Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 524,960
Wêne 106,287
Pirtûk PDF 19,772
Faylên peywendîdar 99,400
Video 1,446
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
300,885

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,735

هەورامی 
65,728

عربي 
28,797

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,260

فارسی 
8,377

English 
7,162

Türkçe 
3,571

Deutsch 
1,456

Pусский 
1,123

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911...
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergê...
Weşanên
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
جرمو.. شاهدة على الزراعة الأولى
Daneyên taybet ên Kurdîpêdiya ji bo girtina biryarên civakî, siyasî û neteweyî alîkariyek bêhempa ye... Dane ew xwedî biryarder e!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست1
Kurmancî - Kurdîy Serû1
English1
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

جرمو

جرمو
رستم عبدو
يعتبر اكتشاف الزراعة ثورة حقيقيّة خلال العصر الحجري الحديث وهو يمثل مرحلة انتقال الإنسان من الصيد والجمع إلى مرحلة إنتاج الطعام، والتي ظهرت لأول مرة في أعالي بلاد الرافدين, حيث يقول بريد وود: «إن الانتقال من حياة الصيد إلى حياة الزراعة حدث في كردستان», كان هذا الانتقال يتطلب جهود بشرية كبيرة من ناحية وكذلك الارتباط برقعة معينة من الأرض من ناحية ثانية. الأمر الذي جلب معه تشكل أولى القرى الزراعية وزيادة النسل والاستقرار الدائم بعد أن كان الاستقرار موسميّاً.
تمثل قرية «جرمو» أقدم القرى الزراعيّة, وقد تأسست عندما أصبحت الزراعة وتدجين الحيوان عماد الإنسان, وإن كان في البداية يقتصر على الاكتفاء الذاتي, بمعنى كان على كل عائلة أن تزرع وتنتج بنفسها وكذلك تصنع الأدوات البدائية الخاصة بها. وهذه التحول الاقتصادي حمل جنين التطورات التي حصلت تدريجياً في القرى التي تأسست لاحقاً.
تقع جرمو (نسبة إلى قرية جرمو الحديثة) في الطرف الشرقي من سهل جمجمال على حافة وادي عميق وعلى بعد 35 كم شرق مدينة كركوك في جنوب كردستان.
تعتبر أقدم قرية زراعية مكتشفة حتى الآن, إذ تعود بداية الاستيطان فيها إلى حوالي 6750 ق.م. وتبلغ مساحتها حوالي 1,5 هكتار وارتفاعها عن السهل المجاور تقريبا 8 م وكانت مكونة من ستة عشر طبقة أثرية. قُدر عدد سكانها آنذاك بحوالي 150 نسمة, وتراوح عدد منازلها ما بين 20-25 منزل.
نَقب الموقع بعثة أمريكية من جامعة شيكاغو بإدارة روبرت بريد وود R.Braid Woodبين عامي 1948- 1955م. سكن الإنسان قبل عهد جرمو في الكهوف والأكواخ لكن ظهر خلال فترة جرمو بيوت طينية مستطيلة مكونة من عدد من الحجرات الصغيرة (كل حجرة 2 م تقريبا) بعضها مزودة بباحات وأفران للخبز وأحواض للغسيل هذه البيوت كانت مبنية على اساسات حجرية وكانت جدرانها مطلية بملاط طيني وأسقفها بمغطاة بالقصب وأغصان الأشجار وأرضياتها مفروشة بسعف النخيل ومكسية بالطين السميك. حيث يقول بريد وود أن القرى الزراعية النيولتيتية أشبه ما يكون اليوم بالقرب الزراعية الكرديّة.
دجّن سكان جرمو الكلاب والأغنام والخنازير والثيران وأنواع صغيرة من الخيول. وصنعوا أدواتهم من الصوان والأبسديان كالمناجل والفؤوس الحادة الحواف والأجران والمجارش والمدقات والهواوين وأقراص مغازل صوانيّة للغزل وحياكة الصوف, كذلك صنعوا أدوات من العظم كالملاعق والإبر والمخارز والخرز والأساور وحبات العقود, إلى جانب صناعتهم لأدوات من الطين والصلصال كدمى لحيوانات صغيرة والتي استخدمت لأغراض سحرية أو دينية وكذلك مخاريط طينية وتماثيل للربة الأم والتي نفذت بأسلوب تجريدي (أنثى بدينة متضخمة الساقين تجلس القرفصاء) ترمز إلى الخصب والإنجاب وقوى الطبيعة.
عثر في جرمو على أصداف لقواقع بحرية كانت تستخدم كسلعة غذائية وكانت تجلب من مناطق خليج فارس, كما عثر على أدوات من الأبسديان (حجر السبج- البركاني) والتي كانت تجلب من مناطق قريبة من بحيرة وان وكانت تستخدم في صناعة النصال ورؤوس السهام والمثاقب… وغيرها, وهذا يعني وجود علاقات تجارية في تلك الفترة على الرغم أن تأثير حضارة جرمو كانت محصورة ضمن مناطق وادي ديالى (جوغا مامي- تامرخان). [1]
___________
المراجع:
1- مهدي كاكا, نبذة تاريخية عن الكرد والآشوريين والعلاقة بينهم (1)- كردستان مهد السلالة البشرية الأولى. الحوار المتمدن 4-10-2013l>Rafifar, Jalal. Anthropological approaches in Neolithic studies in Iran. An article
2- حضارة العراق. تأليف نخبة من الباحثين العراقيين. الجزء الأول, بغداد 1985م.
3- محمد علي, محمد عبد اللطيف, تاريخ العراق القديم حتى نهاية الألف الثالث ق.م. منشورات مطبعة الاسكندرية 1977م.
4- عصفور أبو المحاسن, الشرق الأدنى قبل العصور التاريخية. منشورات مطبعة الاسكندرية.
5- ولي, هاوكس ول, أضواء على العصر الحجري الحديث. ترجمة يسرى الجوهري. دار المعارف الاسكندرية.
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 838 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | کوردیی ناوەڕاست | ronahi.net
Gotarên Girêdayî: 3
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 06-08-2020 (4 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Kategorîya Naverokê: Kiştukal
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 95%
95%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 24-05-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( ئاراس ئیلنجاغی ) ve li ser 24-05-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( ئاراس ئیلنجاغی ) ve li ser 24-05-2022 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 838 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.183 KB 24-05-2022 Hejar KamelaH.K.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
Ferhad Merdê
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê

Rast
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
13-07-2024
Aras Hiso
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
13-07-2024
Sara Kamela
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Weşanên
Şerq û Kurdistan
17-07-2024
Burhan Sönmez
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
18-07-2024
Burhan Sönmez
Mahmûdê Kerem
Babetên nû
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 524,960
Wêne 106,287
Pirtûk PDF 19,772
Faylên peywendîdar 99,400
Video 1,446
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
300,885

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,735

هەورامی 
65,728

عربي 
28,797

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,260

فارسی 
8,377

English 
7,162

Türkçe 
3,571

Deutsch 
1,456

Pусский 
1,123

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
Ferhad Merdê
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Dosya
Peyv & Hevok - Peyv - Nav Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Navên Kurdî - Ziman - Şêwezar - Kurmanciya Bakur Navên Kurdî - Zayend - Bêl alî Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Kurtelêkolîn - Welat- Herêm - Kurdistan Kurtelêkolîn - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 3.016 çirke!