Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
01-06-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
28-05-2024
Sara Kamela
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ferhad Merdê
25-05-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Felsefeya marks
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 518,716
Wêne 106,009
Pirtûk PDF 19,349
Faylên peywendîdar 97,449
Video 1,396
Kurtelêkolîn
Çêkirina tevnan di Kelepûra...
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Cih
Qamişlo
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI ...
خالد عيسى: حول الحركة الكردية في الوثائق الفرنسية -77-
Hevkarên Kurdîpêdiya êş û serkeftinên jinên Kurd ên hevdem di databasa xwe ya neteweyî de arşîv dike.
Pol, Kom: Belgename | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

خالد عيسى

خالد عيسى
=KTML_Bold=خالد عيسى: حول الحركة الكردية في الوثائق الفرنسية -77-=KTML_End=

عبّر الشعب الكردي، في كل مراحل التاريخ الحديث و المعاصر، عن وحدته القومية و السعي لتقرير مصيره بنفسه على أرض كردستان التي تمت تجزئتها رغماً عن إرادته. و تجسّد هذا التعبير في استمرار التمازج القومي و التأثير المتبادل بين سكان كل الأقاليم الكردية، من كل النواحي الثقافية و السياسية و الاقتصادية، و ذلك رغماً عن الحدود الاستعمارية التي فُرضت بالقوة.
لقد استمرت المرأة الكردية في حمل أوعية التراث الكردي الذي ساهم الفنّانون و الأدباء في نقله و صقله و تعميمه في ربوع الوطن الكردي، هذا الوطن الذي سعت و تسعى القوى السياسية الكردية لتحريره من الغاصبين.
في مواجهة تواطؤ المستعمرين الذين يستهدفون وجود الشعب الكردي و حقوقه، كان و لازال مطلوباً من القوى الكردية حشد أكبر قدر من الإمكانات، و التضامن و التنسيق الأمثل من أجل التمكن من المقاومة و رفع الغبن عن الشعب الكردي.
في عام 1937، بينما كان الشعب الكردي في شمال كردستان يتعرض إلى القتل الجماعي على يد جنرالات تركية، كان في غرب كردستان، يناضل الشعب الكردي ضد مظالم حكومة الكتلة الوطنية العميلة للانكليز، و يطالب بالحكم الذاتي أسوة ببقية مكونات الشعوب و المناطق الخاضعة للانتداب الفرنسي، و كانت القوى الوطنية الكردية في جنوب كردستان و شرقه تطالب بحق الشعب الكردي في تقرير مصير بنفسه، و رغم الظروف الاستعمارية القاسية، كان يوجد حدّ أدنى من التواصل و التضامن بين الناشطين في الحركة الوطنية الكردية في كافة أقسام كردستان.
في هذه الحلقة نترجم وثيقة فرنسية تتعلق بالحركة الوطنية الكردية في جنوب وغرب كردستان، و هي مرسلة في السابع من أيلول عام 1937، من قبل مدير الأمن العام الفرنسي في بيروت إلى وزارة الخارجية الفرنسية في باريس.
****
الأمن العام
بيروت، في 07-09-1937
إلى وزارة الخارجية
معلومة رقم: 4668
أمن بيروت
أ/س الحركة الكردية:
تبين المعلومات المجمّعة من الأوساط العراقية في لبنان بأن الليوتنان-كولونيل (المقدم – المترجم) المتقاعد توفيق وهبي بك، مدير الأشغال العامة في العراق هو من محرضي الحركة الانفصالية الكردية.
يعتقد بأنه يحاول الثأر لصديقه بكر صدقي (1). فبالاتفاق مع أصدقائه السياسيين، أرسل توفيق وهبي بك تسع مئة دينار إلى الضابط المتورط في مقتل جعفر باشا العسكري(2)، و الذي يعتقد تواجده في الأقاليم الخاضعة للانتداب الفرنسي، و ذلك لتحضير مؤامرة ضد نوري باشا سعيد (3)، بمساعدة الأكراد المقيمين في لبنان و في سورية.
يقال بأنه سيتم قريباً إرسال أربع مئة من الدنانير الأخرى، وذلك عن بواسطة نجيب عبوس، مدير السكك الحديدية العراقية.
يوجد من بين العناصر الكردية في لبنان و في سورية أنصار للانفصال الكردي، و دليل ذلك هو أنه، قبل عدة أيام، تم تقديم العديد من الطلبات إلى الحكومة السورية للحصول على ترخيص بإقامة مراسم تعزية لذكرى (وفاة-المترجم) بكر صدقي.
قادة هذه الحركة الكردية هم:(4)
– الكابيتن (النقيب –المترجم) حسن دليمي (عالية)
– الكابيتن علي غالب (عالية)
– الكابيتن سعدي مصطفى ( وصل الى دمشق منذ يومين)
الكابيتن إسماعيل توهلا (يتواجد في لبنان أو دمشق)
كان من المنتظر مجيء نوري باشا سعيد في السادس من أيلول. أخّرَ سفره لعدة أيام بسبب عد استعداد زوجته.
مدير الأمن العام
المفتش العام لشرطة دول المشرق الخاضعة للانتداب الفرنسي
الخاتم و التوقيع
****
ملاحظات المترجم:
(1)- بكر صدقي: كردي ولد في عام 1886، في قرية عسكر في منطقة كركوك الكردية، كان ضابطاً في الجيش العثماني، ثم التحق بالجيش العراقي الذي أنشأه الانكليز بعد تنصيب الأمير فيصل ملكاً على العراق. ترقى إلى رتبة فريق في هذا الجيش، قام بانقلاب عسكري في الأسبوع الأخير من شهر تشرين الأول عام 1936، فاستمالته تركية عن طريق التركماني حكمت سليمان الذي عينه بكر صدقي رئيساً للوزراء، و احتفظ لنفسه منصب رئاسة الأركان. على حد علمنا المتواضع لم يحقق بكر صدقي أية منجزات للشعب الكردي، لكن بقي انتماءه الكردي في نظر المعادين للكرد جريمة استحق عليه القتل. ففي طريقه إلى تركية للمشاركة في المناورات العسكرية التركية المقررة في 18-08-1937، توقفت في الموصل الطائرة التي كانت تقله مع قائد القوات الجوية العقيد محمد علي جواد، فتم اغتياله في التاسع من شهر آب عام 1937 في حديقة المطار من قبل نائب العريف عبد الله التلعفري. كثرت الروايات حول الجهات المخططة لاغتيال بكر صدقي، و من جهتنا نضيف إليها احتمال كبير لدور الأجهزة التركية في هذه الجريمة.
(2)- جعفر العسكري، هو من مواليد بغداد عام 1886(على الأرجح)، (يُقال بأنه كردي الأصل)، و هو صهر السياسي العراقي نوري السعيد، تخرج من المدرسة العسكرية في استانبول برتبة ملازم في عام 1914، أثناء الحرب العالمية الأولى حارب في صفوف الجيش العثماني ونال وسام الصليب الحديدي الألماني في عام 1915، بعد أن وقع في أسر الانكليز، انضم إلى صفوف الهاشميين لمحاربة العثمانيين، وشغل في العهد الفيصلي في سورية (1918-1920) منصب حاكم حلب.
بعد تنصيب الأمير فيصل من قبل الانكليز ملكاً على العراق، شغل جعفر العسكري العديد من المناصب الهامة، منها: وزارة الدفاع لفترتين ( 1923-1924) و (1926-1928). بعد حلّ قضية الموصل و الضم النهائي لإقليم جنوب كردستان إلى ولايتي البصرة و بغداد لتشكل معاَ دولة العراق، و بعد أن وافقت الحكومة العربية على اتفاقية لتمديد الحماية الانكليزية و استثمار النفط في عموم الأراضي العراقية، سمحت له بريطانيا بشن هجمات عسكرية على إقليم كردستان العراق. و في عام 1936، قاوم انقلاب بكر صدقي، فوقع قتيلاً في ديالى في التاسع و العشرين من شهر تشرين الثاني ، و تم دفنه فيما بعد في عام 1937، في المقبرة الملكية في بغداد.
(3)- نوري السعيد (1888-1958): كان ضابطاً في الجيش العثماني، انضم الى القوات الهاشمية، و رافق الأمير فيصل أثناء حكمه في دمشق (1918-1920)، شغل دوراً سياسياً بارزاً في العراق بعد أن نصب الانكليز فيصل ملكاً عليها. بقي طوال خدمته السياسية موالياً و مسوّقاً للسياسة الانكليزية في العراق و في الشرق الأوسط.
تولى نوري السعيد منصب رئاسة الوزراء في العراق 14 مرة

23-03-1930 – 19-10-1932
20-10-1932 – 27-10-1932
25-12-1938 – 06-04-1939
07-04-1939 – 21-02-1940
22-02-1940 – 21-03-1940
09-10-1941 – 08-10-1942
09-10-1942 – 25-12-1943
26-12-1943 – 03-06-1944
21-11-1946 – 11-03-1947
06-01-1949 – 10-12-1949
15-09-1950 – 10-07-1952
02-08-1954 – 17-12-1955
18-12-1955 – 08-06-1957
03-03-1958 – 13-05-1958
(4)- نرجو من القراء تصحيح كتابة الأسماء إن وجدوا ضرورة لذلك، و سنكون لهم من الشاكرين.
يتبع
المادة منشورة بتاريخ 09-03-2010
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 357 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://kurd-online.com/ - 16-08-2023
Gotarên Girêdayî: 76
Belgename
Dîrok & bûyer
Kurtelêkolîn
Pol, Kom: Belgename
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 14-04-2017 (7 Sal)
Cureya belgeyê: Werger
Şêweya belgeyê: Dîjîtal
Welat- Herêm: Kurdistan
Welat- Herêm: Sûrya
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 16-08-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 21-08-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 20-08-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 357 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Jiyaname
Kerim Avşar
Pirtûkxane
Felsefeya marks
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Ferhad Merdê
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Jiyaname
RONÎ WAR
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Kurtelêkolîn
Kurmancî_Horamî
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Lenînîsm
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42

Rast
Kurtelêkolîn
Çêkirina tevnan di Kelepûra Kobaniyê de
05-05-2024
Aras Hiso
Çêkirina tevnan di Kelepûra Kobaniyê de
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
19-05-2024
Sara Kamela
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Qamişlo
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
30-05-2024
Sara Kamela
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
30-05-2024
Sara Kamela
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Babetên nû
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
01-06-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
28-05-2024
Sara Kamela
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ferhad Merdê
25-05-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Felsefeya marks
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 518,716
Wêne 106,009
Pirtûk PDF 19,349
Faylên peywendîdar 97,449
Video 1,396
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Jiyaname
Kerim Avşar
Pirtûkxane
Felsefeya marks
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Ferhad Merdê
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Jiyaname
RONÎ WAR
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Kurtelêkolîn
Kurmancî_Horamî
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Lenînîsm
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.86 çirke!