Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Çand û Civak
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Zanista Civakê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Mîtolojiya sumer
26-06-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 521,535
Wêne 105,471
Pirtûk PDF 19,651
Faylên peywendîdar 98,417
Video 1,419
Pirtûkxane
MEMÊ BÊ ZÎN
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQER...
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîr...
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî...
بابا طاهر الهمداني (اللوري) القنديل الذي لا يخبو
Hûnê bi rêya Kurdîpêdiya bizanin; kî!, li ku û çi heye!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook1
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

بابا طاهر الهمداني (اللوري)

بابا طاهر الهمداني (اللوري)
نزهان محمد
قليلون أولئك الذين تُبنى باسمهم الصروح، وتُحفرُ كلماتهم في ذاكرة الشعوب، وتتحول أسماؤُهم إلى قناديل تنير غياهب العتمة، وتشق الظلام بومضاتٍ؛ تتحول فيما بعد إلى ملاحم ترددها الألسن، والأفئدة، فعندما يُذكر أي شعب يُذكر معه عظماؤه الذين أرسوا وشيدوا دعائمه السياسية والثقافية.
من الذين نحتوا أسماءَهم بحروف من ذهب في عالم الإبداع ولاسيما في الشعر الكردي، وتجاوزت سفينة إبداعهم الحدود الإقليمية ورست إلى شواطئ عالمية والذي يُعدُّ مفخرةَ الشعب الكردي، الفيلسوف والشاعر الصوفي بابا طاهر الهمداني أو بابا طاهر اللوري، وسمي بالهمداني نسبة إلى مدينة همدان المدينة الجبلية ذات الطبيعة الخلابة في كردستان الشرقية حيث يقال: إنَّه في تلك المدينة وُلِد ومات، وقد اختلف المؤرخون في تاريخ ولادته ومماته لكن الأرجح أن ولادته كانت بين أعوام 935-985م ووفاته بين الأعوام 1010-1055م، ويُقال أن شاعرنا الفذ قد لُقب ب «بابا» لعلوِّ مكانته، وكثرة تقواه وزهده فكلمة بابا لدى أهل المنطقة تعني الولي أو المرشد، وكذلك كُني بالعريان وذلك لغزارة علمه التي تقوده إلى التعرف على أصل الأشياء وحقيقتها أي «تعرية» الشيء من قشرته أو ما يحيط به لكي يكون شفافاً واضحاً وجلياً في عرض الأشياء.
خلاف على هوية بابا طاهر
المتفق عليه بين جمهرة المؤرخين الكرد أن بابا طاهر هو الأب الخالد للأدب الكلاسيكي الكردي، فقد كتب أشعاره وقصائده باللهجة اللورية هذه اللهجة التي أحدثت خصاما بين المؤرخين الكرد، والفرس فرياح التعصب القومي والنزعة الذاتية للمؤرخين الفرس أدَّت بهم إلى إنكار كردية بابا طاهر رغم قبولهم للورية أشعاره، وتحججوا بأن اللور هم جماعة فارسية ومن ناحية أخرى تذكر عيون المصادر أنَّ بابا طاهر هو كردي الأصل والمنشأ، فصاحب معجم البلدان ياقوت الحموي يقول : « إنَّ اللور جيل من الأكراد من جبال أصفهان وتلك النواحي تعرف بهم فيقال بلاد اللور ولورستان» ويشير إبن حوقل الإدريسي كذلك إلى أن «لورستان بلد غني يعيش فيه الأكراد» ومن جانب آخر فإن معظم الباحثين الأولين الأجانب أكدوا كردية أشعار بابا طاهر بل أن المستشرق الألماني أوسكار مان لم يخفِ توجُّسَه من أن يكون المُدوِّنون الفرس خلال طباعتهم لأشعار الهمداني قد أدخلوا العديد من المفردات الفارسية فيها وحتى نسب مقطوعات مزيفة لها لإثبات فارسيّتها .
رباعيات بابا طاهر
إن أشهر ما تميز به الهمداني هو الرباعيات، ونستطيع القول: إنَّه لم يصلنا من شعره سوى الرباعيات تلك الأشعار التي لاقت إعجاب الأجانب فترجموها منذ وقت مبكر إلى لغاتهم الأوربية والرباعيات:هي مذهب ونمط ولون شعري عبارة عن مقطوعة شعرية من أربعة أبيات تدور حول موضوع معين وتكوّن فكرة تامة، وفيها إما أن تتفق قافية الشطرين الأول والثاني مع الرابع أو تتفق جميع الأشطر الأربعة في القافية، ولا شكَّ أنَّ هذا اللون الشعري يُمثِّل إشراقة صوفية نابعة من قريحة نادرة وموهبة فذة تمتزج بحسٍّ مرهف، وعاطفة متوثبة شفافة لا توجد إلا عند الهمداني الشاعر والفيلسوف الذي تشير رباعياته فقد كان ينتابه القلق والتساؤل المستمر فلا شيء يرضيه سوى التمرد والبحث والخروج من دائرة المكان الذي يضيق به كي يمتد للأفلاك ويحاور القدر الإلهي يقول:
«لقد غرستْ شجرةُ الحزن جذورها في روحي، فأناجي أمام عتبةِ الملكوتِ ليلَ نهارَ، أيّها الشباب ! أدركوا قيمة حياتكم، لأن الأجلَ كالحجرِ ..والإنسانَ كالزجاجِ»
كانت هذه الأسطر المنظومة على بحر الهزج واحدة من رباعيات بابا طاهر الهمداني التي شكلت بداية منهكة من القلق الكينوني، وعميقة من حيث البناء والإيحاء للشعر الكردي الذي بدأ ينفض عن جسده غبار الارتباك بين حضارتين مختلفتين (الساسانية والاسلإمية) لقد كان ابن لورستان شاعراً حاذقاً واسع الفكر وفيلسوفاً طرق جميع أبواب الشعر في رباعياته من عشق وحب إلهي ووصف للروح والحياة والموت فأشعاره اعتبرت كنزاً أدبيا عالمياً ثرَّاً لها حضورٌ في جميع مراكز العلم والثقافة البشرية على الرغم من فوضى الصراع اللامتناهي الذي حدث ومازال يحدث على أرض كردستان ومحاولة حجب الشمس عن العيون الأدبية الكردية .
__________
المصادر :
محمد أمين زكي: مشاهير الكرد وكردستان
شاهو سعيد :رحلة الشعر الكردي[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 762 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | کوردیی ناوەڕاست | ronahi.net
Gotarên Girêdayî: 2
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 31-05-2018 (6 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Felsefe
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Helbest
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 14-06-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( ڕۆژان نوری عەبدوڵڵا ) ve li ser 14-06-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( ڕۆژان نوری عەبدوڵڵا ) ve li ser 14-06-2022 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 762 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.135 KB 14-06-2022 Hejar KamelaH.K.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
Ferhad Merdê
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Sîma Semend: 'Qîza kurde aza, binivîse…'
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
Têkilîya Nefs û Bedenê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
TAHARÊ BRO

Rast
Pirtûkxane
MEMÊ BÊ ZÎN
25-06-2024
Burhan Sönmez
MEMÊ BÊ ZÎN
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Li ser hebûna malatê
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
03-07-2024
Burhan Sönmez
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
05-07-2024
Sara Kamela
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
05-07-2024
Sara Kamela
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Babetên nû
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Çand û Civak
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Zanista Civakê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Mîtolojiya sumer
26-06-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 521,535
Wêne 105,471
Pirtûk PDF 19,651
Faylên peywendîdar 98,417
Video 1,419
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
Ferhad Merdê
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Sîma Semend: 'Qîza kurde aza, binivîse…'
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
Têkilîya Nefs û Bedenê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Dosya
Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Navên Kurdî - Ziman - Şêwezar - Kurmanciya Bakur Navên Kurdî - Zayend - Bêl alî Pirtûkxane - Cureya belgeyê - Zimanî yekem Pirtûkxane - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Pirtûkxane - Kategorîya Naverokê - Roman

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.25 çirke!