Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 526,789
Wêne 106,591
Pirtûk PDF 19,801
Faylên peywendîdar 99,750
Video 1,452
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,467
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,781
هەورامی 
65,762
عربي 
29,006
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,357
فارسی 
8,571
English 
7,175
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,870
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,035
Pirtûkxane 
2,706
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,229
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
133
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
MP3 
311
PDF 
29,992
MP4 
2,354
IMG 
194,717
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
Pirtûkxane
QÛRNA MIN
د. محمود عباس: هل كان للكرد أدباء وفلاسفة قبل الإسلام - الجزء الثالث عشر
Daneyên taybet ên Kurdîpêdiya ji bo girtina biryarên civakî, siyasî û neteweyî alîkariyek bêhempa ye... Dane ew xwedî biryarder e!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

هل كان للكرد أدباء وفلاسفة قبل الإسلام

هل كان للكرد أدباء وفلاسفة قبل الإسلام
=KTML_Bold=د. محمود عباس: هل كان للكرد أدباء وفلاسفة قبل الإسلام - الجزء الثالث عشر=KTML_End=

لا بد من دراسة مواد كتاب آرثر كريستنسن (تاريخ إيران في عهد الساسانيين) للتمييز بين اللغة البهلوية التي كانت لغة ملوك الساسانيين، لغة الإمبراطورية، وكانت السائدة في المكتبات والمدارس، وكتبت بها السجلات الملكية، والتي سميت في الفترات التاريخية المتأخرة باللغة (الفارسية الوسطى) دون سند، وبين اللغة البهلوية الفارسية الجنوبية، لغة منطقة فارس، والتي أحيتها مملكة سامان، وهي لغة الدولة الإيرانية الرسمية اليوم، والفرق بينهما تثبت أن الفرس والساسانيين شعبين منفصلين عن بعضهما، ففي الصفحة(80) عن تمثال حول تتويج أردشير شاهنشاهاً يقول ” وعلى حصان الملك نقش باللغات الإغريقية والبهلوية الأشكانية والبهلوية الساسانية، يبين الفارس عابد مزده أردشير المقدس شاهنشاه إيران الذي هو من أصل قدسي، أبن بابكك الملك” وفي نفس المصدر ينقل عن المؤرخ نولدكه في الصفحة(46) “أن هذا الكتاب البهلوي كان مصدراً أصيلاً لأقدم الكتب العربية والفارسية التي تناولت تاريخ إيران قبل الإسلام، وقد عرب اسم الكتاب فأصبح: كتاب سير ملوك العجم أو سير الملوك، وسمي بالفارسية شاهنامه، واشهر التراجم العربية لخداي نامه ترجمة ابن المقفع(المتوفي حوالي 143ﮪ/760م)، وهو مجوسي اسلم” ويتمم ” نقل عنه الفردوسي أعمال ملوك الفرس وأحوالهم في كتابه الشاهنامه فهو ترجمة فارسية للنص البهلوي لخداى نامه” وهذه اللغة لم تكن لها علاقة بالقبائل الفارسية، ولمعرفة هذه الإشكالية يجب أن نعود إلى نفس الكتاب الصفحة(41) عندما يقول “ومصادر الديانة الرسمية أيام الساسانيين هي الكتب المقدسة المكتوبة بلغة الأوستا، وهي تتكون من الأوستا الساسانية مقسمة إلى واحد وعشرين سفراً(نسكا) ومن الزند وهي الترجمة البهلوية للنصوص الأوستية مع شروح لها باللغة البهلوية (الساسانية). والأوستا التي بأيدينا الآن ليست إلا جزءاً صغيراً، من الأوستا الساسانية، ولكن الملخص لواحد وعشرين نسكا الذي ورد في الكتابين الثامن والتاسع من (الدينكرد) البهلوي قد حفظ لنا تفصيلاً قيما جداً عن تاريخ المدنية الساسانية”.
وللتأكيد على ما كانت عليه الحضارة الساسانية من رقي فكري، وتقدير للكتاب والمفكرين، وكان معظم آثارهم منسوخة باللغة البهلوية الساسانية، وهي أصل اللغة الكردية الحالية بلهجاتها الشمالية والجنوبية. وأنه كان هناك شريحة أدباء وفلاسفة وعلماء وبمكانة عالية في المجتمع، نعود إلى كتاب (تاريخ إيران في عهد الساسانيين) والصفحة(85) ” فكان هناك الطبقات الأربع الآتية أيام الساسانيين 1-طبقة رجال الدين(آثروان)، 2-طبقة رجال الحرب(إرتشتاران)، 3-طبقة الكتاب، كتاب الدواوين، (دبيران)، 4-طبقة الشعب (الفلاحين-وستريوشان-والصناع-هو تخشان) ويضيف الكاتب في الصفحة(86) ” وتنقسم طبقة الكتاب إلى كتاب الرسائل وكتاب المحاسبات وكتاب الأقضية والسجلات والشروط وكتاب السير ويدخل فيهم الأطباء والشعراء والمنجمون”. هذه المكانة التي كانت لشريحة الكتاب في الحضارة الساسانية، تطعن في مصداقية المؤرخين المسلمين المعاصرين، وتزيد من احتمالية العبث وحرق المكاتب المذكورة ومنها كيتسفون والإسكندرية وكندي شابور. وإن كان لا بد للمؤرخين والفقهاء المسلمين نفي الوقائع، فيجب عليهم التمييز، بين ما خلفه الغزاة باسمها وتحت غطائها، وبشاعة الحوادث التي حصلت، وبين ماهية الدين، ومفاهيمه، استناداً على قول الإمام علي بن أبي طالب ” الحق لا يعرف بالرجال، وإنما يعرف الرجال بالحق”. أو لنقل، الانتباه أو الحيطة من عدم السقوط في مستنقع الخلط بين الإسلام كرسالة والقبائل العربية، أو بين الإيديولوجية (لسنا في بحورها الأن) والشخصيات التي تبوأت قيادتها وأضفت عليها الغطاء السياسي، ومن بينهم الصحابة أو الذين حملوا راياته، ومعهم القبائل الجاهلية التي شاركت في الغزوات، ودمرت إلى جانب المدن والحضارة العمرانية، الأثار الأدبية؛ وقتلت من العلماء والشعراء والفلاسفة ما أدت إلى جفاف المنطقة من المفكرين لعقود طويلة.
احتمالية إهمال التاريخ عند القبائل العربية الغازية، لها علاقة مباشرة بتراكمهم المعرفي حول التاريخ ذاته، والتي لم تكن تتجاوز أخبار القبائل والنسب، ففي هذا يقول المؤرخ شاكر مصطفى في كتابه (التاريخ العربي والمؤرخون) الجزء الأول، الصفحة(49) ” وقد تأخرت كلمة تأريخ حتى ظهرت وفشت على الأقلام الإسلامية، ولئن اضطربت تفاسير اللغويين لأصل هذه الكلمة وشكوا في عروبتها حتى أعطوها أصلا فارسياً: “ماه روز” قالوا إنها حرفت عنه” ويتمم حول الفترة التي تم تداولها كمصطلح علمي عند العرب فيقول في الصفحة (51) “وكان ذلك على ما يبدو منذ أواسط القرن الثاني الهجري فما أطل القرن الثالث حتى صارت كلمة التاريخ تطلق على العلم بأحداث التاريخ وأخباره” و يوصلنا إلى ما وضعناها كاحتمالية، وترجح الحيز المؤكد فيه، في الصفحة(54) عندما يقول ” فأما المادة التاريخية الجاهلية فنوعان: بعضها قصص ديني وثني أو يهودي أو مسيحي نقله الأحبار والرهبان معهم أو أخبار من التاريخ الفارسي… وما من شك في الوقت نفسه في أن الكثير من التحوير والزيادة قد دخل على أشكاله الأولى والتالية. وإذا كان ثمة شبه بينه وبين القصص السامي العبراني والآرامي والبابلي في الطور البدوي لهذه الجماعات فإن نقله الشفهي وتأخر تسجيله بعد العهد الإسلامي أكثر من قرن أدخل عليه الكثير من الانطباعات الإسلامية… الدينية والسياسية…كما سادت لغة قريش والخط الذي كتبت به، فتراجعت لغات المناطق وألغيت الخطوط الأخرى وتطوراتها فلم يبقى سوى تطور الخطين النبطي والحيري…إن الصور الإسلامية التي أعطيت “للجاهلية” في أيام التدوين التاريخي، في القرن الثاني للهجرة، لم تشوه ذلك العصر كله فقط ولكنها كانت كافية أيضاً لإسدال حجاب كثيف على ما سبقه من عصور عربية” ولا شك هنا إذا كان الحجاب مسدلاً على التاريخ العربي فما بالنا بتاريخ الشعوب المجوسية والكافرة؟ ولا بد هنا من التنويه إلى أنه يوجد الخلط التاريخي المتوارث من الماضي، فمثلما طغى الصفة الفارسية على المنطقة والإمبراطورية الساسانية، وهو تاريخ للشعب الكردي قبل أن يكون للفارسي، كما أوردها أبن الوحشية الكلداني، عن ملوك الأكراد. فكما يقول المؤرخ الدكتور مهرداد آزادي في كتابه (الكرد… نشر بتاريخ 1992م) باللغة الإنكليزية، ونقتطف منها هذه الجمل بعد ترجمتها” لم يهيمن الكرد منذ أكثر من 800 عام، لذلك تم التجاهل والتعتيم على تاريخهم ومساهماتهم العظيمة في المنطقة بعكس الشعوب الأخرى”.
يقول شاكر مصطفى منقولاً عن كتاب المسعودي ( التنبيه والإشراف) الصفحة(92-93) ” وذكر المسعودي أم هشاماً (هشام بن عبدالملك بن مروان) نفسه أمر سنة 113ﮪ فكتب له كتاباً يحمل هذا التأريخ في تاريخ ملوك فارس، وقد ترجم إلى العربية مما وجد في خزائن أولئك الملوك وهو بالأصباغ والذهب والفضة والصور والورق الرائع…وقد رآه المسعودي سنة303 ﮪ ورأى فيه من الأخبار ما لم يره في كتاب فارسي غيره” هذا التطور الحضاري في الاهتمام بالكتب وصناعة الورق، لا بد وأن مكاتب عظيمة احتضنتها مدن الحضارة الساسانية، وكان يراعونها أدباء وكتاب وفلاسفة وعلماء، لا نجد لهم اثر اليوم ولا في القرون اللاحقة بعد الغزوات! وقد نعيد ما ذكرناه سابقاً، إن أول من أدخل (الكاغد) الورق، الذي طوره الصينيون، إلى العالم الإسلامي هو الفضل بن يحيى البرمكي (الكردي) كان والياً على خراسان عام 178ﮪ، ثم استعمل أخوه جعفر الورق(الكاغد) بدل الرًق في الدواوين، وكان مصنعه بدار الخز في بغداد…
يتبع…
د. محمود عباس
الولايات المتحدة الأمريكية
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 689 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://kurd-online.com/ - 13-08-2023
Gotarên Girêdayî: 28
Dîrok & bûyer
Kurtelêkolîn
Wêne û şirove
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 24-04-2017 (7 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Edebî
Kategorîya Naverokê: Felsefe
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 13-08-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 14-08-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 14-08-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 689 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Ferhad Merdê
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية

Rast
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
18-07-2024
Burhan Sönmez
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Ishaq Iskotî
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Tewfîq Wehbî
Pirtûkxane
QÛRNA MIN
25-07-2024
Sara Kamela
QÛRNA MIN
Babetên nû
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 526,789
Wêne 106,591
Pirtûk PDF 19,801
Faylên peywendîdar 99,750
Video 1,452
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,467
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,781
هەورامی 
65,762
عربي 
29,006
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,357
فارسی 
8,571
English 
7,175
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,870
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,035
Pirtûkxane 
2,706
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,229
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
133
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
MP3 
311
PDF 
29,992
MP4 
2,354
IMG 
194,717
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Ferhad Merdê
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Dosya
Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Enfalkirî - Cihê jidayikbûnê - Mêrgesûr Enfalkirî - Cureyên Kes - Enfakirin Enfalkirî - Cureyên Kes - Qurbaniyên Enfalê Enfalkirî - Netewe - Kurd Enfalkirî - Qonaxên Enfalê - Nenas

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 1.078 çirke!