Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Avdel Elî Ebdo
15-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Çeto
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Ezêz
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Dawûd
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Azad Dexîl Tealo Xidir
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Benat
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Adî Cirdo Hisên
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Ado Îdo Qasim
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jimare
Babet
  536,749
Wêne
  109,412
Pirtûk PDF
  20,216
Faylên peywendîdar
  103,647
Video
  1,530
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,386
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,748
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,975
عربي - Arabic 
30,360
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,878
فارسی - Farsi 
9,609
English - English 
7,552
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,647
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,099
Şehîdan 
4,217
Enfalkirî 
3,367
Pirtûkxane 
2,749
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,262
Cih 
1,157
Belgename 
291
Wêne û şirove 
162
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,273
MP4 
2,522
IMG 
200,566
∑   Hemû bi hev re 
234,685
Lêgerîna naverokê
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BI...
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Piştî 19 rojan ji lêgerînê ...
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azad...
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
الكورد في ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍلمسيحية ‏( ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ‏)
Kurdîpêdiya bûye Kurdistana mezin, hevkar û arşîvkarên wê ji her alî û zaravayan hene.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي - Arabic
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî0
English0
کرمانجی0
هەورامی0
لوڕی0
لەکی0
Zazakî0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Français0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Catalana0
Cebuano0
Čeština0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
балгарская0
қазақ0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ترکمانی0
हिन्दी0
ქართველი0
中国的0
日本人0

الكورد في ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍلمسيحية ‏( ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ‏)

الكورد في ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍلمسيحية ‏( ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ‏)
الكورد في ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍلمسيحية ‏( ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ‏):
ﺗﺮﺟﻊ ﺍﻫﻤﻴﺔ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻜﺘﺎﺑﺎﺕ ﺍﻟﻰ ﺍﻧﻬﺎ ﺗﺆﺭﺥ ﻟﻔﺘﺮﺓ ﻣﻬﻤﺔ ﻣﻦ ﺗﺎﺭﺥ ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻓﻲ ﺍﻟﻘﺮﻭﻥ ﺍﻟﺘﻲ ﺳﺒﻘﺖ وصول الاسلام ﻟﺒﻼﺩﻫﻢ، ﻓﻀﻼ عن ﻋﻼﻗﺎﺕ ﺍﻟﻜﺮﺩ ﺑﻜﻞ ﻣﻦ ﺍﻟﺪﻭﻟﺘﻴﻦ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﺔ ﻭ ﺍﻟﺒﻴﺰﻧﻄﻴﺔ، ﻛﻤﺎ ﺍﻧﻬﺎ ﺗﺮﺑﻂ ﺍﻻﺣﺪﺍﺙ ﺑﻌﻘﺪ ﺍﻟﻤﺠﺎﻣﻊ ﺍﻟﻜﻨﺴﻴﺔ ﻭ ﺍﻧﺸﺎﺀ ﺍﻟﻜﻨﺎﺋﺲ ﻭ ﺍﻻﺩﻳﺮﺓ ﻓﻲ ﺍﻟﻤﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﺑﺎﻋﺘﺒﺎﺭﻫﺎ ﺍﻟﻤﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﻔﺎﺻﻠﺔ ﺑﻴﻦ ﺍﻣﺎﺭﺓ ﺍﻟﺮﻫﺎ ‏( ﺍﺩﺳﺎ ‏) ‏، ﺍﻟﺘﻲ ﺍﻧﺘﺸﺮﺕ ﻓﻴﻬﺎ ﺍلمسيحية ﻣﻦ ﺟﻬﺔ وﺍﻟﺪﻭﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﺔ ﻣﻦ ﺟﻬﺔ ﺍﺧﺮﻯ ‏ .
ﻓﻼ ﻋﺠﺐ ﺍﻥ ﺗﺴﺮﺑﺖ المسيحية ﺍﻟﻰ ﺍﻻﻗﺎﻟﻴﻢ ﺍﻻﻳﺮﺍﻧﻴﺔ ﻋﺎﻣﺔ ﻭ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﺧﺎﺻﺔ ﻟﻘﺮﺑﻬﺎ، ﻓﻲ ﺍﻟﻮﻗﺖ ﺍﻟﺬﻱ ﺍﻋﺘﺒﺮﺕ ﺍﻟﺪﻳﺎﻧﺔ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻴﺔ ﺭﺳﻤﻴﺔ ﻓﻲ ﺍﻟﺪﻭﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﺔ ﺍﺑﺘﺪﺍﺀ ﻣﻦ ﻋﻬﺪ ﻣﺆﺳﺴﻬﺎ ﺍﺭﺩﺷﻴﺮ ﺍﻻﻭﻝ ‏( 241-224 ﻡ ‏) ﺍﻟﺬﻱ ﺍﻣﺮ - ﺣﺴﺐ ﺍﻟﺮﻭﺍﻳﺎﺕ ﺍﻟﻔﺎﺭﺳﻴﺔ - ﺍﻟﻬﺮ ﺑﺪﺍﻥ ﻫﺮﺑﺪ ﺗﻨﺴﺮ بجمع ﺍﻟﻨﺼﻮﺹ ﺍﻟﻤﺘﻌﺪﺩﺓ ﻣﻦ ﺍﻟﻜﺘﺎﺏ ﺍﻟﻤﻘﺪﺱ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻲ ﺍﻟﻤﻘﺪﺱ ﺍﻻﻓﺴﺘﺎ ﺍﻻﺷﻜﺎﻧﻴﺔ ﻭ ﺑﻜﺘﺎﺑﺔ ﻧﺺ ﻭﺍﺣﺪ ﻣﻨﻬﺎ، ﺣﻴﺚ ﺗﻤﺖ ﺍﺟﺎﺯﺓ ﻫﺬﺍ ﺍﻟﻨﺺ ﻭﺍﻋﺘﺒﺮ ﻣﻘﺪسا.
ﻭ ﻣﻦ ﺟﺎﻧﺐ ﺍﺧﺮﻯ ﺗﻀﻔﻲ ﺍﻟﺮﻭﺍﻳﺎﺕ ‏( ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ‏) ﻫﺎﻟﺔ ﻛﺒﻴﺮﺓ ﻋﻠﻰ ﺍﻻﻧﺘﺸﺎﺭ ﺍﻟﻤﺒﻜﺮ للمسيحية ﻓﻲ ﺍﻟﻤﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﻣﻦ ﺧﻼﻝ ﻗﻴﺎﻡ ﻣﺎﺭﺍﺩﻱاحد تلامذة المسيح 72 ﺑﺎﻟﺘﺒﺸﻴﺮ ﺑﻴﻦ ﺭﻋﺎﻳﺎ ﺍﻟﺪﻭﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﺔ ‏( ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻭ ﻏﻴﺮﻫﻢ ‏) ﻓﻲ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺣﺪﻳﺎﺏ ‏( ﺣﺰﺓ - ﺍﺭﺑﻴﻞ ‏) ، ﻭﺍﻧﻪ ﺗﻤﻜﻦ ﻣﻦ ﺗﻌﻤﻴﺪ ‏ﺭﺟﻞ ﺍﺳﻤﻪ ﻓﻘﻴﺬﺍ ﻧﺤﻮ ﺳﻨﺔ 99 ﻡ، ﺍﻟﺬﻱ ﻛﺎﻥ ﻣﻦ ﻋﺎﺋﻠﺔ ﻓﻘﻴﺮﺓ ﻣﻦ ﺍﺭﺑﻴﻞ ﻫﺮﺏ ﻣﻨﻬﺎ ﻭﺍﻟﺘﺠﺄ ﺍﻟﻰ ﻣﺎﺭﺍﺩﻱ ﺍﻟﺬﻱ ﻛﺎﻥ ﻳﻜﺮﺯ ﺑﺎﻻﻧﺠﻴﻞ ﻓﻲ ﺍﻟﺠﺒﺎﻝ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﻓﻲ ﺍﻣﺎﺭﺓ ﺣﺪﻳﺎﺏ ﻟﻤﺪﺓ ﺧﻤﺲ ﺳﻨﻮﺍﺕ، ﺛﻢ ﺟﻌﻠﻪ ﺍﺳﻘﻔﺎ ﻭﺍﺭﺳﻠﻪ ﺍﻟﻰ ﺍﺭﺑﻴﻞ ﺳﻨﺔ 104 ﻡ، ﻭﻳﺬﻛﺮ ﺍﺩﻱ ﺷﻴﺮ ﻗﺎﺋﻤﺔ ﺑﺎﺳﻤﺎﺀ ﻋﺸﺮﺓ ﺍﺳﺎﻗﻔﺔ ﺗﻮﻟﻮﺍ ﺍﻟﻜﺮﺳﻲ ﺍﻻﺳﻘﻔﻲ ﻓﻲ ﻣﺪﻳﻨﺔ ﺍﺭﺑﻴﻞ ﻟﻠﻔﺘﺮﺓ ﻣﻦ 104 ﻡ ﻟﻐﺎﻳﺔ 312‏ .
ﻭﻳﻌﺘﺒﺮ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺭﺑﻞ ‏( ﺍﺭﺑﻴﻞ ‏) ﻟﻤﺆﻟﻔﻪ ﻣﺸﻴﺤﺎ ﺯﺧﺎ ﻣﻦ ﺍﻭﻟﻰ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ﺍﻟﺘﻲ ﺗﺘﺤﺪﺙ ﻋﻦ ﺍﻟﺤﻤﻼﺕ ﺍﻟﺘﻲ ﻗﺎﻣﺖ ﺑﻬﺎ ﺍﻟﺪﻭﻟﺔ ﺍﻟﻔﺮﺛﻴﺔ ‏( 224-247 ﻡ ‏) ﻭﺍﻣﺎﺭﺓ ﺣﺪﻳﺎﺏ ﺍﻟﻤﺘﺤﺎﻟﻔﺔ ﻣﻌﻬﺎ في ﺍﻭﺍﺳﻂ ﺍﻟﻘﺮﻥ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ﺍﻟﻤﻴﻼﺩﻱ ﺿﺪ ﺍﻻﻧﺘﻔﺎﺿﺎﺕ ﺍﻟﺘﻲ ﻛﺎﻥ ﻳﻘﻮﻡ ﺑﻬﺎ ﺍﻟﻜﺎﺭﺩﻭﺧﻴﻮﻥ ﻓﻲ ﺑﻼﺩ ﻛﺎﺭﺩﻭ ﺍﻟﺠﺒﻠﻴﺔ، ﻭﻣﺎ ﺗﺒﻊ ﺫﻟﻚ ﻣﻦ ﻧﺘﺎﺋﺞ، ﻭ ﺍﺿﺎﻑ ﺑﺄﻥ ﺍﻟﻜﺎﺭﺩﻭﺧﻴﻴﻦ ‏( ﺍﻭﻗﻔﻮﺍ ﻫﺠﻮﻣﻬﻢ ﻋﻠﻲ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﺠﻴﻮﺵ ﻣﻊ ﻋﺪﻡ ﺗﻤﻜﻨﻬﻢ ﻣﻦ ﺍﺣﺘﻼﻝ ﻣﺪﻥ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺍﺭﺷﺎﻙ ‏ﻭ ﺫﻟﻚ ﺍﺛﺮ ﺗﻌﺮﺿﻬﻢ ﻟﻬﺠﻮﻡ ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻮﻗﻊ ﻣﻦ ﻗﺒﻞ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﺑﺮﺑﺮﻳﺔ أﺧﺮﻯ ﺣﺎﻭﻟﻮﺍ ﺗﺪﻣﻴﺮ ﻣﺪﻧﻬﻢ ﻭ ﺣﺮﻗﻬﺎ ﻭﻧﻬﺒﻬﺎ ﻭ ﺳﺒﻲ ﻧﺴﺎﺋﻬﺎ ‏) .
ﻓﻲ ﺣﻴﻦ ﻳﺘﻄﺮﻕ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﺍﺳﻨﺎﺋﻲ ﻟﻤﺆﻟﻔﻪ ﺍﻟﻤﺎﺭﻳﻮﺧﻨﺎ، ﺍﻟﻰ ﺍﻡ ﻣﻠﻚ ﻣﻤﻠﻜﺔ ﻛﻮﺭﺩﻭﺋﻴﻦ ﻋﺎﻡ 120 ﻡ ﻛﺎﻥ ﻳﺪﻋﻰ “ ﻣﺎﻧﻴﺰﺍ ﺭﻭﺯ ” ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮﻩ ﺑﻤﻌﻨﻰ ‏( ﻋﺒﺪﺍﻟﺸﻤﺲ ‏) ، ﻭﻳﺼﻔﻪ ﺍﻟﻤﺎﺭﻳﻮﺧﻨﺎ ﺑﺎﻧﻪ ﻛﺎﻥ ﻭﺳﻴﻤﺎ ﻭ ﻋﻠﻰ ﺟﺎﻧﺐ ﻋﻈﻴﻢ ﻣﻦ ﺭﺟﺎﺣﺔ ﺍﻟﻌﻘﻞ ﻭﺭﺯﺍﻧﺔ ﺍﻟﺮﺃﻱ ﻭﺍﻟﻘﻮﺓ، ﻭﻟﻬﺬﺍ ﺍﺣﺒﺘﻪ ﺍﺑﻨﺔ ﻣﻠﻚ ﺍﻻﺭﻣﻦ “ ﺳﻴﺮﺍﻧﻮﺵ ” ﻭﺗﻌﻠﻘﺖ ﺑﻪ ﻭ ﺗﺰﻭﺟﺖ ﻣﻨﻪ، ﻟﺬﻟﻚ ﻛﺎﻥ ﺍﺳﺘﻴﻼﺀ ﺍﻻﺭﻣﻦ ﻋﻠﻰ ﻣﻘﺎﻃﻌﺔ ﻛﻮﺭﺩﻭﺋﻴﻦ ﺍﺳﻤﻴﺎ ﻓﻘﻂ ‏، ﻭ ﻳﻀﻴﻒ ﺍﻟﻤﺎﺭﻳﻮﺧﻨﺎ ﺑﺎﻧﻪ ﻛﺎﻥ ﻓﻲ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺣﺪﻳﺎﺏ ﻫﻴﻜﻼﻥ ﻋﻈﻴﻤﺎﻥ ﻭﺛﻨﻴﺎﻥ، ﻭ ﺍﻥ ﺍﺣﺪ ﻫﺬﻳﻦ ﺍﻟﻬﻴﻜﻠﻴﻦ ﻛﺎﻥ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍ ﻓﻲ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺷﻮﺵ ﻭ ﺷﺮﻣﻦ، ﻭﻳﻔﺴﺮ ﺍﻟﻜﺎﺗﺐ ﻛﻠﻤﺔ ﻋﻘﺮﺓ ‏( ﺍﻛﺮﻩ ‏) ﺍﻱ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻨﺎﺭ .
ﻭ ﺍﻣﺎ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺷﻬﺪﺍﺀ ﺍﻟﻔﺮﺱ ﻟﻤﺆﻟﻔﺔ ﻣﺎﺭﺍﺣﺎ ﺍﻟﺠﺎﺛﻠﻴﻖ ‏( 414-410 ﻡ ‏) ﻭ ﻣﺎﺭﻭﺛﺎ ﺍﺳﻘﻒ ﻣﻴﺎﻓﺎﺭﻗﻴﻦ ( ﺍﻭﺍﺋﻞ ﺍﻟﻘﺮﻥ ﺍﻟﺨﺎﻣﺲ - 420 ﻡ ‏) ﻓﻬﻮ ﻣﻦ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ﺍﻟﺘﻲ ﺫﻛﺮﺕ ﺍﺿﺎﻓﺔ ﺍﻟﻲ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﺍﻻﺿﻄﻬﺎﺩﺍﺕ ﺍﻟﺘﻲ ﻟﺤﻘﺖ ﺑﺎلمسيحيين ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻋﻠﻰ ﺍﻳﺪﻱ ﺍﻟﻤﻠﻮﻙ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﻴﻦ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎﺕ ﻗﻴﻤﺔ ﻓﻲ ﻭﺻﻒ ﻣﺪﻳﻨﺔ ﻛﺮﺥ ﺑﻴﺚ ﺳﻠﻮﺥ ‏( ﻛﺮﻛﻮﻙ ﺍﻟﺤﺎﻟﻴﺔ ‏) ﻭﺗﺠﺪﻳﺪﻫﺎ ﻛﺎﻥ ﻋﻠﻲ ﻳﺪ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺍﻟﺴﻠﻮﻗﻲ ﺳﻠﻮﻗﺲ، ﻭ ﺫﻛﺮ ﺑﺪﺍﻳﺔ ﺩﺧﻮﻝ ﺍلمسيحية ﺍﻟﻰ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﺪﻳﻨﺔ ‏ ، ﻣﻊ ﺍﺿﺎﻓﺔ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻭ ﺳﺠﻞ ﺷﻬﺪﺍﺀ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺣﺪﻳﺎﺏ ‏( ﺍﺭﺑﻴﻞ ﺍﻟﺤﺎﻟﻴﺔ) .
ﻭﻛﺎﻥ ﻧﺮﺳﺎﻱ ﺍﻟﻤﻠﻔﺎﻥ ‏ﻫﻮ ﺍﻟﺴﺒﺎﻕ ﻓﻲ ﻛﺘﺎﺑﺔ ﻣﻘﺎﻟﺔ ﺗﺨﺺ ﺍﺿﻄﻬﺎﺩ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﻴﻦ للمسيحيين ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻓﻲ ﻋﻬﺪ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺷﺎﺑﻮﺭ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ﺍﻟﺬﻱ ﺍﺳﺘﻤﺮ ﺣﻜﻤﻪ ﻟﻔﺘﺮﺓ ﺳﺒﻌﻴﻦ ﺳﻨﺔ ‏( 379-309 ﻡ ‏)، ﺣﺎﻭﻝ ﺧﻼﻟﻬﺎ ﺍﻥ ﻳﺴﺘﺄﺻﻞ ﺍلمسيحية ﻣﻦ ﻣﻤﻠﻜﺘﻪ ﺍﻟﺘﻲ ﺍﺻﺒﺤﺖ ﺧﻄﺮﺍ ﻋﻠﻰ الزرداشتية، ﻭﻗﺪ ﺍﻟﺤﻖ ﻧﺮﺳﺎﻱ ﺑﺘﻠﻚ ﺍﻟﻤﻘﺎﻟﺔ ﺍﻧﺸﻮﺩﺓ ﻫﻲ ﺣﻮﺍﺭ ﺑﻴﻦ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺷﺎﺑﻮﺭ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ﻭ ﺍﻟﺸﻬﺪﺍﺀ ﺣﺴﺐ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺍﻟﻜﺎﺗﺐ.
ﻭ ﺗﺬﻛﺮ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ﺍﺳﻤﺎﺀ ﻛﺜﻴﺮﺓ ﻣﻦ ﺍلمسيحيين ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻟﺬﻳﻦ ﻻﻗﻮﺍ ﺣﺘﻔﻬﻢ ﺍﻳﺎﻡ ﺍﻻﺿﻄﻬﺎﺩ ﺍلساساني ﻟﻬﻢ، ﻭ ﻗﺪ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺴﻢ ﻣﻨﻬﻢ ﻋﻠﻰ ﺍﺳﻤﺎﺋﻬﻢ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﺭﻏﻢ ﺗﺒﻮﺀﻫﻢ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﻋﻠﻴﺎ ﻓﻲ ﺍﻟﺴﻠﻢ ﺍﻟﻜﻬﻨﻮﺗﻲ ﺍلمسيحي ﻛﺎﻟﺠﺎﺛﻠﻴﻖ ﺷﺎﻫﺪﻭﺳﺖ ﺍﻟﺬﻱ ﻛﺎﻥ ﻗﺪ ﺍﺣﺘﻔﻆ ﺑﺎﺳﻤﻪ ﺍﻟﻜﺮﺩﻱ ﻭ ﻣﻌﻨﺎﻩ ﺻﺪﻳﻖ ﺍﻟﻤﻠﻚ، ﻭﻗﺪ ﺍﻧﺘﺨﺐ ﺟﺎﺛﻠﻴﻘﺎ ، ﻭﻟﻜﻦ ﺍﻣﺮﻩ ﺍﻓﺘﻀﺢ ﻓﻘﺒﺾ ﻋﻠﻴﻪ ﺍلساسانيون ﻣﻊ ﻣﺌﺔ ﻭ ﺛﻤﺎﻧﻴﺔ ﻭﻋﺸﺮﻳﻦ ﺍﺳﻘﻔﺎ ﻭ ﺷﻤﺎﺳﺎ ﻭ ﺭﺍﻫﺒﺎ ﻭ ﺳﺠﻨﻮﻫﻢ ﺧﻤﺴﺔ ﺍﺷﻬﺮ ﺗﻌﺮﺿﻮﺍ ﺧﻼﻟﻬﺎ ﺍﻟﻰ ﺍﻗﺴﻰ ﺻﻨﻮﻑ ﺍﻟﺘﻌﺬﻳﺐ، ﻭﻋﻨﺪﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﺮﺟﻌﻮﺍ ﻋﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻫﻢ ﻗﺘﻞ ﻣﻨﻬﻢ ﻣﺮﺯﺑﺎﻥ ﺍﻟﻤﺪﺍﺋﻦ ﻣﺌﺔ ﻭ ﻋﺸﺮﻳﻦ ﺷﺨﺼﺎ، وﺍﺭﺳﻞ ﺍﻟﻰ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺷﺎﺑﻮﺭ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ﺑﺎﻟﺠﺎﺛﻠﻴﻖ ﺷﺎﻫﺪﻭﺳﺖ ﻭ ﻣﻦ ﺑﻘﻲ ﻣﻨﻬﻢ، ﻓﻼﻃﻔﻪ ﺷﺎﺑﻮﺭ ﻓﻲ ﺍﻟﻜﻼﻡ ﻟﻴﺪﺧﻠﻪ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻴﺔ ﻭﻟﻤﺎ ﺍﺑﻰ ﻗﺘﻞ ﻫﻮ ﻭ ﺍﺻﺤﺎﺑﻪ ﻓﻲ ﺍﻟﻴﻮﻡ ﺍﻟﻌﺸﺮﻳﻦ ﻣﻦ ﺷﻬﺮ ﺷﺒﺎﻁ ﺳﻨﺔ 342 ﻡ .
ﻭ ﺍﻻﺳﻘﻒ ﺍﻓﺮﺍﻫﺎﻁ ﻭﻫﻮ ﻓﺮﻫﺎﺩ ﺍﻟﺬﻱ ﻋﺮﻑ ﺑﺎﻟﺤﻜﻴﻢ ﺍﻟﺬﻱ ﺍﺗﺨﺬ ﺍﺳﻢ ﻳﻌﻘﻮﺏ، ﻭﻗﺪ ﺭﺳﻢ ﺍﺳﻘﻔﺎ ﻟﺪﻳﺮ ﻣﺎﺭﻣﺘﻲ ﺍﻟﻮﺍﻗﻊ ﻓﻲ ﺟﺒﻞ ﻣﻘﻠﻮﺏ ﺷﺮﻗﻲ ﺍﻟﻤﻮﺻﻞ، ﺣﻴﺚ ﻣﺜﻞ ﻣﺪﻳﻨﺔ ﻧﺼﻴﺒﻴﻦ ﻓﻲ ﻣﺆﺗﻤﺮ ﻧﻴﻘﻴﺔ ﻋﺎﻡ 325 ﻡ ‏. ﻭﻓﻲ ﺍﻟﻌﺎﻡ ﺍﻟﺮﺍﺑﻊ ﻟﻼﺿطﻬﺎﺩ ﺍﻱ سنة 344 ﻡ ﻗﺘﻞ ﺍﻻﺳﻘﻒ ﻧﺮﺳﻲ ﻭﻫﻮ ﻛﺮﺩﻱ ﻣﻦ ﺷﻬﺮﻗﺬ ﻓﻲ ﺑﻴﺚ ﺟﺮﻣﻲ ‏( ﻛﺮﻛﻮﻙ ﺍﻟﺤﺎﻟﻴﺔ ‏) ‏ .
ﻭﻓﻲ ﺍﻟﺴﻨﻮﺍﺕ ﺍﻻﻭﻟﻰ ﻟﺤﻜﻢ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺑﻬﺮﺍﻡ ﺍﻟﺨﺎﻣﺲ ‏( 438-420 ﻡ) ﻗﺘﻞ ﻣﻴﺮﺷﺎﺑﻮﺭ ﻭ ﻓﻴﺮﻭﺯ ﻭ ﺍﻟﻜﺎﺗﺐ ﻳﻌﻘﻮﺏ ، ﺍﻣﺎ ﻧﺎﺛﻨﻴﺎﻝ ﺍﻟﺸﻬﺮﺯﻭﺭﻱ ‏( ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﺴﻠﻴﻤﺎﻧﻴﺔ ﺍﻟﺤﺎﻟﻴﺔ ‏) ﻓﻘﺪ ﺩﺭﺱ ﻓﻲ ﻧﺼﻴﺒﻴﻦ ﻭﺍﻫﺘﻢ ﺑﺪﺭﺍﺳﺔ ‏( ﺍﻟﺘﻔﺴﻴﺮ ‏) ، ﻭﻗﺪ ﺳﺠﻨﻪ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﻛﺴﺮﻯ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ‏( 628-590 ﻡ ‏) ﺳﺖ ﺳﻨﻮﺍﺕ ﻗﺒﻞ 628 ﻡ ﺛﻢ ﻗﺘﻠﻪ ﻻﻥ ﺍﻟﺠﻤﺎﻋﺔ ﺍﻟﺘﻲ ﻛﺎﻧﺖ ﺑﺎﻣﺮﺗﻪ ﻃﺮﺩﻭﺍ ﻗﺎﺋﺪﺍ ساسانيا ﻣﻦ ﺍﻟﻤﺪﻳﻨﺔ ﺑﺤﺠﺔ ﻫﺪﻣﻪ ﻟﻜﻨﻴﺴﺘﻬﺎ ‏ .
ﻭﻓﻲ ﺳﻨﺔ 358 ﻡ ﺍﻋﺪﻡ ﻣﺎﺭﺍﻳﺜﺎﻻﻫﺎ ﺍﻟﻨﻮﻫﺪﺭﻱ ﻓﻲ ﺍﻣﺎﺭﺓ ﺣﺪﻳﺎﺏ ‏( ﺍﺭﺑﻴﻞ ﺍﻟﺤﺎﻟﻴﺔ ‏) ﻋﻠﻰ ﻳﺪ ﺍلساسانيين ﺑﻌﺪ ﺛﺒﺎﺗﻪ ﻋﻠﻰ ﻣﺒﺪﺋﻪ، ﻭﻗﺪ ﺑﻨﻲ ﺩﻳﺮﺍ ﺗﺨﻠﻴﺪﺍ ﻟﺬﻛﺮﺍﻩ ﻓﻲ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻧﻮﻫﺪﺭﺍ ‏( ﺩﻫﻮﻙ ﺍﻟﺤﺎﻟﻴﺔ ‏) .
ﻭﻗﺪ ﻛﺎﻧﺖ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ﻣﻘﺪﻣﺔ ﻻﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻌﺾ ﺍﻟﻤﺆﺭﺧﻴﻦ ﺑﺎﻥ ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻗﺪ ﺗﻘﺒﻠﻮﺍ - ﺍلمسيحية ﻓﻲ ﺍﻭﺍﺋﻞ ﻇﻬﻮﺭﻫﺎ - ﻭﻻ ﺳﻴﻤﺎ ﺍﻥ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍلمسيحية ﺍﻟﺤﺪﻳﺜﺔ ﻣﺎ ﺯﺍﻟﺖ ﻋﻨﺪ ﻣﻮﻗﻔﻬﺎ ﺑﺸﺎﻥ ﺍﻟﺘﻮﺍﺟﺪ ﺍﻟﻤﺒﻜﺮ للمسيحية ﻓﻲ ﺍﻟﻤﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﻭ ﺍﻟﺘﻲ ﺗﻌﻮﺩ ﺍﻟﻰ ﺍﻟﻘﺮﻥ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ﺍﻟﻤﻴﻼﺩﻱ ‏.
ﻓﻲ ﺍﻟﻮﻗﺖ ﻧﻔﺴﻪ ﻫﻨﺎﻙ ﻋﺪﺩ ﻣﻦ ﺍﻟﺒﺎﺣﺜﻴﻦ ﻳﻨﻔﻮﻥ ﺍﻳﺔ ﺻﻠﺔ ﻟﻠﻜﺮﺩ ﺑﺎلمسيحية، ﻭ ﺍﻧﻤﺎ ﺑﻘﻮﺍ ﻣﺤﺎﻓﻈﻴﻦ ﻋﻠﻲ ﻋﻘﻴﺪﺗﻬﻢ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻴﺔ ﺑﺎﻟﺮﻏﻢ ﻣﻦ ﺍﻟﺠﻬﻮﺩ ﺍﻟﻤﻀﻨﻴﺔ ﺍﻟﺘﻲ ﺑﺬﻟﻬﺎ ﺭﺟﺎﻝ ﺍﻟﺪﻳﻦ ﺍلمسيحيين ﻓﻲ ﺍﻟﺘﺮﻭﻳﺞ ﻟﻤﻌﺘﻘﺪﻫﻢ ‏، ﻓﻲ ﺣﻴﻦ ﺫﻫﺐ ﺍﺧﺮﻭﻥ ﺍﻟﻰ ﺍﻥ ﻗﺴﻤﺎ ﺿﺌﻴﻼ ﻣﻦ ﻫﺆﻻﺀ ﺍﻟﻜﺮﺩ ﺍﻋﺘﻨﻘﻮﺍ ﺍلمسيحية ﺑﻌﺪ ﻓﺘﺮﺓ ﻃﻮﻳﻠﺔ ﻣﻦ ﻭﺻﻮﻟﻬﺎ ﺍﻟﻰ ﺩﻳﺎﺭﻫﻢ، ﻭﻟﻤﺎ ﺟﺎﺀ ﺍﻻﺳﻼﻡ ﺍﻟﻰ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﻨﻄﻘﺔ ﻭﺟﺪ ﺍﻣﺎﻣﻪ ﺍلمسيحية ﺍﻟﺘﻲ ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻟﻬﺎ ﻣﻦ ﺍﻟﻌﻤﺮ ﺍﻛﺜﺮ ﻣﻦ ﻗﺮﻧﻴﻦ ﻭ ﻭﺟﺪ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻴﺔ ﺍﻟﺪﻳﺎﻧﺔ ﺍﻟﺮئيسي.
ﻣﻦ ﻛﻞ ﻫﺬﺍ ﻳﺒﺪﻭ ﻟﻠﺒﺎﺣﺚ ﺍﻥ ﺍﻟﺘﻐﻠﻐﻞ ﺍلمسيحي ﻓﻲ ﺍﻟﻤﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﻛﺎﻥ ﺑﻄﻴﺌﺎ ﻟﻠﻐﺎﻳﺔ، ﻭ ﺍﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩﺍ ﻋﺪﻳﺪﻳﻦ ﻗﺪ ﺍﻋﺘﻨﻘﻮﺍ ﻫﺬﺍ ﺍﻟﺪﻳﻦ ﺍﻟﺠﺪﻳﺪ ﺑﺤﻴﺚ ﻟﻢ ﻳﺸﻜﻞ ﺍﻳﺔ ﺧﻄﻮﺭﺓ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺴﻠﻄﺔ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﺔ ﺍﻟﺘﻲ ﺗﺴﺘﻤﺪ ﻧﻈﺮﻳﺔ ﺍﻟﺤﻜﻢ ﻟﺪﻳﻬﺎ ﻣﻦ ﺍﻟﺪﻳﺎﻧﺔ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻴﺔ ﺍﻟﺘﻲ ﻣﻀﻰ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻣﻨﺬ ﺍﻥ ﺑﺸﺮ ﺑﻬﺎ ﺯﺭﺍﺩﺷﺖ ﻋﻠﻰ ﺷﻮﺍﻃﺊ ﺑﺤﻴﺮﺓ ﺍﻭﺭﻣﻴﺔ ﺳﺘﺔ ﻗﺮﻭﻥ ‏ .
ﻭﻗﺪ ﻋﺎﺵ ﻫﺆﻻﺀ ﺍلمسيحيين ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻓﻲ ﺳﻼﻡ ﻣﺎ ﺩﺍﻣﺖ ﺍﻋﺪﺍﺩﻫﻢ ﻗﻠﻴﻠﺔ، ﻭﺍﻓﻜﺎﺭﻫﻢ ﻻ ﺗﺆﺛﺮ ﻓﻲ ﺍﻟﺨﻂ ﺍﻟﻌﺎﻡ ﻟﻠﺪﻭﻟﺔ، ﻭﻟﻜﻦ ﺍﻟﻤﻮﻗﻒ ﺗﻐﻴﺮ ﻓﻲ ﺑﺪﺍﻳﺔ ﺍﻟﻘﺮﻥ ﺍﻟﺮﺍﺑﻊ ﺍﻟﻤﻴﻼﺩﻱ ﺣﻴﻦ ﺍﺻﺪﺭ ﺍﻻﻣﺒﺮﺍﻃﻮﺭ
ﻗﺴﻄﻨﻄﻴﻦ ﺳﻮﻡ ﻣﻴﻼﻥ ﺍﻟﺸﻬﻴﺮ في ﺳﻨﺔ 313 ﻡ ﻣﻌﺘﺮﻓﺎ ﺑﺎلمسيحية ﻛﺎﺣﺪﻯ ﺍﻟﺪﻳﺎﻧﺎﺕ ﺍﻟﻤﺼﺮﺡ ﺑﺎﻋﺘﻨﺎﻗﻬﺎ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﻻﻣﺒﺮﺍﻃﻮﺭﻳﺔ ﺍﻟﺒﻴﺰنطية ﻭﻣﺎ ﺍﻋﻠﻨﻪ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺍﻻﺭﻣﻨﻲ ﺗﻴﺮﻳﺪﺍﺕ ﺍﻟﺜﺎﻟﺚ ﻣﻦ ﺍﻋﻼﻥ مسيحية ﺍﺭﻣﻴﻨﻴﺎ ﺭﺳﻤﻴﺎ ﻓﻲ ﻋﺎﻡ 301 ﺍﻭ 314 ﻡ ‏ .
ﻭﻗﺪ ﻛﺎﻧﺖ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﺤﻮﺍﺩﺙ ﻣﻘﺪﻣﺔ ﻻﻭﻝ ﺍﺿﻄﻬﺎﺩ ﻭﻗﻊ ﻋﻠﻰ ﺍلمسيحيين ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻭﻏﻴﺮﻫﻢ ﺍﺑﺘﺪﺍﺀ ﻣﻦ ﺳﻨﺔ 339 ﻡ ﺣﺘﻰ ﻭﻓﺎﺓ ﺍﻻﻣﺒﺮﺍﻃﻮﺭ ﺷﺎﺑﻮﺭ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ﻋﺎﻡ 379 ﻡ، ﻭﻣﻤﺎ ﻳﺆﻛﺪ ﻭﻗﻮﻉ ﺍﻻﺿﻄﻬﺎﺩ عليهم ﻣﺎ ﺍﻭﺭﺩﻩ ﺍﻟﻤﺆﺭﺥ ﺍﻟﺪﺍﻧﻤﺮﻛﻲ ﻛﺮﻳﺴﺘﻨﺴﻦ : “ ﻭﻗﺪ ﻭﻗﻊ ﺍﻻﺿﻄﻬﺎﺩ ﺧﺎﺻﺔ ﻓﻲ ﻭﻻﻳﺎﺕ ﺍﻟﺸﻤﺎﻝ ﺍﻟﺸﺮﻗﻲ ﻓﻲ ﺍﻟﻤﻨﺎﻃﻖ ﺍﻟﻤﺘﺎﺧﻤﺔ ﻟﻼﻣﺒﺮﺍﻃﻮﺭﻳﺔ ﺍﻟﺮﻭﻣﺎﻧﻴﺔ ﻛﺎﻧﺖ ﻫﻨﺎﻙ ﻣﻘﺎﺗﻞ ﻭ ﻣﺬﺍﺑﺢ ﻛﻤﺎ ﻛﺎﻥ ﻫﻨﺎﻙ ﺗﺸﺮﻳﺪ، ﻓﻲ ﺳﻨﺔ 362 ﻡ نفي ﺗﺴﻌﺔ ﺍﻻﻑ ﻣﺴﻴﺤﻲ ﻣﻊ ﺍﻻﺳﻘﻒ ﻫﻴﻠﻴﻮﺩﻭﺭ ﻣﻦ ﻗﻠﻌﺔ ﻓﻨﻚ ﻓﻲ ﺑﺮﺍﺑﺮﻩ ﺍلى ﺧﻮﺍﺭﺯﻡ ﺑﻌﺪ ﺛﻮﺭﺓ فاشلة‏، ﻭﻫﺆﻻﺀ ﻫﻢ ﺍﻟﺬﻳﻦ ﻋﻨﻲ ﺑﻬﻢ ﺍﻟﻤﺴﻌﻮﺩﻱ ﻋﻨﺪﻣﺎ ﺫﻛﺮ ﺍﺧﺒﺎﺭﺍ ﻋﻦ ﺍﻟﻜﻮﺭﺩ ﺍﻟﻴﻌﻘﻮﺑﻴﺔ ﻭﺍﻟﺠﻮﺭﻗﺎﻥ ﻭﺍﻥ ﺩﻳﺎﺭﻫﻢ ﺗﻘﻊ ﻣﻤﺎ ﻳﻠﻲ ﺍﻟﻤﻮﺻﻞ ﻭ ﺟﺒﻞ ﺍﻟﺠﻮﺩﻱ ‏، ﻭﺍﺷﺎﺭ ﺍﻟﻴﻬﻢ ﺍﻟﺮﺣﺎﻟﺔ ﻣﺎﺭﻛﻮﺑﻮﻟﻮ ‏ﻓﻲ ﺣﺪﻳﺜﻪ ﻋﻦ ﺍﻟﻤﻮﺻﻞ ﺑﻘﻮﻟﻪ : “ ﺍﻧﻪ ﻳﺴﻜﻦ ﺍﻻﺟﺰﺍﺀ ﺍﻟﺠﺒﻠﻴﺔ ﺟﻨﺲ ﻣﻦ ﺍﻟﻨﺎﺱ ﻳﺴﻤﻲ ﺑﺎﻻﻛﺮﺍﺩ، ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻣﺴﻴﺤﻴﻮﻥ ﻣﻦ ﺍﻟﻨﺴﺎﻃﺮﺓ ﺍﻭ ﺍﻟﻴﻌﺎﻗﺒﺔ ﻭ ﺑﻌﻀﻬﻢ ﺍﻻﺧﺮ ﻣﻦ ﺍﻟﻤﺴﻠﻤﻴﻦ ‏.
ﻭﻗﺪ ﺫﻫﺐ ﺻﺎﺣﺐ ﻛﺘﺎﺏ “ ﺗﻘﻮﻳﻢ ﺍﻟﻜﻨﻴﺴﺔ ﺍﻟﻨﺴﻄﻮﺭﻳﺔ ﺍﻟﻘﺪﻳﻤﺔ ” ﺑﻌﻴﺪﺍ ﺣﻴﻨﻤﺎ ﻓﺴﺮ ﻛﻠﻤﺔ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ﺏ “ ﻛﻠﺪﺍﻧﺴﺘﺎﻥ ” ﻭﺍﺳﺘﻨﺪ ﺍﻟﻲ ﻛﺘﺎﺑﺎﺕ ﺍﻟﻤﺆﺭﺧﻴﻦ ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻥ : ﺍﺑﻦ ﺍﻟﺤﺠﺮﻱ، ﻭ ﺍﺑﻦ ﺍﻟﺼﻠﻴﺒﻲ، ﺑﻴﺖ ﻳﺸﻮﻉ ﻭ ﺍﺑﻮ ﻓﺮﺝ ﺑﻘﻮﻟﻬﻢ : “ ﺍﻧﻬﺎ ﻛﻠﺪﺍﻧﺴﺘﺎﻥ ﻻ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ، ﻻﻥ ﺍﻫﺎﻟﻲ ﺍﻟﺠﺒﻞ ﺟﻤﻴﻌﻢ ﻛﺎﻧﻮﺍ ﻣﻦ ﺷﻴﻌﺔ ﺍﻟﻜﻠﺪﺍﻧﻴﻴﻦ ﺍﻟﻘﺪﻣﺎﺀ ﻗﺒﻞ ﺍﻟﻤﺴﻴﺢ ‏( ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻼﻡ ‏) ﻭﻓﻲ ﺯﻣﺎﻧﻨﺎ ﺑﺪﻟﻮﺍ ﺍﻟﻜﻠﺪﺍﻥ ﺑﺎﻟﻜﺮﺩ ﻭﺍﻟﻰ ﺍﻻﻥ ﻳﻘﻮﻟﻮﻥ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﻫﺬﺍ ﻏﻠﻂ ‏.
ﻭعلى ﺍﻟﺮﻏﻢ ﻣﻦ ﺍﻟﻔﺎﺋﺪﺓ ﺍﻟﻜﺒﻴﺮﺓ ﻟﻠﻤﺼﺎﺩﺭ المسيحية ﻓﻲ ﺍﺳﺘﺠﻼﺀ ﺣﻠﻘﺎﺕ ﻣﻔﻘﻮﺩﺓ ﻣﻦ ﺍﻟﺘﺎﺭﻳﺦ ﺍﻟﻜﺮﺩﻱ ﻓﻲ ﺍﻟﻘﺮﻭﻥ ﺍﻟﺘﻲ ﺳﺒﻘﺖ ﺍﻻﺳﻼﻡ ﻓﺎﻧﻬﺎ ﻟﻢ ﺗﺨﻞ ﻣﻦ ﺳﻠﺒﻴﺎﺕ ﻣﻨﻬﺎ :
-1 ﺗﺘﺴﻢ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺑﺎﺳﻠﻮﺏ ﺍﻟﺴﺮﺩ ﻭ ﺍﻟﻨﻘﻞ، ﻣﻊ ﻧﺰﻋﺔ ﻏﻴﺒﻴﺔ ﻇﺎﻫﺮﺓ ﻛﻮﻧﻬﺎ ﺗﻌﺘﻤﺪ ﻋﻠﻰ ﻣﻌﺠﺰﺍﺕ ﺍﻟﻘﺪﻳﺴﻴﻦ ﺍﻟﺘﻲ ﻻ ﻳﻤﻜﻦ ﺗﺎﻭﻳﻠﻬﺎ ﺑﺎﻱ ﺷﻜﻞ ﻣﻦ ﺍﻻﺷﻜﺎﻝ ‏ .
-2 ﺗﻔﺘﻘﺮ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍﻟﻰ ﺍﻟﻤﻮﺿﻮﻋﻴﺔ ﺑﺪﺭﺟﺔ ﻛﺒﻴﺮﺓ، ﻟﻜﻨﻨﺎ ﻻ ﻧﺴﺘﻄﻴﻊ ﺍﻥ ﻧﻨﻔﻲ ﻋﻨﻬﺎ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﺼﻔﺔ ﺑﺼﻮﺭﺓ ﻛﺎﻣﻠﺔ ‏ .
-3 ﻳﻐﻠﺐ ﻋﻠﻰ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍﻟﻄﺎﺑﻊ ﺍﻻﺳﻄﻮﺭﻱ ﺍﻟﺨﺮﺍﻓﻲ، ﻭ ﻋﺪﻡ ﺍﻟﺪﻗﺔ ﻓﻲ ﺍﻟﺘﻮﺍﺭﻳﺦ ﺍﻟﻤﺤﻠﻴﺔ ﻭ ﺍﻟﻌﺎﻟﻤﻴﺔ .
-4 ﻇﺎﻫﺮﺓ ﺍﻟﺘﻌﺼﺐ ﺍﻻﻋﻤﻰ ﺍﻟﺘﻲ ﺭﺍﻓﻘﺖ ﻣﺪﻭﻧﻲ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺧﻼﻝ ﺍﻟﻤﺮﺍﺣﻞ ﺍﻟﺘﺎﺭﻳﺨﻴﺔ ﺑﺪﺀﺍ ﻣﻦ ﺍﻟﻜﺘﺎﺑﺔ ﺿﺪ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻴﺔ ﻓﻲ ﺍﻟﻤﺮﺣﻠﺔ ﺍﻻﻭﻟﻰ، ﻭ ﺍﻧﺘﻬﺎﺀ ﺑﺎﻟﺘﺪﻭﻳﻦ ﺿﺪ ﺍﻻﺳﻼﻡ ﻓﻲ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﻻﺣﻘﺔ .
-5 ﻇﻬﻮﺭ ﻣﺼﺎﺩﺭ ﻣﻨﺤﻮﻟﺔ ﻭ ﺍﻻﻋﺘﻤﺎﺩ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻛﻤﺼﺎﺩﺭ ﻻ ﻳﺮﻗﻰ ﺍﻟﻴﻬﺎ ﺍﻟﺸﻚ ﻋﻨﺪ ﻋﺪﺩ ﻛﺒﻴﺮ ﻣﻦ ﺍﻟﺒﺎﺣﺜﻴﻦ ‏.
ملاحظة : الصورة هي عبارة ايقونة عن مار ادي احد التلاميذ المسيح 72 والذي قام بتبشير الكورد وبقية السكان في بلاد الرافدين
المصدر :
بتصرف من فقرة من كتاب كردستان في القرن السابع الميلادي ل فرست مرعي اسماعيل ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺮﻛﺰ ﺍﻟﺪﺭﺍﺳﺎﺕ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﻓﻲ ﺟﺎﻣﻌﺔ دهوك
[1]

Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 857 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Gotarên Girêdayî: 10
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 05-02-2020 (4 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 19-04-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Burhan Sönmez ) ve li ser 23-04-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 20-09-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 857 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.126 KB 19-04-2023 Aras HisoA.H.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Resul Geyik
Kurtelêkolîn
Armanca dewleta Tirk doza Efrînê tesfiye bike
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Erdal Kaya
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Narin Gûran
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Meşa azadiyê û duriyanên 19’ê Tîrmehê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Kurtelêkolîn
Aloziya Sûriyeyê derbasî sala xwe ya 14’an bû-1
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
12 salên li ser xeta jina azad
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Kurtelêkolîn
Şoreş û Parastina Cewherî
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike

Rast
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
09-09-2024
Sara Kamela
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Piştî 19 rojan ji lêgerînê termê Narîna 8 salî hat dîtin
09-09-2024
Sara Kamela
Piştî 19 rojan ji lêgerînê termê Narîna 8 salî hat dîtin
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
13-09-2024
Sara Kamela
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Babetên nû
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Avdel Elî Ebdo
15-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Çeto
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Ezêz
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Dawûd
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Azad Dexîl Tealo Xidir
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Benat
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Adî Cirdo Hisên
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Ado Îdo Qasim
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jimare
Babet
  536,749
Wêne
  109,412
Pirtûk PDF
  20,216
Faylên peywendîdar
  103,647
Video
  1,530
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,386
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,748
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,975
عربي - Arabic 
30,360
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,878
فارسی - Farsi 
9,609
English - English 
7,552
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,647
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,099
Şehîdan 
4,217
Enfalkirî 
3,367
Pirtûkxane 
2,749
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,262
Cih 
1,157
Belgename 
291
Wêne û şirove 
162
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,273
MP4 
2,522
IMG 
200,566
∑   Hemû bi hev re 
234,685
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Resul Geyik
Kurtelêkolîn
Armanca dewleta Tirk doza Efrînê tesfiye bike
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Erdal Kaya
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Narin Gûran
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Meşa azadiyê û duriyanên 19’ê Tîrmehê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Kurtelêkolîn
Aloziya Sûriyeyê derbasî sala xwe ya 14’an bû-1
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
12 salên li ser xeta jina azad
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Kurtelêkolîn
Şoreş û Parastina Cewherî
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.906 çirke!