Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Cih
Zorava
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Sinûnê
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
20-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Avdel Elî Ebdo
15-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Çeto
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Ezîz
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Dawûd
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jimare
Babet
  537,275
Wêne
  109,723
Pirtûk PDF
  20,250
Faylên peywendîdar
  103,945
Video
  1,535
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,764
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,947
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,998
عربي - Arabic 
30,673
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,081
فارسی - Farsi 
9,731
English - English 
7,554
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,686
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,211
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,402
Pirtûkxane 
2,750
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,263
Cih 
1,158
Belgename 
291
Wêne û şirove 
181
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,323
MP4 
2,531
IMG 
201,063
∑   Hemû bi hev re 
235,241
Lêgerîna naverokê
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azad...
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Cih
Koço
Wêne û şirove
Li bajarê Rihayê dikaneke h...
Kurtelêkolîn
Kurtedîroka zimanê kurdî
سروج و أرصلان طاش في أرشيف الدولة العثمانية بين عامي 1113 – 1319 / 1701 – 1901 م
Xebatên xwe bi formateke baş ji Kurdipediyayê re bişînin. Emê wan ji bo we arşîv bikin û ji bo we biparêzin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي - Arabic
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

سروج و أرصلان طاش في أرشيف الدولة العثمانية بين عامي 1113 – 1319 / 1701 – 1...

سروج و أرصلان طاش في أرشيف الدولة العثمانية بين عامي 1113 – 1319 / 1701 – 1...
=KTML_Bold=سروج و أرصلان طاش في أرشيف الدولة العثمانية بين عامي 1113 – 1319 ﮪ / 1701 – 1901 م=KTML_End=
محمد علي أحمد

لا يرد في الأرشيف العثماني ذكر ” سروج ” في دفاتر أو سجلات خاصة , إنما نصادف اسم هذا القضاء في سياق الحديث عن أمور عسكرية أو وقفية أو تعليمية أو إدارية , في سجلات متفرقة , متناثرة في حقبة تزيد عن القرنين من الزمن .
على ما يبدو أن قضاء سروج قد تنقل في التبعية الإدارية بين سنجق الرقة وسنجق أورفا , فحسب التصنيفات الإدارية الواردة في الأرشيف العثماني , نجد أنه كان قضاءً تابعاً لسنجق الرقة – ولاية حلب عام 1846م , ليتحول إلى قضاء تابع لسنجق أورفا – ولاية حلب عام 1867م ,
لينتهي به المطاف قضاءً تابعاً ل “شانلي أورفا ” في عهد الجمهورية عام 1924م .
و من الملفت , أن أول ذكر لسروج يصادفنا في سجلات الأرشيف العثماني يرد في شأن وقفي , إذ تتحدث الوثيقة ذات الرقم 17 من المجلد1663 تاريخ 1113ﮪ \1701 م عن منح ” براءة نامة ” جديدة للشيخ محمد أفندي من خدم زاوية الشيخ أبا مسلم السروجي , و أخرى لشيخ الزاوية .
و في وثيقة أخرى تندرج تحت ذات العنوان برقم 113 من المجلد 9 تاريخ 1273ﮪ , نجد أن الدولة العثمانية تقرر تسليم الشيخ علي أفندي و الحاج علي أفندي من أتباع زاوية أبا مسلم السروجي عهدتهم ومخصصاتهم حسب ما هو متعارف عليه , ما يتفق و المعروف عن سياسة الدولة العثمانية في دعم وتشجيع الطرق و الحركات الصوفية ورجالاتها !! .
و لا نجد من الوثائق المتعلقة بسروج وقراها في الأرشيف العثماني خلال القرنين الثاني عشر والثالث عشر الهجريين إلا ما ندر ؛ إذ لا نجد من الوثائق العائدة لتلك الحقبة – إضافة إلى الوثيقتين السابقتين – سوى وثيقة أخيرة , تتحدث عن هجوم عشائر نجد على سروج وما حولها , في كتاب موجه من والي بغداد سليمان باشا إلى والي الشام يوسف باشا , يبين فيها أن المهاجمين لم يكونوا من ” الوهابيين ” بل كانوا من عشائر نجد , وأنه قد تم صد الهجوم من قبل الجنود الذين تم إرسالهم من قبل والي الشام ؛ وذلك في الوثيقة ذات الرقم 728 من المجلد 13465 تاريخ 1224ﮪ \1809م .
ثم تزداد الوثائق العثمانية التي يرد ذكر سروج فيها في القرن الرابع عشر الهجري , وتتنوع عناوينها أيضاً , من الشؤون العسكرية والإدارية إلى تفاصيل الحياة اليومية . إذ تتحدث الوثيقة ذات الرقم 1460 من المجلد 71 تاريخ 17-02-1305ﮪ عن رفع أسماء أشخاص مناسبين لتعيينهم بصفة ( كاتب تحريرات ) لأقضية ” بيلان ” و ” بازارجك ” و ” قلعة الروم ” و ” حلفتي ” و ” سروج ” أصولاً .
و من الملاحظ من كثرة المراسلات الإدارية والوثائق المتعلقة بالتعيينات و التنقلات و الاستجوابات و الأوامر الإدارية , في هذه الفترة , اهتمام الآستانة بضبط الأمور الحكومية المتخلخلة ( على ما يبدو ) في هذه البقعة من السلطنة , و التي (على ما يبدو أيضاً ) أنها بدأت تتململ من الحكم العثماني , حسب ما يمكن قراءته من بين سطور ما وصل إلينا من وثائق الأرشيف .
فعلى سبيل المثال , يمكن أن تعتبر كثرة التنقلات و أوامر العزل و كف اليد الصادرة بحق بعض من تولوا منصب قائم مقام سروج وبعض الأقضية المجاورة , دليلاً على خروج الأمور عن السيطرة في بعض الأحيان . خاصة الوثيقة ذات الرقم 1558 من المجلد 111 تاريخ 23-02-1306ﮪ , المتضمنة تعيين محمد علي أفندي في قائم مقامية الباب المنحلة , بعد أن صدر أمر من والي حلب بتعيينه قائم مقاماً على قضاء سروج , لكن ما جرى أن الآستانة من جهتها عينت شخصاً آخر في هذا المنصب , مما يدل على انعدام التنسيق و ضعف السلطة المركزية في هذه الحقبة .
و وثيقة أخرى تفيد ما ذهبنا إليه تتضمن استفسار الباب العالي من والي حلب عن المعاشات و أوامر التعيين و العزل الصادرة عن قائم مقام سروج إبراهيم سعد الدين أفندي . والوثيقة تحمل الرقم 1842 من المجلد 79 تاريخ 09-11-1308ﮪ .
ويمكن إحصاء عدد كبير من وثائق الأرشيف العثماني العائدة لهذه الحقبة و المتعلقة بالشؤون الإدارية , مما يؤكد ما سبق تخمين كونه دليلاً على تخلخل الأمور في قضاء سروج .
ولعل أوضح الوثائق المؤكدة لما ذهبنا إليه , تلك الوثيقة التي تتحدث عن العصيان المسلح الذي قام به أهالي سروج وما حولها ضد مفرزة سوق الجندية والفرارية التابعة لطابور سروج الرديف , وكف يد قائم مقام سروج صبري أفندي وقائم مقام ” قلعة الروم ” محمد ضياء الدين أفندي إثر هذا الحادث . والوثيقة برقم 2163 من المجلد 42تاريخ 1316ﮪ -1898م. و الوثيقة ذات الرقم 2511 من المجلد 61 تاريخ 01-09-1319ﮪ 1901م المتضمنة التحقيق في الشكوى المقدمة من أهالي و عشائر قضاء سروج بحق قائم مقام اللواء الثالث غالب آغا و أخيه قائد الكتيبة الأولى اليوزباشي عثمان آغا .
و وثائق أخرى من هذا النوع تتحدث عن طلبات تظلم بدعوى العزل دون مبرر من قبل قائم مقام سروج , و أخرى توجه لإجراء التحقيق اللازم في التصرفات غير اللائقة الصادرة عن ضباط و أفراد لواء الحميدية في قضاء سروج , و ذلك في الوثائق ذوات الأرقام 1853 من المجلد 79 تاريخ 09-11-1308ﮪ و ذات الرقم 1316 من المجلد 75 تاريخ 20-11-1316ﮪ بالترتيب .
ومن الوثائق الملفتة للنظر تلك المتعلقة بتعيينات وتنقلات المعلمين و المدرسين في مدارس قضاء سروج و قراها , كالوثيقة المتضمنة تعيين كل من محمد نوري أفندي و شيخ عثمان أفندي و محمد علي أفندي في مدارس قضاء سروج و قرية “زيارة ” و ” قره قرية ” الابتدائية بالترتيب . و الوثيقة المتضمنة نقل معلم مدرسة قرية أرصلان طاش الابتدائية التابعة لقضاء سروج علي أفندي إلى قرية ” باكتو ” الابتدائية في قضاء ” قيسري ” و تعيين خليل أفندي بدلاً منه ….ألخ . و الوثيقة برقم 463 من المجلد 23 تاريخ 21 رمضان 1317ﮪ .- 1899م مما يعد دليلاً على وجود التعليم الحكومي في هذه الفترة المبكرة من تاريخ المنطقة .
لكن بالمقابل , كانت هناك بعضاً من المنغصات و النقاط المعتمة في قضاء سروج و محيطها حسب ما تشير وثائق الأرشيف , كتلك التي تتحدث عن جرائم القتل و السلب و بعض النزاعات المدنية . فالوثيقة ذات الرقم 3180 من المجلد 112 تاريخ 10-11-1316ﮪ تتضمن الشكوى المقدمة من قبل ” شيخ بن سعد ” من أهالي قرية ” أوزون حظر ” التابعة لقضاء سروج حول قيام المجرم الفراري ” خليل آغا كوك أوغلو” من نفس القرية بقتل أخيه و تهديده هو أيضاً بالقتل . و الوثيقة ذات الرقم 2143 من المجلد 63 من نفس العام تتضمن التحقيق في تعدي المدعو ” جنيد ” من أهالي قرية المسعودية التابعة لقضاء سروج على المدرس الحلبي جميل أفندي . و الوثيقة ذات الرقم 2591 من المجلد 18 تاريخ 12-11-1319ﮪ تتحدث عن تكريم كل من بينباشي جاندرما أورفا , ووكيل اللواء 52 الحميدية , و قول أغاصي اللواء زيا بك , و الأونباشي عبد بن ريحان بالميداليات والنياشين , لجهودهم في إلقاء القبض على قطاع الطرق الذين سلبوا الألماني ” مسيو كامين ” و زوجته وخادمته أموالهم و أغراضهم , بالقرب من سروج أثناء سفرهم من حلب إلى أورفا .
و تشير إحدى الوثائق الفريدة إلى تحقيق أجري بخصوص شكوى مقدمة من امرأة تدعى ” زليخة ” بخصوص تعدي المدرس جميل أفندي على العقار المنتقل إليها من والدها درويش عثمان أفندي و الكائنة في قضاء سروج بالقرب من نهر الفرات بين قرية المسعودية و القرى التابعة لها . و الوثيقة تحمل الرقم 2189 من المجلد 93 تاريخ 02-12-1316 ﮪ.
و كلفتة مستغربة من العثماني , نجد وثيقة فريدة من نوعها تتضمن طلباً مستعجلاً من الباب العالي موجهاً إلى ولاية حلب لرفع تقرير عن المتضررين و الأضرار الناتجة عن الزلزال الذي ضرب قضاء سروج واثنتين من القرى التابعة لها إلى الصدر الأعظم , وذلك في الوثيقة ذات الرقم 1460 من المجلد 71 تاريخ 17-02-1305 ﮪ .-1887م
و من الوثائق الفريدة أيضاً , تلك التي تفيد في توثيق السرقات التي تعرض لها آثار قرية ” أرصلان طاش ” و ضبط تواريخها بدقة .
فأولى الوثائق التي تتحدث عن نقل آثار أرصلان طاش تلك التي تحمل الرقم 404 من المجلد 37 تاريخ 17-02-1316ﮪ و التي تتحدث عن نقل ” الحجر المرسوم ” من ” الآثار العتيقة ” من أرصلان طاش إلى دار السعادة و تفاصيل عملية النقل إلى اسكندرون , وصعوبة تأمين السفينة ….. إلخ . و الوثيقة ذات الرقم 450 من المجلد 15 تاريخ 15-01-1317 ﮪ 1899م المتضمنة طلب نقل ” الآثار العتيقة ” المحتوية على رسوم و المستخرجة من قرية أرصلان طاش في قضاء سروج إلى المتحف السلطاني .
إن البحث في الأرشيف العثماني عن معلومات تتعلق بالحياة العامة في سروج و ما حولها في الفترة الزمنية المذكورة يعد عملاً مضنياً , نظراً لشح الخام البحثي و قلة التفاصيل , إلاّ أن المادة المتوفرة تساعد على الأقل في تسليط الضوء على بعض من جوانب المجتمع في هذه البقعة المنسية , و في هذا التاريخ الغامض أصلاً .
المصادر :
موقع المديرية العامة لأرشيف الدولة التركية.
أسماء الأماكن العثمانية – طاهر سازان ( أنقرة 2006 ) – باللغة التركية .
دليل رئاسة الوزراء التركية للأرشيف العثماني ( اسطنبول 2000 ) – باللغة التركية
[1]

Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 538 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
Faylên peywendîdar: 1
Gotarên Girêdayî: 4
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 16-03-2013 (11 Sal)
Bajêr: Kubanê
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Welat- Herêm: Rojawa Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 11-08-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 23-08-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 23-08-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 538 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Narin Gûran
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Erdal Kaya
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Kurtelêkolîn
Piṣtî lozanê çi ji hêzên kurdî tê xwestin
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Lozana Qirkirinê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Zimanê Dayikê
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
Resul Geyik
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Serkeftina HSD serkeftina Rêveberiya Xweser e
Kurtelêkolîn
DANASÎNA NUSXEYÊN DESTXET ÊN BERHEMÊN FEQIYÊ TEYRAN ÊN KOLEKSÎYONA ALEXANDER JABA
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2

Rast
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
13-09-2024
Sara Kamela
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Koço
Wêne û şirove
Li bajarê Rihayê dikaneke hirî - sala 1800
21-09-2024
Aras Hiso
Li bajarê Rihayê dikaneke hirî - sala 1800
Kurtelêkolîn
Kurtedîroka zimanê kurdî
22-09-2024
Evîn Teyfûr
Kurtedîroka zimanê kurdî
Babetên nû
Cih
Zorava
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Sinûnê
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
20-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Avdel Elî Ebdo
15-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Çeto
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Ezîz
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Dawûd
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jimare
Babet
  537,275
Wêne
  109,723
Pirtûk PDF
  20,250
Faylên peywendîdar
  103,945
Video
  1,535
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,764
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,947
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,998
عربي - Arabic 
30,673
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,081
فارسی - Farsi 
9,731
English - English 
7,554
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,686
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,211
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,402
Pirtûkxane 
2,750
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,263
Cih 
1,158
Belgename 
291
Wêne û şirove 
181
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,323
MP4 
2,531
IMG 
201,063
∑   Hemû bi hev re 
235,241
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Narin Gûran
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Erdal Kaya
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Kurtelêkolîn
Piṣtî lozanê çi ji hêzên kurdî tê xwestin
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Lozana Qirkirinê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Zimanê Dayikê
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
Resul Geyik
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Serkeftina HSD serkeftina Rêveberiya Xweser e
Kurtelêkolîn
DANASÎNA NUSXEYÊN DESTXET ÊN BERHEMÊN FEQIYÊ TEYRAN ÊN KOLEKSÎYONA ALEXANDER JABA
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.438 çirke!