Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 522,728
Wêne 105,739
Pirtûk PDF 19,696
Faylên peywendîdar 98,586
Video 1,419
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQER...
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîr...
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî...
Jiyaname
Elî Şemdîn
عندما خاطب (مام جلال) العالم باللغة الكوردية
Kurdîpêdiya projeya herî mezin a arşîvkirina zanîna (agahiyên) me ye..
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

محسن جوامير

محسن جوامير
محسن جوامير
كاتب كوردستاني السويد
بالرغم من الملاحظات والانتقادات الموجهة إلى مسودة الدستور، ومن جميع الأطراف والتوجهات والكتل، من كورد وغيرهم.. فانني أرى المادة الجديرة بالترحيب والتي أصابت كبد الحقيقة، وأظن أن الكثير يشاطرني هذا الرأي حتى الأخوة السنة.. هي المادة الرابعة، المتعلقة باللغة، والتي هي بحق من المواد الفريدة، وعروسة الدستور، التي فتحت أبواباً إنسانية رحبة، وعلى مصراعيها، لكل اللغات، حتى تبقى حية، وتتحرك بحرية، وتنمو، ويدرّس بها، ولا تتعرض إلى الشطب لأغراض
شوفينية، كما هو حاصل في دول إقليمية، مهما كان حجم وعدد المتكلمين بها، كالتركمانية والآثورية والكلدانية والأرمنية.. وبالتالي سدت الذرائع والحجج التي قد تؤدي إلى إثارة أمور لا تبشر بالخير، والتي يستفيد منها الأعداء، الذين يكبر عليهم أن يتمسك الآخرون بلغتهم، ولا يؤمنون إلا بوحدانية اللغة، وقرقوشيتها. ناهيكم عن كون اللغة من الحقوق التي تولد مع الإنسان، فإننا لا نبالغ إذا ما قلنا أن اللغة تتقدم على الدين في التعلم. وإذا كان [لا إكراه‌ في الدين]، كما قال ربنا، فإنه‌ لا اختيار، ولا مناص، من تعلم الإنسان لغته،‌ حديثاً وكتابة، وعدم فرض لغة أخرى، من أجل القضاء عليها، لأن في هذا محاربة لسنّة الله‌ في الخلق والكون، ولا مجال للتناطح في إطار النواميس الكونية.. [ولن تجد لسنة الله‌ تحويلا]، ولا [تبديلا]..
في العام 1972 زرنا أنا والأستاذ (فؤاد الݘلبي)، الذي اغتالته‌ يد الإرهاب، أحد علماء الرمادي.. وأثناء الجلسة تحدثنا فيما بيننا بالكوردية هنيهة، وإذا بالعالم - الذي لا زلت أحترمه، لأنه‌ عزمنا على (الكباب)، وبيننا وبينه‌ ملح الوفاء والأحباب- أشار إلينا بأن نتحدث بالعربية، ونترك الكوردية.. واصطدمت حينئذ، وتحيّرت، ووسوس إليّ الشيطان أن أترك ديني، وأُلحد.. ولكن برهان ربي حفظني من ذلك، بعد أن تيقنت عن علمٍ بأن ثمة بوناً شاسعاً بين الدين والأدعياء، وهذا الحال المزري لا ينطبق فقط على المسلمين والعلماء في بلادنا، إنما هو سمة الكل، من: إشتراكيين وديمقراطيين، وعلمانيين وإسلاميين، ويمينيين ويساريين، ولا علاقة البتة بين المبادئ والأهواء.. وكلنا في هوى التعصب شرق!
وورود نص: (اللغة العربية واللغة الكوردية هما اللغتان الرسميتان) في (الدستور)، هو اعتراف واقعي جميل، جمال كوردستان والعراق، بوجود واقعين متميزين، متنوعين، مرشحين للعيش جنباً إلى جنب في الدولة الاتحادية المزمع تشكيلها خاصة بعد انضمام كركوك، وأخواتها، إلى الأمّ كوردستان إذا صلحت النوايا، وسمح به الإرهاب، الذي هو على الأبواب، ويجوس خلال الديار، ويحرق حتى المحراب، ولا يرضى إلا الإبقاء على شريعة الغاب، وفرض الأهواء بالمخالب والأنياب! ولوحة (رسمية اللغة العربية والكوردية) تزداد جمالاً وبهاء ورونقاً وتنميقاً وموزاييكاً، حينما تشارك اللغة الكوردية الجميلة، أختها في الدين والجوار: اللغة العربية العظيمة، في (التكلم، والمخاطبة، والتعبير، في المجالات الرسمية، كمجلس النواب، ومجلس الوزراء، والمحاكم، والمؤتمرات الرسمية)، ناهيكم عن البنود الأخرى المتعلقة باللغة الكوردية، ولا سيّما (في مجالات أخرى يحتمها مبدأ المساواة، مثل الأوراق النقدية، وجوازات السفر، والطوابع)، كما ورد في نص المسوّدة. لذا، حينما نرى اللغة الكوردية أيضاً، على صدرالطائرة الاتحادية التي تطير في أجواء الأردن، أو عبر تركيا، أو الشام، أو طهران، متوجهة إلى أوروبا، أو أمريكا، أو فيتنام.. وقتئذ يحقّ لمشرّعي الدستور فخر الادعاء - عن جدارة وصدق- بأنهم صدقوا ما عاهدوا الله‌ والناس عليه‌ في ديباجته.

إن إقرار هذا المبدأ، وبالرغم من كونه‌ من البديهيات في العالم المتحضر، الذي يتحسر ألماً حينما يسمع بأن حيواناً ما، أو سلالة قرد ما، توشك على الإاقراض، فكيف بلغة قوم؟! فإنه جدير بتحويله‌ إلى عالم الواقع والتطبيق، وبشفافية، وبصدر إنساني رحب، وأن لا يظل حبراً على ورق، كما حدث مع قانون إدارة الدولة العراقية للمرحلة الانتقالية.. وقد تأخرنا كثيراً عن قطار الإنسانية..
إذا كان تطبيق الدستور ملزماً على كل فرد، فإن الدولة هى الجهة الأولى التي عليها القيام بهذا الأمر، لتكون قدوة للكل، وتحتفظ بمصداقيتها.. لا سيما رموزها، وعلى رأسهم رئيس الدولة.

إنها لفرصة كبيرة، ويحدونا الأمل، أن يثبت الرئيس (مام جلال)، والوفد المرافق له،‌ هذه الحقيقة، أمام الأمم، في الزيارة المرتقبة إلى أمريكا، وذلك بأن يقدم سيادته‌ كلمة باللغة الكوردية أيضاً، بجانب اللغة العربية الحبيبة، حتى يعلم العالم بأن هناك حقاً رغبة صادقة في شرقنا، الذي حكمته الأفكار العنصرية، وما زالت، في بناء دولة دستورية اتحادية، على أنقاض الإرهاب، الذي طال العباد والبلاد، ولم تجن شعوبنا منه‌ إلا البؤس وأمراض الأعصاب والخراب. فهل يحقق (مام جلال)، ووفده‌ الموقر، هذه‌ الأمنية.؟!
** ** **
كانت هذه رسالتي إلى الرئيس (مام جلال)، في حينه، وقد شاهدناه يومذاك وهو يتحدث باللغة الكوردية الحبيبة، من على أعلى منبر في العالم، إيذانا بعهد جديد للغة الكوردية، وأهلها.. واليوم، وبعد (12) عاماً على هذه الواقعة، ترى ما الذي تغير على أرض الواقع، في (العراق الجديد)، العراق الذي نهض من حطام الدكتاتورية.. العراق الذي شارك الكورد في تأسيسه، ولولاهم لما كان له أن يقوم على قدميه، بهذه الصورة؟! وماذا فعل الكورد بلغتهم، وأين وصلوا بها، في ظل الظروف الجديدة التي انفتحت أمامهم؟!

* هذه المقالة كانت بمثابة رسالة بعثتها للرئيس (جلال الطالباني)، طلبت فيها أن يخصص جزءاً من خطابه في (الجمعية العامة) للأمم المتحدة، للتحدث باللغة الكوردية أيضاً، فلبى الطلب مشكوراً.. أتمنى له الشفاء العاجل، بإذن الله. ونشر المقالة هو للذكرى، لعلها تنفع![1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 667 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
Gotarên Girêdayî: 8
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 03-01-2016 (8 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Bîografî
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 29-04-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 29-04-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Hejar Kamela ) ve li ser 29-04-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 667 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Bîranînek ji jiyana Ûsiv Beg
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Kurtelêkolîn
Rastîhevhatina du waniyan: Feqiyê Teyran û Yaşar Kemal
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Kurtelêkolîn
Zaro Axa di çapemeniya Swêdî de
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî

Rast
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Li ser hebûna malatê
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
03-07-2024
Burhan Sönmez
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
05-07-2024
Sara Kamela
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
05-07-2024
Sara Kamela
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Elî Şemdîn
Babetên nû
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 522,728
Wêne 105,739
Pirtûk PDF 19,696
Faylên peywendîdar 98,586
Video 1,419
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Bîranînek ji jiyana Ûsiv Beg
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Kurtelêkolîn
Rastîhevhatina du waniyan: Feqiyê Teyran û Yaşar Kemal
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Kurtelêkolîn
Zaro Axa di çapemeniya Swêdî de
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Dosya
Pirtûkxane - Kategorîya Naverokê - Çîrok Pirtûkxane - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Pirtûkxane - Welat- Herêm - Tirkiya Pirtûkxane - PDF - Na Pirtûkxane - Kategorîya Naverokê - Edebî Pirtûkxane - Kategorîya Naverokê - Çand Pirtûkxane - Cureya belgeyê - Zimanî yekem Pirtûkxane - Cureya Weşanê - Born-digital Navên Kurdî - Zayend - Nêr Navên Kurdî - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 1.422 çirke!