Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 525,777
Wêne 106,466
Pirtûk PDF 19,791
Faylên peywendîdar 99,665
Video 1,449
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,349
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,756
هەورامی 
65,744
عربي 
28,846
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,307
فارسی 
8,547
English 
7,168
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,869
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
2,990
Pirtûkxane 
2,705
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,228
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
132
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergê...
Weşanên
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
كرد إيران
Daneyên taybet ên Kurdîpêdiya ji bo girtina biryarên civakî, siyasî û neteweyî alîkariyek bêhempa ye... Dane ew xwedî biryarder e!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

كرد إيران

كرد إيران
شفيق شقير
لا يمكن الجزم بعدد كرد إيران في ظل عدم وجود مرجع ذي مصداقية كافية، خاصة وأن الرقم سلاح سياسي في منطقة الشرق الأوسط التي تعج بالأقليات وبالطموحات الانفصالية.
وبحسب بعض المصادر غير الكردية تتفاوت التقديرات لأعداد الكرد أنهم ما بين 7% إلى 9% من إجمالي السكان البالغ عددهم 68,688,433، ولكن المصادر الكردية تذهب أبعد من ذلك.
والأقرب إلى الحقيقة أن الكرد هم العرقية الثالثة في البلاد بعد الفرس والآذريين، ويتركز وجودهم في جبال زاغروس على امتداد الحدود مع تركيا والعراق، ومتجاورين مع نظرائهم الكرد في هذين البلدين، وبحسب المحافظات فهم يتوزعون على أربعة منها، أذربيجان الغربية، كردستان، كرمنشاه، وإيلام.

يقول أكراد إيران أنهم يتعرضون لاضطهاد منظم من السلطات الإيرانية وأنه يحظر عليهم تعلم اللغة الكردية في المدارس الرسمية، وأن هناك تمييزا ضدهم

تاريخيا لم تعترف إيران بخصوصية العرق الكردي وهو ما طمح إليه الكرد في إيران كما هو شأنهم في عموم المنطقة، وللكرد الإيرانيين تجربة تاريخية محدودة في إقامة حكم مستقل، ألا وهو دولة مهاباد التي لم تدم إلا فترة وجيزة ولكنها كانت كافية لتلهم الشعور الكردي -عامة والإيراني منه خاصة- بالاستقلال .
وقامت الثورة الإسلامية في إيران وشارك فيها الكرد وكانوا يتوقعون أن يحصلوا على بعض الامتيازات في ظلها، أقله الحكم الذاتي، وهو ما رفضته السلطات الإيرانية بالمطلق، ومنعتهم من المشاركة في كتابة دستور الجمهورية الناشئة، واعتبرت أن الطابع الديني للجمهورية الإسلامية الإيرانية كفيل بتحقيق ما تصبو إليه القوميات الأخرى.
ويقول كرد إيران أنهم يتعرضون لاضطهاد منظم من السلطات الإيرانية، وأنه يحظر عليهم تعلم اللغة الكردية في المدارس، ويواجهون تقييدات في نشر الأدب الكردي وأن ما يصدر من منشورات كردية يصدر بإشراف المخابرات، وذلك برغم أن البند 15 من الفصل الثاني ينص على حق الأقليات في إستعمال لغاتها في المجالات التعليمية والثقافية.
وبرغم أن المادة 19 من الفصل الثالث من الدستور تنص على عدم التمييز بين الإيرانيين على أساس عرقي، يقول الكرد أن هناك تمييزا ضدهم في فرص العمل والقبول في الجامعات، وأن من يشغل المناصب العليا في المناطق الكردية هم من غير الكرد، وأن مناطقهم هي الأقل من حيث التنمية والتأهيل والأعلى من حيث البطالة، وأن الكردي مهمش بشكل كبير ولا يسمح له بالتعبير السياسي الحر عن نفسه، حيث تقوم السلطات بإعاقة تشكيل الأحزاب الكردية، وقد أيدت مطالب الكرد هذه وأكدتها منظمات حقوقية معروفة.
ومن جهة أخرى إن الكرد في معظمهم هم من الطائفة السنية، ودستور الدولة يتخذ من المذهب الشيعي مذهبا رسميا له، ووظيفة السلطة هي حماية المذهب ونشره، مما يعني حرمان بقية الأديان والطوائف ومن بينهم الكرد حقوقهم السياسية، بوصفهم المذهبي إضافة إلى وصفهم العرقي.
ولهذا نجد أن قضية الكرد الإيرانيين كانت أقل حضورا من قضية نظرائهم في العراق وتركيا، وغالبا ما يعبرون عن حقوقهم بوصفهم المذهبي أكثر من وصفهم العرقي، وبهذا تختلط مطالبهم مع القوميات الأخرى التي غلب عليها الانتماء المذهبي السني مثل البلوش والتركمان، والذين يشكون جميعا من انعدام الفرص أمامهم، فضلا عن ذلك هناك بعض الجهود بين هذه القوميات وغيرها لأن تتوحد كقوميات متضررة من النظام القائم.
التأثير العراقي
ولكن مؤخرا تشجع كرد إيران أكثر من السابق لرفع الصوت بتمايزهم العرقي، وشجعهم على ذلك التغيير الجذري الذي حصل في العراق وما نتج عنه من اقليم كردي داخل الدولة العراقية، فالكرد على جانبي الحدود يتكلمون اللغة نفسها ويشتركون بالمذهب نفسه، وبينهما علاقة تزاوج، كما أن الفضائيات الكردية زادت من التواصل بينهم وخاصة تلك الموجودة فيما يسمى بكردستان العراق.

الموضوع الكردي سيقفز إلى واجهة الأحداث للضغط على النظام الإيراني، خاصة وأن كرد إيران قد أظهروا تشاؤما ملحوظا من مجيء نجاد، وتلقوا جرعة كافية من الجانب العراقي، تؤكد لهم أن طموحات الأكراد بإمكانها أن تكون حقيقة في أي لحظة مؤاتية

فأصداء الفرح والحزن في الناحية العراقية يترك صداه في الطرف الإيراني، فبعد عام 1991 تطورت هذه العلاقة، حتى أن هناك اساتذة إيرانيين كردا يدرسون في جامعات عراقية في مناطق الكرد.
وبين الطرفين علاقات مصاهرة وتبادل ثقافي، بل ذكرت وكالات الأنباء في مناسبات سياسية كردية عراقية عدة، تفاعلا من الجمهور الكردي في إيران، من ذلك على سبيل المثال خروج الكرد في آذار 2004 بمظاهرات احتفالا بالاعتراف الرسمي بحقوق كرد العراق، وتحولت في بعض جوانبها إلى مواجهات مع الشرطة الإيرانية وسقط عدد من الجرحى.
وفي الغالب معظم الأخبار المتسربة عن وضع الكرد في إيران هي من مصادر كردية محدودة أو من مصادر إعلامية إيرانية متحفظة، وكثيرا من الأحيان لا يمكن التأكد منها، ولكنها تؤكد وجود مصادمات كردية دائمة مع السلطات.
وخاصة بعد مجيء أحمدي نجاد رئيسا لإيران، وهو المتهم كرديا بأنه كان وراء تصفية الناشط الكردي الإيراني الشهير رئيس الحزب الديمقراطي عبد الرحمن قاسملو، وقد خرجت تظاهرات كردية في الصيف الماضي احتفاء بذكرى اغتياله تحولت إلى صدامات مع السلطات الإيرانية، وأسفرت عن مقتل العديد من الكرد في منطقة سقز وسنندج وبقية المدن التي يعتبرها الكرد جزء من دولة كردستان المنشودة.
ومن التأثيرات العراقية الواضحة على الآداء السياسي لكرد إيران هو الإعلان عن قيام الجبهة الكردية الموحدة، والتي تعمل ضمن الأطر القانونية الإيرانية، وتهدف لتحصيل حقوق الكرد والدفاع عن قضاياهم بالوسائل السياسية والسلمية.
وأعلن عن هذا التحالف النائب السابق بهاء الدين أدب والذي منع من الترشح للانتخابات السابقة، وهو كان قد دعا لمقاطعة الانتخابات الرئاسية الأخيرة التي فاز فيها الرئيس أحمدي نجاد.
والواضح في ظل التجاذبات الأخيرة بين الغرب وإيران بشأن المشروع النووي الإيراني، أن الموضوع الكردي الإيراني سيقفز إلى واجهة الأحداث للضغط على النظام الإيراني، خاصة وأن كرد إيران قد أظهروا تشاؤما ملحوظا من مجيء نجاد، وذلك في الوقت الذي تلقوا جرعة كافية من الجانب العراقي، تؤكد لهم أن طموحات الكرد بإمكانها أن تكون حقيقة في أي لحظة مؤاتية.
_________________
الجزيرة نت
المصادر
1- country studies
http://countrystudies.us/iran/40.htm
2- قارن على سبيل المثال بين موقع CIA factbook وبين موسوعة Info Please لرؤية الفرق في تقدير أعداد أكراد إيران.
http://www.infoplease.com/ipa/A0107640.html
http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/ir.html
3-موسوعة مقاتل من الصحراء
http://www.moqatel.com/MOKATEL/Data/Behoth/siasia2/akrad17/Mokatel7_2-2.htm#99
4- الأكراد الإيرانيون يحيون مساعي جيرانهم، نزيلة فتحية، موقع الاختلاف ثروة نقلا عن صحيفة نيويورك تايمز 14/11/2004
http://arabic.tharwaproject.com/Main-Sec/NetWatch/NW_11_23_04/Fathi.htm
5- عن إنشاء الجبهة الكردية المتحدة في إيران، أنظر موقع الحوار المتمدن العدد 1422- 6/1/2006.
http://www.rezgar.com/debat/show.art.asp?aid=54098
6- صحيفة الشرق الأوسط نقلا عن خدمة نيويورك تايمز، هيومان رايتس ووتش: 17 قتيلا في اضطرابات بالمنطقة الكردية بإيران.
http://www.aawsat.com/details.asp?section=4&article=317681&issue=9757
7-Iran Daily, United Kurdish Front Established
http://www.iran-daily.com/1384/2467/html/index.htm
8- أنظر حملة جمع تواقيع من أكراد سوريا للتضامن مع أكراد إيران، ضد ما سموه اعتداءات الحكومة الإيرانية وأجهزتها القمعية.
http://www.rezgar.com/camp/i.asp?id=45
9- موقع الحزب الديمقراطي التقدمي الكردي في سوريا، لقاء خاص مع عبدالله مهتدي سكر تير حزب كوملة الكردستاني الإيراني.
http://www.gulistan.info/html/body_apca_ico_au_uei_
caaa_aaeii_oss.html
10- عن اتهام الرئيس أحمدي نجاد بقتل قاسملو أنظر على سبيل المثال، المستقبل اللبنانية 16/7/2005.
http://www.almustaqbal.com/stories.aspx?StoryID=131127
11- الدعوة لمقاطعة انتخابات الرئاسة الإيرانية، أنظر الشرق الأوسط اللندنية 17/5/2005، نقلا عن أ.ف.ب.
http://www.aawsat.com/details.asp?section=4&issue=9667&article=299745
12-التشاؤم من انتخاب نجاد رئيسا، أنظر على سبيل المثال، الشرق الأوسط اللندنية 27/6/2005، نقلا عن رويترز.
http://www.aawsat.com/details.asp?section=4&issue=9667&article=308272
13- للوقوف على توصيف المنظمات الحقوقية لأوضاع الأكراد في إيران أنظر على سبيل المثال، تقرير هيومن رايتس ووتش عام 2003. والنشرة الإخبارية الصادرة عن منظمة العفو الدولية في أكتوبر/تشرين الأول 2005.
http://hrw.org/arabic/mena/wr2003/iran.htm
http://www.amnesty-arabic.org/text/news-letter/2005/oct/oct2005_iran.htm
14- أنظر الدستور الإيراني في موقع: Iranology Foundation
http://www.iranologyfo.com/low-e01.htm
15 عن مطالب الكرد ومعاناتهم، حوار غير منشور للجزيرة نت مع خسرو عبدالله مسؤول العلاقات الخارجية في الحزب الديمقراطي الكردستاني في إيران، ومدرس اللغة الكردية في معهد الدراسات الشرقية بباريس.[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 642 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
Gotarên Girêdayî: 5
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 11-06-2016 (8 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Doza Kurd
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Welat- Herêm: Rojhelatê Kurdistan
Welat- Herêm: Êran
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 96%
96%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 09-01-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 10-01-2023 hate nirxandin û weşandin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 642 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê

Rast
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
13-07-2024
Sara Kamela
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Weşanên
Şerq û Kurdistan
17-07-2024
Burhan Sönmez
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
18-07-2024
Burhan Sönmez
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Ishaq Iskotî
Babetên nû
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 525,777
Wêne 106,466
Pirtûk PDF 19,791
Faylên peywendîdar 99,665
Video 1,449
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,349
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,756
هەورامی 
65,744
عربي 
28,846
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,307
فارسی 
8,547
English 
7,168
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,869
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
2,990
Pirtûkxane 
2,705
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,228
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
132
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Dosya
Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Pirtûkxane - Welat- Herêm - Swêd Şehîdan - Welat - Herêm (Şehîd) - Bakûrê Kurdistan Şehîdan - Cih (Şehîdbûn) - Hesekê Pirtûkxane - Welat- Herêm - Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Pirtûkxane - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 1.11 çirke!