Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami)
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
هەورامی - Kurdish Hawrami
Zazakî - Kurdish Zazaki
English
Français - French
Deutsch - German
عربي - Arabic
فارسی - Farsi
Türkçe - Turkish
Nederlands - Dutch
Svenska - Swedish
Español - Spanish
Italiano - Italian
עברית - Hebrew
Pусский - Russian
Fins - Finnish
Norsk - Norwegian
日本人 - Japanese
中国的 - Chinese
Հայերեն - Armenian
Ελληνική - Greek
لەکی - Kurdish Laki
Azərbaycanca - Azerbaijani
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami)
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
هەورامی - Kurdish Hawrami
Zazakî - Kurdish Zazaki
English
Français - French
Deutsch - German
عربي - Arabic
فارسی - Farsi
Türkçe - Turkish
Nederlands - Dutch
Svenska - Swedish
Español - Spanish
Italiano - Italian
עברית - Hebrew
Pусский - Russian
Fins - Finnish
Norsk - Norwegian
日本人 - Japanese
中国的 - Chinese
Հայերեն - Armenian
Ελληνική - Greek
لەکی - Kurdish Laki
Azərbaycanca - Azerbaijani
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Cih
Talek
18-08-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Chikh Mousa
17-08-2024
Evîn Teyfûr
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Resul Geyik
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CİVAKÎ
14-08-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
FERHENGOKA NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CIVAKÎ
14-08-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
ROJNAMEGERÊN BÊKAR LI PEY NÛÇEYÊN XWE NE
13-08-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Ne tesedif e 52 Mêr 52 Hefteyan Li Ser Tûndkarîya Mêran Dinivîsin
13-08-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet
  533,152
Wêne
  108,020
Pirtûk PDF
  20,053
Faylên peywendîdar
  101,643
Video
  1,482
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
304,112
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,346
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,874
عربي - Arabic 
29,542
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,298
فارسی - Farsi 
9,063
English 
7,439
Türkçe - Turkish 
3,626
لوڕی - Kurdish Luri 
1,691
Deutsch - German 
1,556
Pусский - Russian 
1,134
Français - French 
339
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
90
Svenska - Swedish 
63
Հայերեն - Armenian 
50
Español - Spanish 
48
Italiano - Italian 
46
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
24
日本人 - Japanese 
21
Polski - Polish 
19
中国的 - Chinese 
18
Ελληνική - Greek 
14
עברית - Hebrew 
14
Norsk - Norwegian 
14
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
5
Ozbek - Uzbek 
5
Esperanto 
5
Тоҷикӣ - Tajik 
5
ქართველი - Georgian 
3
Catalana 
2
Čeština - Czech 
2
Hrvatski - Croatian 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
Srpski - Serbian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
Pol, Kom
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
Peyv & Hevok 
41,094
Pend û gotin 
24,891
Kurtelêkolîn 
4,928
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,211
Pirtûkxane 
2,720
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,234
Cih 
1,151
Belgename 
289
Wêne û şirove 
139
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
30,659
MP4 
2,410
IMG 
197,440
∑   Hemû bi hev re 
230,832
Lêgerîna naverokê
Pirtûkxane
DÎROKA TEVGERA JINA AZAD
Kurtelêkolîn
Salnameya Zerdeştî
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna...
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere...
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BI...
يهود الموصل في القرن التاسع عشر
Hevalên Kurdîpêdiya ji bo kurdîaxêvên xwe agahiyên girîng arşîv dikin.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي - Arabic
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English0
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami)0
هەورامی - Kurdish Hawrami0
لوڕی - Kurdish Luri0
لەکی - Kurdish Laki0
Zazakî - Kurdish Zazaki0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana0
Cebuano0
Čeština - Czech0
Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
ترکمانی - Turkman (Arami Script)0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

يهود الموصل في القرن التاسع عشر

يهود الموصل في القرن التاسع عشر
عروبة جميل محمود
هاجر اليهود الى مدينة#الموصل# منذ فترات تاريخية تعود الى العصر العباسي ، واستوطنوا مدينة الموصل في حي مغلق سمي في العرف الموصلي باسم (محلة اليهود) ، والذي يبدو من تسمياتها تظهر انهم كانوا مجتمعاً انعزاليا ، وهذه صفة لازمة لهم إذ كانوا حذرين في التعامل مع الاخرين وإضافة الى ذلك فانهم انتشروا في بعض الأقضية التابعة لمدينة الموصل ، وعملوا في مجال التجارة وصياغة الذهب والحرف والمهن المختلفة وفي مقدمتها مهنة الحياكة .

أما من ناحية تعداد السكان اليهود في مدينة الموصل فقد قدر عددهم في القرن الثامن عشر ب (400) شخص في حين تشير المصادر التاريخية ان عددهم قد بلغ (3000 ثلاثة آلاف) شخص في النصف الثاني من القرن التاسع عشر ، وقد أوضح الرحالة بنيامين الذي زار الموصل في القرن التاسع عشر أوضاع اليهود مشيراً الى وجود (450) بيتاً ، واعطى صورة سلبية عن اوضاعهم الاجتماعية التي وصفها بالفقر والجهل ، فضلاً عن تعرضهم الى الاضطهاد ، ألا انه بذات الوقت أشار الى وجود الكنيس الذي يمارسون فيه طقوسهم الدينية الى جانب مدرسة تتعلق بطبيعة دياناتهم وعلومهم .
ويبدو واضحاً ان التصور الذي طرحه الرحالة بنيامين اليهودي لم يكن دقيقاً عن أوضاع اليهود في مدينة الموصل إذ ذكر الرحالة نيبور في القرن الثامن عشر الذي زار المدينة واصفاً أوضاع اليهود بقوله ان اليهود في المدينة تمتعوا بحرية تامة في زيارة أضرحة الأولياء والقديسين في الأماكن التي كانوا يدعون أنها في زمن ما كانت لهم كنائس ، وجاء رداً على ادعاء اليهود بان المسلمين يمنعوهم من زيارة ضريحة النبي يونس ، ان التباين بين ادعاءات بنيامين اليهودي وبين حقائق الرحالة نيبور توضح ان هدف بنيامين اثارة مشكلة اليهود في مدينة الموصل الى تثبيت حقيقة تاريخية هي أنهم اصحاب الأراضي والدور في مدينتهم ومع ذلك فأنهم كانوا مضطهدين ، وهذا كلام خاطئ ودليل ذلك أنه نيبور أشار بشكل واضح الى الحرية التي تمتع بها اليهود في المدينة ليس ملكهم ، وليست لهم فيها ممتلكات عقارية توارثها عن أجدادهم وذلك لأنهم طائفة دينية هاجرت الى مدينة الموصل ، فأنهم ليسوا أبناء الموصل ليجري الدفاع عنهم من قبل بنيامين وكأنهم اصحاب الحق في هذه المدينة .
كانت أعداد اليهود في تزايد مستمر في مدينة الموصل ، اذ بلغ عددهم في الربع الأخير من القرن التاسع عشر نحو (3273) نسمة ، توزعوا في الموصل وتوابعها ، ففي قضاء الموصل كان عددهم (910) نسمة ، وفي قضاء العمادية بلغ عددهم (516) نسمة ، وفي قضاء زاخو بلغ عددهم (346) نسمة ، وفي قضاء عقرة بلغ عددهم (779) نسمة ، أما في قضاء دهوك فقد كان عددهم (631) نسمة ، وفي عام 1918م فقد قدر عددهم بنحو (13.835) نسمة وهو ما يعادل (%18.3) من مجموع سكان ولاية الموصل .
وفي عام 1919م قدر ارنولد ولسن عددهم في العراق ب (86.488) ألف نسمة من مجموع سكان العراق البالغ عددهم (2.694.282) مليون نسمة ، أي نسبتهم ما بين 2% إلى 2.5% في حين قدرت قوات الاحتلال البريطاني عددهم عام 1920 في الموصل (14.835) ألف نسمة من مجموع عددهم الكلي في العراق (87.488) ألف نسمة .
لقد تعاملت السلطات العثمانية بتسامح مع اليهود إذ كان لهم تنظيمهم الديني الذي يرأسه (الحاخام) وهو الجهة المسؤولة عن تنظيم شؤونهم الدينية ، وفضلاً عن ذلك فقد تمتعوا بحرية تامة في المجال الاقتصادي إذ أصبحوا من أثرياء الدولة العثمانية ، فقد تمتعوا بالحقوق التي كان يتمتع بها النصارى ، ولعل أبرز دليل على ذلك ما ورد في بيانات الاصلاحات العثمانية ، خط شريف كولخانة (1255ﮪ/1839م) وخط همايون (1273ﮪ/1856م) ، إذ منحت اليهود مساهمة واضحة في الشؤون الأدارية ، لا بل وصل الأمر بتأمين الحق المدني لهم بأن منحوا حق التمثيل في البرلمان العثماني وذلك في سنة (1293ﮪ/1876م) ، ومن ابرز ممثليهم مناحيم ودانيال .
ومن مظاهر الحرية التي تمتع بها اليهود في الدولة العثمانية بشكل عام والعراق ومنه ولاية الموصل اصدار تعليمات الادارة السلطانية العثمانية في (1281ﮪ/1864م) الذي اتاح اليهود تنظيم شؤونهم الدينية بشكل ذاتي إذ كان الحاخام باشي في رأس الهرم الديني لليهود ، ويشرف على أداء مجلسين يهوديين احدهما ذو صفة دينية والآخر ذو صفة علمانية ، على ان يعتمد الانتخاب في تشكيل هذا التنظيم الديني ، ويتبع ذلك مصداقية الدولة العثمانية على انتخاب الحاخام باشي بصدور فرمان خاص بذلك مدى الحياة ، وتبع ذلك اعفاء الحاخامات وابنائهم ومن يعمل معهم في التشكيل الديني من دفع الضرائب الى الدولة العثمانية .
أما فيما يتعلق بالضرائب التي يتوجب على اليهود دفعها الى السلطة العثمانية ، فقد كانت ضريبة الجزية تدفع عن كل يهودي بلغ (12 سنة) فما فوق ، إذ كان يتم زيادتها سنوياً كما اعفت الحكومة العثمانية اليهود من اداء الخدمة العسكرية الألزامية مقابل دفع (بدل نقدي).
اتصفت العادات الاجتماعية في مدينة الموصل بالانغلاق بحيث استطاعوا تكوين مجتمع يهودي خاص داخل المجتمع الموصلي العام ، ولهذا السبب كانوا يتفقون على توزيع مهامهم في المجالات الاجتماعية والاقتصادية ، فعلى سبيل المثال وفي الميدان الاقتصادي توزعت فئات يهودية في مجال التجارة ، أولاها تجار (الجملة) الذين كانوا يوردون البضائع الى الباعة المتجولين من اليهود والنصف الآخر تفرغ للصياغة إذ كانوا على درجة من المهارة في هذا المجال .
ويشير أحد المصادر الى ان الكثير من اليهود من أصحاب المحلات وخاصة محلات لبيع المواد الغذائية والتي تسمى في تلك الفترة محل العطاريات لأن أصحابها يقومون ببيع المواد الغذائية فضلاً عن العطور والبهارات ، وهؤلاء يتركزون في مدينة الموصل وباقي المدى الأخرى ، كما عملوا في مجال التجارة وصياغة الذهب والحرف والمهن المختلفة وفي مقدمتها مهنة الحياكة، وكان اليهود يعملون على الاغلب حرفيين وصناعاً في الاعمال المعدنية الخاصة بالذهب والفضة والبعض منهم مارس أشغالا متواضعة
كاسكافية .
فضلاً عن اشتغالهم بالمقايضة مع سكان مدينة الموصل في المقايضة بشراء الملاس القديمة مقابل بيع البلور (الزجاجيات) وبيع الاقمشة والصابون والاساور ، وفي المجال الأجتماعي ، فقد كان هناك تضامن مع اليهود في تشجيع الزواج بسن مبكرة وفي حالة عدم تمكن الرجل من الزواج لأسباب مادية ، يتحرك جيرانه من اليهود ليتبرعوا بالمال اللازم لأكمال الزواج ، ويبدو واضحاً ان اليهود في تضامنهم الاجتماعي المتعلق بالزواج المبكر كانوا يريدون ويحرصون على زيادة النسل في المدينة بهدف تكوين فئة اجتماعية يهودية تستطيع امتلاك أكبر قدر من عقارات المدينة ونشاطاتها . وعلى الرغم من كافة مجالات الحرية والحقوق التي منحتها الدولة العثمانية لليهود ، وعند اندلاع الحرب العالمية الأولى سنة 1914 لاقت الطائفة اليهودية من الجور والحيف ما يشيب له الرضعان في المهد جزعاً في عهد قيادة نور الدين فأنه قام بنفي عدداً من وجوههم ومن وجوه النصارى وبعض المسلمين الى الموصل وكان في نيته ان يبعثهم الى دريسم ويلحق بهم قوافل أخرى ولكن حالت دون رغبته بعض الاسباب .
وقد اتخذ اليهود من يوم السبت عطلة لاداء شعائرهم الدينية اذ يبدأون ممارسة طقوسهم الدينية ظهيرة الجمعة من كل أسبوع وبالتحديد في تمام الساعة الثانية ، فتغلق محالهم التجارية كافة ويتوقفون عن ممارسة كافة الاعمال ، فيعود كل يهودي الى منزله ليقوم بارتداء أفضل ملابسه ، فيرجع مسرعاً الى المجمع الكنسي الخاص بطائفة اليهود لأجل أقامة وتأدية المراسيم الدينية التي كانت تتواصل الى ما قبل غروب الشمس ، في حين يبدأ اليهود بتناول وجبات الطعام التي تستمر احياناً حتى منتصف الليل وفي صبيحة يوم السبت تؤدي الطقوس الدينية يتم خلالها قراءة جزء من الكتاب المقدس (التوراة ، العهد القديم) من قبل رب الأسرة ، أو أحد الضيوف ويحدث أحياناً في بعض الأوقات ان تجتمع بعض الأسر اليهودية لأداء هذه القراءات ، وتنتخب للقراءة المقاطع المأخوذة عن الأنبياء أفراد العائلة كافة ، ليكونوا أذاناً صاغية للخطبة وبعد الانتهاء من ذلك فقد يخصص اليهود بقية اليوم لتبادل الزيارات .
عن رسالة دكتوراه (الحياة الاجتماعية
في الموصل 1934 1914).[1]
Ev babet bi zimana (عربي - Arabic) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي - Arabic)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 805 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي - Arabic | almadasupplements.com 14-04-2013
Gotarên Girêdayî: 10
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي - Arabic
Dîroka weşanê: 14-04-2013 (11 Sal)
Bajêr: Mûsil
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Welat- Herêm: Başûrê Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 96%
96%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 27-03-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 29-03-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Hejar Kamela ) ve li ser 29-03-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 805 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
ROJNAMEGERÊN BÊKAR LI PEY NÛÇEYÊN XWE NE
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Jiyaname
Ehmed Chikh Mousa
Kurtelêkolîn
Rojname, Kovar û Rojnamegeriya Kurdî
Kurtelêkolîn
Cil û bergên jinên kurd ên êzdî yên Qefqasyayê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Lîsteya kovar û rojnameyên kurdî
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Nexşên Sêrbaz li Amedê
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Kurtelêkolîn
San Peşimam, ji bo şêxên şaxê Adaniyê yên ji eşîra Şêxsin û Şerfedîn
Pirtûkxane
NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CİVAKÎ
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
FERHENGOKA NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CIVAKÎ
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Jiyaname
Resul Geyik

Rast
Pirtûkxane
DÎROKA TEVGERA JINA AZAD
02-08-2024
Evîn Teyfûr
DÎROKA TEVGERA JINA AZAD
Kurtelêkolîn
Salnameya Zerdeştî
04-08-2024
Evîn Teyfûr
Salnameya Zerdeştî
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
09-08-2024
Aras Hiso
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
11-08-2024
Evîn Teyfûr
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Babetên nû
Cih
Talek
18-08-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Chikh Mousa
17-08-2024
Evîn Teyfûr
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Resul Geyik
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CİVAKÎ
14-08-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
FERHENGOKA NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CIVAKÎ
14-08-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
ROJNAMEGERÊN BÊKAR LI PEY NÛÇEYÊN XWE NE
13-08-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Ne tesedif e 52 Mêr 52 Hefteyan Li Ser Tûndkarîya Mêran Dinivîsin
13-08-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet
  533,152
Wêne
  108,020
Pirtûk PDF
  20,053
Faylên peywendîdar
  101,643
Video
  1,482
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
304,112
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,346
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,874
عربي - Arabic 
29,542
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,298
فارسی - Farsi 
9,063
English 
7,439
Türkçe - Turkish 
3,626
لوڕی - Kurdish Luri 
1,691
Deutsch - German 
1,556
Pусский - Russian 
1,134
Français - French 
339
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
90
Svenska - Swedish 
63
Հայերեն - Armenian 
50
Español - Spanish 
48
Italiano - Italian 
46
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
24
日本人 - Japanese 
21
Polski - Polish 
19
中国的 - Chinese 
18
Ελληνική - Greek 
14
עברית - Hebrew 
14
Norsk - Norwegian 
14
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
5
Ozbek - Uzbek 
5
Esperanto 
5
Тоҷикӣ - Tajik 
5
ქართველი - Georgian 
3
Catalana 
2
Čeština - Czech 
2
Hrvatski - Croatian 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
Srpski - Serbian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
Pol, Kom
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
Peyv & Hevok 
41,094
Pend û gotin 
24,891
Kurtelêkolîn 
4,928
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,211
Pirtûkxane 
2,720
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,234
Cih 
1,151
Belgename 
289
Wêne û şirove 
139
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
30,659
MP4 
2,410
IMG 
197,440
∑   Hemû bi hev re 
230,832
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
ROJNAMEGERÊN BÊKAR LI PEY NÛÇEYÊN XWE NE
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Jiyaname
Ehmed Chikh Mousa
Kurtelêkolîn
Rojname, Kovar û Rojnamegeriya Kurdî
Kurtelêkolîn
Cil û bergên jinên kurd ên êzdî yên Qefqasyayê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Lîsteya kovar û rojnameyên kurdî
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Nexşên Sêrbaz li Amedê
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Kurtelêkolîn
San Peşimam, ji bo şêxên şaxê Adaniyê yên ji eşîra Şêxsin û Şerfedîn
Pirtûkxane
NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CİVAKÎ
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
FERHENGOKA NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CIVAKÎ
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Jiyaname
Resul Geyik
Dosya
Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Enfalkirî - Partî - KDP Enfalkirî - Dereceya partiyê - Endam Enfalkirî - Cureyên Kes - Enfakirin Enfalkirî - Cureyên Kes - Çalakwanê siyasî Enfalkirî - Cureyên Kes - Qurbaniyên Enfalê Enfalkirî - Ziman - Şêwezar - Kurmanciya Bakur Enfalkirî - Cihê jidayikbûnê - Mêrgesûr

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.75
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 1.891 çirke!