Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ferhad Merdê
25-05-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Felsefeya marks
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefekirin û zarok
29-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û hevoksazî
28-04-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet 519,109
Wêne 106,709
Pirtûk PDF 19,299
Faylên peywendîdar 97,356
Video 1,392
Kurtelêkolîn
Çêkirina tevnan di Kelepûra...
Kurtelêkolîn
Xişr û bedewiyên jinên Kurd...
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Cih
Qamişlo
معروف جياووك
Zanyarîya me ji bo hemî dem û cihan e!
Pol, Kom: Jiyaname | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

مەعروف جیاوک

مەعروف جیاوک
اسم: #معروف جياووك#
اللقب: جياووك
اسم الأب: علي اصغر افندي
تأريخ الميلاد:1895
تأريخ الوفاة: 21-01-1958
مكان الوفاة: بغداد

رفعة عبد الرزاق محمد
نقدم في هذا المقال، صورة تاريخية اخرى، لشخصية كردية كان لها التأثير الواضح في تاريخنا الحديث، وكان لها المواقف السياسية في خدمة الدولة العراقية في سنوات تأسيسها الاولى، انه المرحوم معروف جياووك.

ولد معروف علي اصغر جياووك عام 1885 – وقيل 1884 في بغداد في اسرة كردية معروفة ، تنتمي الى عشيرة (بالك) التي تستقر في قرية (سيرشمه) في منطقة راوندوز، كان جده الحاج مولود سعدي من كبار العلماء وسماه الناس ببديع الزمان، اما ابوه ويدعى (علي اصغر افندي) فقد كان اماما عسكريا لصنف (الاوردو) في الجيش العثماني ببغداد ، اكمل معروف جياووك دراسته الابتدائية والاعدادية في بغداد سنة 1902 ثم ذهب الى عاصمة الدولة (اسطنبول) لاكمال دراسته واثر الدخول الى المسلك الوظيفي والدراسة في وقت واحد، غير ان الاحداث التي وقعت في اسطنبول بعد الانقلاب، الدستوري سنة 1908 القت بظلالها على مسيرة جياووك فقد وقف موقفا عدائيا من اصحاب الانقالاب، حزب الاتحاد والترقي، وانضم الى حزب الاحرار الذي اسسه الامير صباح الدين، احد المستائين من الانقلاب لكونه من اسرة الخليفة العثماني.
وعندما قامت العناصر المناوئة للاتحاديين بحركتها التي سميت بالحركة الرجعية سنة 1909 بدأ الاتحاديون بتصفية خصومهم وملاحقتهم فاختفى جياووك في دار زوج عمته (يوسف باشا العلوي) وكان عضوا في مجلس المبعوثان، واستمر اختفاءه ستة اشهر بعد ان علم ان السلطة قررت تقديمه للمحاكمة، وعندما اعلن العفو العام عن السياسيين، غادر الاستانة بسرعة، لعدم ثقته بالاتحاديين فعاد الى وطنه واستقر ثانية في بغداد، واكمل دراسة الحقوق في مدرستها، وقد ذكر بعض مترجميه انه اصدر جريدة سياسية باسم (الحقوق) سنة 1912 ولكن لم اجد عنها خبرا في كتب الصحافة العراقية.
عاد الى الوظيفة ثانية وهو يحمل شهادة عالية، فعين مديراً لناحية (تدمر) في سورية (1912) ثم مالبث ان عين معاونا لمدير دار المعلمين في البصرة سن 1913 وعندما اندلعت الحرب العالمية الاولى، انخرط في حركة المجاهدين لمحاربة الانكليز غير ان السرعة التي احتلت بها بريطانيا منطقة البصرة بسبب عدم وجود مقاومة عثمانية حقيقية، اوقعت معروف جياووك اسيرا بيد الانكليز، فنفي مع مجموعة من الاسرى من العسكريين والمدنيين الى (بورما) في انحاء الهند الصينية، وبقي في الاسر زهاء الخمسة اعوام، اصيب خلالها بمرض (الحمى الدماغية) وظل طريح الفراش زهاء العامين.
وفي عام 1919، اطلق سراحه واعيد الى وطنه محطما، هزيلا لا يقوى على المشي، حدثني المرحوم محمد سعيد الجاف بطريقته المحببة، في معسكر الهنيدي – الرشيد حاليا- جرى تسليمه الى اهله الذين لم يتبينوا شخصيته لما طرأ عليه من ضعف وهزال وخور وكادوا يعودون من حيث اتوا لولا انه شاهدهم واخذ يصيح عليهم باللغة الكردية: (يابه .. دايه.. منتان نه ناسي منم ماروفم) فاخذته امه وهي تصرخ: واى رو.. داي رو..
وفي بغداد، استعاد معروف جياووك صحته، ومعها استعاد نشاطه الفكري، فعمل في المحاماة ثم دخل ساحة القضاء حاكما في كركوك سنة 1923 واربيل سنة 1924 والديوانية 1925 والحي سنة 1926 والمسيب سنة 1927 ومنذ ان قامت الدولة العراقية، اخذ جياووك بدعم مواقفها بمقالات سياسية كان لها الشأن الكبير والاقبال الواسع، وعندما طرحت قضية الموصل تجلت وطنيته بابهى صورها، فكان قلمه شديداً على المزاعم التركية فدحضها واثبت زيفها، وقد جمعت بعض تلك المقالات في كتابه الموسوم (القضية الكردية) انتخب نائباً عن اربيل سنة 1928 ولعل اشهر مواقفه في هذا المجلس معركته الكلامية مع رئيس الوزراء عبد المحسن السعدون ومن مواقفه الطريفة في مجلس النواب هجومه على لابسي (السدارة) المصنوعة في ايطاليا، ودعوته الى لبس السدارة) العراقية المصنوعة من (الجبن) وظل يرتديها الى النهاية.
اعيد تعينه حاكما في كربلاء سنة 1931 وكركوك سنة 1933 ومفتشا عدليا سنة 1936 ونائب رئيس محكمة بداءة الحلة سنة 1936 ثم مفتشا عدليا ومدعيا عاما سنة 1938 ومدونا قانونيا سنة 1941 وعضو محكمة التمييز سنة 1942 وفي سنة 1944 صدرت الارادة بتعيينه متصرفا للسليمانية حتى احيل الى التقاعد في اذار 1946 غير انه اعيد الى الخدمة مديرا عام لانحصار التبغ في آب 1946 الى ان اعتزل الخدمة في كانون الثاني 1947 وقد توفي ببغداد يوم 21-01- 1958 ونقل جثمانه الى اربيل – حسب وصيته – ودفن في مقبرة (الشيخ جولي) وترك من الاولاد: بوتان، سامان، سوزان بيمان ، هوشيار.
وقد شق نعيه على الكثيرين من عارفي فضله وقدره، فاقيم له احتفال تأبيني مهيب في بغداد، القيت فيه كلمات الاساتذة: محمد الخال، محمد جميل، بندي الروربياني، عبد المجيد لطفي وغيرهم) ورثاه عدد من الشعراء الكرد كالاستاذ محمد علي مدهوش، والشيخ سلام وارخ وفاته شعرا الاستاذ نجم الدين ماموستا في جريدة (زين ) بقوله: كهبي بيرسي داد
ي مه زلوومين
محكمه ي ته مييز زوير
بووه عنه مكين
وترك لنا من المؤلفات المطبوعة:
1- القضية الكردية: طبع ببغداد سنة 1925 واعيد طبعه سنة 1939 .
2- نيابتي 1928 – 1930 طبع ببغداد سنة 1937.
3- هه زاربى زوبه دامزراو وكو كرده وى، طبع ببغداد سنة 1938 .
4- الحقائق الثابته في كراسة عن نوري السعيد، طبع ببغداد سنة 1948.
5- مأساة برزان (بغداد 1954).
لقد طبعت بعض كتب الاستاذ معروف جياووك ضمن مطبوعات (نادي الارتقاء الكردي) الذي حصل جياووك على اجازة تأسيسه عام 1930 في بغداد وقد حضر حفل افتتاحه جمهرة كبيرة من وجوه المجتمع في بغداد وكان شعاره يحمل صورة القائد صلاح الدين الايوبي، وقد اصدر هذا النادي عددا من الكتب الخاصة بالثقافة الكردية ككتاب (ذكرى بيره ميرد) للاستاذ علاء الدين سجادي، وبعض كتب جياووك.

المصادر:
ج التآخي ليوم 23 -06- 1971، دليل مشاهير الالوية العراقية، معجم المؤلفين العراقيين، لقاء مع المرحوم محمد سعيد الجاف.[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 475 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | almadasupplements.com
Gotarên Girêdayî: 3
Pol, Kom: Jiyaname
Zimanê babetî: عربي
Dîroka Mirinê: 21-01-1958
Asta perwerdehiyê: Zanko (Bekelorya)
Cureya Xwendinê: Qanûn
Cureyên Kes: Naskirî
Cureyên Kes: Hiqûqnas
Cureyên Kes: Perlemantar
Cureyên Kes: Kesayetî
Cureyên Kes: Parêzer
Hîna dijî?: Na
Welatê mirinê: Êraq
Zayend: Nêr
Ziman - Şêwezar: Kurdî ,Başûr - Soranî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 25-03-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 29-03-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 28-03-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 475 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Gelo pirsa Kurd, pirsek navdewletiye?
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Pirtûkxane
Felsefeya marks
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
Kurtelêkolîn
Xebateke kesk di rêya Kurdistanê de Êko-nasyonalîzma Şerîf Bacwer û hevalên wî
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Lenînîsm
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Kerim Avşar
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Kurtelêkolîn
Mezopotamya û şaristaniyetek bo hemû mirovahiyê
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
Jiyaname
RONÎ WAR
Kurtelêkolîn
Pirên pêwendiya di navbera Başûr û Rojhilat û nebûna baweriyê

Rast
Kurtelêkolîn
Çêkirina tevnan di Kelepûra Kobaniyê de
05-05-2024
Aras Hiso
Çêkirina tevnan di Kelepûra Kobaniyê de
Kurtelêkolîn
Xişr û bedewiyên jinên Kurd li ber çavên geştyarên bîhanî
05-05-2024
Aras Hiso
Xişr û bedewiyên jinên Kurd li ber çavên geştyarên bîhanî
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
19-05-2024
Sara Kamela
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
MEDRESEYA QUBAHAN
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Qamişlo
Babetên nû
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ferhad Merdê
25-05-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Felsefeya marks
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefekirin û zarok
29-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û hevoksazî
28-04-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet 519,109
Wêne 106,709
Pirtûk PDF 19,299
Faylên peywendîdar 97,356
Video 1,392
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Gelo pirsa Kurd, pirsek navdewletiye?
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Pirtûkxane
Felsefeya marks
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
Kurtelêkolîn
Xebateke kesk di rêya Kurdistanê de Êko-nasyonalîzma Şerîf Bacwer û hevalên wî
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Lenînîsm
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Kerim Avşar
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Kurtelêkolîn
Mezopotamya û şaristaniyetek bo hemû mirovahiyê
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
Jiyaname
RONÎ WAR
Kurtelêkolîn
Pirên pêwendiya di navbera Başûr û Rojhilat û nebûna baweriyê

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 2.188 çirke!