Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Partî û rêxistin
Xoybûn
04-06-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şukrî Muhemmed Sekban
04-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
01-06-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
28-05-2024
Sara Kamela
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ferhad Merdê
25-05-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Felsefeya marks
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet 518,800
Wêne 105,898
Pirtûk PDF 19,376
Faylên peywendîdar 97,467
Video 1,395
Kurtelêkolîn
Çêkirina tevnan di Kelepûra...
Cih
Qamişlo
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI ...
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi...
MEINE AKADEMIE WAR DAS GEFÄNGNIS”
Xebatên xwe bi formateke baş ji Kurdipediyayê re bişînin. Emê wan ji bo we arşîv bikin û ji bo we biparêzin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: Deutsch
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Feryad Fazil Omar

Feryad Fazil Omar
Das kurdische Volk kämpft im Nahen Osten für politische Anerkennung. Trotz der Unterdrückung bewahren und gestalten sie bis heute ihre Sprache und Kultur, deren Erforschung sich nun ein Berliner Institut widmet. Leon Holly sprach mit dem Gründer.

#Feryad Fazil Omar# ist Gründer und Vorsitzender des Instituts für Kurdische Studien Berlin und lehrt kurdische Sprache, Geschichte und Literatur an der FU. Er übersetzt kurdische Literatur ins Deutsche, schreibt Gedichte und ist Herausgeber der ersten Deutsch-Kurdischen Wörterbücher. Er war bis 1978 Dozent an der ersten kurdischen Universität in Silêmanî und lehrte an der Bagdader Universität im Irak, bevor er 1982 ans Institut für Iranistik der FU wechselte.

FURIOS: Herr Omar, wie ist Ihre persönliche Beziehung zur kurdischen Sprache?
Die ist leider sehr schwierig. In meiner Schulzeit im Irak war es den Kurd*innen von der ersten bis zur sechsten Klasse noch erlaubt, als erste Sprache Kurdisch zu sprechen. Ab der siebten Klasse war dann alles auf Arabisch. Für mich war das eine Katastrophe. Der Lehrer, mit dem ich außerhalb der Schule Kurdisch sprach, schlug uns im Unterricht, wenn wir eine Frage auf Kurdisch stellten und antwortete auf Arabisch. Als Zwölfjähriger konnte ich das überhaupt nicht begreifen. Diese Unterdrückung ist ein Trauma, das Spuren hinterlässt.

Wenn nicht in der Schule, wo haben Sie Ihre Liebe zur Sprache entwickelt?
1966 wurden mein Onkel und mein Vater verhaftet – mit der Behauptung, sie seien politisch gegen die nationalistischen Machthaber in Bagdad aktiv gewesen. Ich war damals 16 Jahre alt und sollte eigentlich in der neunten Klasse meine Zentralprüfung absolvieren. Doch dann wurde auch ich gefangen genommen und gefoltert, dabei verlor ich mein rechtes Auge. Ich wurde bewusstlos und wachte im Gefängnis wieder auf, wo mir die Insassen dazu gratulierten, dass ich die Tortur überstanden hatte. Nachdem ich ihnen mitteilte, dass ich in wenigen Tagen meine Prüfung schreiben müsse, fragten sie: »In was benötigst du Nachhilfe?« Ich erwiderte »Arabisch.« Sie riefen einen Mann, den sie als besten Arabisch-Lehrer des Landes beschrieben. Mir wurde mit der Zeit klar, dass die klügsten Köpfe des Landes im Gefängnis saßen. In meinen sechs Monaten dort kam ich auch erstmals mit Musik, Bühne und der Literatur in Berührung. Wenn ich gefragt werde, wo ich studiert habe, antworte ich: »Meine Akademie war das Gefängnis.«

Nicht nur im Irak wurden die Kurd*innen immer wieder Opfer von Gewalt. Wer ist das kurdische Volk überhaupt?
Die Kurd*innen sind eine Volksgruppe, deren historischer Ausgangspunkt nicht klar nachgewiesen ist. Vermutlich handelt es sich um die Nachfahr*innen der Ursprungsbevölkerung der Region, die sie auch heute noch mehrheitlich bewohnen.

Aber heute leben sie in verschiedenen Ländern. Wie erging es den Kurd*innen dort als Minderheit?
In vier Ländern um genau zu sein. Im Iran, Irak, in der Türkei und Syrien wurden sie immer wieder verfolgt, ihre Sprache und Kultur unterdrückt. Eigentlich hatte das kurdische Volk bis heute nie ein zusammenhängendes Gebiet unter ihrer Kontrolle. Ab dem 14. Jahrhundert waren die kurdischen Fürstentümer aufgeteilt zwischen dem osmanischen Reich im Westen und den persischen Safawid*innen im Osten. Dennoch, wenn Sie in Europa eine*n Kurd*in fragen, wie sie*er sich selbst sieht, wird diese*r sagen, dass sie*er Kurd*in ist und die kurdische Sprache spricht. Es ist ein Wunder, dass wir trotz der Unterdrückung heute überhaupt von der kurdischen Geschichte und Literatur sprechen können. Trotz dieser Zerfetzung in vier Stücke haben sich die Kurd*innen nicht assimiliert.

Spiegeln sich diese Erfahrungen in der kurdischen Literatur wieder?
Zweifelsohne. Das zentrale kurdische Epos zum Beispiel ist »Mem u Zîn« (»Junge und Mädchen«). Es wurde im Jahre 1694 von Ehmedê Xanî verfasst, den die Kurd*innen als Nationaldichter betrachten. Xanî schrieb über die osmanisch-persischen Kriege, in die die Kurd*innen verwickelt wurden und denen sie schließlich zum Opfer felen, da sie sich zwischen den beiden Mächten befanden. Der Autor forderte, das kurdische Volk bräuchte einen eigenen »Padischah«, einen König, der es eint und als eigenständige Macht etabliert. Es hat sich von damals bis heute also nicht viel geändert.

Was macht das Epos denn so besonders?
Dass es überhaupt auf Kurdisch verfasst wurde. Die kurdischen Schriftwerke entstanden in einer Region, in der es drei große Literatursprachen gab – keine davon war Kurdisch. Schrieben Schriftsteller auf Persisch, Arabisch oder Osmanisch, konnten sie der Weltliteratur zeigen, wer sie waren. Wer auf Kurdisch schrieb, konnte davon ausgehen, vielleicht von zwei oder drei Leuten gelesen zu werden und trotzdem entschieden sich Autor*innen dafür.

Wie fielen dann die Reaktionen auf das Werk von Ehmedê Xanî aus?
In den drei Ländern, wo die Kurd*innen lebten, war es verboten, Xanîs Buch zu drucken. Eine Schande! Dadurch konnten weniger kurdische Intellektuelle sein Werk lesen. Trotzdem verbreiteten sich seine Verse, da die Kurd*innen – wie andere indigene Bevölkerungen – viel Literatur auswendig lernten und mündlich überlieferten.

Auch heute stellt Sprache noch eine Herausforderung dar. Ihre Texte veröffentlichen Sie auf Kurdisch, Arabisch und Deutsch. Wie navigieren Sie im Feld zwischen den Sprachen und Kulturen?

Ich übersetze meine eigene Literatur ins Deutsche. Das ist etwas, was man als Schriftsteller eigentlich gar nicht tun sollte. Aber einige Kolleg*innen Anfang der 1980er Jahre gaben mir den Ratschlag: »Du kannst als Literat in Deutschland nicht existieren, wenn du nicht auch auf Deutsch publizierst. Du darfst nicht auf jemanden warten, der das für dich tut. Du musst selbst dafür sorgen.« Und das habe ich getan. Mit den umfangreichen Deutsch-Kurdischen Wörterbüchern, den Romanen, der Lyrik und den Gedichten möchte ich eine Brücke zwischen den Kulturen schlagen.

Dieser Text stammt aus der 21. Ausgabe von FURIOS (Winter 2018/19) – hier als ePaper bei Issuu.
Tags: ForschungFURIOS 21Gedicht/PoesieIrakKurd*innenKurdistanLiteraturSprache
AUTOR*IN
Leon Holly.[1]
Ev babet bi zimana (Deutsch) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
Dieser Artikel wurde in (Deutsch) Sprache geschrieben wurde, klicken Sie auf das Symbol , um die Artikel in der Originalsprache zu öffnen!
Ev babet 313 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | Deutsch | furios-campus.de 14-02-2019
Gotarên Girêdayî: 7
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: Deutsch
Dîroka weşanê: 14-02-2019 (5 Sal)
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Ramiyarî
Kategorîya Naverokê: Çand
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Ziman - Şêwezar: Elmanî
Zimanê eslî: Elmanî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 06-09-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Sara Kamela ) ve li ser 07-09-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Sara Kamela ) ve li ser 07-09-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 313 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Pirtûkxane
Felsefeya marks
Jiyaname
Kerim Avşar
Kurtelêkolîn
Kurmancî_Horamî
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Ferhad Merdê
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
RONÎ WAR
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Encamnameya Hefteya Wêjeyî ya sala 2024 an li bajarî Dêrikê
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Lenînîsm
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN

Rast
Kurtelêkolîn
Çêkirina tevnan di Kelepûra Kobaniyê de
05-05-2024
Aras Hiso
Çêkirina tevnan di Kelepûra Kobaniyê de
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Qamişlo
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
30-05-2024
Sara Kamela
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
30-05-2024
Sara Kamela
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
01-06-2024
Sara Kamela
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Babetên nû
Partî û rêxistin
Xoybûn
04-06-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şukrî Muhemmed Sekban
04-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
01-06-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
28-05-2024
Sara Kamela
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ferhad Merdê
25-05-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Felsefeya marks
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet 518,800
Wêne 105,898
Pirtûk PDF 19,376
Faylên peywendîdar 97,467
Video 1,395
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Pirtûkxane
Felsefeya marks
Jiyaname
Kerim Avşar
Kurtelêkolîn
Kurmancî_Horamî
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Ferhad Merdê
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
RONÎ WAR
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Encamnameya Hefteya Wêjeyî ya sala 2024 an li bajarî Dêrikê
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Lenînîsm
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Dosya
Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 1.125 çirke!