Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Partî û rêxistin
Xoybûn
04-06-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şukrî Muhemmed Sekban
04-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
01-06-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
28-05-2024
Sara Kamela
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ferhad Merdê
25-05-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Felsefeya marks
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet 518,742
Wêne 105,895
Pirtûk PDF 19,376
Faylên peywendîdar 97,463
Video 1,395
Kurtelêkolîn
Çêkirina tevnan di Kelepûra...
Cih
Qamişlo
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI ...
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi...
كوردستان الجغرافيا والحدود
Hevalên Kurdîpêdiya arşîvên me yên neteweyî û welatî bi awayekî objektîv, bêalîbûn, berpirsiyarî û profesyonelî tomar dikin.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

كوردستان الجغرافيا والحدود

كوردستان الجغرافيا والحدود
=KTML_Bold=كوردستان الجغرافيا والحدود=KTML_End=
تعتبر مرتفعات زاگروس وطوروس والمناطق الشمالية والشرقية لوادي النهرین العظيمين ، الدجلة والفرات ، المهد الذي توفرت فيه مقومات الأمة الكوردية عبر التاريخ وهو يتميز بجباله الشاهقة وغاباته الكثيفة وسهولها الخصبة وإمكانياتها الإقتصادية الهائلة ، إشتهر في أقدم الوثائق المسمارية السومرية والأكدية بكنية سوبير أو سوبارتو وكذلك بعلباتم ( البلاد العليا ) ، وعرف سكانها تعميماً بالسوبارين ( أهل البلاد العليا أو بالخورين ( المشرقيين ) والخلديين نسبة إلى الإله العظيم ( خلدي الذين أطلق عليهم اليونان خلدوي او خلديوي وظلت هذه البلاد وكذلك مدينة أخلاط حتى العصر البيزنطي تعرف بخنديا الصيغة التي جاء ذكرها كذلك في كتاب ( حدود العالم ) ، وطابقها بيتر ليخ مع كوردي و كورتی وگوردیویني ، وبناءا على هذا الواقع لا يزال الكورد في مناطق شمدینان وبوتان يطلقون على أنفسهم ( خالي ) ، ثم أطلق الإيرانيون على بلاد عليانيم كنية كوهستان ترجمتها العرب إلى الجبال وهي تطابق حرفية الاصطلاح الحثي ( كور كور اوگو ) ، ثم بدأت الجبال تعرف بكوردستان زمن السلطان السلجوقی سنجر ( توفي في كما يبلغنا حمد الله المستوفي القزويني في مولفه ( نزهة القلوب الذي أنهی كتابته عام 1340م مشيرا إلى أنها تتألف من 16 ولاية ( آلاني ، اليشتر ، قلعة بهار ، خفتيان ، دربند تاج خاتون ، دربند زنگي ، دربيل ، دینور ، سلطان آباد چمچمال ، شهرزور ، كرمنشاه ، كرندو خوشان ، كنكور « قصر اللصوص » مایدشت ، هرسين ، وسطام وكانت قلعة بهار في شمال همدان الحالية تعتبر مركز هذه البلاد متاخمة ولايات العراق العربي وخوزستان والعراق الفارسي وآذربيجان ودیار بكر .وفي القرن السابع عشر الميلادي ، وبعد أن تحول في شرق الأنضول ، حدد الرحالة التركي المشهور أوليا جلبي في الجزء الرابع من كتابه ( سياحتنامه ) مساحة كوردستان قائلا « أن ولايات أرضروم ووان وهيكاري وديار بكر والجزيرة والعمادية والموصل وشهرزور واردلان تولف بمجموعها كوردستان التي يستغرق قطعها 17 يوما » ، وكان هذا الكلام لا يطابق المفهوم القومي الكلمة كوردستان في تلك الفترة ، لأن المستوطنات الكوردية في خوراسان ( مناطق قوجان وشيروان وسبزور وبوجونرد وبوحنورد و اطراف مشهد ) كانت تعرف أيضا بكوردستان في عهد نادر شاه ونرى في الصفحة 450 من كتاب جهان نما ) الذي ألفه بالتركية حاجي خليفة ( مصطفى عبد الله المشهور بكاتب چلبی ) في القرن السابع عشر وطبع في القسطنطنية في 1732 م ، أن كوردستان تبدأ من هرمزد حتی ملاطيه ومرعش وشمال ولاية وان ومن الجنوب إلى الموصل والعراق العربي . وبعد الحرب العالمية الأولى أشار المندوب السامي في بغداد أ.ت. ویلسون ، إلى « آن كوردستان ، مثل ميسوبوتاميا ، إصطلاح طليق غير محدد بدلیل جغرافي معين » ، في حين تشير الوثيقة البريطانية للقسم السياسي المورخة في 14 كانون الأول 1918 م
Kurdistan . Note By Political Department F0371/3386 , 14 Dec. 1918
أن « كوردستان : بمفهومها الواسع تضم المناطق الجبلية المحيطة بالسهول الخصبة لنهري دجلة والفرات في الشمال ممتدة بخط من مدينة حلب نحو بحيرة أورميه ومنها نحو مندلي وحتى جبال بشتكوه في الجنوب التي تقابل مدينة الكوت من الجهة الشرقية . ويبدأ الخط الآخر لكوردستان في الغرب من بلدة برجك حيث يمتد شمالا عبر ملاطيه ثم نحو ارزنجان ويتجه نحو الزاوية الشمالية الغربية لبحيرة أورميه ويمر بمدينة مياندواب ويصل إلى خورساباد ومن هناك إلى كرمنشاه و حتی مندلي التي تقع على مسافة 90 میلا شمال و شمال شرق مدينة بغداد كما مدون في وثيقة قلم إدارة الأمور الحربية البريطانية War : Office الموسومة بعنوان Kurdistan and Kurds
المؤرخة في 11 تشرين الأول 1919 م والمرقمة برف
( - 4122 / 0371 F ) .
ولعل إدموندس المتخصص البريطاني في الشوون الكوردية حاول ، بعد ضم كوردستان الجنوبية إلى العراق ، أن يكون منصفا في رسم حدود الوطن الكوردي ، إذ قال أن خط هذه الحدود يبدأ بقرب يريفان ويمر بارزنجان ثم مرعش ويتجه نحو حلب في الجنوب -
الغربي واخيرا ينحرف إلى الجنوب الشرقي ويعبر نهر دجلة إلى أن يصل إلى جبال حمرين منحها لحد مندلى على الحدود العراقية – الإيرانية . أما الخط الشرقي فيبدا أيضا بالقرب من يريفان ويمر بمدن ماكو وخوي و اورمیه و مهاباد وسقز وسنه وحتی كرمنشاه . وفي خط كرمنشاه ومندلي يختلط هذا الخط بمناطق اللك واللور .
▪️اهم الآراء التي تناولت مساحة كردستان.
لا يسمح غموض أبعاد حدود كردستان بوضع تقييم دقيق للمنطقة وبضمنها كردستان ، وما هو متوفر فهو تخمينات موجودة في بطون الكتب والوثائق وليست دراسات رسمية .
وينقل ن . محب الله عن قاموس العالم الصادر في اسطانبول عام 1899. ( أهتم بتحديد الولايات الكردية في الامبراطورية العثمانية ) أن طولها 900 كلم وعرضها بين 100 200 كلم وتغطي المقاطعات الكردستانية المختلفة مساحة 190 ألف كلم تقريبا في تركيا و 125 ألف كلم في ايران و 15 ألف كلم في العراق و 12 ألف كلم في سوريا ، وبذلك يقدر مساحة كردستان بحوالي 392 ألف كلم .
وتقدر الموسوعة البريطانية طول كردستان با 100 میل وعرضها 150 ميل كقياس وسطي ، ويدرس الموضوع عبد الرحمن قاسملو ويتفق مع البروفيسور بافيج بأن مساحة كردستان هي 500_530 ألف كلم وهي رقعة أوسع مساحة من مساحة بريطانيا ، هولندا ، سويسرا ، والدانمرك مجتمعة وهي موزعة كالتالي : تركيا 194.400 كلم ، 12495. كلم في ايران 72.000 كلم في العراق و 18300 كلم في سورية
وطول كردستان 1000 كلم ويتزايد عرضها أن قيس من الشمال إلى الجنوب ، ويتزايد شمالا حتى يبلغ 750 كلم ، ويذكر في هامش كتابة ص : 245أن رامبو خمن مساحة كردستان به 530ألف كلم . أما الباحث صلاح سالم زرقه فيوزع مساحة كردستان البالغة حوالي 500ألف كلم على الأجزاء الكردية كالتالي وفق الجدول المرفق
وإذا ما قورنت هذه التقديرات مع تقدير الموسوعة الدانمركية التي تذكر أن مساحة كردستان هي حوالي 14000 كلم نلاحظ بشكل ساطع عدم الاهتمام جديا بهذه المادة عند دراستها ، حيث أن مساحة مدينة ماردين وحدها ( وهي واحدة من عشرات المدن الكردية ) يبلغ13.400 كلم . والأمثلة على ذلك أكثر من أن تحصى . أما كتاب جغرافية كردستان الذي الفه مجموعة كتاب كرد مؤخرا في السويد ؛ فيخمن مساحة كردستان بحوالي 520 ألف كلم ، منها 250 ألف كلم حيث الهيمنة التركية ، 175 كلم في ایران ، 172 ألف كلم في العراق وحوالي 23 ألف كلم في سورية .
وقد أصدر المكتب السياسي للحزب الديمقراطي الكردستاني في السنوات الأخيرة دراسة شاملة حول الوضع التاريخي الجغرافي والإقتصادي لكردستان ، ودعم دراسته هذه بجداول طوبوغرافية ، ووثائق تبين موضوعية الدراسة التي يمكن الركون إليها عند دراسة مساحة كردستان وغيرها من بقية الدراسة .
▪️المصادر
▪︎ظهور الكرد في التاريخ الجزء الأول/د.جمال رشيد احمد
▪︎اكراد الدولة العثمانية/د.احمد محمد احمد. [1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 609 car hatiye dîtin
Haştag
Gotarên Girêdayî: 9
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 05-05-2023 (1 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Coxrafya (Erdnîgarî )
Kategorîya Naverokê: Îstatîstîk
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 15-05-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 16-05-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 15-05-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 609 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.148 KB 15-05-2023 Aras HisoA.H.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
Jiyaname
Viyan hesen
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
Kurmancî_Horamî
Pirtûkxane
Felsefeya marks
Pirtûkxane
Lenînîsm
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
Jiyaname
Kerim Avşar
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Jiyaname
RONÎ WAR
Kurtelêkolîn
Encamnameya Hefteya Wêjeyî ya sala 2024 an li bajarî Dêrikê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Jiyaname
KUBRA XUDO

Rast
Kurtelêkolîn
Çêkirina tevnan di Kelepûra Kobaniyê de
05-05-2024
Aras Hiso
Çêkirina tevnan di Kelepûra Kobaniyê de
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Qamişlo
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
30-05-2024
Sara Kamela
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
30-05-2024
Sara Kamela
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
01-06-2024
Sara Kamela
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Babetên nû
Partî û rêxistin
Xoybûn
04-06-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şukrî Muhemmed Sekban
04-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
01-06-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
28-05-2024
Sara Kamela
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ferhad Merdê
25-05-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Felsefeya marks
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet 518,742
Wêne 105,895
Pirtûk PDF 19,376
Faylên peywendîdar 97,463
Video 1,395
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
Jiyaname
Viyan hesen
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
Kurmancî_Horamî
Pirtûkxane
Felsefeya marks
Pirtûkxane
Lenînîsm
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
Jiyaname
Kerim Avşar
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Jiyaname
RONÎ WAR
Kurtelêkolîn
Encamnameya Hefteya Wêjeyî ya sala 2024 an li bajarî Dêrikê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Jiyaname
KUBRA XUDO
Dosya
Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Kurtelêkolîn - Welat- Herêm - Kurdistan Kurtelêkolîn - Cureya belgeyê - Zimanî yekem Kurtelêkolîn - Kategorîya Naverokê - Helbest Kurtelêkolîn - Kategorîya Naverokê - Gotar & Hevpeyvîn Kurtelêkolîn - Kategorîya Naverokê - Çand Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.718 çirke!