Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Çand û Civak
26-06-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 522,299
Wêne 105,706
Pirtûk PDF 19,690
Faylên peywendîdar 98,576
Video 1,419
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQER...
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîr...
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî...
Jiyaname
Elî Şemdîn
ملحمة درويشي عبدي تاريخ عِشق الهوية والأرض
Kurdîpêdiya û hevkarên wê çavkanî û referansên pêwîst pêşkêşî xwendekarên zanîngehan û xwendina bilind dikin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

ملحمة درويشي عبدي

ملحمة درويشي عبدي
إعداد/ نورشان حسين [1]
ملحمة درويشي عبدي بيّنت مقاومة الشعب الكردي وجبروته بشخصية دوريشي عبدي الذي واجه العدو بكل بسالة لكن يد الغدر طالته، فأصبحت هذه الملحمة ميراثاً وانطلاقة لكل مناضل يجاهد في سبيل قضية وطنه.
تعتبر ملحمة درويشي عبدي من أعظم الملاحم في التاريخ الكردي، حيث أننا إن تعمقنا في أحداثها سنتعرف على معنى العشق الحقيقي للمرأة والوطن، وكذلك معنى البطولة الكردية الأصيلة التي تحلى بها درويشي عبدي عندما ربط عشقه الشخصي لحبيبته “عدولة” بعشقه المجتمعي للأرض والحرية وبذل روحه في سبيل العشقين معاً، أو ربما نستطيع القول بأن مصدر كلا العشقين ينبع من عشق كينونة الحياة، وإن كانت التراجيديا هي من أسدلت الستار على النهاية المؤلمة، وتدور أحداث القصة حول تحالف الحكام والشوفينيين من الأتراك والعرب ضد طموحات الشعب الكردي المتجسدة في اتحادهم بقيادة درويش عبدي والمليين و47 عشيرة كردية أخرى، عندما أصبح “تمر باشا المللي” قوة لا تقهر في قلب الإمبراطورية العثمانية والذي شكل جيشاً تجاوز تعداده 70 ألف محارب، كان التحالف المللي يتألف من 47 عشيرة وأصبح حاكماً نافذ الكلمة وسيطر على جميع الطرق المؤدية إلى حلب و”آمد” ديار بكر والموصل وغيرها من المدن الرئيسية، وأوشك على استقلال الإمارة الكردية عن الدولة العثمانية وكانت منطقة نفوذه تمتد من أرزروم إلى بيراجيك جنوباً ثم شرقاً إلى جبل عبدالعزيز وجبل شنكَال في الجنوب الشرقي وشمالاً إلى جزيرة بوطان وديار بكر (آمد) وكانت عاصمته ويران شهير.
امتنع تمر باشا المللي عن دفع الضرائب للباب العالي ولم يدع أحداً من رجال العشائر “المللية” أن يخدم في الجيش العثماني، فقرر السلطان العثماني تعيين سليمان باشا آل شاوي قائداً عاماً للجيوش الزاحفة ضد تمر باشا المللي عام 1791 م، وقد ضم إلى جيشه آلاف من الفرسان غير النظامية من عشيرة “الجيس” البدوية وبعض القبائل التركمانية، وزحفت هذه القوات إلى ماردين حيث واجهت الجيش المللي وحاصرته في قلعة “بووك” على الأغلب (منبج) اليوم ولم يستطع الجيش المللي الصمود أمام تلك الجيوش الجرارة، فأخلى القلعة وتراجع جنوباً وأخذ سليمان باشا آل شاوي يعاقب العشائر المللية بقسوة حيث أعدم رؤساء العشائر وقادتهم، وعزل حاكم ماردين من منصبه وأنهك القوة المللية في تلك المنطقة، ولذا طلب تمر باشا من العشيرة الشرقية مساعدتهم كونه يدرك جسارة درويش وأخاه سعدون، ودرويشي عبدي البطل المغوار ابن عبدي رئيس عشيرة الشرقية (الإيزيدية) أصبح قائد الجيش الكردي وكانت القيادة تتألف من (اثني عشر رجلاً) ستة منهم من كرد الإيزيديين وستة من الكرد المسلمين، وكانت حبيبته “عدولة” بنت الأمير تمر باشا الملي مسلمة، وهي رمز الأرض ورمز الإمارة الكردية التي يجب الدفاع عنها بدمائهم، وقام درويشي عبدي بسلسلة من الهجمات البطولية بتكتيكات حرب الأنصار ضد جيش الأعداء ملحقاً خسائر فادحة واستنزاف هائل في صفوف الأعداء في المناطق التالية: (سهل موصل، ويران شهير شنكَال، جبل عبد العزيز “جبل كزوان”)، كان درويش معروفاً بأنه فارس عظيم لا يستطيع أحد على مجابهته وهو على صهوة جواده المسمى ب (هدبان)، فقد عجز الأعداء من هزيمة درويشي عبدي إلا بالحيلة حيث قاموا بالفرار إلى بقعة أرض مليئة بحفر الفئران وكان درويش على صهوة حصانه يطاردهم وفي هذه الأثناء يقع من فوق حصانه (هدبان) ويكسر ساق الحصان ويلتف حوله جنود العدو ويبدؤون برشقه بسيوفهم الغدارة، ويصاب درويش بجروح بليغة ويتم نقله إلى تل قريب من جبل سنجار حيث تلتقيه “عدولة” بكل شموخ وتضع رأسه على كتفها وتصرخ بأعلى صوتها بكلام يهز لها وجدان العشائر فتسرد كل تاريخ الكرد من ظلم الأعداء والإبادة التي ارتكبت ضدهم، ومقاومة الكرد البطولية وتشير على دور المرأة الكردية في الحفاظ على الثقافة والأصالة.
بالرغم أن درويش ورفاقه استشهدوا في تلك المعركة الدامية ولكنهم ألحقوا بالجيوش المعادية ضربات موجعة وشتتوا قوات الأعداء ولم يدعوهم يحققون ما يرغبون مما زاد من روح الوحدة والمقاومة لدى أبناء الكرد ولتصبح ملحمة أخرى تستلهم أحفادهم ليقاوموا بانطلاقة ظافرة قادمة، حيث قام العديد من الكتّاب والشعراء الكرد بتأليف الكتب والأغاني على هذه الملحمة ولعل أكثرهم تأثراً بها هو الفيلسوف والقائد الكردي “عبدالله أوجلان” حيث يتحدث بشكل مستفيض في مجلده الخامس من مانيفستو الحضارة الديمقراطية (القضية الكردية) واصفاً ملحمة درويشي عبدي قائلاً:
(كان درويش عبدي يشيرُ من خلالِ “عدولة” إلى المقاومةِ اليائسةِ للكردايتيةِ الجاهدةِ للصمودِ في وجهِ الصهرِ والإبادة، وإلى تصدّيها متمثلاً في الجيلِ الأخيرِ من الإيزيديين، ورغمَ غنائِها من قِبَلِ فنانٍ “بافي صلاح العفريني”، إلا إنّ كلَّ كلمةٍ قالتها عدولة كانت أَشبَهُ بآخرِ نفَسٍ تلتقطه ثقافةٌ ما فتئَت صامدةً مدى آلاف السنين، وفي واقعِ الأمر، كان درويش بتجوالِه في كلِّ مرةٍ بين جبلِ سنجار وسهلِ الموصلِ يسردُ المقاومةَ البطوليةَ ضد الإقطاعيةِ العربيةِ الإسلامية، وقد كانت تلك المقاومةُ تقليداً عمَّرَت آلافاً من السنين، ضاربةً بجذورِها إلى عهدِ السومريين، وربما إلى ما قبل ذلك، إذ تمتدُّ إلى النزاعاتِ المحتدمةِ بين القبائلِ الساميّةِ الصحراويةِ والقبائلِ الآريةِ الجبليةِ السهلية.
ودرويش عبدي كان الممثلَ الأخيرَ لتلك التقاليد، أما سقوطُ درويش عن صهوةِ الحصانِ وإصابتُه بجروح، فما هو في الحقيقة سوى سقوطُ تاريخٍ بأكملِه ومجتمعيةٍ برمتِها، وإصابتُهما بجروحٍ غائرة، والموتُ البطيءُ لدرويش الجريحِ قد تحولَ على لسانِ عدولة إلى عباراتٍ كانت كافيةً ووافيةً للتعبيرِ بكلِّ يُسرٍ عن تاريخٍ يمتدُّ لعشرِ آلافِ سنة، وعن أعرقِ التقاليدِ الشعبية، استمعتُ إلى أغنية بافي صلاح وتأثرتُ بها كثيراً وعلمتُ لاحقاً أنّ أغنيةَ “دلالو” التي غناها صديقي “آرام تيكران” هي أيضاً جزءٌ مقتضبٌ من ملحمةِ “درويشي عبدي”، وكانت تفضي إلى نفسِ النتيجة، ما أثار دهشتي هو أنه كيف استطاعَ رمزٌ نسائيٌّ مثل عدولة التعبيرَ بهذا العمقِ السحيقِ عن الواقعِ التاريخيِّ والاجتماعيّ، وباعتقادي، هذه قضيةٌ أوليةٌ من قضايا الأدبِ الكرديِّ التي لا تنفكُّ تستلزمُ الإيضاح)
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 988 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | کوردیی ناوەڕاست | ronahi.net
Gotarên Girêdayî: 4
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 23-06-2019 (5 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Kategorîya Naverokê: Çîroka rast
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 95%
95%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 28-05-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Hawrê Baxewan ) ve li ser 28-05-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Hawrê Baxewan ) ve li ser 28-05-2022 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 988 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.183 KB 28-05-2022 Hejar KamelaH.K.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Ferhad Merdê
Kurtelêkolîn
Zaro Axa di çapemeniya Swêdî de
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Kurtelêkolîn
Rastîhevhatina du waniyan: Feqiyê Teyran û Yaşar Kemal
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Têkilîya Nefs û Bedenê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius

Rast
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Li ser hebûna malatê
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
03-07-2024
Burhan Sönmez
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
05-07-2024
Sara Kamela
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
05-07-2024
Sara Kamela
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Elî Şemdîn
Babetên nû
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Çand û Civak
26-06-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 522,299
Wêne 105,706
Pirtûk PDF 19,690
Faylên peywendîdar 98,576
Video 1,419
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Ferhad Merdê
Kurtelêkolîn
Zaro Axa di çapemeniya Swêdî de
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Kurtelêkolîn
Rastîhevhatina du waniyan: Feqiyê Teyran û Yaşar Kemal
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Têkilîya Nefs û Bedenê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Dosya
Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Kurtelêkolîn - Cureya belgeyê - Zimanî yekem Kurtelêkolîn - Welat- Herêm - Kurdistan Kurtelêkolîn - Cureya Weşanê - Born-digital Kurtelêkolîn - Kategorîya Naverokê - Jinan Kurtelêkolîn - Kategorîya Naverokê - Komelayetî

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.296 çirke!