Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
25-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Erdal Kaya
24-08-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Xelîlê Çaçan Mûradov
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Sîsa Mecîd
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mecîdê Silêman
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şêrko Fatah
20-08-2024
Sara Kamela
Cih
Talek
18-08-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Resul Geyik
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet
  534,621
Wêne
  108,967
Pirtûk PDF
  20,132
Faylên peywendîdar
  102,886
Video
  1,508
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,559
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,613
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,927
عربي - Arabic 
30,020
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,553
فارسی - Farsi 
9,231
English - English 
7,487
Türkçe - Turkish 
3,662
لوڕی - Kurdish Luri 
1,691
Deutsch - German 
1,631
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
342
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
66
Español - Spanish 
50
Հայերեն - Armenian 
50
Polski - Polish 
49
Italiano - Italian 
48
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
26
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
18
Norsk - Norwegian 
16
Ελληνική - Greek 
14
עברית - Hebrew 
14
Fins - Finnish 
12
Тоҷикӣ - Tajik 
7
Português - Portuguese 
7
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
5
Catalana - Catalana 
3
ქართველი - Georgian 
3
Čeština - Czech 
2
Kiswahili سَوَاحِلي -  
2
Srpski - Serbian 
2
Hrvatski - Croatian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano - Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
25,031
Kurtelêkolîn 
5,047
Şehîdan 
4,217
Enfalkirî 
3,260
Pirtûkxane 
2,746
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,245
Cih 
1,151
Belgename 
291
Wêne û şirove 
159
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
31,096
MP4 
2,461
IMG 
199,403
∑   Hemû bi hev re 
233,283
Lêgerîna naverokê
Kurtelêkolîn
DI Çarçoveya Teoriya Perfor...
Kurtelêkolîn
Salnameya Zerdeştî
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna...
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere...
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BI...
الكُرد من السلوقيين إلى السيطرة الرومانية
Hûnê bi rêya Kurdîpêdiya bizanin; kî!, li ku û çi heye!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي - Arabic
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî0
English0
کرمانجی0
هەورامی0
لوڕی0
لەکی0
Zazakî0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Français0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Catalana0
Cebuano0
Čeština0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
балгарская0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ترکمانی0
हिन्दी0
ქართველი0
中国的0
日本人0

الكُرد من السلوقيين إلى السيطرة الرومانية

الكُرد من السلوقيين إلى السيطرة الرومانية
=KTML_Bold=الكُرد من السلوقيين إلى السيطرة الرومانية:=KTML_End=
بعد انتصار الإسكندر المكدوني على الملك الفارسي دارا الثالث في معركة گُوگَميلا Gugamela قرب أربيل، سنة 331 ق.م، أصبحت كردستان (ميديا وكوردوئين وغيرها من المقاطعات) تابعة لإمبراطورية الإسكندر، وكان حاكمَ ميديا الصغرى (أذربيجان الغربية التابعة لإيران حالياً) زعيمٌ ميدي يدعى أتروپات Atarapata، وكان دارا الثالث قد استعان بالقوات الميدية بقيادة أتروپات لردّ هجوم الإسكندر، بل إنّ أتروپات كان قائد فرقة الاستطلاع في معركة گُوگَميلا.
ومارس أتروپات سياسة حكيمة مع الإسكندر ومع خلفائه بعد وفاته في بابل سنة 323ق.م، واستطاع رويداً رويداً الاستقلال بحكم ميديا الصغرى التي سمّيت في عهده باسم “أتروپاتيا”، فيقول دياكونوف حول ذلك : “إنّ المملكة الجديدة، التي كانت تسمّى رسمياً دولة ميديا، يسمّيها المواطنون “ميديا الأتروپاتية” أو يسمّونها “أتروپاتيا”… إنّ الدولة الجديدة حافظت على النهج السياسي والحضارة الميدية لعهد أيام ديوك الماضية”.
بعد وفاة أتروپات صارت ميديا من جملة البلاد التي كانت من نصيب سلوقس الأول، أحد كبار قادة اليونان، ولم تهدأ الاضطرابات ضد الحكم السلوقي في ميديا وعموم المنطقة ،ففي أواسط القرن الثالث قبل الميلاد تمكنت القبائل الأرية في منطقة بارثوا في شمال شرق إيران من طرد السلوقيين من المنطقة ، وتمكنوا من تأسيس دولة جديدة عرفت بالدولة البرثية ، وتعرف ايضا وخاصة في المصادر الفارسية القديمة باسم الدولة الاشكانية ، نسبة إلى مؤسسها ارشاك الاول الذي يعرف أيضا باسم ( اشك ) . وبذلك دام الحكم السلوقي من حوالي سنة 311ق.م إلى حوالي سنة 247ق.م، .
وإذا كانت الدولة البرثية قد حلت محل الدولة الأخمينية بعد استرجاع ما خسرته امام الاسكندر المقدوني ، إلا أنها اختلفت عنها بطريقة الحكم باعتماد اللامركزية ، حيث تركت حكم الأقاليم التابعة لها بيد امراء وحكام محليين ، وسمحت لهم بإدارة ولاياتهم وفق قوانينهم وتقاليدهم ، مع الاعتراف بالتبعية الاسمية للملك ( البرثي ) في عاصمته طیسفون، وكان لبعض المناطق وخاصة تلك التي كانت تقع على حدود الإمبراطوريتين وضع خاص ، حيث تمتعت ارمينيا والمناطق الكردية باستقلالية اكثر نظرا لسعي الطرفين البرثي والروماني إلى استمالة الزعماء الكرد (المتمثلين بالميديين) والأرمن إلى جانبهم في الأزمات والحروب التي كانت تتجدد باستمرار،. وقد ساعدت تلك الظروف على ظهور قوة سياسية جديدة هي المملكة الأرمنية الثانية التي استطاعت وبمساعدة الملك البرثي مهرداد الأول Mehridad1 من الاستيلاء أولا على شمالي كردستان ، ومن ثم على القسم الجنوبي من كردستانوقام الملك دیكران الثاني ببناء عاصمة جديدة سماها ( دیكرانا كيرتا - Tigrana Kerta میافارقين حاليا على الضفة اليسرى لنهر دجلة ، قرب مدينة آمد) . وغزا هذا الملك البلدان المجاورة لأرمينيا، وأسس إمبراطورية تمتد من بحر قَزْوِين غرباً إلى كَبادُوكيا وكِيلِيكْيا والساحل السوري بما فيه فِينيقيا غرباً، ومن قَفقاسيا (القوقاز) والبحر الأسود شمالاً إلى أربيل وسوريا الداخلية جنوباً
وفي الربع الثاني من القرن الأول قبل الميلاد زحف القائد الروماني لُوكُولُّوس على ممتلكات أرمينيا، وهزم ملكها ديگران الثاني، واستولى على عاصمته الجديدة، لكنّ ديگران جدّد القتال ضد الرومان وألحق الهزيمة بلوكولُّوس بالقرب من نهر مُراد صُو، فتراجع الرومان إلى نِصِيبين، وكانوا قد اتخذوها قاعدةً لهم في حروبهم ضد الأشگان والأرمن، وهذا يعني أنّ كردستان أصبحت ميداناً رئيسياً للمعارك الطاحنة بين هذه القوى الإقليمية الثلاث حينذاك: الرومان، الأشگان، الأرمن.
وفي سنة 67ق.م كلّف مجلس الشيوخ الروماني بُومْبَى بالهجوم على أرمينيا، ولم يستطع ديگران الثاني الصمود طويلاً ﮪذه المرة، ففرّ إلى الجبال، ثم اتفق الطرفان على الصلح، لكن جُرّدت أرمينيا من ممتلكاتها في سوريا ولبنان وكبادويا وكيليكيا وكردستان، وتوفّي ديگران الثاني سنة 55/54 ق.م.
وبتدقيق النظر في التوازنات الإقليمية حينذاك يتضح أنّ الكرد – ممثَّلين بالميد– لم يكونوا على هامش الأحداث، فقد كانوا يحاولون الخلاص من النفوذ الأشگاني، فكانوا يلقون التأييد والدعم من الطرف الروماني، وانجلت الصراعات الإقليمية عن معسكرين متنافسين متصارعين: الأول يضم الأشگان والأرمن، والثاني يضم الرومان والميد.
وتوطد التحالف الارمني _ الاشگاني في عهد الملك الأرمني أردافست الثاني بن ديگران الثاني (حكم بين سنتي 54-34ق.م) بعلاقة مصاهرة بين الأسرتين الملكيتين؛ الأمر الذي جعل القائد الروماني أنطونيو-زوج كِلْيُوباترا في مصر- يُلقي القبض على الملك الأرمني ويقوده إلى مصر ويُعدمه هناك.
ويبدو أنّ الميد كانوا يقفون إلى جانب أنطونيو في الصراع، والدليل على ذلك أنّ الملك الأرمني أرداشيس الثاني (حكم بين سنتي 30-20ق.م)، وهو ابن أَرْداڤَسْت الثاني، اشترك مع الملك الأشگاني فَرْﮪاد الرابع في حملة شنّاها معاً ضد الميد في المنطقة الواقعة بين تِبْرِيز وهَمَذان، باعتبارهم حلفاء لأنطونيو، وتمكّن أَرْداشِيس من قتل الملك الميدي أَرْداڤَسْت، مما جعل له مكانة خاصة في البلاط الأشگاني.
وفي النهاية ظلت أرمينيا تتأرجح بين الميل مع الأشگان تارةً ومع الرومان تارةً، وظهر مركزان للقوة في القيادة الأرمنية: أحدهما أشگاني الهوى، والثاني روماني الهوى. ولم يكن الميد خارج الصراع، ويبدو أنهم ظلوا على تحالفهم مع الرومان ضد الأشگان الذين يحتلون بلادهم، ونجد في الفترة بين سنتي 1-2م أنّ الحزب الموالي للرومان يسيطر على الأوضاع في أرمينيا، فترسل روما إليها حاكماً من أصل ميدي يدعى أَرْيُوبارْزان، وعيّنت بعده حاكماً ميدياً آخر، بين =KTML_Bold=سنتي 2-11 م، يدعى أَرْداڤَسْت الخامس=KTML_End=
وفي السنة الأولى قبل الميلاد ايضا تنازلت الدولة البرثية بموجب معاهدة صلح مع الإمبراطورية الرومانية عن مقاطعتي ارمينيا و كردستان لحكومة روما . إلا أن البرث وفي عهد الملك ( كودرز Guhderz ) نقضوا هذه المعاهدة ، بإعادة السيطرة على هذه المنطقة ، فقاد القيصر الروماني نیون حملة كبيرة على ارمينيا وكردستان واستولى عليهما معا ، ثم وقع الطرفان على معاهدة رهانديا Rehandiya عام 16 م ، والتي اعترفت بموجبها الإمبراطوريتان بالسيادة القومية للأرمن ، على أن تقوم بارشیا بتعيين الملك على عرش ارمینیا ، مقابل مباركة روما لهذا التعيين . أي أن الدولتان وان اعترفتا باستقلال ارمينيا إلا أنهما مارسا عليها وصاية مشتركة . وفي هذه المرحلة اي في القرن الأول للميلاد تعرضت ارمينيا وكردستان لغارات متتالية من قبائل اللان والكرج ومنيتا بكثير من النهب والسلب والتدمير . ولم تقم الحكومة الاشكانية - البرثبة - بالدفاع عن البلاد ، فتولى الأهالي مقاومة المغيرين المدمرين اشد المقاومة ، ولحقت بهم خسائر كثيرة لم تخضع بموجبها المنطقة لهم ، ونتيجة المقاومة المشتركة والتنسيق بين الكرد والأرمن . وفي أواخر عهد الدولة البرثية عادت كل من كردستان وارمينيا مرة أخرى إلى واجهة الأحداث ، وإلى ساحة حرب بين البرث والرومان ، وقد خضعت معظم ارمينيا وكردستان عام 191 م للرومان ، وفشلت محاولات البرث والأرمن والكرد في استعادة السيطرة على المنطقة مرة اخرى.
المصادر :
_ كتاب الكرد والارمن ل فارس عثمان
_ دراسات في التاريخ الكردي القديم ( الحلقة 13 )الكُرد من السلوقيين إلى الپَرْث ل د. احمد الخليل[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 635 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Gotarên Girêdayî: 5
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Welat- Herêm: Romaniya
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 97%
97%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 13-04-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 15-04-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 13-04-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 635 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.125 KB 13-04-2023 Aras HisoA.H.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
Nifûsa êzîdî ji biryara bidawîkirina mîsyona UNITAD li Iraqê bi fikar e
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Kurtelêkolîn
Trajediya windakirina jinên Êzidî metirsîdar e
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
Kurtelêkolîn
Şîdeta zayendî weke têkbirina namûs û şerefa gelê Êzidî ji aliyê terorîstên DAIŞ’ê ve
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Jiyaname
Erdal Kaya
Pirtûkxane
ROJNAMEGERÊN BÊKAR LI PEY NÛÇEYÊN XWE NE
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Rapora Yezda li ser vekirina gorên komî yên Êzdiyan di sala 2023an de
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Pirtûkxane
FERHENGOKA NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CIVAKÎ
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CİVAKÎ
Jiyaname
Resul Geyik
Kurtelêkolîn
Rewşa dijwar a perwerdeyê di nav kêmîneya êzîdî ya Şengalê de
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I

Rast
Kurtelêkolîn
DI Çarçoveya Teoriya Performansê De Nirxandina Vegotinên Gelêrî
10-09-2022
Burhan Sönmez
DI Çarçoveya Teoriya Performansê De Nirxandina Vegotinên Gelêrî
Kurtelêkolîn
Salnameya Zerdeştî
04-08-2024
Evîn Teyfûr
Salnameya Zerdeştî
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
09-08-2024
Aras Hiso
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
11-08-2024
Evîn Teyfûr
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Babetên nû
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
25-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Erdal Kaya
24-08-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Xelîlê Çaçan Mûradov
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Sîsa Mecîd
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mecîdê Silêman
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şêrko Fatah
20-08-2024
Sara Kamela
Cih
Talek
18-08-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Resul Geyik
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet
  534,621
Wêne
  108,967
Pirtûk PDF
  20,132
Faylên peywendîdar
  102,886
Video
  1,508
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,559
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,613
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,927
عربي - Arabic 
30,020
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,553
فارسی - Farsi 
9,231
English - English 
7,487
Türkçe - Turkish 
3,662
لوڕی - Kurdish Luri 
1,691
Deutsch - German 
1,631
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
342
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
66
Español - Spanish 
50
Հայերեն - Armenian 
50
Polski - Polish 
49
Italiano - Italian 
48
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
26
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
18
Norsk - Norwegian 
16
Ελληνική - Greek 
14
עברית - Hebrew 
14
Fins - Finnish 
12
Тоҷикӣ - Tajik 
7
Português - Portuguese 
7
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
5
Catalana - Catalana 
3
ქართველი - Georgian 
3
Čeština - Czech 
2
Kiswahili سَوَاحِلي -  
2
Srpski - Serbian 
2
Hrvatski - Croatian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano - Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
25,031
Kurtelêkolîn 
5,047
Şehîdan 
4,217
Enfalkirî 
3,260
Pirtûkxane 
2,746
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,245
Cih 
1,151
Belgename 
291
Wêne û şirove 
159
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
31,096
MP4 
2,461
IMG 
199,403
∑   Hemû bi hev re 
233,283
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
Nifûsa êzîdî ji biryara bidawîkirina mîsyona UNITAD li Iraqê bi fikar e
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Kurtelêkolîn
Trajediya windakirina jinên Êzidî metirsîdar e
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
Kurtelêkolîn
Şîdeta zayendî weke têkbirina namûs û şerefa gelê Êzidî ji aliyê terorîstên DAIŞ’ê ve
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Jiyaname
Erdal Kaya
Pirtûkxane
ROJNAMEGERÊN BÊKAR LI PEY NÛÇEYÊN XWE NE
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Rapora Yezda li ser vekirina gorên komî yên Êzdiyan di sala 2023an de
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Pirtûkxane
FERHENGOKA NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CIVAKÎ
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CİVAKÎ
Jiyaname
Resul Geyik
Kurtelêkolîn
Rewşa dijwar a perwerdeyê di nav kêmîneya êzîdî ya Şengalê de
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
Dosya
Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Jiyaname - Asta perwerdehiyê - Enstîtu Jiyaname - Cureya Xwendinê - Edebiyata Kurdî Jiyaname - Cureyên Kes - Ayînî Jiyaname - Cureyên Kes - Nivîskar Jiyaname - Cureyên Kes - Wergêr Jiyaname - Zayend - Nêr Jiyaname - Ziman - Şêwezar - Turkî

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.328 çirke!