Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
12-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Cemal Nebez
12-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
11-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
11-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
07-06-2024
Sara Kamela
Partî û rêxistin
Xoybûn
04-06-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şukrî Muhemmed Sekban
04-06-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Pêşewa Qazî Mihemed, tevî çend serkirdeyên Komara Mahabadê, 1946
02-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Sê şehîd ji kesayetiyên navdar ên Komara Mehabadê Qadî Mihemed, Seyf Qadî û Sadrî Qadî
02-06-2024
Aras Hiso
Cih
Qumlix
02-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 518,612
Wêne 105,232
Pirtûk PDF 19,488
Faylên peywendîdar 97,516
Video 1,394
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI ...
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi...
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Cemal Nebez
تاريخ الكتابة واختراعها وأصولها
Kurdîpêdiya wergirtina agahdariyê hêsantir dike, Ji ber vê yekê mîlyonek agahdarî li ser telefonên we yên destan tomar kir!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

تاريخ الكتابة

تاريخ الكتابة
سعى الإنسان منذ قديم الزمان لتسجيل مراحل حياته بالشفاهة والتدوين، وكان اختراع الكتابة منذ نحو خمسة آلاف عام نقلة هائلة في تاريخ وواقع البشر، وبدأ التدوين بالرموز والصور، قبل أن تتطور الأبجدية الصوتية لكلام يدون الأفكار والمشاعر والعلوم والفنون.
ويعتبر الأديب والشاعر الأردني أمجد ناصر أن الإنسانية لم يكن لها أن تتحقق من دون كلمات وكتابة، فمغادرة الإنسان عجمته ليست في اكتشافه النطق، بل بتدوين هذا النطق وتحويله إلى تعبير.
ويتابع ناصر في مقال سابق له بعنوان “منعطف جديد في تاريخ الكتابة” أن الكتابة “تحتاج وسيطا كي تنتقل، كان الوسيط الأول -كما نعرف- الرُّقم الطينية، كان كتبة الألواح الأولى ينقشون على الطين وهو طري بأداة ذات سن رفيعة قيل إنها من البوص، هل كانت تسمى أقلاما؟ ربما، ولكن ذلك الحفر على الطين هو أول أشكال الكتابة المتداول، وتلك الألواح الطينية هي أولى خطى رحلة الكلمة الطويلة، وتلك الأدوات الحادة ذات الأسنان الرفيعة (من البوص أو غيره) هي أول الأقلام”.
وبالمثل، اعتبر تقرير نشر حديثاً في موقع كوريوسفيرا الإسباني أن الكتابة تعتبر من أهم الإنجازات التي حققتها الإنسانية، لكن ربما لا نعرف جميعنا تاريخ الكتابة وكيفية اكتشافها.
من اخترع الكتابة؟
وأورد الموقع أن معرفة هوية من اكتشف الكتابة بالضبط تعتبر أمراً لا يستطيع البشر فعله اليوم، لكن ذلك لا يمنع بأنه لدينا فكرة تقريبية إلى حد ما، وذلك بفضل الدراسات التي أجريت حول أصل الكتابة في بلاد ما بين النهرين منذ أكثر من خمسة آلاف عام، وفي الواقع، يرتبط اختراع الكتابة بالتجارة وبتنظيم المجتمع، أي بميلاد الحضارة.
وتم تنظيم المجتمعات الأولى حول الطبقات الكهنوتية، وأُجبر الكهنة على الاحتفاظ بسجل لما تم تخزينه وشرائه وبيعه، والذي كان حتى ذلك الحين يحفظ عن ظهر قلب.
أصل الكتابة
ويرى معظم الخبراء أن أصل الكتابة وبداياتها يعودان إلى بلاد ما بين النهرين في الألواح القديمة الموجودة في المدن السومرية على ضفاف نهري دجلة والفرات.
وتنتمي أقدم هذه الألواح إلى أوروك، وهي مدينة رائدة في الحياة الحضرية والكتابة والإدارة العامة، ويبلغ عدد سكانها حوالي 40 ألف نسمة.
وبالإضافة إلى ذلك، يصعب تحديد تاريخ هذه اللوائح على الرغم من أنها تنتمي إلى فترة ما بين 3400 و3200 قبل الميلاد.
وتجتمع العديد من الظروف في مدينة مثل أوروك (في بلاد الرافدين قديماً) التي ربما تكون الأولى في التاريخ منذ نشأتها حوالي 6500 قبل الميلاد، بما في ذلك تطوير الزراعة والري واختراع العجلة واستخدام الحيوانات الأليفة.
وفي الألفية الخامسة قبل الميلاد بدأ القدامى في كتابة علامات باللغة المسمارية على الطين باستخدام المخرز (إبرة يدوية) من أجل تحديد السلع وكميتها أيضاً، وقد تم عمل نسختين منها، واحدة للمعبد والأخرى للتاجر.
وبهذه الطريقة، احتفظ الكهنة -الذين يتحكمون في الإنتاج- بسجل يحدد البائع والمشتري ومن يعطي فائض إنتاجه للمعابد القديمة.
تطور الكتابة
استفاد الأكاديون (في بلاد الرافدين) أولا، والحيثيون (عاشوا في الأناضول وشمال بلاد الشام) فيما بعد من النظام المقطعي السومري، وأضافوه إلى كتاباتهم المسمارية، وتعتبر هاتان اللغتان رائدتين، كل منهما بطريقتها الخاصة.
وزودتنا الكتابة الحيثية بأقدم كتابات تم العثور عليها في اللغات الهندوأوروبية حوالي 1600 قبل الميلاد، والتي تنحدر منها اليونانية والسنسكريتية.
ومن ناحية أخرى، تعتبر اللغة الأكادية أول لغة سامية معروفة ورثها الآشوريون والعبرانيون، فضلاً عن الفينيقيين والآراميين والعرب والإثيوبيين.
ونشأت أول أبجدية معروفة من اللغات السامية سنة 1300 قبل الميلاد، وتحديداً في مملكة أوغاريت الواقعة بين سوريا وفلسطين، أو كما تسمى أرض كنعان، وعُثر على العديد من الألواح المكتوبة بنحو 8 لغات مختلفة، إحداها هي من أصل سامي ولها أبجدية تتكون من 30 حرفاً.
بالمقابل، من المحتمل أن تكون الأبجدية قد ولدت في مصر على يد عمال من أصول سامية بدءا من الكتابة الهيروغليفية حوالي 800 قبل الميلاد، وعادت إلى أرض كنعان حوالي 1400 قبل الميلاد، ومن هنا جاءت الأبجدية الأوغاريتية حوالي عام 1300 قبل الميلاد.
من ناحية أخرى، في شرق آسيا طور الصينيون نظام الكتابة الخاص بهم خلال حقبة أسرة شانغ (حكموا في الألفية الثانية قبل الميلاد)، ويعتقد بعض الخبراء أن أولى علامات الكتابة في الصين يمكن أن تكون عام 6 آلاف قبل الميلاد، لكن الأدلة الأولى المؤكدة تعود إلى 1600 قبل الميلاد بالتزامن مع حكم أسرة شانغ.
يشار إلى أن كتبة العصور القديمة لم يكونوا وحدهم الأشخاص الذين يعرفون كيفية الكتابة، أولئك الذين يسافرون حول المدن ويكتبون كانوا أيضاً أشخاصاً متعلمين يعرفون جميع الإجراءات القانونية والاستمارات التي يجب ملؤها وكيفية الوصول إلى المستويات العليا.
ظهور الأرقام
تعود الأرقام الأولى المعترف بها إلى بعض الألواح الطينية المكتشفة في موقعي سوسة وأوروك (في إيران الحالية) منذ خمسة آلاف عام.
وبالتأكيد، بدأ الإنسان في العد قبل ذلك بكثير من خلال تكديس الحجارة أو وضع علامات على الحائط منذ ما لا يقل عن 30 ألف عام، لكن التعليقات التوضيحية المبكرة والقديمة كانت تنتظر اختراع الكتابة.
وفي البداية، تم استخدام الأرقام فقط للعد وأضيفت العلامات حتى العاشر، العدد الذي تم تخصيص له علامة مختلفة.
وقد يكون اختراع الصفر يعود إلى الصينيين أو الهنود أو العرب، وقد انتشر نظام الترقيم العربي في جميع أنحاء الدول الإسلامية، وقد قدمه الإيطالي فيبوناتشي -الذي درس في الجزائر في أوائل القرن ال13- إلى أوروبا، حيث لا يزال مؤثرا حتى الآن.
اختراع الورق
قبل صناعة الورق كان البشر يكتبون على الألواح والأواني الفخارية والحجارة وعظام الحيوانات وأوراق النباتات والجلود والرق، وصنع السومريون في جنوب بلاد ما بين النهرين أقراصا طينية وتركوها تجف للكتابة عليها.
من ناحية أخرى، طور المصريون القدماء الكتابة على لحاء نبات البردي الذي انتقل منها إلى اليونان وإيطاليا القديمة.
في المقابل، كانت الصين تحتفظ بسر صناعة الورق، لكن مع تقدم الزمن نقل المسلمون التقنية الصينية وطوروها لتصبح صناعة كبرى، ولعبوا الدور الأكبر في تعميم هذه الصناعة ونقلها إلى أوروبا، مما مهد الطريق لثورة الطباعة.[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 738 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | کوردیی ناوەڕاست | ronahi.net
Gotarên Girêdayî: 3
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 24-08-2020 (4 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Pêşveçûnî
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 97%
97%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 13-06-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( ڕۆژان نوری عەبدوڵڵا ) ve li ser 13-06-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( ڕۆژان نوری عەبدوڵڵا ) ve li ser 13-06-2022 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 738 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.121 KB 13-06-2022 Hejar KamelaH.K.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Wergêra mirovê Kurd an wergêra dirûşma Kurdî
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
RONÎ WAR
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Kerim Avşar
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Kurtelêkolîn
Encamnameya Hefteya Wêjeyî ya sala 2024 an li bajarî Dêrikê
Kurtelêkolîn
Hevberkirina şaş a du kesayetiyên Kurd di pirtûka Jinên Navdar ên Kurd de
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade

Rast
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
30-05-2024
Sara Kamela
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
30-05-2024
Sara Kamela
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
01-06-2024
Sara Kamela
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
11-06-2024
Burhan Sönmez
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Cemal Nebez
12-06-2024
Burhan Sönmez
Cemal Nebez
Babetên nû
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
12-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Cemal Nebez
12-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
11-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
11-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
07-06-2024
Sara Kamela
Partî û rêxistin
Xoybûn
04-06-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şukrî Muhemmed Sekban
04-06-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Pêşewa Qazî Mihemed, tevî çend serkirdeyên Komara Mahabadê, 1946
02-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Sê şehîd ji kesayetiyên navdar ên Komara Mehabadê Qadî Mihemed, Seyf Qadî û Sadrî Qadî
02-06-2024
Aras Hiso
Cih
Qumlix
02-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 518,612
Wêne 105,232
Pirtûk PDF 19,488
Faylên peywendîdar 97,516
Video 1,394
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Wergêra mirovê Kurd an wergêra dirûşma Kurdî
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
RONÎ WAR
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Kerim Avşar
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Kurtelêkolîn
Encamnameya Hefteya Wêjeyî ya sala 2024 an li bajarî Dêrikê
Kurtelêkolîn
Hevberkirina şaş a du kesayetiyên Kurd di pirtûka Jinên Navdar ên Kurd de
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Dosya
Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Kurtelêkolîn - Welat- Herêm - Kurdistan Kurtelêkolîn - Ziman - Şêwezar - Kurmanciya Bakur Kurtelêkolîn - Kategorîya Naverokê - Efsane Kurtelêkolîn - Kategorîya Naverokê - Çand Kurtelêkolîn - Cureya belgeyê - Zimanî yekem

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.25 çirke!