Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 523,728
Wêne 105,983
Pirtûk PDF 19,732
Faylên peywendîdar 98,940
Video 1,422
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
300,472

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,703

هەورامی 
65,705

عربي 
28,766

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,117

فارسی 
8,292

English 
7,134

Türkçe 
3,562

Deutsch 
1,455

Pусский 
1,119

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
19

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîr...
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî...
Jiyaname
Elî Şemdîn
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911...
Wêne û şirove
Di sala 1955an de dîlaneke ...
Ortadoğu’nun İlk Feminist Erkeği: Kürd Qasim Emin (2)
Xebatên xwe bi formateke baş ji Kurdipediyayê re bişînin. Emê wan ji bo we arşîv bikin û ji bo we biparêzin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: Türkçe
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست2
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Ortadoğu’nun İlk Feminist Erkeği: Kürd Qasim Emin

Ortadoğu’nun İlk Feminist Erkeği: Kürd Qasim Emin
Qasim Emin’inin babası Muhamed Emin Xan’ın Suleymaniyeli Kürd aristokrat bir aileden geldiğini yazan kaynaklardan vardır. Ayrıca Les cles du Moyen Orient adlı site’de yayınlanan Qasim Amin un Penseur Feminist? adlı makalede babasının Kürd asılı bir vali olduğu söyleniyor. Kürd tarihçilerinden Baba Merdoxi ve Mir Basri daha önceleri Qasim Emin’in Kürdlüğünü gündeme getirmiş ve üzerine durmuşlardı. Mîr Basrî Navdaranî Kurd adlı eserinde Qasim Emin’de dair yazdığı biyografi de “ Qasim Emin’in babası Muhammed Emin bir Kürd Mir’inin öğluydu ve İstanbul’da rehine olarak tutuluyordu. Mısır Hıdivi İsmail Paşa döneminde Mısır’a gidiyor ve Mısır ordusunda Miralay görevine kadar yükseliyor. Ahmed Bey Xetab’ın kızı ile evleniyor ve bu kadından büyük oğlu Qasim Emin 1863 yılında dünyaya geliyor” diyor.( Mîr Basrî, Nawdaranî Kurd, Silêmanî-2002, sayfa 91) Muhammed Emin Bey bir dönem Osmanlı devletinin bir yetkilisi olarak Şarezor ve Suleymaniye bölgesinde de görevli olarak bulunuyor.Babasının Osmanlılar döneminde Kürdistan’da yönetici olmasından dolayı “Osmanlı” diye onu kayıt altına alanlarda var.

Kürd çevreleri Qasim Emin gibi eserleri dünyanın belli başlı dillerine çevrilen bir düşünce adamı hakkında tek bir makale yazmış değildir. Hatta Vikipedia’da Kurmanci ve Dimili de bir dizi fuzuli konuda çeviri ve tanıtma yazıları varken, Qasim Emin Vikipedia’da bir dizi dil de tanıtılırken, bir tek satır dahi yazmış değildir .. Acı ama gerçek.

Qasim Emin 1863 yılında İskenderiye’de dünyaya geldi. Ailesi Mısır’ın başkenti Kahire’ye taşınıyor, Qasim Emin elit ve aristokrat ailelerinin çocuklarının okuduğu bir okul da ilk eğitimine başlıyor. Qasim Emin ilk önce Mısır’da ve daha sonra Fransa’ya giderek Montpellier Üniversitesinde 4 yıl hukuk eğitimini alıyor. O Fransa’da okuduğu zaman Rönesans ve Reform hareketleri ve aydınlanma dönemi aydınlarının eserleriyle tanışıyor. Darwin ve Spencer’in düşüncelerinden geniş çaplı etkileniyor. İslam dinini içten reforme etmek isteyen Kürd Şeyh Muhammed Ebdo ile yakın ilişkileri vardı. Bazı kaynaklar Qasim Emin’in Kahire’de Kürd Şeyh Muhammed Ebdo’dan ders aldığı ve öğrencisi olduğu yönünde bilgiler veriyor. Qasim Emin, Paris’te Kürd Şeyh Muhammed Ebdo ve Cemaleddin Afgani ile görüşüyorlar. Qasim Emin, Şeyh Muhammed Ebdo ve Cemaleddin Afgani ile birlikte Al-Ôrwa Al-Wothqa. adlı oluşuma gidiyorlar. Bilindiği gibi Cemaleddin Afgani’nin Nehri Şeyhleriyle sıkı ilişkileri vardı.

Kürd Şeyh Muhammed Ebdo din ile bilimi uzlaştırmaya çalışırken, öğrencisi Qasim Emin daha çok bilime öncellik veriyordu. Qasim Emin’i hem İslam dünyasında ve hem de Batı Avrupa’da tartıştıran 1899 yılında Kahire’de yayınladığı “Kadınların Kurtuluşu” ve 1901’de yayınladığı “Yeni Kadın” adlı eserleridir. Qasim Emin’in kadın haklarının avukatı ve bir çok çevrenin söylemiyle “Feminist bir yazar” olarak ortaya çıkması İslam ve Arap dünyasında bir dizi çevrenin reaksiyonuna neden oldu. O dönem Mısır’da din çevreleri, üst ve orta tabaka temsilcileri tarafından Qasim Emin’e ve eserlerine karşı bir çok kitap ve makale yayınlanıyor. Qasim Emin ne diyordu ki bir dizi çevre kendisine karşı harekete geçiyordu? Qasim Emin kadınlara dair: “Bir kadını nasıl tanımlayabiliriz? Kadın da erkek gibi insani bir varlıktır. Bedeni, fonksiyonları, duyguları ve düşünme kapasitesi erkeklerle aynıdır. Kadınlar, insani olan tüm temel özelliklerine sahiptirler. Kadınla erkeği ayıran tek şey cinsiyetleridir” diyor.

Qasim Emin’in kadınlara ilişkin bu tutumu o dönem büyük tepkilere neden olmuştu. Qasim Emin o dönem kadın için “ en azından ilk okul eğitimini” öneriyor.
Qasim Emin o dönem kadınların peçelenme/örtünme olayına da karşı çıkıyor ve şöyle yazıyor: “Biz kadınlarımız örtünmesi konusunda çok ileri gittik ve onlara örtünmeden erkeklere görünmelerini yasakladık. Böylelikle onları sahip olduğumuz bir maddeye yada metaya dönüştürdük”

Qasim Emin o dönem çokeşliliğe tavır alıyor, kadınların çocukların yetiştirilmesi için gereken eğitime ve kapasiteye sahip olmalarının yolunu açmak gerektiğini düşünüyor. Ayrıca kadınlar yalnız başlarına kaldıkları zaman ailelerine yük olmaları için çalışma imkanlarına sahip olmaları gerektiğini savunuyordu.
Qasim Emin 1908 yılında vefat etti, fakat kadınlara ve kadın haklarına ilişkin geliştirdiği tezler hala tartışılıyor. Tartışılmaması için hiç bir neden de yok. Hala bir çok ülke de kadınların çalışması, sokaklara çıkması ve eğitim görmesi yasak. Bugün sokaklara çıktığımız zaman her gün artarak devam eden örtünen kadınların sayısına baktığımızda Qasim Emin’in ne kadar haklı olduğunu görüyoruz. Hala düşünceleri aktüel olan Mısır Kürdlerinden Qasim Emin’i bu makale ile yad etmek istedim.[1]
Ev babet bi zimana (Türkçe) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
Bu makale (Türkçe) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
Ev babet 602 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | کوردیی ناوەڕاست | Newroz.com
Gotarên Girêdayî: 1
Dîrok & bûyer
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: Türkçe
Dîroka weşanê: 21-11-2016 (8 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gelemperî
Kategorîya Naverokê: Doza Kurd
Welat- Herêm: Başûrê Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Turkî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Sara Kamela ) li: 25-07-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Burhan Sönmez ) ve li ser 25-07-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Burhan Sönmez ) ve li ser 25-07-2022 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 602 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.1186 KB 25-07-2022 Sara KamelaS.K.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Bîranînek ji jiyana Ûsiv Beg
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Pirtûkxane
Çand û Civak
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Kurd û Eskîlstuna, xîçek dîrok
Jiyaname
Ferhad Merdê
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan

Rast
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
05-07-2024
Sara Kamela
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
05-07-2024
Sara Kamela
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Elî Şemdîn
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
13-07-2024
Aras Hiso
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
Wêne û şirove
Di sala 1955an de dîlaneke Kurdên Azerbaycanê
13-07-2024
Aras Hiso
Di sala 1955an de dîlaneke Kurdên Azerbaycanê
Babetên nû
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 523,728
Wêne 105,983
Pirtûk PDF 19,732
Faylên peywendîdar 98,940
Video 1,422
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
300,472

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,703

هەورامی 
65,705

عربي 
28,766

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,117

فارسی 
8,292

English 
7,134

Türkçe 
3,562

Deutsch 
1,455

Pусский 
1,119

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
19

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Bîranînek ji jiyana Ûsiv Beg
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Pirtûkxane
Çand û Civak
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Kurd û Eskîlstuna, xîçek dîrok
Jiyaname
Ferhad Merdê
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Dosya
Navên Kurdî - Zayend - Nêr Cih - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Cih - Cih - Gund Cih - Bajêr - Qers Cih - Ziman - Şêwezar - Kurmanciya Bakur Navên Kurdî - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.469 çirke!