Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 523,684
Wêne 105,939
Pirtûk PDF 19,729
Faylên peywendîdar 98,899
Video 1,420
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîr...
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî...
Jiyaname
Elî Şemdîn
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911...
Wêne û şirove
Di sala 1955an de dîlaneke ...
آفاق العلمانية في العراق والمنطقة..بضع ملاحظات.. [ 1 ]
Hevalên Kurdîpêdiya arşîvên me yên neteweyî û welatî bi awayekî objektîv, bêalîbûn, berpirsiyarî û profesyonelî tomar dikin.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

عزيز الحاج

عزيز الحاج
#عزيز الحاج#
ربما يبدو الحديث عن آفاق الديمقراطية في العراق والمنطقة العربية بمثابة حديث عن أمنية مستعصية التحقق. وهذا إذا أخذنا بالحسبان ما يسود العراق والمنطقة من ظلمات الإسلاميين، وهيمنتهم السياسية والفكرية والاجتماعية، وانقياد الشارع لهم. وكنت منذ الأسابيع الأولى لانتفاضتي تونس ومصر قد أبديت في الحوار المتمدن وصحف أخرى شكوكي وهواجسي عن مآل الانتفاضتين وكل انتفاضة عربية قادمة، وذلك أخذا بالنظر مدى التخلف الاجتماعي والفكري، ومدى قوة نفوذ الإسلام السياسي والمرجعيات الدينية على اختلافها، وتضامن التيارات والقوى الإسلامية مع بعض في كل الميادين ولاسيما ماليا، سواء كانت في المعارضة والحكم. وثمة عامل مهم آخر وهو اتجاه إدارة اوباما والغرب عموما لاستثمار الإسلاميين، كما يحسبون، بدلا من تعزيز العلاقة مع القوى العلمانية العربية، في تناس لدروس أفغانستان وإيران والعراق. وفي الوقت نفسه يجب النظر لمدى تفكك وتهميش التيارات والقوى العلمانية والديمقراطية في العقود الأخيرة لأسباب كثيرة ليس الآن مجال التعرض لها.
بعض ملاحظاتي تلك لم ترض عددا من المعقبين، وأغضبت بعض المتفائلين المتحمسين. وها نحن نعرف النتيجة، سواء في مصر وهيمنة الإخوان والسلفيين، أو في تونس والظاهرة نفسها. أما ليبيا فالوضع مفتوح على عدة احتمالات، ولكن نسجل أن أول قرار للمجلس الانتقالي هو الأخذ بأحكام الشريعة وإباحة تعدد الزوجات خلافا لقرارات القذافي التي لعلها كانت فضيلته الفريدة. وأما سوريا، فالمعركة مستمرة ولست متفائلا أيضا! وفي مقالي لأوائل كانون الأول 2011 عن العراق، بعنوان أيديولوجية الإسلام السياسي: استئصال الآخر وهدم الثقافة عرضت لوحة عن سير العراق بخطوات نحو الأسلمة، وحيث توسعت دائرة المحظورات، وحتى الموسيقى والغناء والنحت والنوادي الليلية، فضلا عن محلات شرب الخمور والتنكيل بأصحاب حوانيتها- ناهيكم عن تحجيب البنات وحتى غير المسلمات. ومنذ ذلك الوقت تسارعت هذه التطورات المقلقة، فإذا بالجامعات البغدادية تقيم مسابقات شموس الجامعة، وهن المتحجبات حجابا طالبانيا كثيفا، وإذا بالمسؤولين يحضرون مراسيم تحجيب الفتيات اليتيمات، وإذا بشباب الإيمو يطاردون ويقتلون بمنتهى الوحشية وكأنهم كانوا يهددون أمن البلاد، وإذا بالمظاهرات السلمية تقمع، وينكل بالشباب المتظاهر. وفي حديثه في يوم تأسيس حزب الدعوة، تباهى المالكي بتعاليم المرحوم السيد محمد باقر الصدر وكيف أنها سلاح لمحاربة العلمانية والحداثة والماركسية بوصفها إلحادا. ومع ذلك، فإنه راح يردد اليوم، وكإحدى مناوراته المعروف بها، بأنه يريد تأسيس قائمة تتجاوز الانتماءات الدينية والعرقية والحزبية، وربما قد يصدقه بعض اليساريين الطيبين!!
إن القوى الإسلامية، التي استطاعت الوصول للسلطة في الدول العربية والإسلامية[ إيران والسودان وطالبان وغزة مثلا]، ليست فقط لم تبن دولة ديمقراطية علمانية، بل قامت بتصفية بعض مظاهر الديمقراطية والعلمنة للعهود السابقة ولاسيما ما يخص حقوق المرأة والحرية الدينية. وهذا، في رأيي، منتظر حدوثه في دول الربيع العربي على مراحل وبخطوات. وأرجو أن أكون على خطأ. والملفت للنظر في الحديث عن مصر أن بعض المثقفين العلمانيين المصريين كانوا في الشهور الأولى للانتفاضة يتجنبون حتى ذكر كلمة علمانية وذلك بحجة عدم استفزاز الإخوان المصريين! وقد ارتفع شعار الدولة المدنية دون قرنها بالديمقراطية والعلمانية، فسارع الإخوان المسلمون لخطف الشعار وإفراغه من المحتوى المقصود حين أضافوا دولة مدنية بمرجعية إسلامية.
إن إشكالية العلمانية هي في كونها قد جرى تشويهها بقوة، لاسيما من جانب الإسلاميين، وذلك على مدى عقود وعقود، وقرنوها بمحاربة الأديان والحرية الدينية. وشوهها أيضا حكام مستبدون أخذوا ببعض مظاهر العلمانية، كدرجة من فصل الدولة عن المؤسسات الدينية والسماح بدرجة من الحرية الدينية، ولكنهم مارسوا سياسات استبدادية، واضطهدوا الأقليات القومية [إن وجدت]، وقمعوا الحريات العامة، وتساهلوا مع الفساد. والعلمانية هي بطبيعتها ديمقراطية، والدولة العلمانية الحقة هي ديمقراطية بامتياز، ولا يمكن الفصل والعزل والتجزئة. ولننظر كييف حاول أردوغان تسويق مفهومه وحزبه للعلمانية لشعوب الانتفاضات العربية في الوقت الذي تواصل فيه حكومته الإسلامية تقليص الحريات الصحفية، ولم تنفتح بعد على حل ديمقراطي مقبول للقضية الكردية، كما ثمة ظاهرة التضييق في تركيا على الذين لا يعترفون بالهوية السنية للدولة التركية. وسنعود لموضوع الحالة التركية.
نعم، لقد جرى تشويه مبادئ ومصطلحات ومفاهيم تنويرية عديدة، ككلمات الحرية والديمقراطية والعدالة و الرفاه والتمنية والنهضة، ولكن العلمانية كانت الأكثر تعرضا لحملات التشويه والتشويش، خصوصا وإن تعريف العلمانية كان موضع نقاش حتى في الغرب لكونها مجموعة مركبة من المبادئ والقيم تشمل حقوق الإنسان والديمقراطية وحريات الضمير والحرية الدينية والعدالة وإرادة التحديث والتقدم والإيمان بالعلم والحق في الاختلاف [ ولكن ليس الاختلاف في الحقوق؟] وكون أن الحقيقة نسبية. ومع هذه الصعوبة، فثمة شبه إجماع على تلخيص كل ذلك في تعريف العلمانية بكونها تعني فصل الدولة عن الدين، [أو السلطة المدنية الدنيوية عن السلطة الروحية]، بينما الإسلاميون يوحدون بين الدين والدولة [ عارض ذلك الشيخ علي عبد الرازق فحاربه الأزهر]، كما كانت الكنيسة الأوروبية تفعل ذلك في القرون الوسطى، وحتى بعدها. ونقول إن هذا التعريف مهم جدا ولكنه غير كاف، إذ لابد من توضيح أن الدولة العلمانية محايدة تجاه الدين ولكنها تحترم الأديان وكل المعتقدات وحرية الضمير، وعلمانية الدولة لا تعني علمانية المجتمع. كما أن للمدرسة دورا استثنائيا، إذ يجب أن تكون محايدة أيضا بينما كانت الكنيسة تعمل على الهيمنة على المدرسة كما يفعل الإسلاميون عندنا [ لاحظوا حرص حزب الدعوة في العراق على احتكار وزارتي التربية والتعليم العالي]. وفي أواخر القرن التاسع عشر أخذت فرنسا بشعار المعلم في المدرسة، ورئيس البلدية في البلدية، والقس في الكنيسة.
ومن الصعوبات الأخرى بالنسبة للعلمانية وإمكان التشويش عليها أن تطبيق العلمانية يتخذ صيغا وأشكالا مختلفة في الدول الديمقراطية الغربية رغم أن المشترك فصل السلطتين المدنية والروحية والأخذ بالديمقراطية وحقوق الإنسان. وهذا ما أراد الرئيس التركي استغلاله حين نصح عرب الانتفاضات بالأخذ بعلمانية الانكلو- سكسون وليس بالعلمانية الفرنسية، التي وصفها بالإلحادية مع كونه يعلم جيدا بأن في فرنسا حوالي 2000 مسجد فضلا عن الكنائس وغيرها.[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 659 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | ahewar.org 03-08-2012
Gotarên Girêdayî: 9
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 03-08-2012 (12 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Rexneya Siyasî
Welat- Herêm: Êraq
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 97%
97%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 03-06-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 03-06-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Hejar Kamela ) ve li ser 03-06-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 659 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Kurtelêkolîn
Bîranînek ji jiyana Ûsiv Beg
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Zaro Axa di çapemeniya Swêdî de
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
Ferhad Merdê
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Kurd û Eskîlstuna, xîçek dîrok
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)

Rast
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
05-07-2024
Sara Kamela
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
05-07-2024
Sara Kamela
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Elî Şemdîn
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
13-07-2024
Aras Hiso
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
Wêne û şirove
Di sala 1955an de dîlaneke Kurdên Azerbaycanê
13-07-2024
Aras Hiso
Di sala 1955an de dîlaneke Kurdên Azerbaycanê
Babetên nû
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 523,684
Wêne 105,939
Pirtûk PDF 19,729
Faylên peywendîdar 98,899
Video 1,420
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Kurtelêkolîn
Bîranînek ji jiyana Ûsiv Beg
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Zaro Axa di çapemeniya Swêdî de
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
Ferhad Merdê
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Kurd û Eskîlstuna, xîçek dîrok
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Dosya
Enfalkirî - Zayend - Nêr Enfalkirî - Netewe - Kurd Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Çand - Mamik - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pirtûkxane - Welat- Herêm - Başûrê Kurdistan Kurtelêkolîn - Welat- Herêm - Başûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Belgename - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Çand - Mamik - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Kurtelêkolîn - Welat- Herêm - Derwe

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.25 çirke!