Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 524,784
Wêne 106,266
Pirtûk PDF 19,769
Faylên peywendîdar 99,371
Video 1,446
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
300,885

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,735

هەورامی 
65,728

عربي 
28,797

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,260

فارسی 
8,377

English 
7,162

Türkçe 
3,571

Deutsch 
1,456

Pусский 
1,123

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911...
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergê...
Weşanên
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
من كتاب -راحلون وذكريات- لعزيز الحاج (2)
Di cihê lêgerîna me de bi rastnivîsa rast bigerin, hûnê encamên xwestinê bibînin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

عزيز الحاج

عزيز الحاج
#عزيز الحاج#
الفصل الثاني: محمد بشقة..
ليست هذه الفصول سيرا للشخصيات التي تتناولها، ولكنها لمحات وصور من حياة كل منهم كما عرفتهم، وما تخطر على البال من ذكريات معهم، أو أحاديث سمعتها عنهم. ومثالي في كتابة هذه الفصول كتاب هكذا عرفتهم لفقيد الأدب والصحافة جعفر الخليلي، وكنت قد كتبت عن كتابه أكثر من مرة، وله في كتابي هذا مكانه بالطبع.
للراحلين الطيبين ديون في أعناق محبيهم من الأحياء، شخصيات سياسية كانت، أو أدباء و فنانين ومفكرين وكتابا، أو رجال دين مصلحين منفتحين، أو أثرياء يعينون المحتاجين، أو أفرادا في العائلة، ألخ.. وحين أذكر الأثرياء هنا، تحضرني أخبار كارثة هايتي ومأساة سكانها المروعة، وأنظر إلى تسارع المساعدات الغربية، وبالمقابل، عدم اكتراث دول العرب والمسلمين النفطية وأثريائهم. وقال لي صديق: هل تأمل أن يساعدوا أهالي هايتي وهم مسيحيون، وفوق ذلك سود، وهم، عندهم، مجرد عبيد...؟!!!
كما توصلت وأنا في أواخر العمر إلى أن البطولات درجات وأنماط، فمن استشهد من أجل قضية عادلة هو بطل يستحق التمجيد، ورجل الإطفاء، الذي يلقي بنفسه في النار المشتعلة لإنقاذ طفل أو امرأة او عجوز، هو بطل على طريقته، والعائلة التي تأوي مناضلا في سبيل الشعب، تطارده قوى الأمن، هي أيضا بطلة على طريقتها، وبدون وعي منها.
لم يكن محمد بشقة، [ توقفت عنده في كتابي بغداد ذلك الزمان]، رجلا سياسيا، ولا من الشخصيات العراقية العامة، ولكنه، مع ذاك، كان من أكراد الفيلية البغداديين المعروف بينهم، هو وشقيقه إبراهيم بشقة الذي كان من مؤسسي الجمعية والمدرسة الفيليتين ببغداد.
رجل سامق القامة، بعينين زرقاوين، وشعر ذهبي، ووجه صارم جاد بلا تجهم، يلقي النكتة دون أن يبتسم وكأنه يحادث نفسه،ويكبت عواطفه، فهو يطرب للموسيقى دون أن تبدو عليه علامات النشوة سوى دندنة خفيفة مع النفس كما كان يفعل كلما سمع تلك الأغنية التركية الجميلة، الناعمة، التي لا يزال صداها العذب يطرب كياني. وعائلة بشقة كلهم منفتحون على الغير، مهذبون للغاية، ويحبون المرح، والسينما، كما أنهم جميعا، نساء ورجالا، من ذوي العيون الزرق والشعر الذهبي وكأنهم وفدوا من بلد إسكندينافي.
عرفت الراحل في طفولتي وصباي الباكر وبداية شبابي وبعد الأربعين، حين خروجي في منتصف 1969 من معتقل قصر النهاية. وسواء هو، أو زوجته المرحومة خيزران، فهم من أقاربنا المقربين، وكان التزاور بيننا مستمرا.
شغل محمد بشقة في العشرينات وظيفة ملاحظ إداري في السليمانية، وقد ساهم في وضع قواعد اللغة الكردية باللهجة السورانية مع خبراء أكراد وإنجليز. وأذكر يوم سافرنا لزيارتهم في السليمانية في منتصف الثلاثينات، وكان في استقبالنا في كركوك، وركبنا السيارة معا. ولن أنسى قراءته لوالدي بيت شعر عربي جاهلي دون أن أعرف المناسبة. البيت هو :
هوى ناقتي خلفي وقداميَ الهوى فإني وإياها لمختلفانِ
ولما كان حريصا جدا على نقاوة اللغة الكردية بمختلف لهجاتها، وكان يتكلمها بلا كلمات غريبة، فقد أنشد لنا أيضا بيتا للشاعر الكوردي فائق بي كس يستهزأ فيه بمن يتكلمون كردية نصفها عربي. والبيت يقول على لسان هؤلاء:
وزارة أشغال خوش جَهِد كِردي طريقْ سياراتْ لبنجوين بِردي
أي إن وزارة الأشغال بذلت جهدا طيبا بإيصال طريق السيارات إلى بنجوين. ربما ثمة نكهة قومية ضيقة في هذا الحرص على نقاوة اللغة. والحق، أن الكثيرين من الشبان الفيلية في بغداد كانوا يتكلمون كردية فيها كلمات عربية غير قليلة وذلك بحكم المعايشة اليومية والثقافة العربية. وكنت من هؤلاء.
ومرة أخرى ونحن في الطريق من السليمانية إلى مصيف سرجنار، رأيته يقول للوالد فجأة بالكردية الفيلية: اشتر لنا وابورا، وكان يقصد أسطوانة محمد عبد الوهاب : يا وابور قل لي رايح فين. هكذا كان يصوغ جمله. وقد علمت منذ عامين أنه أرسل ذات مرة في بداية الخمسينات زوجة ابن عمي المحامي محمود شكر إلى قريبنا الشخصية السياسية المعروفة حبيب محمد كريم لتردد له باللهجة الفيلية المثل الكردي: يا ديك، يا ديك ، اختبئ، اختبئ، حذرا من بطش الأسد.، وكان بذلك يحذره من مراقبة رجال الأمن له بسبب نشاطه في الحزب الديمقراطي الكردستاني، الذي كان جعفر محمد كريم، شقيق حبيب، من مؤسسيه عام 1946- علما بأن العائلتين تقربان لبعض. وبعد السليمانية، وقبل بغداد، كان الفقيد قد اشتغل سنوات في كربلاء أيضا.
ومع أن بشقة لم يشتغل بالسياسة أبدا، فإنه هو الذي ساعد المناضل الدكتور جعفر محمد كريم على الهروب في أواخر 1948 على ما أتذكر، وكان قد صدر على الفقيد جعفر أمر بإلقاء القبض عليه، وربما تسفيره أيضا. وقد اختفى أياما في دار محمد بشقة حتى دبر له الأخير الهروب لإيران من خانقين بواسطة أقاربنا هناك، ومنهم أحد أعمامي. وكنت أنا أيضا قد اختفيت في دار بشقة في الكرخ لمدة أسبوعين من أواسط 1948 قبل انتقالي لدار حزبية. وفي الخمسينات، لجأ إليها أيضا لبضعة أسابيع شقيقي الشهيد لطيف الحاج. كل ذلك، ومحمد بشقة يستقبلنا الواحد بعد الآخر بكل سماحة وكرم وكأننا ساكنون معه أصلا وجزء من عائلته، ودون أن يخطر بباله أن ثمة خطرا عليه من وراء حمايتنا. كان يفعل كل ذلك كأمر طبيعي، وبلا تأفف ولا امتعاض ولا تردد.
كان محمد بشقة من المثقفين البارزين بين الكورد الفيلية البغدادية، وكان يتقن الإنجليزية والتركية والفارسية والفرنسية، فضلا عن الكردية والعربية. وخلال الحرب العالمية الثانية وبعيدها، كان يشغل وظيفة مدير تحريرات في المديرية العامة للدعاية، وكان لها اسم آخر،[ربما مديرية المطبوعات]، ويرأسها- حسب ذاكرتي- ناجي القشطيني. وخلال وجودي لديهم عام 1948، كان يجلب لي كل يوم من الدائرة صحفا عربية وإنجليزية، ويطلب مني أن أؤشر له على ما يخص العراق منها.
بعد خروجنا من السجن في عهد ثورة 14 تموز كانت دار محمد بشقة في مقدمة من زرتهم، وعلمت منهم أن ابنته الطبيبة، المرحومة الدكتورة فضيلة بشقة، لها مع المرحوم زوجها، [ وكان طبيبا أيضا ومن الأسرة النجفية المعروفة آل عجينة]، عيادة طب في النجف. ولما أخذني للنجف، في الأسابيع الأولى للثورة، الشهيد سلام عادل بمعية الشهيد محمد حسين أبو العيس، ورفاق آخرين، فقد كنت أتمنى لقاء فضيلة بعد غياب عشرة أعوام. وبالفعل، التقيت في مقهى بالصديق الشهيد حسن عوينة، فأخذني ذات ليلة لعيادة الدكتورين، وبقيت معهما بضع دقائق لكيلا أشغلهما عن عملهما. وحسن عوينة كان ممن تعرفت عليهم في السجون وأحببتهم كثيرا. وقد كان مثالا للمناضل الصلب الذي يهب نفسه للقضية وهو دائم الابتسامة، وكان معروفا بالمرح، ونظم الشعر، وإلقاء النكات. وقد استشهد هو الآخر عام 1963 على أيدي زبانية الحرس القومي الأوغاد. فسلام على ذكراه، وعلى ذكرى رفاقه الميامين.
كان محمد بشقة نموذجا لأناس طيبين بالفطرة، يخدمون الغير دون انتظار البدل، وهو بمخاطرته بإيواء سياسيين مطلوبين لرجال الأمن، كان، ومن حيث لا يدري، أحد أبطال شعبنا المجهولين، وما أكثرهم، من نساء ورجال.
وفي كتابي عن بغداد لم أنس ذكر طرف من هوس الراحل بالنظافة، فكان يتجنب مصافحة أحد، فإذا صافحوه، كان يبقي يده ممدودة حتى تسنح له فرصة غسلها. وقد استغل أبي وناجي يوسف هذه الناحية للمزاح مع الفقيد، فكان ناجي يوسف يظل يشد على يده مطولا المصافحة هن عمد، ومحمد بشقة محرج لا ينبس بحرف. ومن الصدف، أن السينما الأميركية ابتكرت مؤخرا شخصية محقق بوليسي خاص، اسمه مونك، هو شديد الذكاء، وخارق الملاحظة، وله قدرات هائلة على تشخيص المجرم رغم تعقيدات الجريمة، ولكنه، في الوقت نفسه، مهووس بالنظافة، فلا يصافح أحدا، فإذا صافحوه، سارعت مساعدته لإعطائه ورقة تنظيف طبية.
من المؤلم، أن صورة محمد بشقة لم تكن عندي عندما طبعت آخر كتبي، شهادة للتاريخ، وإلا، لكان لها في الكتاب مكان بارز. أما ما يؤلم أكثر، فهو أنني شخصيا لم أطلع في الملفات المنشورة عن الفيلية ذكرا للراحل، وهو الذي يستحق فيها ذكرا بامتياز.[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 494 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | ahewar.org 20-01-2010
Gotarên Girêdayî: 6
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 20-01-2010 (14 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Danasîna pirtûkan
Kategorîya Naverokê: Bîranîn
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 97%
97%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 02-06-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 03-06-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Hejar Kamela ) ve li ser 02-06-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 494 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Cihên arkeolojîk
Kereftû

Rast
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
13-07-2024
Aras Hiso
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
13-07-2024
Sara Kamela
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Weşanên
Şerq û Kurdistan
17-07-2024
Burhan Sönmez
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
18-07-2024
Burhan Sönmez
Mahmûdê Kerem
Babetên nû
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 524,784
Wêne 106,266
Pirtûk PDF 19,769
Faylên peywendîdar 99,371
Video 1,446
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
300,885

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,735

هەورامی 
65,728

عربي 
28,797

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,260

فارسی 
8,377

English 
7,162

Türkçe 
3,571

Deutsch 
1,456

Pусский 
1,123

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Dosya
Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî ,Başûr - Soranî

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.797 çirke!