Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 523,131
Wêne 105,814
Pirtûk PDF 19,707
Faylên peywendîdar 98,684
Video 1,420
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîr...
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî...
Jiyaname
Elî Şemdîn
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911...
Wêne û şirove
Di sala 1955an de dîlaneke ...
ملاحظات مينورسكي على الكتابة الكردية بالالفباء اللاتينية
Kurdîpêdiya wergirtina agahdariyê hêsantir dike, Ji ber vê yekê mîlyonek agahdarî li ser telefonên we yên destan tomar kir!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

مؤيد عبد الستار

مؤيد عبد الستار
ترجمها بايجاز عن الانجليزية #مؤيد عبد الستار#
الملاحظات التي نشرها فلاديمير مينورسكي على مقترحات المستشرق ادموندس لكتابة الكردية بالالفباء اللاتينية في مقال تفصيلي ساحاول ايجاز أهم ما جاء فيه من نقاط تبين رأي مينورسكي على اقتراحات ادموندس التي نشرها في مقالين يشير اليهما مينورسكي ويرفق مقاله بجدول اقتراحات ادموندس ويضيف اليها ملاحظاته ، علما ان مينورسكي كما هو معروف مستشرق روسي عمل في ايران لسنوات قنصلا لبلاده وهو على اطلاع كبير باحوال كردستان ومعرفة باللغة الكردية وعمل استاذا للغات الشرقية في جامعة لندن كلية الدراسات الشرقية وكذلك ادموندس الذي عمل قنصلا لبلاده في ايران وكردستان وفي الادارة البريطانية في العراق ومن ثم عمل استاذا ايضا في جامعة لندن كلية الدراسات الشرقية وكلاهما نشرا بحوثا ودراسات قيمة عن كردستان واللغة الكردية الى جانب دراسات مختلفة عن الشرق الاوسط وعلى الاخص ايران والعراق وكردستان . وفيما يلي ما قدمه مينورسكي من ملاحظات .
إن اقتراحات السيد ادموندس حول استخدام الالفباء اللاتينية في الكتابة الكردية تستحق الاهتمام من قبل جميع المعنيين بالكتابة الكردية نظريا وعمليا وبسبب عدم وجود من لديه فرص دراسة الجانب العملي من هذه المسألة اكثر من السيد ادموندس والعدد المحيط به من النخبة الكردية المثقفة .
ان الجانب غير المريح في جميع اللغات السامية هو تجاهلها لحروف العلة ( الحروف الصائته ) ، ليس فقط اصوات حروف العلة القصيرة وانما الطويلة ايضا ، هذه الالفباء وضعت لتكتب بها اللغة ذات الحروف الصامتة وعلى الاخص العربية التي يشكل الجذر الثلاثي للكلمة العمود الفقري لقاموس كلماتها .
إن هذا النظام الصوتي الملائم للعربية لا يلائم اللغات التي طورت نظاما صوتيا تشكل فيه اصوات العلة اساسا وليس زخرفة وانما نظاما يتكامل مع جذر الكلمة .
في الكردية كلمة دار تعني شجرة ، وكلمة دوور تعني بعيد ، ولا علاقة لجذر الكلمة ( حرف الدال د+ حرف الراء ر ) بما يقابله في اللغات السامية من جذور للكلمة ، في الحالة الكردية يكون للصوت ( حرف العلة ) دور فعال في جذر الكلمة عكس اللغات السامية ( كمثال نذكر كلمة قال ، فجذرها في العربية قل ولذلك يتم البحث عنها في القاموس تحت مادة قل .مؤيد )
استخدمت الكتابة العربية - في عهود مختلفة - في مختلف اللغات مثل الالبانية ، التركية ، وفي افريقيا والهند واسبانيا وصربيا ، وتشترك مع اللغات التي طورت نظامها الصوتي من خلال العربية بتأثير الاسلام مثل اللغة الفارسية .
بينما لا نجد هذا النقص في الالفباء الاغريقية العريقة التي انسجمت بشكل جيد مع موضوعها - اللغة - كما ان الالفباء اللاتينية وصلت الى أعلى تقنية متكاملة في شكلها الطباعي وندرة الالتباس من ناحية الشكل الفني الخارجي للحرف والزمن الصوتي للكتابة ووجود مختلف الاشكال لحروف الطباعة .
ومن أجل النجاح في اصلاح الالفباء الكردية من الضروري الاستفادة من الالفباء اللاتينية بشكلها المبسط مع بعض الاضافات للعلامات الممكنة .
في هذا الصدد تبدو جهود السيد ادموندس ناجحة ، ولا تحتاج الالفباء الكردية الى علامات معقدة فكل صوت يجب أن تكون له علامة بسيطة غير مركبة تضبط لفظه ، على سبيل المثال الحرف ش ، والذي يكتب Sh تم استعارة بدلا منه الحرف السلوفاكي Š او الرمز الصوتي Ş المقتبس من اللاتينية .
واستطيع تلخيص قواعد ادموندس بما يلي :
1 - تجنب أية علامة صوتية أو حرف يسبب صعوبة في طباعة اللغة الكردية .
2 - استخدام علامة مزدوجة - مضاعفة - لصوت العلة الطويل ( مثل دوور .مؤيد)
3- استخدام حرف الهاء h بعد بعض الحروف الصامته لتسهيل ربط ونطق تلك الحروف .
4 - كما اضيف ان الالفباء التركية - اللاتينية - قدمت حلولا عملية للاستخدام المحلي مثل معالجة كلمة Gelecek التي تم تغيير املائها الى Gelejek
ومن الحكمة ضرورة استخدام علامات غير شائعة عالميا في هجاء الالفباء العالمية المثبته لغويا .
كما ان اضافة حرف h الى حرفي L و R ليصبحا Lh ليقابل اللام المفخمة - المشددة - بالكردية و Rh ليقابل الراء المفخمة - المشددة - ايضا يعد فكرة جيدة استخدمت في الالفباء الالبانية ايضا .
ونلاحظ استخدام حرف X ليقابل حرف الخاء خ مثلما هو مستخدم في الاسبانية واليونانية والروسية .
وكان هناك اقتراح باستخدام Xh ليقابل حرف الحاء ح . ومن المفيد الاشارة الى ان الكرد - عكس الترك والفرس - يلفظون حرف العين ويظهر في تحوير الكلمة الفارسية ئه سب بمعنى حصان ، يلفظها الكرد - لهجة من اللهجات الكردية . مؤيد - محورة الى عه سب .
إن اقتراح الحروف اللاتينية للكتابة الكردية سيتطور مستقبلا ليلائم الطباعة ، والتي ستحتاج للحروف البسيطة ، على سبيل المثال حروف العلة الطويلة - المضاعفة - مثل aa , ii, uu سيستعاض عنها بعلامات حروف فوقها فتحة وبذلك تختصر من حرفين الى حرف واحد . فالعديد من اللغات الاوربية تستخدم الفتحة فوق حرف العلة للدلالة على صوت حرف العلة الطويل والكردية تتبع ذلك ايضا في الطباعة والخط وستتطور وفق طريقتها الخاصة لتجد الحلول ومعالجة المشاكل الاساسية في الالفباء .
ونرفق جدولا باقتراحات ادموندس ( الحقلان الثاني والثالث في الجدول ) وملاحظات مينورسكي في الحقل الرابع من الجدول.
اما عن سيرة ادموندس فنذكر بايجاز انه سياسي واداري وباحث ولد عام 1889 وتوفي عام 1979 ، درس وتخرج في كامبرج / كلية اللغات الشرقية وعمل قنصلا في ايران ومستشارا لوزارة الداخلية في العراق ابان الادارة البريطانية 1935 - 1945 وعمل وعاش في كردستان اواسط العشرينات ، وعمل في جامعة لندن استاذا للدراسات الشرقية في SOAS
وله دراسات منشورة وكتب قيمة منها : كرد ، ترك وعرب .
* Kurds,Turks and Arab
Politics , Travel and Research in North - Eastern Iraq, 1919-1925
** East and West of Zagros
كما تعاون مع العلامة توفيق وهبي في وضع قاموس كردي - انجليزي عام 1966 .
وتحتفظ جامعة اكسفورد / كلية سانت انطوني بمذكراته وارشيفه. وهو ارشيف مهم عن الشرق الاوسط .
اما مينورسكي فهو غني عن التعريف ، ترجمت دراساته الى اللغة العربية وهو من أصل روسي عمل قنصلا في ايران ومن ثم انتقل الى لندن استاذا محاضرا في جامعة لندن SOAS ايضا .
استطعت الحصول على قسم هام من أرشيفه المنشور في اللغة الانجليزية من معهد الدراسات الشرقية في لينين غراد سابقا - سانت بطرس برج/ روسيا حاليا .
وهذه الترجمة هي لاحدى الدراسات من ذلك الارشيف .[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 474 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | www.ahewar.org 19-08-2019
Gotarên Girêdayî: 2
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 19-08-2019 (5 Sal)
Cureya belgeyê: Werger
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Ziman zanî
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 03-03-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 04-03-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Hejar Kamela ) ve li ser 03-03-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 474 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Kurtelêkolîn
Zaro Axa di çapemeniya Swêdî de
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Kurtelêkolîn
Bîranînek ji jiyana Ûsiv Beg
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Çand û Civak
Kurtelêkolîn
Rastîhevhatina du waniyan: Feqiyê Teyran û Yaşar Kemal
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Kurd û Eskîlstuna, xîçek dîrok
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Cihên arkeolojîk
Dalamper

Rast
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
05-07-2024
Sara Kamela
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
05-07-2024
Sara Kamela
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Elî Şemdîn
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
13-07-2024
Aras Hiso
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
Wêne û şirove
Di sala 1955an de dîlaneke Kurdên Azerbaycanê
13-07-2024
Aras Hiso
Di sala 1955an de dîlaneke Kurdên Azerbaycanê
Babetên nû
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 523,131
Wêne 105,814
Pirtûk PDF 19,707
Faylên peywendîdar 98,684
Video 1,420
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Kurtelêkolîn
Zaro Axa di çapemeniya Swêdî de
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Kurtelêkolîn
Bîranînek ji jiyana Ûsiv Beg
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Çand û Civak
Kurtelêkolîn
Rastîhevhatina du waniyan: Feqiyê Teyran û Yaşar Kemal
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Kurd û Eskîlstuna, xîçek dîrok
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Dosya
Pirtûkxane - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Pirtûkxane - Kategorîya Naverokê - Roman Pirtûkxane - PDF - Na Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Kurtelêkolîn - Kategorîya Naverokê - Gotar & Hevpeyvîn Kurtelêkolîn - Welat- Herêm - Kurdistan

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.891 çirke!