قوماش 80
نووسینی: #ئوسامە جەمیل#

گۆتم: جەنابی سەرۆک! حەز دەکەم ماوەم بدەی هەندە قسان بکەم، گۆتی: برێ و لە کورتی ببڕێنەوە، تەئکیدیش بە ئەو قسانەی توو ئەمن لەو بڕیارەی پەشیمان ناکاتەوە کە دایتم، گۆتم: پێشەکی زۆر سوپاسی ئەو محامیەی دەکەم کە قسەی باشی لۆمن کرد، بەبێ ئەوەی بیناسم یان داوای لێبکەم ببیتە محامی من، ئەوجە دێمە سەر باسی خۆم و حەز دەکەم بزانی، ئەمن گەنجەک بووم لەو وراتەی کولیەم تەواو کرد و هیواو ئاواتم ئەوەبوو، ببمە مامەستا و دابمەزرێم و ژیانی هاوسەریم پێک بینم، کچەکی گەڕەکی خۆمانم خۆشدەویست و ئەویش ئەمنی خۆشدەویست، هەستام ناردمە داخوازی و هەمووشت بڕاوە، کابرایەکی سەرۆک جاشمان لێ پەیدابوو، کە ئەنگۆ ناوتا لێنایە موستەشار، تۆمەتەکی لۆمن دروست کرد و ئەمنی هاویشتە دائیرەی ئەمن، ئەوەی لێدان و کووتان بوو دیتم، کێشم لە حەفتا کیلۆی هاتە چل کیلۆی، بازۆ برادەرم بوو، منداری یەک گەڕەکی بووین، مەکتەبیشمان پێکەوە تەواو کرد، کە ئەمن گیرام ئەو هەرات و خۆی قورتار کرد نەکوو بگیرێ، تۆمەتی من لە دائیرەی ئەمن ئەوەبوو، گوایە ڕومانەم(نارنجۆک) پێبووە و ویستیتم مدیر ئەمنی بکوژم، بڕوات هەبی ئێستا ڕومانەم بدەیە دەستی نازانم بەکاری بینم، وەلحاسر وەزعی من بەرەو ئەوەی دەڕۆیی بمکوژن، لەو دەمی لێبوردنەک هات و بەبەر لێبوردنی کەتم و بەربووم، هەتا هاتمە دەرێ سەرۆک جاشەکە ئەو کیژەی خۆشم دەویست، لەخۆی مارە کردبوو، لە ژێر هەڕەشەی ئەوەی ئەگەر مێردی پێنەکا ئەمن و برایەکەی بکوژی کە لەگەرە من لە دائیرەی ئەمن گیرابوو، ئەمە بەربووین، ئێستا برای ئەو کیژەی تێکچووە و تووشی نەخۆشی دەروونی بووە، ئەمنیش ببوومە نیوە زەلام، بەینەکی پێچوو ئەبو عەلای زابت ئەمن، ئەمنی ناردە کن بازۆی هەتا بێتەوە، بازۆ نەوێرا بێتەوە، ترسا خۆی تەسلیم کاتەوە بیکوژن، ئەمن لەو سەفەرەی کن بازۆی تووشی کێشە بووم، ئێکەک لە سەیتەرەی کوژرا و دووسێیەکی جەماعەتینگۆش لە ناو شەقراوەی، بازۆ کە زانی ئەو سەرۆک جاشە ئەو زوڵمەی لەمن کردیە بڕیاری دا بیکوژی، هاتە ناو شاری و ئیشەکەی سەری نەگرت، بریندار بوو، خەبەرم لۆ هات بازۆ بریندارە، ئێ باشە پیاوەک لەبەر خاتری من ڕوحی خۆی فیدا بکا، ئەمن کوو دەتانم یارمەتی نەدەم و تەداوی نەکەم؟ ئەگەر ئەنگۆ لە ئەوەلی نەتانهێشتبا ئەو سەرۆک جاشە ئەوها بکا، ئێستا نە بازۆ دەچووە دەرێ و نە ئەو هەموو خەرکە دەکوژراو نە ئەمنیش تووشی ئەو وەزعەی دەبووم، ئیدی ئەوە بەسەرهاتی منە، کە گەنجەکی ئەو وراتەیمە و دەمەوێ ژیانەکی خۆش بژیم و تووشی هیچ کێشەکی نەبم!
کە ئەو قسانەم کرد پارێزەرەکەم هەستاوە و گۆتی: بەڕیز سەرۆکی دادگا! دیسان داوا دەکەم بە چاوی پڕ لە مەرحەمەت تەماشای کێشەی ئەو گەنجەی بکەن و فرسەتەکی دی ژیانی بدەنێ، چونکە بە ڕاستی گەنجەکی بێ گوناح دیارە و پێویستی بەوەی هەیە هاوکاری بکرێ لۆ دووبارە گەڕانەوەی لۆ باوەشی داک و بابی!
سەرۆکی دادگا، فایلەکەی کردەوە و ئیمزایەکی لەسەر کرد و گۆتی: هەرکەسی دەیگرین و مەحکەمەی دەکەین، دەرێ بێتاوانم، ئەگەر ئەو هەموو خەرکە بێتاوان بی، ئەدی کێیە ئەو هەموو خەرکەی دەکوژی، ئەو هەقایەتانە تەئسیر لەمن ناکا، لۆیێ وا ئیمزام لەسەر لە سێدارەدانی کرد و بیبەن با تاوانبارەکی دی بێتە ژۆرێ! یەکسەر ئەمنەک هات هەردوو دەستی لە پشتەوە تووند بەستام و چاوی بەستم و لە دوو خۆی ڕاکێشام و لە ژۆری مەحکەمەیان بردمە دەرێ!
بەینەکی ڕایکێشام و پاشان گۆتی: اصعد(سواربە)، کە وەیگۆ زانیم سواری تڕومبێلیم دەکەن، سواربووم و لەسەر کورسیەکی دانام، ئەوجە چاوی کردمەوە، دیتم ئەوانەی کە پێش من ئەمری لە سێدارە دانیان دەرچووبوو، لەناو پاسەکەی بوون، گۆتیان: زۆر بەداخەوە دیارە ئەتووش لە سێدارە دەدرێی! گۆتم: بەرێ، بەران خوا لە سوڵتان مەحمودی گەورە ترە! ئێکەک گۆتی: دەبی زوو لە سێدارەمان بدەن، دەبی لێ بگەڕێن کەس و کارمان ببینین پێشی لە سێدارە دانێ؟ گۆتم: وەڵلا هەتا ئێستا وابووە، هەرکەسەک پێشی لە سێدارە بدرێ، کەس و کاری دەینن هەتا بیبینن، ئەوجە بەتەمای خوای گەورە! ئێک لە ئەمنەکانی ناو پاسی ئاوڕی داوە و گۆتی: بلا کلام(بێ قسە)! ئەمەش بێدەنگ بووین، برادەرەکمان زۆر تێکچووبوو، هەر دەگریاو سەری بە کورسیەکەی پێشەخۆی کردبوو، هەند بە تووندی دەگریا دەمگۆ ئێستا جەڵتە لێیدەدا، زۆرم زگ پێسووتا، دەمانوویست دری بدەینەوە و برێین سەبرت هەبی، بەران ئەمنەکە نەیدەهێشت قسەی بکەین، ئەمنەکە هاتە کن ئەو کەسەی دەگریا و بە عارەبی گۆتی: مەگریێ مە، ئێستا دەچینە حەفلەیی و تێر تێر هەردەپەڕین، ئەتوو لۆ خۆت مشەوەش کردیە، ئەوجە یەک بە دەنگی پێکەنی و ڕۆیشتەوە پێشەوەی پاسەکەیی و شریتەکی گۆرانی ساجیدە عوبێدی هاویشتە سەرێ و هەموو دەنگی دایێ و لەگەر هەردەپەڕی و قوونی بادەدا!
وەختەکی ئەو برادەرەی دەگریا، دەنگی نەما، سەری بە کووشینی پێشە خۆی کردبوو، هیچ جوولەی نەمابوو، ئەمە ترساین شتەکی لێهاتبی، لۆێی گۆتمانە ئەمنەکەی: ئەو برادەرەمان تەواو نیە، تکایە وەرە بزانە چیتی؟ ئەمنەکە هەر گێشی پێنەدا و گۆتی: خل یموت هذا الگواد(ئەو گەوادە با بمری)!

چونکە ئەو برادەرەمان هەر جوولەی نەبوو، کردمانە هەرا، ئیدی تەسجیلەکەیان کوژاندەوە و دوو پاسەوانی پاسەکەی هاتن، تەماشای کابرایان کرد ناجوولێ، دەستەکیان گەیاندە شانی و گۆتیان: گوم(هەستە)! لەگەر دەست گەیاندنە شانی، کابرا ملی شۆڕبۆوە و کەتە سەر کوشینەکەی، ئەمە هەموو مشەوەش بووین، دوو کەسەکە هەرچەند ئەو کوڕەیان جوولاند فایدەی نەبوو، ئەوانیش مشەوەش بوون، ئێکیان گۆتی: یمکن میت(لەوانەیە مردبی)، لەگەر ئەو قسەی ئەمە زۆر مشەوەش بووین، وەختەکی ئێکەکیان بە توندی لە پاسەکەی دابەزی و دیاربوو چوو خەبەر بداتە سەرەوەی خۆی، هەندەی نەبرد سێ چارەک بەسەر پاسەکەی کەتن، کوڕەیان قیت کردەوە و لەناو پاسی درێژیان کرد، ئێکەک سەری بە سینگی وەناو دەستی لە ملی دا، پاشان بە هەردوو پەنجەی ویستی لێدانی دری بگری بزانی لێدەدا یان نا، یەکسەر بە عارەبی گۆتی: بەپەلە بیبەنە خوارێ، دوو زەلام ڕووبوونە ئەو کوڕەیی و برندیان کرد و بردیانە خوارێ، ئەویان بردە خوارێ، بەران دووی دییان بەسە هێخست دیاربوو وەکی مە ئەمری لە سیدارە دانیان دەرچووبوو، چاوی وانییان کردەوە و دایاننان، گۆتیان: تەواو، ژیانیمە لەو لەحزەی کۆتایی پێهات و ئەوڕۆ سبەکی لە سێدارە دەدرێین، گەردەنمان ئازاد کەن! ئەوان چونکە چاویان بەسترابوو، ئەو کوڕەیان نەبینی کە لەخۆ چووبوو و بردیانە خوارێ، ئەمەش دەنگمان نەکرد، گۆتمان با زیاتر خەمی نەخۆن!
دەوری نیو سعاتەکی پێچوو، دووپاسەوانەکە بەسەر کەتنەوە، گۆتمان: چبوو؟ ئێکیان گۆتی: واللە صاحبکم مات(وەڵلا برادەرەکەتان مرد)! کە ئەو قسەی کرد ئەمە هەموو ڕەنگمان پەڕی و زۆر بێتاقەت بووین، هەر هەموو تێکڕا لە هۆڕژنی گریانێمان دا و زۆر سوومان لەو گەنجە جوانەی بۆوە، لە لایەکیش خۆزگەمان بە مردنی وی دەخواست کە بە سەلامەتی و بێ ئەوەی بیبەنە بن پەتی سێدارەی ڕوحی دەرچوو، ئەمە هەر لەو گریانەی دابووین و دەوری سعاتەکی پێچوو، گۆتیان: مەحکەمە تەواو بوو، وا دەتانبەینە ئەو جێیەی تایبەت لۆ ئەوانە داندرایە لە سێدارە بدرێن، تەماشام کرد لەو مەجموعەی مە شازدە کەسمان ئەمری لە سێدارەدانی لۆ دەرچووبوو، ئەوانیدیش هەمووی گیرانی هەتاهەتایی بوو، کەس لەوانە لێی خۆش نەبوون و بەرنەبوو، پاس بەڕێکەت و ڕۆیی، ئێکەک گۆتی: دەبی زوو لە سێدارەمان بدەن؟ گۆتم: نا، ئەو حوکمە ئیمزای سەرۆک کۆماری دەوێ، ئەوەش هەتا دەچی و دێتەوە زۆری پێدەچی، ئەوە یەک، دووەمیش تەئکید بن دەنێرنە دوو کەس و کارمان و لۆ دواجار چاومان پێیان دەکەوی، لۆیی لەوانەیە سێ چار مانگی پێبچی، کێ دەرێ لەو بەینەش لێبوردنەکی گشتی نایێ، یان ئەو نیزامە ناڕوخێ و گۆڕ بەگۆڕ نابی! ئێکەک گۆتی: لێبوردنەکە مەجالی تێدا، بەران ڕوخانی زۆر زەحمەتە، چونکە بناغەی وەها داکووتایە بە هەزار ساری دی ناڕوخێ، ئەو سەگبابە ڕۆژهەرات و ڕۆژئاوای لەگەرە، دوایێ بە ئاگر و ئاسنی حوکم دەکا و ئەوەی بجولێتەوە پارچە پارچەی دەکا! گۆتمان: خوا کەریمە و ئەوەی لە خوای خافرە کافرە!
پاسەکە بەینەکی ڕۆیی و دوایێ لە دەرکەکی چووە ژۆرێ، دیاربوو ئەمەیان گەڕاندەوە سجنی ئەبوغرێب و جێی لە سێدارەدانمان ئەوێبوو، بەینەکی ڕۆیی و پاشان ڕایگرت، گۆتیانە مە: ئێستا دادەبەزن، بەران پێشی دابەزن دەبی چاوتان ببەستین! ئیدی هاتن چاویان بەستاین و ئەمەیان ڕاکێشا و لە پاسەکەیان هیناینە خوارێ، دوایێ ئەمەیان بردە ژۆرێ، چاویان کردینەوە و دیتمان لە هۆرەکی گەورەینە و هەر ئەمەی تێدایە، گۆتمە ئێک لە پاسەوانەکان: مەیتی ئەو برادەرەیمە چ لێدەکەن؟ گۆتی: ڕەوانەی توب عەدلی کرا، کە تەئکید بوون نەمایە، یان لێرە لە قەبرستانی لەبن خۆرێی دەنێن، یان خەبەر دەدەنە کەس و کاری بێن مەیتەکەی ببەنەوە، ئەنگۆ مەمنون بن ئەگەر مەیتتان بچتەوە شاری خۆتان، سەتاسەت لێرە لە پشت ئەبوغرێبی قەبرستانەک هەیە، لەوێ بە شۆفەری لەبن خۆرێ دەندرێن، وەلەو زولمە ئەنگۆ لەبن خۆرێ بنرێن، دەبی مەیتتان فڕێبدرێتە پێش سەی هەتا بتانخوا و هێسک و پروسکیشتان نەمینێ! گەڕامەوە و فکرم لەوەی دەکردەوە دەبی لە بنیادەمی دڕندەتر هەبی، وەڵلاهی گۆی زەوی بەشی هەموومان دەکا بە خۆشی لێی بژین، بەران نازانم بنیادەم لۆ ئەوەندە دڕندەیە و ژیانی برای خۆی تارومار دەکا!
مایتی.[1]
⚠️ تێبینی: ئەم بابەتە بە ڕێنووسی سەرچاوەی ئاماژە پێکراو نووسراوە، کوردیپێدیا هیچ دەستکارییەکی نەکردووە!