Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Cih
Zorava
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Sinûnê
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
20-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Avdel Elî Ebdo
15-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Çeto
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Ezîz
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Dawûd
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jimare
Babet
  537,090
Wêne
  109,642
Pirtûk PDF
  20,243
Faylên peywendîdar
  103,884
Video
  1,535
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,879
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,926
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,994
عربي - Arabic 
30,670
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,051
فارسی - Farsi 
9,730
English - English 
7,553
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,678
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,210
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,382
Pirtûkxane 
2,750
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,263
Cih 
1,158
Belgename 
291
Wêne û şirove 
181
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,311
MP4 
2,530
IMG 
200,993
∑   Hemû bi hev re 
235,158
Lêgerîna naverokê
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Piştî 19 rojan ji lêgerînê ...
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azad...
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Cih
Koço
نظرية مينورسكي حول اصل الكرد
Em xemgîn in ku Kurdîpêdiya li bakur û rojhilatê welêt ji aliyê dagirkerên tirk û farisan ve hat qedexekirin.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي - Arabic
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
1 Deng 5
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish1
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0
نظرية مينورسكي حول اصل الكرد
Kurtelêkolîn

نظرية مينورسكي حول اصل الكرد
Kurtelêkolîn

=KTML_Bold=نظرية مينورسكي حول اصل الكرد :=KTML_End=
=KTML_Bold=مقدمة لا بد منها :=KTML_End=
تعتبر نظرية مينورسكي حول اصل الكورد (امتزاج الميديين مع قبائل كوردستان الاصلية) ، احدى ابرز واهم النظريات واكثرها قبولا لدى عموم الباحثين، ورغم محاولاتي العديدة للحصول على النص الكامل لهذه النظرية، الا انني لم اعثر عليها، فأكتفيت بما اورده المستشرق الروسي باسيلي نيكتين في كتابه الشهير الكورد دراسة سوسيولوجية وتاريخية وعلى الصفحات (49_53) على امل ان نعثر على النص الكامل في قادم الايام
=KTML_Bold=النظرية :=KTML_End=
تم عرض هذه النظرية في المؤتمر العالمي العشرين للاستشراق في بروكسل عام 1938 وتقدم هذه النظرية احدث تحليل وفي غاية الدقة والوضوح.
يعرض مينورسكي مسبقا بعض الملاحظات ويقول : انه لو اردنا البحث عن اسلاف الكرد المحليين لوجب ان يكونوا البوكتهانيين(البختانيين) لا الكاردوخ (بحسب نظرية مار) ، ويمكن اقتفاء اثر هذا الاسم منذ عصر المؤرخ الاغريقي هيرودت، كذلك في بوهتان المصب الشرقي لدجلة الموجود في (بيت _ كاردو) الذي كان يسمى سابقا بوكهتان.
ولقد شكل الارمن والبوكهتانيون السبط الثالث عشر من الامبراطورية الفارسية، ويلاحظ ايضا ان الاساطير الكوردية الواردة في شرفنامة تعطي بوهتان (بوختان قديما) دورا مهما، اذ ان الكرد ينحدرون جميعا حسب هذه الاساطير من اخوين هما بوخت وباجان.
وبعد ان يستذكر مينورسكي الاسماء العديدة التي يرتبط بها الكورد، يقول : يجب القول اولا ان من المجازفة اثبات اصول الشعوب عن طريق اشتقاق الاسماء، فمن الواجب الاستناد على وقائع تاريخية وجغرافية، وهذا هو الاصح.
ويضيف : بالنسبة للكرد المشتتين بين ارجاء واسعة والمختلفين من وجهة النظر الجسمانية اختلافا شديدا، فان طريقة حياتهم ولغتهم تعد من العناصر الاساسية التي يمكن الاستناد عليها لبيان خصائصهم الوطنية، وبالرغم من ان اللغة الكردية تتشعب منها لهجات عديدة، الا ان لها خصائص ثابتة وقوية، وتنتمي دون ادنى شك لمجموعة اللغات الايرانية الشمالية _ الغربية فمن الملاحظ ان الاختلافات التي نجدها بين الفارسية والكوردية نجدها في كافة اللهجات الكوردية ان قورنت بالفارسية، ويخلص مينورسكي الى القول : انه توجد في اساس اللغة الكوردية مجموعات مهمة، وتكونت خصائصها العامة قبل نزوح الكرد وانتشارهم فيما بين الجبال.
وبالرغم من اننا لا نعرف عن اللغة الميدية الاصلية الا القليل من الكلمات الخاصة، الا انه يستحيل علينا تصور تكون لهجات الشمال الغربي للمناطق الايرانية دون مشاركة العنصر الميدي، وحسب هذه الاعتبارات التاريخية والجغرافية، يجب القول ان انتشار الكرد تم فقط في بلاد ميديا الصغرى التي تضم حاليا اذربيجان.
وبعد توصله الى هذا الاستنتاج، يبدأ مينورسكي بدراسة التاريخ البشري للمنطقة الواقعة جنوبي بحيرة أورمية التي لعبت دور الاساسي في الصراع بين الاشوريين وشعب (أورارتو) حيث اشير الى اسم الايرانيين في الغرب لاول مرة في القرن التاسع قبل الميلاد.
و كانت توجد في جنوبي البحيرة امارات ليست هندو – اوربية في (آلابريا) و (كاركار) و (اليبي) الخ. ثم ورد لاول مرة في سنة 44 ق.م اسم بلاد (بارسويا) في جنوبها الغربي بوصف سكانها بمثابة اسلاف اولين للفرس اما (الميديون) و(ماتالي) و (مادا) الذين جاء ذكرهم منذ سنة 836 ق.م فكانوا في الجنوب الشرقي لبلاد بارسويا حيث هاجر الفرس صوب الجنوب فصار الميديون شيئاً فشيئاً سادة المنطقة .
وجاء بعدئذ شعب غامض يحمل اسم (ماناي) او (المانيين) عرف حوالي الفترة 830-856 ق .م كجيران مباشرين لبارسويا من جهة الشرق ولا يعرف شيء عن الانتماء العرقي للمانيين وعلى كل حال فقد اختلطوا بصورة كلية بالميديين ولم يتأخر هؤلاء المانيون في التطبع بطابع ايراني خاصة بعد ان تحولوا الى (سيتيين)
ونحن نعلم انه لاشك في ايرانية السيتيين.
وتغيرت لوحة الاجناس المختلفة هذه في القرن الثامن ق .م ففي البداية اثر الغزو السومري تأثيراً كبيراً على مملكة (وان) ومن اعقبتها من السيتيين الذين كانوا قد استقروا جزئياً بين المانيين ثم غدا السيتييون سادة آسيا لمدة ثمانية وعشرين عاماً الفترة مابين 615-642 ق.م الا ان الميديين ثبتوا في النهاية وذبح ملكهم (سياكريس) و رؤساء السيتيين ليواجه وحده الاشوريين الذين دب فيهم الضعف، وهكذا سقطت نينوى عام 612 ق.م وقد ورد بين خلفاء الميديين بالاضافة الى ملك بابل (اومان- ماندا) او (المانديين الاشقياء) كما تعود الآشوريين ان يطلقوا هذه التسمية على السومريين والسيتيين، ان هذا التشابه بين اسماء (مادا) و ( ماندا ) و (ماناي) يثير الشكوك وقد ترك سقوط الاشوريين فراغاً كان ينبغي ملؤه من قبل الغرب وهذا مايفسر انتشار القبائل الايرانية بأتجاه الغرب وحارب سياكريس الليديين وبحماية جيشه تقدمت القبائل الميدية واحرزت النصر المبين.
وبعد مذبحة رؤساء السيتيين استعاد المانيون نفوذهم ومنذ بداية القرن السابع ق.م غزوا الآشوريين مرات عديدة وسطع اسمهم فيما بعد في القرن الخامس ق .م في ملحمة (هيرودوت) الذي اكتشف الطريق الملكي المهم للفرس ثم في ملحمة (ما فيتافن) كما سماها سترابون في اوائل القرن الاول الميلادي ببحيرة اورمية بينما سماها بطليموس(مارجيانويي) مضيفاً ان هذه المنطقة تمتد على طول الحدود مع الآشوريين وهكذا نرى ان حدود بلاد مارجيانويي القديمة كانت مجاورة لحدود الآشوريين وبعد سقوط الآشوريين كان المانيون المستفيدين الاولين.
وبعد الاشارة الى اسماء هذه الاجناس الواردة في المصادر الآشورية يضيف اليها مينورسكي اسم(مارد) الوارد لدى المؤلفين الاغريقين وهكذا يبدو ان العشرة الاف اغريقي بعد ان عبروا ممر(كينترتيس) هوجموا من قبل فصيل من الماردينيين والآرمنيين ويذكر(سترابون) المارديين الى جانب (كيرتيويي) من بين رحل أتروباتين، ويعتبر بطليموس ايضاً المارديين جيراناً لكيرتيويي ويذهب مينورسكي الى القول ان هؤلاء كانوا ضمن القبائل المادية وان صلة قربى تجمعهم معاً، وربما كان هؤلاء المارديون هم الذين واصلو التقاليد المانية.
ان صيغ مارجيانويي تفترض احتمال تغير في الاسم مع حرف(ر) بدلاً من (ن ). ان هذه الطبيعة الخاصة بحرف(ن) واردة في كتابة الآشوريين كلمة(مانايي) بحرف(ن) المدغم في مثله.
اما بالنسبة ل( كيرتيويي) فليست لدينا معلومات مباشرة حول اصل هؤلاء، ان اسمهم الذي يبدو في صيغته وارداً من ( كورت) ليس له اشتقاق يعتمد عليه، وكان الاعتقاد السائد بوجود مراجع آشورية حول اصل هذا الشعب تحت تسمية (كورتيي) ولكن هذا الاسم يقرأ كما يأتي( كورﮪي ي (KUR-HI-I)، وعلى كل حال فقد ذكر اسم السيرتيين لاول مرة في بوليب سنة 220 ق.م كرماة في قطعات الحاكم الميدي الذي حارب الملك (انتيوش الثالث) وبعد مرور ثلاثين عاماً نرى هؤلاء في (تيت ليف) مرتزقة في خدمة الملك أنتيوش نفسه في آسيا الصغرى وفي عام 171 ق.م في خدمة الملك (بيركام)، ونزحوا بسهولة في القرن الثاني قبل الميلاد ولا يتصور ان اسلافهم الذين سنحت لهم الفرصة لملأ فراغ وجد بفعل سقوط الآشوريين لم يملأوه.
فإذا ما اضفنا الى ذلك كما فعل مينورسكي بعدئذ، دراسة بعض المصطلحات الجغرافية وبخاصة مصطلح( KWTAIA) الذي يقع على ما يقول بطليموس (شرقي كوردويين – بيت – كاردو) الذي يحتمل ان يكون مصطلح(كويتايي) الذي نجد مرادفاً له بين المصطلحات الجغرافية الأرمينية( لورجيك – كوردوك – كورديك ) التي تضم كلها عنصر(كورت) أمكننا الاستنتاج ان (كيرتيوس- كورد) تابعو في مسيرة انتشارهم الخط الذي يبدأ من ضفاف بحيرة أورمية صوب منطقة (بوهتان) التي تشكلت فيها منذ القرن الرابع قبل الميلاد الامارة الكوردية المعروفة (ماهكيرت).
ثم يفترض مينورسكي نظريته البارعة في تفسير كلمة(كرمانجي) التي يطلقها الكرد وذلك بحذفه الزائد من الحروف على اصل (ج J d) يرى في التركيب الباقي للعنصر الاول في كلمة (كر)د بينما يرجع المتبقي منه الى الميديين او المانيين ( مانتيانويي).
وحسب الوقائع التاريخية والجغرافية يحتمل كثيراً ان تكون الامة الكردية قد تكونت من مزيج من قبيلتين متجانستين هما الماردوني والكيرتيوني اللتان كانتا تتحدثان بلهجات ميدية جد متقاربة، ومن جهة اخرى فأن من المؤكد انه لدى فأن من المؤكد انه لدى توجههما صوب الغرب انضمت اليهما عناصر من سلالات اخرى.
وبهذا يبدو ان الحجج التي استند عليها المستشرق مينورسكي في شرحه لاصل الكرد نظرية لها قيمة علمية قاطعة .[1]

Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 959 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Gotarên Girêdayî: 4
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 29-04-2020 (4 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 89%
89%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 17-04-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 18-04-2023 hate nirxandin û weşandin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 959 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Meşa azadiyê û duriyanên 19’ê Tîrmehê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Kurtelêkolîn
Aloziya Sûriyeyê derbasî sala xwe ya 14’an bû-1
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Kurtelêkolîn
Şoreş û Parastina Cewherî
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Armanca dewleta Tirk doza Efrînê tesfiye bike
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Erdal Kaya
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Kurtelêkolîn
Tewfîqê Kurd Razayî Ye
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Jiyaname
Resul Geyik
Jiyaname
Narin Gûran

Rast
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
09-09-2024
Sara Kamela
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Piştî 19 rojan ji lêgerînê termê Narîna 8 salî hat dîtin
09-09-2024
Sara Kamela
Piştî 19 rojan ji lêgerînê termê Narîna 8 salî hat dîtin
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
13-09-2024
Sara Kamela
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Koço
Babetên nû
Cih
Zorava
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Sinûnê
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
20-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Avdel Elî Ebdo
15-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Çeto
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Ezîz
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Dawûd
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jimare
Babet
  537,090
Wêne
  109,642
Pirtûk PDF
  20,243
Faylên peywendîdar
  103,884
Video
  1,535
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,879
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,926
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,994
عربي - Arabic 
30,670
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,051
فارسی - Farsi 
9,730
English - English 
7,553
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,678
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,210
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,382
Pirtûkxane 
2,750
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,263
Cih 
1,158
Belgename 
291
Wêne û şirove 
181
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,311
MP4 
2,530
IMG 
200,993
∑   Hemû bi hev re 
235,158
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Meşa azadiyê û duriyanên 19’ê Tîrmehê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Kurtelêkolîn
Aloziya Sûriyeyê derbasî sala xwe ya 14’an bû-1
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Kurtelêkolîn
Şoreş û Parastina Cewherî
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Armanca dewleta Tirk doza Efrînê tesfiye bike
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Erdal Kaya
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Kurtelêkolîn
Tewfîqê Kurd Razayî Ye
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Jiyaname
Resul Geyik
Jiyaname
Narin Gûran

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 1.469 çirke!