Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
28-05-2024
Sara Kamela
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ferhad Merdê
25-05-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Felsefeya marks
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefekirin û zarok
29-04-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet 518,897
Wêne 106,293
Pirtûk PDF 19,330
Faylên peywendîdar 97,312
Video 1,399
Kurtelêkolîn
Çêkirina tevnan di Kelepûra...
Kurtelêkolîn
Xişr û bedewiyên jinên Kurd...
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Cih
Qamişlo
شباط 1963 : دم وعبر!
Hûnê bi rêya Kurdîpêdiya bizanin; kî!, li ku û çi heye!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

عزيز الحاج

عزيز الحاج
#عزيز الحاج#
كان انقلاب الثامن من شباط 1963 مؤامرة دموية كبرى على ثورة 14 تموز، وعلى قادتها، والحركة الديمقراطية بمختلف تياراتها. وقد أكدت الوقائع والوثائق ومذكرات بعض من ساهموا في تنفيذ المؤامرة أن الأطراف التي خططت لها خليط من الحلفاء الوقتيين الذين التقوا على هدف القضاء على الثورة وزعيمها الشهيد عبد الكريم قاسم، وعلى الحركة الشيوعية وسائر القوى اليسارية. كان ذلك الخليط الشؤم مكونا من شركات النفط والمصالح الأنكلو أمريكية، والقيادة الناصرية، وقوى قومية حاقدة وناقمة من أنصار القاهرة أو من طلبة الثأر والانتقام الدمويين، ومنها الحريص على الوحدة مع الجمهورية العربية المتحدة بأية طريقة وبأي ثمن. وما أن تحقق الكثير مما أمله ذلك الخليط غير المتجانس، حتى انفرط عقد اللقاء المصلحي بين أطرافه، وانفجرت في صفوف الانقلابيين تناقضات ونزاعات أدت لإسقاط البعث وحرسه الدموي من السلطة في انقلاب عبد السلام عارف يوم 18 نوفمبر من العام نفسه. وقد أعادت قوى وشخصيات قومية ، من التي شاركت في تنفيذ ودعم 8 شباط، تقييم الأحداث بعد سنوات وراجعت مواقفها. ولا بد هنا من إشارة خاصة لكتاب هاني الفكيكي أوكار الهزيمة ، الصادر في أواسط التسعينات.
لقد اغتيل قاسم بجبن ودناءة ووحشية منقطعة المثيل، وأعدم معه عسكريون قاسميون مخلصون، وقتل في الشوارع مئات من الشيوعيين وأفراد الشعب، واعتقل وعذب حتى الموت قادة الحزب الشيوعي وكوادره المتقدمة المضحية، وفي المقدمة الفقيد سلام عادل. وقد دفن مناضلون كثيرون في حفر جماعية نصف أحياء بعد تعذيب رهيب. لقد دشن 8 شباط عهدا من ممارسة التعذيب الممنهج والمتعدد الأساليب والبالغ الوحشية والقسوة، وحيث أصبح التعذيب والإعدام الاعتباطي سياسة حكم وبرنامج عمل.
إن التوقف لدى هذه الذكرى القاسية والرهيبة ليس لغرض إثارة وبعث وإلهاب ضغائن الماضي وعقده والنبش لغرض تحريضي، أو لوضع القوى السياسية بعضها في مجابهة بعض. كلا، أبدا، وإنما من الواجب الوطني مراجعة صفحات الماضي القريب لكي نتعظ بدروسها، ولكي يرى كل منا دوره في سقوط الثورة، ولكي نربط بين ما حدث وما يحدث اليوم تحت كابوس النظام الشمولي الفردي العائلي، الذي أدخل عراقنا العزيز في دوامة العنف والتمزق وحمامات الدم والحروب المتتالية. فالنظام القائم هو الوريث بحق لبشاعة ذلك الانقلاب ودمويته واستهتاره بالكرامة الإنسانية وحياة الناس، غير أن نظام اليوم ليس نسخة مكررة، بل نسخة أكثر بشاعة وشناعة ودموية. ومع تشابه الأساليب القمعية فإن طبيعة نظام اليوم شمولية صرفة، وفردية مطلقة وعائلية. وقد فتك النظام بعدد كبير من شركاء 1963 ومن زملاء الطريق من البعثييين، عابثا بالبلاد وبشرها ومواردها، وبجميع القيم المدنية والدينية والأخلاقية.
لقد أخطأت القوى الوطنية جميعها بعد ثورة 14 تموز ودخلت في صراعات حادة سممت الجو وقلصت فرص الانتقال إلى حياة ديمقراطية طبيعية. ورغم قصور الزعيم قاسم ونقاط ضعفه الكبيرة، فإن الصراعات الحزبية، وخصوصا بين حزبي البعث والشيوعي، قد أربكته، وشوشت عليه و عطلت خطط سن الدستور الدائم والانتقال إلى حياة نيابية حرة. فانقلاب 8 شباط ما كان ليحدث لولا مزايدات القوى القومية باسم الوحدة، مدعومة ومحرضة من المرحوم جمال عبد الناصر، ولولا ردود الفعل الشيوعية العنفية وخصوصا في انتهاكات أحداث الموصل وكركوك. ويجب أن نضيف أيضا سلبية الزعيم الديمقراطي كامل الجادرجي في تعامله مع قاسم، وانزلاق الطرف الوطني الكردي في حمل السلاح ضد الحكم قبل استنفاد الفرص السلمية لحل المشكلة الكردية. ويحدثنا الدكتور فاضل الجلبي أيضا كيف أن ضغط الشارع اليساري والأحزاب الديمقراطية زج الحكومة في صراع كبير لا مبرر له مع شركات النفط بطرح شعارات تعجيزية ورفض عروض الشركات بإرجاع الأراضي غير المستثمرة نفطيا وبالعمل لزيادة الإنتاج. وكان قاسم قد رحب بتلك العروض ولكنه خضع في نهاية الأمر لضغط الأحزاب والشارع، فكان أن أدى ذلك إلى اتخاذ الشركات لسلسلة من الإجراءات الانتقامية أضرت كثيرا جدا بإنتاج نفطنا ومواردنا وبتطور الصناعة النفطية.
لقد ساهمنا جميعا، وكل بحسب أخطائه وجسامتها، في ضياع الثورة ونجاح الانقلاب. والمؤلم حقا أن بعض القوى والشخصيات الوطنية لا تزال عاجزة عن تشخيص أدوارها السلبية في الذي وقع، ربما لأنها تعتقد أن الاعتراف بالخطأ دليل ضعف ويسبب الإحراج!
وأرى أن من أهم دروس تجاربنا السياسية منذ 14 تموز هو لزوم التحرر نهائيا من ثقافة العنف تجاه الآخر، سواء كان العنف جسديا أو معنويا وسياسيا. فقد سادت ثقافة رفض الآخر والمكابرة والاعتقاد بالعصمة، وبان الحزب أو السياسي، وحتى المثقف، يمتلك الحقيقة المطلقة، فهم يرفضون الاستماع للآخرين والاستفادة منهم، ويكابرون ويتهجمون على بعض لحد التشاتم أحيانا. إن هذه الثقافة، إذا كانت حدتها وشيوعها قد تراجعا نسبيا، لا تزال تؤذي الحياتين السياسية والثقافية العراقية حتى في مغترباتنا. وإذا كنا جميعا نحمل اليوم شعار الديمقراطية فإن ثقافة الحوار المنفتح لم تتعمم بعد رغم تقدمها، وإن فكرنا السياسي لم يتخلص من نزعات الاحتكار والتسلط، والمنافسة الحزبية الضيقة. بل لقد دخلت حياتنا السياسية والاجتماعية ظواهر جديدة من الروح الطائفية أو العرقية. وإذ ألفت النظر إلى هذه الممارسات والنزعات التي أعتبرها سلبية ضارة، فلا أعني الانتقاص مما حدث في الجو الوطني من تقارب وروح حوار، وهو ما أبانه مؤتمر لندن رغم جميع نقاط ضعفه وسقطاته [ كالتنافس حول الحصص ].
إن القوى السياسية التي تؤيد التصدي لقيادة عراق الغد يجب أن تضرب المثل في الديمقراطية والتسامح واحترام دور الآخر، وأن تكون قدوة للروح والممارسة الديمقراطيتين. ولا بد من الإلغاء التام من قاموسنا السياسي للتهم المجانية المستهلكة في التعامل مع خلاف الرأي. إن عراق الغد ينتظر من الأحزاب والمنظمات السياسية المعارضة، ومن شريحة المثقفين المتنورين كثيرا جدا في مرحلة الانتقال إلى الحياة الدستورية والبرلمانية المستقرة، لا سيما في التصدي لكل ظواهر الُثأر وردود الفعل الغوغائية العمياء، وفي معالجة جروح عقود من سنوات القمع والعنف وغسل الدماغ، ومن سياسات تشجيع الغيبيات والعشائرية الجديدة. إن ما حصل للمجتمع من النظام الشمولي الفردي لم يصب فقط استقلالنا ومواردنا وحياة المئات من آلاف الضحايا، وإنما أعطب أيضا الكثير من العلاقات التضامنية في المجتمع، وأدت سياساته وممارساته لعزل الداخل عن التفاعل مع التطورات الفكرية والعلمية في العالم ودخوله إلى عالم المعلومات أولا بأول. ومع القمع وضيق العيش والحروب الدائمة والكوارث المتواصلة فقد برزت ظروف منا سبة لانتشار الخرافة والانكفاء على الذات. ولا أعتقد شخصيا انه لو جرت انتخابات نيابية غداة إزاحة النظام فإن في مكنة الناخبين أن يتصرفوا بتمعن ودراية، وذلك ليس فقط بسبب عهود طويلة من سحق حريات المواطن وحقوقه المشروعة، ولكن أيضا جراء قلة اطلاعه على مجريات الأمور، وعلى مختلف الخيارات التي تفتح. ومن هنا كان مؤتمر المعارضة محقا في حديثه عن فترة انتقالية مناسبة أ رى شخصيا أنها لا ينبغي أن تقل عن العامين.
إن القوى الوطنية الساعية للتغيير الديمقراطي مدعوة للتخلي نهائيا عن النزعات والممارسات التي تضعف وتفرق. إنها كلما فعات ذلك سريعا وبحزم وتصميم، كان دورها في عراق الغد حقيقيا وفعالا. وبدونه فلا ينبغي غير لوم النفس![1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 579 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | ahewar.org 08-02-2003
Gotarên Girêdayî: 9
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 08-02-2003 (21 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Partî: Partiya Baas
Welat- Herêm: Êraq
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 01-06-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 03-06-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Hejar Kamela ) ve li ser 01-06-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 579 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Pirtûkxane
Felsefeya marks
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Xebateke kesk di rêya Kurdistanê de Êko-nasyonalîzma Şerîf Bacwer û hevalên wî
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
Jiyaname
Ferhad Merdê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
RONÎ WAR
Pirtûkxane
Lenînîsm
Kurtelêkolîn
Pirên pêwendiya di navbera Başûr û Rojhilat û nebûna baweriyê
Kurtelêkolîn
Mezopotamya û şaristaniyetek bo hemû mirovahiyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Kerim Avşar
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Kurtelêkolîn
Gelo pirsa Kurd, pirsek navdewletiye?
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42

Rast
Kurtelêkolîn
Çêkirina tevnan di Kelepûra Kobaniyê de
05-05-2024
Aras Hiso
Çêkirina tevnan di Kelepûra Kobaniyê de
Kurtelêkolîn
Xişr û bedewiyên jinên Kurd li ber çavên geştyarên bîhanî
05-05-2024
Aras Hiso
Xişr û bedewiyên jinên Kurd li ber çavên geştyarên bîhanî
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
19-05-2024
Sara Kamela
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
MEDRESEYA QUBAHAN
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Qamişlo
Babetên nû
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
28-05-2024
Sara Kamela
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ferhad Merdê
25-05-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Felsefeya marks
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefekirin û zarok
29-04-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet 518,897
Wêne 106,293
Pirtûk PDF 19,330
Faylên peywendîdar 97,312
Video 1,399
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Pirtûkxane
Felsefeya marks
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Xebateke kesk di rêya Kurdistanê de Êko-nasyonalîzma Şerîf Bacwer û hevalên wî
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
Jiyaname
Ferhad Merdê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
RONÎ WAR
Pirtûkxane
Lenînîsm
Kurtelêkolîn
Pirên pêwendiya di navbera Başûr û Rojhilat û nebûna baweriyê
Kurtelêkolîn
Mezopotamya û şaristaniyetek bo hemû mirovahiyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Kerim Avşar
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Kurtelêkolîn
Gelo pirsa Kurd, pirsek navdewletiye?
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.859 çirke!