Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Resul Geyik
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Kurdgalnamek(Kurdbêjname)
11-08-2024
Evîn Teyfûr
Cih
Getap
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Nalbandyan (Mets Şirar)
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Gai
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Şenkanî
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
TliK
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Jamuşvan
09-08-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet
  531,118
Wêne
  107,594
Pirtûk PDF
  20,020
Faylên peywendîdar
  100,992
Video
  1,471
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
303,155
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,915
هەورامی 
65,847
عربي 
29,357
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,077
فارسی 
8,979
English 
7,418
Türkçe 
3,605
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,483
Pусский 
1,133
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
45
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
ترکمانی 
1
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,094
Pend û gotin 
24,576
Kurtelêkolîn 
4,908
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,124
Pirtûkxane 
2,716
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,230
Cih 
1,150
Belgename 
289
Wêne û şirove 
139
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
30,524
MP4 
2,395
IMG 
196,596
Lêgerîna naverokê
Pirtûkxane
DÎROKA TEVGERA JINA AZAD
Kurtelêkolîn
Salnameya Zerdeştî
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna...
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere...
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BI...
معاهدة لوزان.. مئة عام على تقاسم الأراضي وسلب الحقوق
Mebesta me ew e ku em wek her gelî bibin xwedî bingeheke niştimanî û netewî.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Cebuano0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ქართველი0
中国的0
日本人0

معاهدة لوزان

معاهدة لوزان
علي عمر

منذ القرن الخامس عشر الميلادي ومنطقة الشرق الأوسط وشرق الأناضول هدفاً للأطماع الاستعمارية وساحة لتصفية الحسابات بين قوى عظمى ما انفكت توقع معاهدات واتفاقيات بعد كل حرب وصراع لتقاسم النفوذ، أبرزها معاهدة لوزان التي وقعت عام 1923 في أعقاب الحرب العالمية الأولى بين تركيا ودول أوروبية وقادت إلى جانب اتفاقية “#سايكس بيكو# ” إلى تقسيم أراض الكرد والأرمن بين عدة دول، ونسفت حق هذه الشعوب في تقرير مصيرها وإقامة دولها القومية.

المعاهدة الموقعة في 24-07- 1923 بين البرلمان التركي الذي كان قد أسسه مصطفى كمال أتاتورك حديثاً بعد معارك بين الأتراك بقيادة الأخير وكل من اليونان وفرنسا وبريطانيا وإيطاليا أسفرت عن سيطرة تركية على مناطق واسعة بالأناضول وإجبار اليونانيين والفرنسيين على التراجع، نسفت معاهدة سيفر الموقعة عام 1920 بين الدولة العثمانية “الرجل المريض” المهزومة في الحرب العالمية الأولى والدول المنتصرة، والتي نص البندين ال62 و63 من الفقرة الثالثة فيها على حصول الكرد على الاستقلال وإقامة دولتهم والسماح لولاية الموصل بالانضمام إلى كردستان، كما منحت وطناً للأرمن على أرضهم التاريخية، إضافةً إلى تخلي الدولة العثمانية عن الكثير من أراضيها لمصلحة الحلفاء والقبول بالانتداب الفرنسي على سوريا والبريطاني على العراق.

نسف مبادئ ويلسون لتقرير المصير

وضربت معاهدة لوزان عرض الحائط بالبند المتعلق بمسألة حق الشعوب الخاضعة لسيطرة الدولة العثمانية بتقرير مصيرها بعد نهاية الحرب العالمية الأولى بموجب مبادئ الرئيس الأمريكي وودرو ويلسون الأربعة عشر، وألحقت الأراضي التاريخية لهذه الشعوب بخارطة تركيا الجديدة، التي حولها أتاتورك إلى جمهورية وأنهى عهد السلطنة العثمانية.

رسم خرائط جغرافية على أساس القوة والمصالح

ويقول الكاتب والأكاديمي زارا صالح في هذا السياق: “إن نتائج الحرب العالمية الأولى رسمت ملامح واقع جيوسياسي وخرائط جغرافية رسمها الكبار المنتصرون بعد فرض شروطهم على أساس القوة العسكرية والاقتصادية والمصالح أولاً، واتفاقية لوزان في مئويتها تعيد لمنطقة الشرق الأوسط تحديداً نظرية تقسيم المنطقة بين المصالح الدولية بعيداً عن إرادة شعوبها، لكن رغم ذلك فهناك فهم وقراءة مختلفة من قبل كافة الأطراف التي تأثرت جراء نتائج هذه الاتفاقية وقبلها “سيفر” التي أنهت السلطنة العثمانية “رجل أوروبا المريض”، وأسست وفق مصالح دولية وبنود ويلسون الأربعة عشر في إبقاء تركيا دون عثمانيتها وكذلك حق تقرير المصير للقوميات غير التركية مثل الكرد ليكون لهم دولتهم المستقلة وكذلك مراعاة طموح أرمينيا، فيما قسمت المنطقة بين الانتدابين الفرنسي والإنكليزي”

ويضيف صالح في حديث لمنصة تارجيت: “أن تركيا التي أسس أتاتورك جمهوريته القومية عبر معاهدة لوزان وكانت بمثابة انتصار لهم على حساب الشعوب الأخرى، لم تعد تلبي طموح أردوغان إلا في “استعادة” أراضي السلطنة والذي يتوعد بإلغاء لوزان في مئويتها وهو يعيد تكرار ذلك في الكثير من خطاباته، ولعل ما تشهده دول الجوار التركي من احتلال “في سوريا والعراق” وتدخلات عسكرية يشير إلى تلك التطلعات الاستعمارية “التركوأوصمانية”، كما حدث سابقاً في قضية لواء إسكندرون والذي تنازل الأسد عنه فيما بعد”، مشيراً إلى أن الكرد كانوا أكثر المتضررين من نتائج لوزان بعد وعود سيفر وفرصة إقامة كردستان المستقلة “رغم عدم شمول معظم أراضي الكرد ضمن تلك الخريطة” مع ولاية الموصل، وفيما بعد تراجعت فرنسا وبريطانيا وتحديداً الأخيرة عن الاتفاقية في البند المتعلق بالكرد لتضع مصالحها أولا بوضع يدها على العراق وولاية الموصل الكردية والنفط وتركت شعوب المنطقة تعيش صراعاتها بعد أن قسمتها.

لوزان ومعها “سايكس بيكو” أقامت حدوداً جديدة بين الدول وقسمت الأوطان التاريخية لشعوب أصيلة بالمنطقة وخاصةً الكرد بين تركيا وسوريا والعراق وإيران، التي بدأت أنظمتها منذ ذلك الحين محاربة أي مشروع تحرري كردي، رغم مرورها بتطورات ومنعطفات سياسية كبيرة، وتغيرات في أشكال وطريقة الحكم من الملكي إلى الجمهوري ومن البرلمان للرئاسي وسقوط أنظمة وصعود أخرى وحدوث انقلابات، إلا أن الثابت الوحيد هو التمسك بالحدود التي رسمتها تلك المعاهدة ومنع إقامة أي دولة للكرد على أرضهم، بموازاة سياسة ممنهجة لصهر القوميات الأخرى في هذه الدول تحت شعار المواطنة، وما تبع ذلك من منع للتعليم للشعوب بلغتها الأصلية ومحاولة طمس الهوية والثقافة، وذلك رغم أن المعاهدة ألزمت تركيا بعدم وضع قيود على المواطنين في استخدام أي لغة يختارونها، سواءً أكان ذلك في العلاقات الخاصة أم في الاجتماعات العامة أو في مجالات الدين والتجارة والإعلام والنشر.

خطط تغيير ديمغرافي

السياسات في هذا الاتجاه تجلت في أبهى صورها بحسب ناشطين كرد، بالممارسات ضد الشعوب الأخرى في تركيا منذ توقيع المعاهدة كخطط التغيير الديمغرافي وتغيير التركيبة السكانية وإفراغ بعض المناطق من سكانها كديار بكر، وما تم الحديث عنه من أن أتاتورك وضع خطة في خمسينيات القرن الماضي، تقضي بخفض نسبة الكرد هناك خلال خمسين عاماً، كما يرجع مؤرخون سياسيون ومحللون، أغلب الأزمات والصراعات التي عصفت بالمنطقة خلال القرن الأخير إلى المعاهدة بشكل مباشر أو غير مباشر، حيث أنها اقتطعت أراضي لصالح الدولة التركية ووضعت حدوداً مصطنعة وما تبع ذلك من توزيع لشعوب بعينها في عدة دول تفصل بينها تلك الحدود

وبحسب الكاتب والأكاديمي زارا صالح، “فإنه ورغم أن اتفاقية سيفر قد أنصفت الكرد جزئياً في بعدها النظري فإن لوزان قضت على ذلك الحلم وكرست تجزئة جغرافية كردستان بين أربعة دول وأنظمة دكتاتورية تحاول بشتى الوسائل محو وصهر الهوية القومية الكردية بل وحتى وجود الشعب الكردي، لافتاً إلى أن القراءة الكردية لمئوية لوزان تختلف كلياً عن تلك التركية التي تحاول توسيع مشروعها الاحتلالي –العثماني- فيما يجد الكرد في هذه المناسبة فرصة أمام دول القرار وأصحاب الصك الممهور بحبر لوزان أن يعيدوا النظر في تبعات تلك الخريطة “رغم صعوبته” وذلك في سياق زمن اليوم حيث إمكانية “على الأقل” دعم الحلول الفيدرالية في دول مثل تركيا، سوريا وحتى إيران، إذا لم نسلم بقضية دعم إقامة دولة كردية لشعب يتجاوز الخمسين مليون أسوة بالشعوب الجارة، وهذا الحل الأخير سيكون حجر الأساس في بناء الاستقرار بمنطقة الشرق الأوسط وسيكون حلاً مناسباً حتى للدول العربية في صراعها مع الطموحات التوسعية لإيران وتركيا، ورغم أن الأنظمة العربية تهاجم لوزان و”سايكس بيكو” لكنها تقف مع تبعاتها عندما يتعلق الأمر بحقوق الكرد في هذه الدول وهي تعبر بذلك عن حالة الانفصام والتناقض التي تحكم سياستها لجهة الفكر والرؤية العنصرية –الشوفينية- تجاه الكرد”

ورغم أن الاتفاقية أسست لحدود ليست الحدود الطبيعة الأصلية واقتطعت أراض لصالح الجمهورية التركية، إلا أن تركيا لا تزال تطمح بالتوسع خارج هذه الحدود والسيطرة على أراضي جديدة في كل من العراق وإقليم كردستان وسوريا، وظهر ذلك جلياً بطرح المسؤولين الأتراك وعلى رأسهم الرئيس رجب أردوغان غير مرة خارطة ما يعرف ب” الميثاق الملي” الذي وضعه أتاتورك قبل توقيع “لوزان” والذي يلحق مناطق كثيرة بينها حلب والموصل بالدولة التركية.

ويؤكد صالح، “أن لوزان هي عنوان للغة المصالح السياسية على حساب الأخلاق ومعاهدات ومواثيق حقوق الإنسان ولابد من مراجعة وتقييم جديد وإعادة الحقوق لأصحابها بعد مئة عام من الظلم إذا كانت فعلاً لديها الرغبة في وجود الاستقرار وتجاوز الصراعات في المنطقة، وكمثال للحد الأدنى من التكفير عن لوزان هو دعم استقرار الوضع في سوريا وذلك بفرض صيغة دولة اتحادية تناسب كافة المكونات وتضمن حقوقهم “بما فيهم الكرد” وتنهي الاحتلال التركي والإيراني..

اليوم وبعد مرور مئة عام على اتفاقية لوزان، يتغنى الساسة والناشطون الكرد بتجربتين ديمقراطيين في كل من سوريا والعراق، الأولى إقليم حكم ذاتي بدأت نواته منذ ثمانينيات القرن الماضي وترسخ كتجربة فريدة بعد سقوط نظام الرئيس العراقي السابق صدام حسين في أعقاب الغزو الأمريكي، والثانية تجربة ديمقراطية فتية ممثلة بالإدارة الذاتية لشمال وشرق سوريا، التي أثبتت رغم فتاها أنه يمكن الاقتداء بها كتجربة نحو دولة تعددية والتأسيس لمرحلة مقبلة يكون للشعوب فيها حق تقرير مصيرها، وذلك رغم التحديات الكبيرة التي تواجه التجربتين ممثلة بالدرجة الأولى بالتهديدات والهجمات التركية، والرفض المطلق لدول المنطقة لتطور هذه التجارب نحو الاستقلال، والذي تجلى بشكل واضح خلال الهجمة الكبيرة على إقليم كردستان إبان الاستفتاء على الاستقلال الذي أجراه قبل سنوات قريبة.[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 1,009 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | targetplatform.net 25-07-2023
Gotarên Girêdayî: 38
Belgename
Dîrok & bûyer
Kurtelêkolîn
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 25-07-2023 (1 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Doza Kurd
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 25-07-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 29-07-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 29-07-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 1,009 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.149 KB 25-07-2023 Hejar KamelaH.K.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
Kurdgalnamek(Kurdbêjname)
Kurtelêkolîn
Ayda Xidir Nebî û Xidir Eylas
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Keyaniya Kûmû(h)/ Koma/ Kowa
Kurtelêkolîn
Hebûna êzdiyan li Ermenistanê: rewş û perspektîf
Kurtelêkolîn
Rola rêberekî netewî ji bo gelê Êzidî
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
DÎROKA TEVGERA JINA AZAD
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Kurdên Çewisandî û Birayên Wan Ên Misilman
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
Jiyaname
Resul Geyik
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)

Rast
Pirtûkxane
DÎROKA TEVGERA JINA AZAD
02-08-2024
Evîn Teyfûr
DÎROKA TEVGERA JINA AZAD
Kurtelêkolîn
Salnameya Zerdeştî
04-08-2024
Evîn Teyfûr
Salnameya Zerdeştî
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
09-08-2024
Aras Hiso
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
11-08-2024
Evîn Teyfûr
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Babetên nû
Jiyaname
Resul Geyik
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Kurdgalnamek(Kurdbêjname)
11-08-2024
Evîn Teyfûr
Cih
Getap
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Nalbandyan (Mets Şirar)
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Gai
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Şenkanî
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
TliK
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Jamuşvan
09-08-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet
  531,118
Wêne
  107,594
Pirtûk PDF
  20,020
Faylên peywendîdar
  100,992
Video
  1,471
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
303,155
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,915
هەورامی 
65,847
عربي 
29,357
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,077
فارسی 
8,979
English 
7,418
Türkçe 
3,605
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,483
Pусский 
1,133
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
45
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
ترکمانی 
1
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,094
Pend û gotin 
24,576
Kurtelêkolîn 
4,908
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,124
Pirtûkxane 
2,716
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,230
Cih 
1,150
Belgename 
289
Wêne û şirove 
139
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
30,524
MP4 
2,395
IMG 
196,596
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
Kurdgalnamek(Kurdbêjname)
Kurtelêkolîn
Ayda Xidir Nebî û Xidir Eylas
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Keyaniya Kûmû(h)/ Koma/ Kowa
Kurtelêkolîn
Hebûna êzdiyan li Ermenistanê: rewş û perspektîf
Kurtelêkolîn
Rola rêberekî netewî ji bo gelê Êzidî
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
DÎROKA TEVGERA JINA AZAD
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Kurdên Çewisandî û Birayên Wan Ên Misilman
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
Jiyaname
Resul Geyik
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Dosya
Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Enfalkirî - Cihê jidayikbûnê - Çemçemal Enfalkirî - Cureyên Kes - Enfakirin Enfalkirî - Cureyên Kes - Qurbaniyên Enfalê Enfalkirî - Laş hat dîtin? - Na (li gorî qeydkirinê - rastkirina vî babetî) Enfalkirî - Netewe - Kurd Enfalkirî - Qonaxên Enfalê - Enfal 3 (Germyan) Enfalkirî - Reh - Zengene Enfalkirî - Welatê jidayikbûnê - Başûrê Kurdistan

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.75
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.594 çirke!