Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Kurdgalnamek(Kurdbêjname)
11-08-2024
Evîn Teyfûr
Cih
Getap
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Nalbandyan (Mets Şirar)
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Gai
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Şenkanî
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
TliK
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Jamuşvan
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Aknaliç
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Nor Geghi (Çatkran) ermen
09-08-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet
  530,787
Wêne
  107,546
Pirtûk PDF
  20,000
Faylên peywendîdar
  100,951
Video
  1,471
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
303,155
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,915
هەورامی 
65,847
عربي 
29,357
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,077
فارسی 
8,979
English 
7,418
Türkçe 
3,605
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,483
Pусский 
1,133
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
45
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
ترکمانی 
1
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,094
Pend û gotin 
24,576
Kurtelêkolîn 
4,908
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,124
Pirtûkxane 
2,716
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,230
Cih 
1,150
Belgename 
289
Wêne û şirove 
139
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
30,524
MP4 
2,395
IMG 
196,596
Lêgerîna naverokê
Pirtûkxane
DÎROKA TEVGERA JINA AZAD
Kurtelêkolîn
Salnameya Zerdeştî
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna...
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere...
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BI...
ومن جديد في الإرث والتراث الكُرديين
Hûnê bi rêya Kurdîpêdiya bizanin; kî!, li ku û çi heye!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Cebuano0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ქართველი0
中国的0
日本人0

ومن جديد في الإرث والتراث الكُرديين

ومن جديد في الإرث والتراث الكُرديين
ومن جديد في الإرث والتراث الكُرديين
وليد حاج عبدالقادر / دبي
منذ عدة عقود دأب عالبية المؤرّخين والباحثين في مجال العلوم الإنسانية عامةً والتاريخية خاصةً في إرفاق عمليات البحث والتقصي بجملةٍ من العلوم المساعدة كرفدٍ لعمليات التنقيب الأثري وما يُستخرج من باطن المواقع المستهدفة ، إلى درجةٍ اضحت المعطيات النظرية المستخلصة من العادات والتقاليد وأيضاً المخزون الثقافي والفولكوري ذي أهمية كبيرة تضاهي مخرجات المكتشفات المادية التي تمّت – يتمّ الكشف عنها ، وفي خاصية شعبٍ مثل الشعب الكُردي ، والذي وبكلّ أسفٍ، لا يزال يحتلّ مكانته بين الشعوب ذوي الثقافة الشفاهية ، إلا أنّ هذه الثقافة، وبذات خصائصها، واجهت وبتحدٍّ وجودي كبير ثقافات عديدة ومتنوعة تدرّجت بقوتها وأيضاً بهيمنتها السياسية ، وحافظت على مخزونها الإرثي التاريخي ، وفي عودةٍ إلى مفاصل هذا العرض وخاصةً في الإرث والتراث الكُرديين وكما في كلّ المجتمعات البشرية حيث حظيت المرأة بدورٍ ريادي بارز ، ودائماً كان دورها يرتبط بمحوريتها، إن كركنٍ أسري أساس أو اقتصادي تنتج، ولعلّنا نستطيع تلمس هذا إن لم نقل بأنّ كُردستان في الأساس هي مركز ظهور عبادة المرأة / الإلهة … المعطاءة والمتدفّقة حياةً، ولعلّ تماثيل الآلهة الأم والطينية منها خاصةً حتى قبل دخول مرحلة الشي – التحجر، كالآجر بعد استخدام الفخار خاصةً ، تلك التماثيل التي تعتبر من أقدم المجسّمات لذلك ، وأهمها تلك التي اكتشفت في واشو كاني والتي تعود إلى أكثر من 4000 سنة وخاصةً تمثال الإلهة المجسّدة بأربعة أثداء والمسمّاة بتمثال الإلهة الأم الهورو / ميتانية ، والتي اكتشفت في مدينة سري كانيي ، ولمجرد تأشكلها نسوياً وبصيغتها الأمومية أكبر دليلٍ على النمط الخصبوي الذي امتاز به ، أو وبعبارةٍ أدق متلازمة النمو والخصوبة وبشرياً ومنذ أقدم العصور عدّت المرأة وكخلاصةٍ متسلسلة على أنها نتاج ومحور، لابل العنصر الأهم في جدلية الخصوبة والإخصاب ، وقد تجلّت وبتركيزٌ شديد في خاصية الأم الإلهة تعامات أو تامات، كما اينانا السومرية أو هيرا اليونانية، ولتتشعّب منها ومن جديد مجموعة الإلهات متعدّدة المواهب ، منهنّ القديسات أو الشريرات وكذلك العابثات أو الخلوقات وفق سياقات المرحلة وتجلياتها، وبالتالي المتغيرات كانعكاسٍ لتغيير نمط الإنتاج وبالتالي مستلزماتها ، فتظهر مع الاستقرار والعيش الرغيد نماذج من الآلهة اللائي تعبثن وتستبدلن الآلهة الذكور مرةً فلاح وآخر راعٍ أو لربما محترف / الحرفة مثل: الحداد أو صناعة السلال / وقابلها دائماً وأبداً الآلهة العذراوات وكرؤوس أقلامٍ سريعة، هنا يمكننا ذكر خاتونا زمبيل فروش ، خجا سيامند ، كجكا جل كزي ، دوستا لاوكي متيني، وتبقى ژين وللحقيقة هي نقطة المحور، لابل والمرتكز من جديد وعلاقتها وكتفسيرٍ حُمّل بكثيرٍ من تراكمات إفرازات الوعي البشري خاصةً بالحياة وسر استمراريتها، وأعني المرأة !! فلو عدنا مثلاً إلى الميثولوجيا السومرية وسجل الهتها النسوية لربما كنّا اعتبرنا الترجمة الأولى لكلمة / ننتي / كسيدة العضو، ولتبيّن الدراسات المكثّفة واتفاق الغالبية العظمى من علماء السومريات بأنّ ننتي هو الاسم السومري لكلمة حواء العبرية ، وبالتالي حياة العربية وأضيف / أنا / معناها بالكُردية / ژين /، أفلا تعني لنا بشيء ؟! خصوصاً وإنّ نفس المعجم السومري يحمل لنا اسم مم كواحدٍ من النسق الأول للآلهة الأبناء كإله الينابيع والوديان / الماء العذب / كما الإله آفدار … وباختصارٍ شديد فإنّ التراث الكُردي حمل بين جنباته كلّ هذه المراحل التي مرّت بها المرأة الكُردية والتي بقيت إضافةً إلى ما ذكرناه معزوفة عشق ووله مستدام .
وهنا وفي العودة إلى تراتبية ونمط القصّ والغناء الكُرديين ، والتركيز وبرؤيةٍ بحثية صرفة سواءً في صميمتها وبالتالي تواترها مع التطور وتقدّم الوعي الميثولوجي البشري في ميزوبوتاميا ، فتلمح في البنية الأساس لهذه الميثولوجية / ميژو بالكُردية وهي غير كڤنه برست أو الكلاسيك / وكذلك انعكاسات الأنماط المعيشية والبنى الإقتصادية والمختصة بأنماط الإنتاج واستخدام كما تطور أدوات الإنتاج ومن ثم اندثار حرف مثلاً وظهور أخرى بديلة أو أكثر شيوعاً .. وباختصار شديد : تظلّ الأنشودة ، الغناء ، القصة ، كبنية أساسية ويُضاف إليها الأحدث أو لربما فقط يتمّ استبدال الأسماء فقط كظاهرة كلّ الأساطير والقصص الميدية والتي بقيت حتى بلغتها و .. بعضها فرّست / من التفريس / بعضاً من أسماء ملوكها … وهنا لابدّ لي بالمقابل بالإشارة إلى ظاهرة ذكورية مقابلة، وأعني بها ظاهرة لاوك ، حيث لاحظت ،من خلال متابعتي القديمة / الجديدة لهذه الظاهرة، وتحديداً لاوكي متيني أو معدني ، مادني !! فلو تأمّلنا كافة أنماط الغناء وطرائقها، سنلاحظ خاصةً في المقطع الأول ببداية الأغنية فهل / أري يادي ت بخوكي او ت بخودكي / فهل هي امتداد لمرحلة الآلهة الأم والتاريخ الكُردي وبحضاراتها المختلفة تؤكّد على شيوع هذه الظاهرة تاريخياً من خلال وجود تماثيل ونصوص كثيرة تثبت ذلك ؟! .. أم لعلّها من المؤثرات المسيحية كدينٍ انتشرت في كُردستان كثيراً، وهنا لابدّ من ذكر تقاطع كجك مع ظاهرة مريم العذراء !! ..
ومن ثم وأيضاً هنا / لاوكي متيني .. مادني .. معدني / وارتباطها بظاهرة اكتشاف المعدن وخاصةً الحديد وعلاقته بالإله هيفستوس إله المعدن والحديد والذي يعظ أصله حسب الأساطير الإغريقية من سهول كيليكية بمفهومها الواسع هناك ، هذا الإله الذي جُرح في قدمه وأصبح يعرج في صراعه ومنافسته ليحظى بقلب إلهة العشق والغرام هيروديت .. عشتار / وأصبح عشيقها فيما بعد … ولكن الأهم والإرث الكُردي / لاوكي زردوشي / .. ومدى تقاطعها وما قيل ويقال عن زرادشت والشجرة وظاهرة الديمومة والاستدامة والقسم ت بخوكي وه .. بخودي كي .. ومناجاة الفتاة لابل صرختها كتشبيه أو استدلال وإن كانت تعجّ بعواطف عاشقة جارفة إلا أنّ فيها مافيها من الباطنية كثير من الأمور . وقبل أن نختتم لابدّ لنا من الوقوف ملياً عند المرثية الكوجرية التي يرتقي فيها الألم إلى مصافِ التألق ليتوحّد في متوالية الوجع فينتج من مخاضه ثانية بذرة تنفلق كحبة القمح إلى فلقتين واحدة تستمرّ في إنتاج مرثيتها المستدامة والأخرى تينع بذرة الحياة المتجددة لتستمرّ .
إنّ مرثية الكوجر هي استدامة للمناحة التي لازالت كينابيع وجداول كُردستان تتدفّق ألماً بخريفه ودموع شتائه و .. ربيعه الذي تينع فيه خضاره المتدرّجة صوب الاصفرار وهات ياالخريف من جديد وهكذا دواليك … في المرثية تلك – الكوجرية – نرى كيف أنّ الكوجريات تمزجن الزغاريد مع العويل ، فتنفح من همساتها أغاني الرحيل فتصدحن : رااكن بينين بووووكي دلالي .. هي عينها الأغنية بها تودعن الشاب العريس – المتوفى – إلى القبر وتخرجن العروس من دارة أهلها إلى سكن زوجها . والمغزى هو دائماً المناحة كمتلازمة لموت سيليه حتماً ربيع تتجدّد فيه الحياة .[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 1,265 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
Gotarên Girêdayî: 26
Belgename
Dîrok & bûyer
Kurtelêkolîn
Pirtûkxane
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 08-10-2022 (2 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Çand
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 94%
94%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 17-02-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 17-02-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Evîn Teyfûr ) ve li ser 30-06-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 1,265 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Pirtûkxane
DÎROKA TEVGERA JINA AZAD
Kurtelêkolîn
Rola rêberekî netewî ji bo gelê Êzidî
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Pirtûkxane
Kurdên Çewisandî û Birayên Wan Ên Misilman
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
Kurtelêkolîn
Keyaniya Kûmû(h)/ Koma/ Kowa
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Ayda Xidir Nebî û Xidir Eylas
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Kurdgalnamek(Kurdbêjname)
Kurtelêkolîn
Hebûna êzdiyan li Ermenistanê: rewş û perspektîf
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
TAHARÊ BRO

Rast
Pirtûkxane
DÎROKA TEVGERA JINA AZAD
02-08-2024
Evîn Teyfûr
DÎROKA TEVGERA JINA AZAD
Kurtelêkolîn
Salnameya Zerdeştî
04-08-2024
Evîn Teyfûr
Salnameya Zerdeştî
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
09-08-2024
Aras Hiso
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
11-08-2024
Evîn Teyfûr
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Babetên nû
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Kurdgalnamek(Kurdbêjname)
11-08-2024
Evîn Teyfûr
Cih
Getap
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Nalbandyan (Mets Şirar)
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Gai
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Şenkanî
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
TliK
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Jamuşvan
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Aknaliç
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Nor Geghi (Çatkran) ermen
09-08-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet
  530,787
Wêne
  107,546
Pirtûk PDF
  20,000
Faylên peywendîdar
  100,951
Video
  1,471
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
303,155
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,915
هەورامی 
65,847
عربي 
29,357
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,077
فارسی 
8,979
English 
7,418
Türkçe 
3,605
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,483
Pусский 
1,133
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
45
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
ترکمانی 
1
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,094
Pend û gotin 
24,576
Kurtelêkolîn 
4,908
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,124
Pirtûkxane 
2,716
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,230
Cih 
1,150
Belgename 
289
Wêne û şirove 
139
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
30,524
MP4 
2,395
IMG 
196,596
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Pirtûkxane
DÎROKA TEVGERA JINA AZAD
Kurtelêkolîn
Rola rêberekî netewî ji bo gelê Êzidî
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Pirtûkxane
Kurdên Çewisandî û Birayên Wan Ên Misilman
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
Kurtelêkolîn
Keyaniya Kûmû(h)/ Koma/ Kowa
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Ayda Xidir Nebî û Xidir Eylas
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Kurdgalnamek(Kurdbêjname)
Kurtelêkolîn
Hebûna êzdiyan li Ermenistanê: rewş û perspektîf
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Dosya
Kurtelêkolîn - Kategorîya Naverokê - Edebî Kurtelêkolîn - Kategorîya Naverokê - Medya, Ragîhandin Kurtelêkolîn - Cureya belgeyê - Zimanî yekem Kurtelêkolîn - Cureya Weşanê - Born-digital Kurtelêkolîn - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Kurtelêkolîn - Welat- Herêm - Azerbaijan Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.75
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.656 çirke!