Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Çand û Civak
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Zanista Civakê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Mîtolojiya sumer
26-06-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 521,961
Wêne 105,580
Pirtûk PDF 19,661
Faylên peywendîdar 98,470
Video 1,420
Pirtûkxane
MEMÊ BÊ ZÎN
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQER...
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîr...
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî...
عائلة جميل باشا الدياربكرلي في منطقة الدرباسية
Em agahiyan bi kurtî berhev dikin, ji aliyê tematîk û bi awayekî zimanî rêz dikin û bi awayekî nûjen pêşkêş dikin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

حسن حمي موسي

حسن حمي موسي
د. نضال درويش [1]

في لقاء قصير مع العم حسن حمي موسي من قرية تعلك عام 2016، كان يبلغ من العمر حينذاك حوالي 98 عاماً وكان يتمتع بذاكرة قوية جداً. بعد تلك المقابلة بسنة تقريباً وافته المنية.

كان قد أفادني بمعلومات في غاية الأهمية عن تاريخ المنطقة وعن بعض الأحداث التي عاصرها، ودار جزء من الحديث عن عائلة جميل باشا الدياربكرية التي لعبت دوراً بارزاً في ميادين النضال الوطني و القومي الكوردستاني على مختلف الأصعدة السياسية و الثقافية و الاجتماعية وبالأخص “أكرم بك” و “قدري بك”. فبعد ثورة الشيخ سعيد 1925 ونتيجة للضغوط السياسية انتقلت العائلة إلى منطقة الدرباسية، وهناك قاموا بشراء عشرات القرى، وكانت عاصمة آل جميل باشا بين مجموعة هذه القرى في منطقة الدرباسية هي قرية “تعلك” التي تقع على جانب الطريق الذي يربط بين بلدتي الدرباسية ورأس العين، وتبعد حوالي 15 كم غربي بلدة الدرباسية. كانت تعلك الشرقية تسمى “تل بشو”، وتعود إلى الكرد الإيزيديين، ولكن أكرم بك اشترى منهم القرية. أما تعلك الغربية فكان يسكن فيها قدري بك. إضافة إلى تعلك كانت ملكية القرى الآتية عائدة أيضاً إلى العائلة: معياش (ويسكن فيها بدري بك)، تربة، شفقت، سفر، صفيرة، شويخ، برج، تبش، دةدة عفدال، أم غدير، خربة شعير، مصعدة (غربي قرية تبش/ لمحمد بك)، طالعة، وقرية هاجوغلي التي كانت عائدة لأكرم بك وهي تقع بين تربة وتعلك وكانت بالأصل من قرى الإيزيديين، وهي الآن من ممتلكات “العرب الغمر” من سكان “قيروان” التي تم بناؤها سنة 1973. في تلك الأوقات، قام أكرم بك بزراعة حوالي 20 دونماً من أراضي تعلك بالأشجار المثمرة وبنى طاحونة في القرية. بلغت مساحة الأراضي التي كانت تملكها العائلة في تعلك وشفقت ونصف قرية صفيرة وطالعة وحدها 24 ألف دونم. وكان محمد بك يمتلك ستة قرى جنوب الخابور، إلا أن العم حسن لم يكن يعرف أسماءها .

كان يسكن في تعلك حوالي 700 عائلة قبل ما يعرف بطوشة عامودا (سنة 1937). لم يكن الإيزيديون وحدهم يسكنون تعلك وهاجوغلي وإنما سكن معهم الكرد المسلمون والمسيحيون، حيث كانت تسكن حوالي 20 عائلة مسيحية في قرية تعلك الغربية وكان يرأسهم شخص يدعى “ايغو”. وكان يسكن في تعلك ايضاً بعض الكرد الملٌية من عشيرة دوتكان والكرد الكيكية من خلجان وآزيزان.

-عند قيام “الوحدة المصرية السورية” صدر قانون الاصلاح الزراعي في 27 أيلول سنة 1958 والذي تضمن خمس نقاط هي: تحديد سقف الملكية، المصادرة والتمليك، التعويض، إعادة توزيع الملكية الزراعية، والتنظيم التعاوني. بموجب هذا القانون فقدت هذه العائلة جميع أملاكها، باستثناء محمد بك الذي احتفظ بجزء من ممتلكاته في قرية دةدة عفدال. أي أن حكومة الوحدة عمدت وبشكل مقصود إلى حرمان تلك العائلة من ممتلكاتها بدون حصولهم على أية تعويضات ولم يستفيدوا من قانون تحديد سقف الملكية. وهذا الأمر يعود بقناعتي إلى نزعة الانتقام من العائلة لما كانت تتمتع به من ثقل كبير في صفوف الحركة الوطنية الكردية ودورهم في جمعية خويبون. ويظهر حسهم القومي من خلال ما ذكره لي العم حسن بأن أكرم بك أراد الالتحاق بثورة البارزاني وطلب منه الإشراف على ممتلكاته في تعلك ومن ثم إرسال ثمن المحصول إليه ليضعه في خدمة الثورة في كردستان.

قامت الحكومة بالاستيلاء على المزرعة والطاحونة، وقد تم إهداء المزرعة إلى الفلاحين العرب: كان أول من استلم المزرعة شخص يدعى “يوسف” ويشتهر بلقب “الحارس” وكان من عشيرة “بني سبع”، ومن بعده استلم خليل بكرو من قرية عرادة أمر الإشراف على الكرمة، ومن ثم صوفي عبد الله دِمٌلي. أما الطاحونة فقد استأجرها المدعو “إبراهيم علي محمد عرباني” من الحكومة. بعد أن تم جلب المغمورين إلى المنطقة سنة 1973, استولى الغمر على الكرمة وأقدموا على قطع أشجارها.

تم توزيع أراضي عائلة أكرم جميل باشا على المغمورين وعشيرة بني سبع وهم فخذ من عشيرة طي وكذلك عشيرة الغراجنة والتي صارت قرية “تبش” من نصيبهم، فضلاً عن عرب المنطقة من الحرب. أقدمت حكومة الانفصال على تعريب اسم تعلك إلى دحيلة، وعربته لاحقاً إلى جبل الشيخ.

بعد أن فقدت عائلة جميل باشا جميع ممتلكاتها، انتقلوا إلى مدينة دمشق.
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 849 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | کوردیی ناوەڕاست | www.medaratkurd.com
Gotarên Girêdayî: 1
Dîrok & bûyer
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 14-08-2019 (5 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 95%
95%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 03-06-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Hawrê Baxewan ) ve li ser 03-06-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Hawrê Baxewan ) ve li ser 03-06-2022 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 849 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.116 KB 03-06-2022 Hejar KamelaH.K.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Têkilîya Nefs û Bedenê
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Çand û Civak
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Sîma Semend: 'Qîza kurde aza, binivîse…'
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê

Rast
Pirtûkxane
MEMÊ BÊ ZÎN
25-06-2024
Burhan Sönmez
MEMÊ BÊ ZÎN
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Li ser hebûna malatê
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
03-07-2024
Burhan Sönmez
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
05-07-2024
Sara Kamela
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
05-07-2024
Sara Kamela
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Babetên nû
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Çand û Civak
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Zanista Civakê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Mîtolojiya sumer
26-06-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 521,961
Wêne 105,580
Pirtûk PDF 19,661
Faylên peywendîdar 98,470
Video 1,420
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Têkilîya Nefs û Bedenê
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Çand û Civak
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Sîma Semend: 'Qîza kurde aza, binivîse…'
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Dosya
Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Jiyaname - Zayend - Nêr Jiyaname - Welatê jidayikbûnê - Bakûrê Kurdistan Jiyaname - Netewe - Kurd Jiyaname - Hîna dijî? - Erê (ev kes di dema ku ev qeyda daneyê hate tomarkirin/guhertin sax bû) Jiyaname - Cihê jidayikbûnê - Amed Jiyaname - Ziman - Şêwezar - Kurmanciya Bakur Jiyaname - Cihê niştecihbûnê - Kurdistan Jiyaname - Cureyên Kes - Romannivîs

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.297 çirke!