حسن آغا الذي قُدم إليه كزعيم للكرد في بدايات القرن التاسع عشر , أن اسمه ك ” حسن بك شمس الدينوف ” كان قد اكتسب صفة رسمية :
” حين ترجلنا عن الخيول , قٌدم لنا شخص ظريف المظهر , يرتدي قميصاً جركسياً , و تتدلى على صدره ربطة عنق وردية , بكامل البهاء و شديد الجاذبية , كزعيم لكرد جبل آغري التابع بالولاء للقيصر الروسي . و يمكن تذكر هذا القائد الشاب بشهرته ( كنيته – المترجم ) ذات الأهمية البالغة أيضاً , شهرة عائلة شمدين آغا كانت قد لبسته بشكل مؤثر جداً , و اكتسب اسم ” حسن بيك شمس الدينوف ” صفة رسمية “[5]

يتبع …

[1] روهات ألكوم , كرد قارس , أفيستا , 2009. Rohat Alakom , Torin: Arîstokratên Serhedê , Avesta , 2009 .
[2] جاندان بادم , ولاية قارس في إدارة روسيا القيصرية , منشورات بيرزمانلر, 2012, صفحة 162 . Candan Badem,Çarlık Rusyası Yönetiminde Kars Vilayeti ,Birzamanlar Yayınlılık , 2012 , s162
[3] المرجع السابق , صفحة 163 , انظر الهامش رقم 64 من نفس الصفحة .
[4] جاندان بادم صفحة 162 – 163 .
[5] مجاهد أوزدان هون , هوى اغدر 1 , 2002 , صفحة 715 ./ A.F.B. Lynch , Armenia Travels and Studies , المجلد 1 , لندن , 1901 , صفحة 160 .
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 955 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | medaratkurd.com
Gotarên Girêdayî: 4
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 18-12-2013 (11 Sal)
Bajêr: Almate
Cureya belgeyê: Werger
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Kategorîya Naverokê: Doza Kurd
Welat- Herêm: Kurdistan
Welat- Herêm: Kazakistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Zimanê eslî: Tirkî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Burhan Sönmez ) li: 15-02-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Hawrê Baxewan ) ve li ser 15-02-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( ڕۆژگار کەرکووکی ) ve li ser 18-05-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 955 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.116 KB 15-02-2022 Burhan SönmezB.S.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Têkilîya Nefs û Bedenê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Kurtelêkolîn
Sîma Semend: 'Qîza kurde aza, binivîse…'
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Ferhad Merdê
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
KUBRA XUDO

Rast
Pirtûkxane
MEMÊ BÊ ZÎN
25-06-2024
Burhan Sönmez
MEMÊ BÊ ZÎN
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Li ser hebûna malatê
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
03-07-2024
Burhan Sönmez
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
05-07-2024
Sara Kamela
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
05-07-2024
Sara Kamela
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Babetên nû
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Çand û Civak
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Zanista Civakê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Mîtolojiya sumer
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Hûnera Empatîyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 521,258
Wêne 105,365
Pirtûk PDF 19,614
Faylên peywendîdar 98,350
Video 1,418
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Têkilîya Nefs û Bedenê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Kurtelêkolîn
Sîma Semend: 'Qîza kurde aza, binivîse…'
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Ferhad Merdê
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
KUBRA XUDO
Dosya
Çand - Mamik - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Çand - Mamik - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Navên Kurdî - Zayend - Mê Navên Kurdî - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Enfalkirî - Bajêr - Kifrî Enfalkirî - Cureyên Kes - Enfakirin Enfalkirî - Cureyên Kes - Qurbaniyên Enfalê

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.625 çirke!