Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Cih
Zorava
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Sinûnê
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
20-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Avdel Elî Ebdo
15-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Çeto
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Ezîz
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Dawûd
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jimare
Babet
  537,027
Wêne
  109,675
Pirtûk PDF
  20,246
Faylên peywendîdar
  103,931
Video
  1,535
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,764
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,947
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,998
عربي - Arabic 
30,673
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,081
فارسی - Farsi 
9,731
English - English 
7,554
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,686
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,211
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,402
Pirtûkxane 
2,750
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,263
Cih 
1,158
Belgename 
291
Wêne û şirove 
181
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,323
MP4 
2,531
IMG 
201,063
∑   Hemû bi hev re 
235,241
Lêgerîna naverokê
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Piştî 19 rojan ji lêgerînê ...
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azad...
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Cih
Koço
راحلون وذكريات ...الجواهري، أبو فرات، لو كان بيننا !!
Kurdîpêdiya bûye Kurdistana mezin, hevkar û arşîvkarên wê ji her alî û zaravayan hene.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي - Arabic
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

عزيز الحاج

عزيز الحاج
#عزيز الحاج#
ربما من الضروري إعادة التأكيد على أنني لا أكتب سِيَرْ مَن أتناولهم في كتابي، بل صفحات من أوراق الذكريات، سواء عمن عرفتهم شخصيا واحترمتهم وأحببتهم، أو عمن عرفتهم عبر السماع والقراءة، من شخصيات لكل منها دور مرموق يميزه ويحسب له ويجذب إليه.
أما الجواهري، فمهما أكتب عنه، فإنني أعود إليه. ورغم قصور الذاكرة أحيانا، فإن صور ذكرياتي معه تظل حية في القلب والوجدان. وكلما جاءتنا ذكرى رحيله، تراكضت التداعيات والخواطر، وانهمرت ذكريات أمس، العامة والخاصة، حلوها ومرها، وأبيضها والقاتم منها.
عند الكتابة عن أي راحل عزيز، خصوصا إن كان صديق سنوات، فثمة من احتمالات تغلب الذاتي والانتقائية في التذكر والسرد، والانطباع. ويحدث أحيانا أن يكتب أحدهم عن شخصية راحلة، فإذا به يكتب عنه عكس ما كان يقوله في حياة الفقيد. وحدث مع الجواهري أن كان في حياته عرضة للتحامل الفج، ولكن وفاته حولته عند أكثر أولئك المتحاملين إلى عبقري العصور، وكأنهم نسوا أنهم كانوا يشتمونه بالأمس لمجرد قصيدة تبارك عرش فيصل الثاني، أو في رثاء ابن أحمد حسن البكر. والجواهري، كإنسان، كان من البشر، أي عرضة للخطأ والكبوات، وهي حقيقة يجب أن يهضمها، بالمقابل، من يثورون لأبسط نقد يوجه لشاعرنا العظيم بوصفه إنسانا، أو لإيراد واقعة كان من أبطالها. فليس بين أكثر عباقرة التاريخ عبقرية من كان معصوما- علما، بأنني، في حالة نقد اليسار خاصة لقصيدة الجواهري يوم تتويج الشاب فيصل الثاني، لا أشاطر الناقدين، ولا الجواهري نفسه، الذي اعتبر قصيدة التتويج زلة العمر. فأنا أرى أن لا غبار على تلك القصيدة. فالشاب فيصل الثاني لم يكن ملوث اليدين بالدم العراقي، وليس هو من كان يسوس البلاد. وفيصل الثاني لم يكن عبد الإله، ولا كان حاكما دمويا شموليا كما صرنا نشهد في الساحة العربية. والشاعر الفقيد زاهد محمد كان يشاركني الرأي هنا في كتابه عن الجواهري: الجواهري صناجة القرن العشرين. ومهما يكن، فأعظم العظماء- وكما قلت- لا تخلو سيرهم من مطبات وسلبيات، وعثرات، ولكون الشخص- عظيما كان أو فردا عاديا- تقيم سيرته بإجمالها وبمحصلتها وجوهرها، وليس بالسقطات والأخطاء التي مر بها، ودون أن يعني ذلك تجاهلها عند المؤرخ وكاتب السيرة. وقد تكون ثمة حالات معاكسة، حيث تبدر من شخصيات تمر في حياتنا ممارسات ومواقف هي، بحد ذاتها، إيجابية لا تنكر، ولكن، عندما تزن هؤلاء على أساس مجمل مواقفهم ومسيرتهم اللاحقة، فلا يمكن إلا أن تشطب عليهم وتلعنهم، لأن ما هو سيء يكون الغالب في الميزان. وهكذا أيضا في تقييم الأحداث السياسية الماضية والحاضرة، فالمطلوب وزن كل الجوانب لنخلص إلى الجانب الحاسم، الذي سيكون هو الحكم والقاضي. والمؤلم، أننا نجد أن شخصيات ربما كانت تشتم بالأمس بدون حق، فتعود بعد وفاتها إلى مثار مناحات، دون أن يقدم النائحون تفسيرات مقنعة عن سبب تبديل مواقفهم من تلك الشخصيات. لماذا كانوا نماذج سلبية في حياتهم، وإذا بهم، بعد الوفاة، خزانة فضائل وحسنات؟؟ وهكذا، فقد كان مطلوبا ممن اعتبروا الجواهري رائدا لمدرسة السقوط الشعري، في حياته، أن يفسروا لماذا تحول بعد وفاته إلى رمز للإبداع والتألق؟ أما كان عليهم الاعتذار عن أحكام أمس والاعتراف بالخطأ؟ ولدينا حالة تصلح للاعتبار، وهي حالة عبد المحسن السعدون، الذي وجهت إليه الاتهامات بالعمالة والخيانة، وصار ممقوتا في الشارع العراقي السياسي، ولكن وفاته المفجعة جعلت جماهير بغداد كلها تبكيه، وتسير في مظاهرات مناحة جماعية في الشوارع. وقد أعيد له الاعتبار السياسي ولكن بعد رحيله.
في الذكري الثالثة لرحيل الشاعر الصديق أبي فرات، كتبت في صحيفة الزمان، [تاريخ 03-08- 2000]- أي قبل سقوط النظام الصدامي - أن الذكرى تجلب لي معها: صور بغداد أمسِ النضال والتعايش، مقرونةً ببغداد العقوبات والقمع الفاشي وسلطان الرعب. وتجلب أيضا صور النجف، مَعلَماً دينياً، ومرجعية دينية لا سياسية، مقرونةً بصور الصواريخ والدماء. ومع هذه وتلك، صور أشرف الشجر- النخيل- بالنخلة المحترقة وتلك الظمأى للماء... وصور المظاهرات الهادرة، ممتزجةً بصور المقابر الجماعية والإعدامات الجماعية، وصور الطفل العراقي المبتسم بصور أطفال ذلك التاريخ [أي 2000]، من متسولين حفاة، ومن مجبرين على العمل الشاق، ومن موتى في ثلاجات النظام وحيث التلاعب بالدواء، والرسوم الجائرة، فيما الأولويات المطلقة في الغذاء والدواء للنخبة الحاكمة وأجهزتها الأمنية. وفي ذكرى الجواهري العظيم تقترن أمجاد قوانا الوطنية بأخطائها الفادحة، واتحاد صفوفها بالتشرذم والخصام، وصور الثورة المباركة بالمتآمرين عليها والسافحين دمها الزكي بعد استفحال التناحر السياسي الحزبي... وصور جبال كردستان الشامخة الأبية، التي غنى الجواهري لبطولاتها، مقترنةً بالحملات البربرية وحروب الأنفال وحلبجة... وصور المرأة، جميلةً، رائعة، ملهمة- إن في العراق أو براغ وفي كل مكان- ومعها صور نساء اليوم العراقيات، أسيراتِ الحزن الدائم، والمصاب الأبدي، بكاءً على ضحايا الحروب، وعلى ضحايا القمع الدموي....
واليوم، ماذا يمكن أن تملي علينا ذكراه حين تطل علينا؟؟ بماذا سيذكره كل من عشق شعره، وأحب شخصه؟ هل بثورياته الشعرية وإن دماء الضحايا فم؟ وضيق الحبل واشدد من خناقهمو؟- وهو مذهب متعدد الرؤوس ولا يصلح لكل زمان ومكان؟ أم بدجلة الخير أم البساتين والفرات الجاري؟ أم بأرق الغربة:
يا سامر الحي بي داء من الضجرِ عاصاه حتى رنين الكأس والوتر، وحنينه إلى بغداد وحتى إلى ضفادعها؟ أم بغرامياته الشفافة: من جربيني في بداية الثلاثينات وما أحدثته من عاصفة، وإلى أفروديت أواخر الأربعين، إذ يتغزل بذلك الشيء الذي هو: في الشكل مثل قوقعة الماء وفي الحسن زهرة الجلنارِ؟ أم سوف يذكر بمجالسه الظريفة ونكاته الحلوة وطاقيته الفريدة، التي كانت تجذب حتى الفتيات الحسان في براغ؟
أم بهذا كله، وأكثر، وأكثر، حتى رحيله في المهجر الدمشقي في السابع والعشرين من تموز 1997 عن عمر يناهز بين الستة والتسعين وإلى المائة سنة- وذلك بحسب رواياته وروايات مؤرخيه. وكانت إشكالية العمر محور سجال وهو يخاطب الآخرين: أنا أحب الحياة فلا تقصروا طريقي أكثر!- مع أنه هو القائل: حب الحياة بحب الموت يغريني- قاصدا حياة كريمة، حرة، معطاء، وأهدافا في الحياة نبيلة تستحق التضحية بالحياة من أجلها... وكم كان السجناء الشيوعيون العراقيون في الخمسينات يرددون باعتزاز وحماس: سلام على مثقل بالحديد ويشمخ كالقائد الظافرِ.
وقد رثى، باكيا وغاضبا، سلام عادل ورفاقه من ضحايا حمامات دم 8 شباط الفاشي.
والجواهري، أبو فرات، هذا كله لي شخصيا. فقد كان لي صديقا غاليا، وصديق والدي منذ أواخر العشرينات. وفي براغ كنا نستمتع بمجالسه وقصائده حين ينشدها إنشادا، وعيناه متطلعان دوما نحو الجمال في تلك المدينة التي كانت توصف بباريس الصغرى. ولم تخل علاقاتنا من لحظات مناكفة وجفاء سرعان ما يزولان ليعود الصفاء واجتماعاتنا وسهراتنا التي لا تنسى. ولم ينس الجواهري في مذكراته صداقتنا ولا احترامه لأبي، كما أنني لم أنسه حين كنت أمر بأقسى ظرف في المعتقل، فانشد من شعره وشعر المتنبي في الركن الصغير المظلم الذي ألقيت فيه.
الجواهري كان عاشق الشعب، وغنى لثورة الشعب، وإن حدث مع الأسف فتور له مع عبد الكريم قاسم، وذلك في ظرف ملابسات معقدة.
كان عراقيا أصيلا، ورجلا عابرا لحواجز المذهب والدين والقومية. وليس غريبا أن تسمي مدينة السليمانية الكردية إحدى ساحاتها باسم الجواهري، وأن يقام له تمثال في سرجنار، وأن تحتفل الأطراف الكردستانية كلها بذكراه. وعلى ذكر تمثاله، فمن حسن الحظ أنه هناك، بعيدا عن أيدي العبث الظلامي الذي راح يجتث المعالم الفنية الجميلة في بغداد!
الجواهري هو من قال:
وقد خبروني أن في الشرق وحدة كنائسه تدعو فتبكي الجوامعُ
ورغم طعن بعض العنصريين بعراقيته، فإنه هو القائل عام 1945 وهو يزور يافا:
أحقا بيننا اختلفت حدود وما اختلف الطريق ولا الترابُ
ومن أهلي إلى أهلي رجوع ومن وطني إلى وطني إيابُ
وأذكر أنه قرأ علينا، ونحن طلبة في دارالمعلمين العالية، هذه القصيدة وسواها من قصائده في احتفال بالجواهري دام أكثر من ساعة. وكان الفضل لعميد الكلية المربي الكبير الدكتور متى عقراوي، وكان من أعلام الشخصيات المسيحية العراقية.
في ذكراه الثالثة أيضا صرخت في مطبوعتي الشهرية باسم النافذة:
رحم الله أبا فرات، العظيم شعرا، الخالد عطاء، الباقي بيننا وبين أجيالنا القادمة... ولعن الله ظروفا وسياسات حرمته من تربة الوطن، حيا وميتا.
وأعود لأسال: ماذا لو كان بيننا جسدا اليوم، أي لو كان على قيد الحياة؟ ترى ماذا كان سيقول، وأي نوع من القصائد كان سيرتجل وهو يشاهد عراق اليوم- بعطش دجلة الخير والفرات جراء فعل الجيران .... بمطاردة الجمال والموسيقى والفنون... إلى مطاردة الأقليات الدينية...إلى الصراعات المستمرة بعد الانتخابات حول المناصب والمغانم المادية - حيث رواتب كبار المسئولين ما بين مليونين إلى مليون دولار شهريا - فيما الشعب يفقد يوميا عشرات بعد العشرات من بناته وأبنائه في العمليات الإرهابية المجرمة، ويتلظى تحت نيران البطالة والحاجة وبؤس الخدمات؟؟ وماذا كان سيقول عن فرض الحجاب حتى على المسيحيات وهو الذي وجه لصالح مهدي عماش، وكان صديقه ووزير الداخلية وينظم الشعر، قصيدة يبهدل فيها ويدين ممارسة تلطيخ أرجل الفتيات في الشارع بحجة لبس تنورات قصيرة، وهي ممارسة أمر بها محافظ بغداد خير الله طلفاح؟؟ نعم أي نوع من الشعر في هذا كان سيقول وهو بطل الدفاع عن المرأة وعابد جمالها؟؟ ألم يكن سيشتم النخبة السياسية التي لا تزال تتخاصم والعراقيون ينحرون؟ ألم يكن سيهجو بعنف العقول المعممة، وعمائم من ينظمون استفتاءً انتخابيا خاصا بهم في احتقار تام لانتخابات الشعب العراقي كله؟ ويا ترى، لو قال الجواهري شعرا في هجاء هؤلاء وذم الأوضاع العامة، فماذا كان سيكون مصيره؟ أم كان سوف يفضل الهجرة من جديد، بعيدا عن بغداد لم يعرفها وكان يحلم بغيرها في غربته؟![1]

Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 586 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | ahewar.org 08-04-2010
Gotarên Girêdayî: 10
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 08-04-2010 (14 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Bîografî
Welat- Herêm: Êraq
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 02-06-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 03-06-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Hejar Kamela ) ve li ser 03-06-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 586 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Narin Gûran
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Armanca dewleta Tirk doza Efrînê tesfiye bike
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Jiyaname
Erdal Kaya
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Kurtelêkolîn
Tewfîqê Kurd Razayî Ye
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Resul Geyik
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Kurtelêkolîn
DANASÎNA NUSXEYÊN DESTXET ÊN BERHEMÊN FEQIYÊ TEYRAN ÊN KOLEKSÎYONA ALEXANDER JABA
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Meşa azadiyê û duriyanên 19’ê Tîrmehê
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Aloziya Sûriyeyê derbasî sala xwe ya 14’an bû-1

Rast
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
09-09-2024
Sara Kamela
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Piştî 19 rojan ji lêgerînê termê Narîna 8 salî hat dîtin
09-09-2024
Sara Kamela
Piştî 19 rojan ji lêgerînê termê Narîna 8 salî hat dîtin
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
13-09-2024
Sara Kamela
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Koço
Babetên nû
Cih
Zorava
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Sinûnê
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
20-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Avdel Elî Ebdo
15-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Çeto
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Ezîz
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Dawûd
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jimare
Babet
  537,027
Wêne
  109,675
Pirtûk PDF
  20,246
Faylên peywendîdar
  103,931
Video
  1,535
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,764
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,947
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,998
عربي - Arabic 
30,673
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,081
فارسی - Farsi 
9,731
English - English 
7,554
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,686
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,211
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,402
Pirtûkxane 
2,750
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,263
Cih 
1,158
Belgename 
291
Wêne û şirove 
181
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,323
MP4 
2,531
IMG 
201,063
∑   Hemû bi hev re 
235,241
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Narin Gûran
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Armanca dewleta Tirk doza Efrînê tesfiye bike
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Jiyaname
Erdal Kaya
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Kurtelêkolîn
Tewfîqê Kurd Razayî Ye
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Resul Geyik
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Kurtelêkolîn
DANASÎNA NUSXEYÊN DESTXET ÊN BERHEMÊN FEQIYÊ TEYRAN ÊN KOLEKSÎYONA ALEXANDER JABA
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Meşa azadiyê û duriyanên 19’ê Tîrmehê
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Aloziya Sûriyeyê derbasî sala xwe ya 14’an bû-1

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.922 çirke!