Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 523,974
Wêne 106,062
Pirtûk PDF 19,744
Faylên peywendîdar 99,025
Video 1,437
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
300,552

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,728

هەورامی 
65,707

عربي 
28,768

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,136

فارسی 
8,307

English 
7,142

Türkçe 
3,565

Deutsch 
1,455

Pусский 
1,119

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
19

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Jiyaname
Elî Şemdîn
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911...
Wêne û şirove
Di sala 1955an de dîlaneke ...
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergê...
Weşanên
Şerq û Kurdistan
قدري جان… الشاعر المنسي
Kurdîpêdiya û hevkarên wê çavkanî û referansên pêwîst pêşkêşî xwendekarên zanîngehan û xwendina bilind dikin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

قدري جان

قدري جان
إعداد/ دجوار أحمد آغا
تمتاز كردستان بطبيعتها الخلابة، وجبالها الشامخة والشاهقة التي تعانق السماء، ووديانها السحيقة شديدة الانحدار، وهضابها المغطاة بالأشجار والأزهار، وسهولها ومروجها التي تعج بالعديد من النباتات والحيوانات المتنوعة والجميلة. لذا عندما يكون الشاعر كردياً من كردستان، يكون لشعره نكهةً خاصة ترتبط بجمال الطبيعة المحيطة به. حديثنا اليوم سيكون عن الشاعر الكردي القدير عبد القادر عزيز جان، بالتأكيد لن يعرفه إلا عدد محدود ممن يختصون بالأدبيات والتراث الكردي، لكن عندما نقول “قدري جان” المئات والآلاف من الكرد وأصدقائهم سيعرفونه، فهذا الاسم أضحى نجماً لامعاً في سماء الأدب الكردي.

فيها الولادة والنشأة الأولى
“ديركا جياي مازي” تلك البلدة الجميلة التي تقبع تحت ظلال جبل مازي في ماردين ولِد قدري جان سنة 1911 درس كمعظم أقرانه الابتدائية والإعدادية في البلدة ومن ثم تابع الدراسة الثانوية في مدارس ماردين وكان متميزاً ومتفوقاً في المواد العلمية وعلى وجه الخصوص مادة “الرياضيات” بعد الحصول على الثانوية وبسبب تفوقه مع زميله في الدراسة الأديب واللغوي الكبير رشيد كرد (1910- 1968) سافرا معاً إلى مدينة قونية حيث التحقا معاً بمعهد إعداد المعلمين وتم قبولهم وذلك سنة 1928 لكنهم لم يستطيعوا مواصلة وإكمال تعليمهم بسبب سياسات التفرقة والعنصرية والتطرف السائد بحق الكرد مما دفع بهما للهرب معا إلى روج آفا وتوجها إلى بلدة عامودا.

ما بين عامودا ودمشق
عامودا التي كانت تحتضن الكثير من المناضلين الكُرد الوطنيين الشرفاء والغيورين على وطنهم وشعبهم ومنهم من التجأ إليها هرباً من بطش وطغيان الكمالين في تركيا وكان قد سبقهم إليها الشاعر الكبير جكر خوين (1903 – 1984) الذي تكفّل بتأمينهم وإيجاد مأوى ومسكن لهم.
خلال فترة إقامته في عامودا ونظراً لصغر سنه استطاع أن يتعلم العربية في فترة وجيزة وأن يتقنها قراءةً وكتابة حيث انتسب بعدها إلى دار المعلمين الزراعية في السلمية ومن ثم بعد تخرجه تم تعيينه مدرساً في أنطاكيا وبعدها عاد إلى الجزيرة حيث تنقل بين مدارس قامشلو وعامودا التي أصبح مديراً لإحدى مدارسها سنة 1942. لكن الانتداب الفرنسي لم تعجبه الأفكار النيّرة والتقدمية التي كان يطرحها قدري جان فتم إبعاده إلى دمشق العاصمة وهناك مارس أيضاً التدريس في العديد من مدارس حي الأكراد “ركن الدين” فيما بعد.
انتقل قدري جان بعدها لعمل إداري في وزارة التربية السوريّة “المعارف” وقتها، ومن ثم عمل في السجل العام للموظفين، في دمشق تعرّف على نيلوفر عثمان بك فوزي وتزوجها حيث أنجبا مزكين تولّد 1943 وهو صبي ثم بنت هي الدكتورة شيرين سنة 1945 المُقيمة حالياً بأمريكا، وبعدها صبي آخر هو سرور سنة 1948 .

أعمال وأنشطة قدري جان
قدري جان لم يكن شاعراً فحسب، بل كان من النشطاء في المجالات الثقافية والاجتماعية والكردية، حيث نرى بأنه انضم إلى جمعية خويبون التي تأسست في بحمدون بلبنان سنة 1927 وشارك في المؤتمر الأخير لها سنة 1931، كما تعرّف على الكثيرين من النشطاء الكرد المقيمين في دمشق وقتها وبشكلٍ خاص كاميران وجلادت بدرخان وقدري جميل باشا وممدوح سليم بك من وان وحمزة بك موكسي والعم أوصمان صبري وكذلك خالد بكداش….إلخ.
بعد فشل ثورة آكري بقيادة إحسان نوري باشا توجه قدري جان إلى العمل على تنوير المجتمع والنهوض به من خلال توسيع التعلم باللغة الأم وإعادة بعث وإحياء التراث والفلكلور الكردي وبسبب ذلك اعتُقِل قدري جان بين عامي 1959 – 1961 حيث سُجِن في سجن المزة السيء الصيت بدمشق. دعم قدري جان الأمير جلادت بدرخان في مشروعه الثقافي الكبير وشارك في الكتابة بمجلتي “هاوار” 1932-1943 وكذلك “روناهي” 1942-1945 إلى جانب كتابة المقالات والأشعار في “روجا نو” و”ستير” التي أصدرهما الأمير كاميران بدرخان في بيروت.

أهم نِتاجاته الأدبية والفكرية
لم يكن قدري جان مجرد شاعراً بل كان أديباً بكل ما للكلمة من معنى ونراه كيف يكتب القصة القصيرة إلى جانب ترجمته للكثير من الكتب الكردية إلى لغات مختلفة حيث كان يُتقن العديد من اللغات إلى جانب لغته الأم الكردية مثل الروسيّة والفرنسية والعربية حيث نراه يترجم رواية “الراعي الكردي” للروائي الكردي عرب شمو والتي كتبها بالروسية إلى الكردية والفرنسية ويتم طباعتها في بيروت. كما ترجم كتاب “بلاد الزنبقة” للأديب الروسي غيورغي بيتروف من الروسية إلى الكردية، أيضاً ترجم العديد من كتب الأديب العربي الكبير مصطفى لطفي المنفلوطي إلى الكردية، نُشرت نتاجاته وقصائده في الكثير من المجلات الكردية مثل “كلاويج” التي تعني نجمة الصباح والتي كان يُصدرها السياسي والأديب الكردي الكبير إبراهيم أحمد في بغداد وكذلك مجلة “هيوا” التي كانت تصدر من جانب حافظ قاضي.
من أهم قصائده قصيدة الوردة الحمراء التي كتبها سنة 1943 والتي لحنها وغناها الفنان الكردي الكبير جوان حاجو نقتطف منها هذه الأبيات:
قصيدة الوردة الحمراء
الوردة الحمراء
ارتفعت إلى العلياء
فاح العطر حولها
الوردة الحمراء
انتعشت وراء جبل قاف
أحبها العالم كله
* * *
الوردة الحمراء
جميلة لنا
منحتنا العقل
شذاها نشوةٌ لنا
سنفرح بها بحرية
* * *
كما صدرت للشاعر مجموعة شعرية سنة 1957
أهم أعماله القصصية:
“القرية المحدثة” – “بصرى الذهبية” – الأيام الماضية” – “خاتم سليمان” – “الثعلب الماكر”.
أما الأعمال الشعرية: “إن وجدت الصرخة فالشكوى تليها” – “ريا تازه” – “التابوت المدمى” – “الحداد” – “رسالة”
وفاته
توفي قدري جان عن عمر يناهز الواحد والستين عاماً بتاريخ 9 آب 1972 وذلك إثر جلطة دماغية حيث أُجريت له مراسيم تُليق به وأُلقيت فيها العديد من الكلمات ودُفِن في مقبرة الشيخ خالد النفشبندي بحي الأكراد بدمشق، وكتب على شاهد قبره هذه الأبيات الشعرية باللغة الكردية يُقال إنها كُتبت بيد عزت آغا الديركي، بينما يقول آخرون إن كاتبها هو رفيقه الشاعر أوصمان صبري:
“يرقد في هذا القبر جسد
فتى لطيف وناعم
من ديركا -جبل مازي-
يُدعى قدري جان
وألف رحمة على روحه
كان شاعراً كردياً
ومُحباً وطنياً
لم يمهله قابض الأرواح
ضمت الأرض جسده
فأصبح هو الآخر ضحية
فارقنا نحن الكُرد
ذلك المثقف المِقدام”.[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 656 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | کوردیی ناوەڕاست | ronahi.net
Gotarên Girêdayî: 2
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 09-08-2021 (3 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Bîografî
Kategorîya Naverokê: Helbest
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 09-06-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 10-06-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 10-06-2022 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 656 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.116 KB 09-06-2022 Hejar KamelaH.K.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Kurtelêkolîn
Kurd û Eskîlstuna, xîçek dîrok
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919

Rast
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Elî Şemdîn
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
13-07-2024
Aras Hiso
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
Wêne û şirove
Di sala 1955an de dîlaneke Kurdên Azerbaycanê
13-07-2024
Aras Hiso
Di sala 1955an de dîlaneke Kurdên Azerbaycanê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
13-07-2024
Sara Kamela
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Weşanên
Şerq û Kurdistan
17-07-2024
Burhan Sönmez
Şerq û Kurdistan
Babetên nû
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 523,974
Wêne 106,062
Pirtûk PDF 19,744
Faylên peywendîdar 99,025
Video 1,437
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
300,552

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,728

هەورامی 
65,707

عربي 
28,768

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,136

فارسی 
8,307

English 
7,142

Türkçe 
3,565

Deutsch 
1,455

Pусский 
1,119

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
19

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Kurtelêkolîn
Kurd û Eskîlstuna, xîçek dîrok
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Dosya
Şehîdan - Zayend - Nêr Enfalkirî - Zayend - Nêr Şehîdan - Netewe - Kurd Enfalkirî - Netewe - Kurd Cih - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Şehîdan - Cureyên Kes - Leşkerî

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.5 çirke!