Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 524,588
Wêne 106,205
Pirtûk PDF 19,762
Faylên peywendîdar 99,337
Video 1,439
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
300,751

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,734

هەورامی 
65,720

عربي 
28,794

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,201

فارسی 
8,374

English 
7,162

Türkçe 
3,569

Deutsch 
1,456

Pусский 
1,123

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911...
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergê...
Weşanên
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
أصل بعض الكلمات الكوردية المقتبسة من قِبل العرب
Wêneyên dîrokî dewlemendiya netewî ye! Ji kerema xwe re, bi logokên xwe, nivîs û rengên xwe, nirxa wan kêm nekin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

أصل بعض الكلمات الكوردية المقتبسة من قِبل العرب

أصل بعض الكلمات الكوردية المقتبسة من قِبل العرب
=KTML_Bold=أصل بعض الكلمات الكوردية المقتبسة من قِبل العرب=KTML_End=
=KTML_Underline=مهدي كاكه يي=KTML_End=

في تعقيب له على إحدى مقالاتي، يسأل الصديق Yasir Heranî عن أصل بعض الكلمات الكوردية المُعربة. لتعميم المعلومات عن الموضوع، أقوم بنشر هذا المقال.
يذكر الپروفيسور (جمال نەبەز) أنّ الكلمة العربية ثورة مأخوذة من الكلمة الكوردية شۆرە التي تعني العنف و الإنفجار و الإنتفاضة (جەمال نەبەز. ناسنامە و كێشەی ناسیۆنالی كورد لە چەند سەمینارو كۆڕێكی زانستیدا. بڵاوكراوەی بنكەی كوردنامە - لەندەن 2002، لاپەڕە 232). كما يذكر الأستاذ (نەبەز) في صفحة 233 من كتابه المذكور بأن ئاسمان ASMAN الكوردية التي تعني السماء، هي متكونة من كلمتين، هما ئاسۆ ASO التي تعني الأُفق و مان MAN التي تعني بالكوردية مكان، و بذلك فأنّ ئاسمان تعني مكان الأُفق أي السماء، أخذها اليهود من الكورد و غيّروها الى كلمة شما العبرية و العرب بدورهم إقتبسوها و جعلوها سماء في اللغة العربية.
يذكر الباحث المصري الدكتور لويس عوض في كتابه مقدمة في فقه اللغة العربية بأن الگوتيين، أسلاف الكورد كانوا يطلقون إسم گبل على الجبل و أن العرب أخذوا هذه الكلمة الگوتية و أدخلوها الى اللغة العربية بعد أن غيّروا حرف الگ الى حرف الج بسبب إنعدام هذا الحرف في اللغة العربية.
مفردات (صابون، طهي، برنامج) العربية مأخوذة أيضاً من اللغة الكوردية، حيث أن كلمة الصابون مأخوذة من الكلمة الكوردية ساوين و التي تعني الدلك و أن الإنكليز بدورهم قد إقتبسوا هذه الكلمة الكوردية و حوروها الىsoap . كلمة الطهي مأخوذة من الكلمة الكوردية تاوين التي تعني الذوبان أي ذوبان زيت الطعام المستعمل في الطبخ. كلمة برنامج إقتبسها العرب من الكلمة الكوردية المركبة بەرنامه المؤلفة من كلمتَي بەر التي تعني قبل أو أمام و نامه التي تعني رسالة أو خبر و هكذا تعني الكلمة المركبة بەرنامه أي الإجراءات التي يتم القيام بها قبل تنفيذ عملٍ ما أي البرنامج.
مفردات (شِعر، أرض، دين) هي مفردات سومرية - كوردية مأخوذة من قِبل العرب. كلمة الشِعر العربية مأخوذة من الكلمة السومرية شرو أو سرو، حيث أن كلمة سرود المتحورة من هذه الكلمة السومرية، لا تزال باقية في اللغة الكوردية و تعني نشيد. كلمة ئه‌رد الكوردية التي تعني (أرض) هي كلمة سومرية و مذكورة أيضاً في الكتب الدينية اليزدانية القديمة، فهي مفردة كوردية أصيلة إقتسبها العرب من الكورد، كما أنّ الإنگليز قاموا بأخذ كلمة (ئه‌رد) الكوردية و أصبحت هذه الكلمة في اللغة الإنگليزية (Earth)، التي تُعطي نفس المعنى، و كما نلاحظ أنّها حافظت على نطقها الكوردي الى حدٍ كبير. كلمة (دين) أصلها سومري و لا يزال الكورد يستعملونها، حيث أنّ هذه الكلمة مذكورة في الكتاب الزردشتي المقدس ئاڤێستا أيضاً و الذي ظهر قبل الإنجيل و القرآن في زمن الإمبراطورية الميدية الكوردية و أنّ العرب أخذوا كلمة دين من الكورد.
كما أنّ الكلمة الإنگليزية (Murder) والكلمة السويدية (Mord) اللتان تعنيان (قتل)، مأخوذتان من الكلمة الكوردية (مردن) التي تعني (موت).
كلمة (إبريق) العربية مأخوذة من الكلمة السومرية - الكوردية (آو) التي تعني (ماء) و الكلمة (ريز أو رش) التي تعني (رَش أو سكب). كما نرى أن هذه الكلمة تم تغييرها الى (إبريق) في اللغة العربية. كلمة (رَش) و مشتقاتها مثل (رشّاش) و(رشوة) وغيرهما، مأخوذة من الكلمة الكوردية (رشانن) التي تعني (رش).
الكلمة العربية (جمع) و مشتقاتها مثل (جماعة، جمعة، تجمّع، جِماع، إجماع، ، إجتماع، جموع، مجموع... الخ) مأخوذة من الكلمة الكوردية جَم التي هي كلمة كوردية قديمة والتي تعني تجمّع أو إجتماع والتي لا تزال باقية في فروع الديانة اليزدانية مثل الديانة اليارسانية والهلاوية. محل إقامة المراسيم الدينية وتقديم النذور عند الهلاويين يُسمّى (جَمَڤي Cemevi) وعند اليارسانيين يُسمّى جَمخانه Cemxane أي (محل التجمّع)
كلمة شمش السومرية التي تعني شمس، أخذها العرب وحوّروها الى (شمس). لا تزال اللغة الكوردية تحتفظ بهذه الكلمة التي تعود لأسلاف الكورد السومريين. لِكلمة (الشمس) منزلة متميّزة في اللغة الكوردية نظراً لقدسيتها عند الشعب الكوردي بحيث إقتبس أسماء أيام الأسبوع من كلمة (الشمش) السومرية، (شَمه، يەكشَمه، دوشَمه ...أي السبت، الأحد، الإثنين....). كما أنّ الخفّاش يُسمى بالكوردية شَمشَمه كوێره، و التي ترجمتها الحرفية هي أعمى الشمس، حيث كما هو معروف أنّ هذا الحيوان الطائر يخرج فقط أثناء الليل، لا يتحمل التعرض لضوء الشمس وهكذا فأن إسم هذا الحيوان مُقتبَس من كلمة (شمش) السومرية. كلمة (شمع) العربية مأخوذة من كلمة (شمش) السومرية أيضاً و لحد الآن باقية هذه الكلمة في اللغة الكوردية بصيغة (شَم).
كلمة (بستان) هي أيضاً مأخوذة من اللغة الكوردية و التي هي كلمة مركبة من (بو) التي تعني (رائحة أو عطر) و (ستان) التي تدل على المكان و بذلك تعني (أرض أو منطقة)، كما في إسم (كوردستان) الذي يعني (أرض أو بلاد الكورد). بذلك فأنّ كلمة (بستان) تعني (أرض أو منطقة العطور أو الروائح) (راجع قاموس المحيط لمؤلفه فيروز آبادي). أكتفي بهذا العدد من الكلمات، حيث أنّ هناك مئات الكلمات الكوردية الأخرى المأخوذة من قِبل العرب.[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 845 car hatiye dîtin
Haştag
Gotarên Girêdayî: 37
Jiyaname
Kurtelêkolîn
Pirtûkxane
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 06-02-2020 (4 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Ziman zanî
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 94%
94%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 18-04-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 23-04-2023 hate nirxandin û weşandin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 845 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)

Rast
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
13-07-2024
Aras Hiso
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
13-07-2024
Sara Kamela
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Weşanên
Şerq û Kurdistan
17-07-2024
Burhan Sönmez
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
18-07-2024
Burhan Sönmez
Mahmûdê Kerem
Babetên nû
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 524,588
Wêne 106,205
Pirtûk PDF 19,762
Faylên peywendîdar 99,337
Video 1,439
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
300,751

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,734

هەورامی 
65,720

عربي 
28,794

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,201

فارسی 
8,374

English 
7,162

Türkçe 
3,569

Deutsch 
1,456

Pусский 
1,123

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Dosya
Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Şehîdan - Zayend - Nêr Şehîdan - Welatê jidayikbûnê - Bakûrê Kurdistan Şehîdan - Netewe - Kurd Şehîdan - Ziman - Şêwezar - Kurmanciya Bakur Şehîdan - Cihê jidayikbûnê - Cizîr Şehîdan - Sedema mirinê - Bombebarana Balafiran Şehîdan - Cih (Şehîdbûn) - Nisêbîn

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.797 çirke!