1917 Ekim Devrimi'nde Kürtler.
Ismet Konak.
Bu makale, Kürtler'in 1917 Ekim Devrimi'nde oynadığı rolü tetkik etmektedir.
1917 yılında vuku bulan Ekim Devrimi'yle birlikte adem-i merkeziyetçiliğin bir nişangâh olarak benimsendiği Sovyet Rusya’da ulusal sorunun Marksist metodolojiye göre çözümü, ilk dönemlerde Sovyet hükümetinin en öncül görevlerinden biriydi. Zira Sovyet Rusya’da yaklaşık 200 farklı etnik yapı barınmaktaydı ve bu yapıları bir arada tutmak oldukça zor bir görevdi. Bu sunuma konu olan Kürtler de Sovyet Rusya’da ulusal azınlık kategorisinde yer almaktaydı. Nitekim 1920'li ve 1930'lu yıllarda Kürtler adına bazı olumlu ve olumsuz gelişmeler yaşanmıştı; Kürdoloji kurulmuş, Kızıl Kürdistan inşa edilmiş, Riya Teze adlı Kürtçe gazete yayımlanmaya başlamış, Kürt teknik okulları açılmış ve Kürt aydın sınıfı yetişmişti. 1930'lu yıllarda ise ulusal politika değişmişti; Kızıl Kürdistan gizemli şekilde karga tulumba edilmiş, Kürt halkı sürgün edilmiş ve sosyo-kültürel haklar gasp edilmişti. Artı ve eksi yönleriyle, Sovyet Kürtleri’nin yaşadığı bu deneyim günümüzde Türkiye, Suriye, Irak ve İran gibi devletlerde tahakküm altında yaşayan Kürt halkına bir model takdim etmektedir. Bu bağlamda sunum, ulusal sorunun çözümü açısından yüzeysel de olsa bir perspektif sunmaya namzettir.
[1]